راه درمان تیک عصبی
تیک عصبی معمولا بر اثر استرس و یا فشار عصبی و گاها بیماری های اعصاب و ژنتیک بستگی دارد تیک های عصبی متفاوتی وجود دارند برخی از تیک های عصبی ساده هستند و دوره کوتاهی دارند و از بین می روند اما برخی از تیک ها باید با روش های کاربردی تر درمان گردند بیشتر تیک های عصبی در سر و گردن و چشم ها پدید می آید در این مطلب از پرشین وی به درمان تیک عصبی خواهیم پرداخت
درمان تیک عصبی
بسیاری از افراد پس از گذراندن یک دوره چند ماهه پراسترس در زندگی، دچار تیکهای عصبی مانند پرش مکرر چشم،
تکان دادن دست یا سر و…
میشوند، اما پس از رفع اضطراب و به دست آوردن آرامشی نسبی این تیکها برطرف میشود.
پس میتوان نتیجه گرفت که «تیک» یا پرش ناگهانی، سریع، غیرارادی، متناوب و تکراری یک عضله، مشکلی با ریشههای عصبی است.
دلایل به وجود آمدن تیک عصبی چیست؟
البته تیک ممکن است در یک یا چند دسته از عضلات یا یک عضو بدن ظاهر شود.
بعضی این نوع تیکها را با گازگرفتن لبها، کشیدن انگشتان یا حرکات غیرارادی دستها، شانهها یا پاها بروز میدهند.
حتی در برخی موارد حرکاتی غیرارادی در چهره یک فرد اتفاق میافتد که برای دیگران خندهدار است، بدون آن که
بدانند واکنش آنها به تداوم این تیکهای عصبی در شخص منجر میشود.
دکتر بهروز بیرشک، روانشناس و عضو هیات علمی دانشگاه تهران در گفتوگو با «جامجم» میگوید: در گذشته روانشناسان بر این
باور بودند که عوامل ژنتیکی ریشه بروز تیکهای عصبی است، اما امروزه مشخص شده که پرشهای عصبی ترکیبی از عوامل
محیطی و زیستی است که تحت شرایط استرسزا شدت میگیرد.
چنین شرایطی در بسیاری موارد به برخورد اشتباه اطرافیان بستگی دارد، چراکه توجه بیش از اندازه به نوع حرکات و
رفتار شخصی که دچار تیک است به شدت بخشیدن به حرکات عصبی وی منجر میشود.
بروز پرشهای عصبی روانشناسان میگویند تیک عصبی بیشتر در صورت، گردن و سر ظاهر میشود و پرش پلکها از شایعترین
نوع تیکهای عصبی است، اما گاهی این پرشهای ظریف که در پلک تحتانی و فوقانی
احساس میشود، توسط دیگر افراد
قابل مشاهده نیست.به هر حال تیک، نمایانگر نوعی تخلیه روانی و نشانه ناراحتیهای عصبی است.
تیک های عصبی ساده چه هستند؟
دکتر بیرشک در این باره میافزاید: برخی از تیکهای عصبی، ساده است و تنها زمان کوتاهی شخص را درگیر خود
میکند؛ این نوع تیکها میتواند صوتی یا حرکتی باشد، البته بیشتر در ناحیه سر و صورت قابل مشاهده است که
پلکزدنهای مکرر و غیرارادی از جمله این نوع پرشهای عصبی است.
برخی نیز با بالا کشیدن مکرر بینی، صافکردن گلو و نیز حرکتهایی در ناحیه گردن این نوع تیکها را بروز
میدهند.
این روانشناس ادامه میدهد: تیکهای عصبی در موارد دیگر میتواند حالت مزمن پیدا کند و طولانی شود، به گونهای که
شخص و اطرافیانش را آزار دهد.
در چنین شرایطی مراجعه به روانپزشک یا روانشناس و مصرف برخی آرامبخشها و نیز انجام اقدامات رفتاردرمانی ضروری است.
پاسخ بدن به فشارهای عصبی روانشناسان تاکید میکنند چند علت عمده برای پرشهای ظریف عضلانی صورت شناخته شده است که
میتوان خستگی زیاد، استرس و کمبود کلسیم را از جمله آنها دانست.
حتی استرس موجب اختلالات جسمی چون ضربان قلب، اختلال در تنفس و گوارش و احساس دردهای استخوانی و جسمی میشود.
ریشه تیک های عصبی چه هستند؟
مرگ عزیزان، ستیزه و جدایی در کانون خانواده، ترس از بیکاری، نداشتن امکانات مناسب اجتماعی،
شهرنشینی و سکونت در محلات
پرجمعیت و ترافیک سنگین در راه خانه و محیط کار، همگی از عوامل استرسزا به حساب میآید.
چشمهایی که میپرند روانشناسان میگویند پرش چشم یکی از عارضههای چشمی است که گاهی بروز میکند، اما این نوع تیک
عصبی هیچ عوارضی ندارد و بهترین روش برای رفع آن داشتن آرامش، استراحت و بیتوجهی نسبت به این مساله است.
تحریکات عصبی و روحی، کمخوابی و استرس از عوامل بروز عارضه پرش چشم است که فرد در پلکهای خود احساس
حرکت میکند.
البته دکتر بیرشک معتقد است که در کنار استرس و عوامل اضطرابی، ممکن است کارکردن بیش از حد در پای
رایانه و مطالعه طولانی بخصوص تحت نور ناکافی نیز به خستگی چشمها و بروز تیک عصبی در آنها منجر شود.
همچنین برخی از متخصصان کمبود مواد معدنی چون کلسیم و منیزیم، بخصوص در کودکان را، از عواملی میدانند که به
تشدید تیکهای عصبی کمک میکند، چرا که مواد معدنی در تقویت سیستمهای عصبی نقش مهمی را بازی میکند.
متخصصانی که به نقش تغذیه در کنترل واکنشهای عصبی در بدن معتقدند، میگویند: منابع غذایی حاوی منیزیم همچون غلات سبوسدار،
میوههای مغزدار و مواد غذایی حاوی کلسیم شامل لبنیات و غذاهای دریایی، مهمترین مواد غذایی برای کمک به درمان تیکهای عصبی است.
بیشتر بدانید راههای درمان تیک عصبی
این روانشناس بالینی در خصوص راههای درمان تیک عصبی، خاطر نشان کرد: راههای درمان
مشترکی بین رویکردهای روانشناسی وجود دارد؛ در مرحله اول آموزش صحیح به والدین است
زیرا نباید در مقابل تیک عصبی فرزندشان واکنش نشان دهند، باید با یک برخورد خونسرد
فقط رفتار فرزند خود را مشاهده کنند تا عادت به انجام آن حرکت را فراموش کند.
جاذبی زاده با بیان اینکه درمان رفتاری یکی از راههای درمان تیک عصبی است،
عنوان کرد: راه حل درمان رفتاری این گونه است که فرد در مقابل آینه بایستد و مدام
حرکت تیک عصبی خود را تکرار کند؛ به این راه درمان قرقه سازی میگویند که به مرور زمان
در فرد تاثیر میگذارد و فرد درمان میشود.
وی با اشاره به اینکه درمان رویکرد زیستی عصبی یکی از انواع راه درمان تیک عصبی است،
گفت: در این راه درمان به فرد داروهای مسکن داده میشود مانند هالوپریدول، پیموزاید،
نورولپتیکهای آتیپیک،کلونازپام، باکلوفن و کلونیدین که در این راه درمان اساس بر این
گذاشته میشود که با کاهش آدرنالین، تیک عصبی در فرد از بین میرود.
این روانشناس بالینی با اشاره به اینکه یکی دیگر از راههای درمان تیک عصبی،
روانکاوی است، اظهار کرد: با روانکاوی میتوان بعضی از تیکهای عصبی را از بین برد
و این روانکاوی باید با تجویز پزشک صورت گیرد، بعضی از تیکهای عصبی در یک دوره
مشخصی از زندگی فرد رخ میدهد که در هر شخص متفاوت است، برخی در دوران کودکی،
برخی نوجوانی و جوانی، برخی هم در پیری به این تیکهای عصبی مبتلا میشوند.
جاذبی زاده خاطر نشان کرد: در سندرم توره (تورت) اختلالاتی با تیک عصبی در فرد
به وجود میآید که همراه با تحرک و خارج از اختیار فرد است؛ به همین دلیل روان پزشکان
سندرم توره را سندرم خطرناکی میدانند و فرد باید سریعا تحت درمان قرار گیرد.
تبیان / باشگاه خبرنگاران جوان