اسکلرودرمی یک نوع بیماری روماتیسمی است
بیماری اسکلرودرمی یک نوع بیماری روماتیسمی است که
بیماری نادر و سختی است از آنجا که اسکلرودرمی بیماری
خودایمنی است، علائم و شدت آن متفاوت است
سیستم ایمنی بدن به سلولهای سالم حمله میکند در ادامه
با این بیماری بیشتر آشنا خواهیم شد
بیماری اسکلرودرمی
بیماری اسکلرودرمی (Scleroderma) یک بیماری بافت همبند است که شامل تغییرات در ، عروق خونی، عضلات و اعضای داخلی می
باشد.
اسکلرودرمی این یک بیماری خودایمنی می باشد.
سیستم ایمنی بدن به اشتباه، به بافت های سالم بدن حمله کرده و آنها را از بین می برد.
علل اسکلرودرمی در افراد مبتلا به این بیماری، ماده ای به نام کلاژن در و دیگر اعضا ساخته و جمع
می شود.
این بیماری معمولا در سنین ۳۰ تا ۵۰ سالگی دیده می شود.
زنان بیشتر در معرض این بیماری قرار می گیرند.
برخی از افراد مبتلا، سابقه تماس با گرد و غبار سیلیس و کلراید پولی ونیل را دارند.
این بیماری توسط دیگر بیماری های خودایمنی دیگری مثل لوپوس، پخش و گسترش می یابد.
انواع اسکلرودرمی برخی انواع اسکلرودرمی فقط بر اثر دارند، در حالی که برخی دیگر، بر تمام بدن تاثیر می گذارند.
۱- اسکلرودرمی متمرکز، معمولا بر دست ها و صورت اثر دارد.
به آهستگی رشد می کند.
به ندرت، ممکن است در تمام بدن پخش شود و موجب مشکلات جدی گردد.
۲- اسکلرودرمی سیستمیک ممکن است بر مناطق بزرگی از و یا دیگر اعضا اثر بگذارد.
اسکلرودرمی سیستمیک می تواند باعث آسیب قلب، کلیه، ریه و یا دستگاه گوارش و در نهایت مرگ شود.
مشکلات ریوی یکی از مشکلات شایع در این بیماران است که موجب مرگ می شود.
اسکلرودرمی می تواند باعث التهاب و کوچک شدن عروق خونی (مثل عروق خونی کلیه ها) گردد.
مشکلات کلیوی می تواند سبب افزایش فشار خون گردد علائم اسکلرودرمی علائم ی اسکرودرمی: – در اثر سرما یا گرمای
هوا، انگشتان دست ها و پاها، به رنگ آبی یا سفید درمی آیند.
علائم بیماری اسکلرودرمی
– ریزش مو
– سفتی و خشکی – به صورت غیرطبیعی به رنگ تیره و یا روشن در می
آید.
– خشکی و سفتی انگشتان دست، دست ها و ساعد – توده های سفید کوچک در زیر .
گاهی از اوقات این توده ها مواد سفید رنگی همانند خمیر دندان را تراوش می کنند.
– زخم در نوک انگشتان دست یا پا علائم استخوانی و عضلانی اسکرودرمی: – درد مفاصل – بی حسی و
درد پاها – درد، سفتی و ورم انگشتان دست و مفاصل – درد مچ دست علائم تنفسی اسکرودرمی: – زخم
شدن ریه ها – سرفه خشک – تنگی نفس – خس خس سینه علائم گوارشی اسکلرودرمی: – نفخ کردن بعد
از غذا – یبوست
– اسهال – سختی بلع غذا – برگشت غذا از معده به مری (ترش کردن
غذا) – عدم کنترل مدفوع (بی اختیاری مدفوع) اسکلرودرمی راه های تشخیص اسکلرودرمی پزشک در ابتدا معاینه بدنی انجام می
دهد.
فشار خون نیز سنجش می شود.
دیگر آزمایشات شامل موارد زیر است: – عکسبرداری از قفسه سینه – سی تی اسکن ریه – اکوکاردیوگرافی – آزمایش
ادرار – بررسی عملکرد ریه ها و دستگاه گوارش – نمونه برداری از درمان اسکلرودرمی پزشک متخصص، داروها و درمان
هایی را برای کنترل علائم و پیشگیری از عوارض تجویز می کند.
داروهای مورد استفاده عبارتند از: – داروهای ضد التهاب قوی به نام کورتیکواستروئید – داروهای سرکوب گر سیستم ایمنی مانند
متوتروکسات – داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی – دارو برای سوزش سردل یا مشکلات بلع غذا – داروهای کنترل فشار خون
و یا مشکلات کلیوی سایر روش های درمانی عبارتند از : – درمان با نور برای از بین بردن ضخامت
– داروهایی برای بهبود تنفس – داروهایی برای درمان پدیده رینود – درمان معمولا همراه فیزیوتراپی می باشد.
بیشترین علت مرگ این بیماران به علت زخم شدن ریه هاست درمان خانگی اسکلرودرمی ۱- سیگار را ترک کنید.
نیکوتین موجود در سیگار، موجب چسبیدن رگ های خونی می شود و عروق خونی باریک می شوند.
عوارض بیماری اسکلرودرمی
۲- سوزش سردل (ترش کردن غذا) خود را کنترل کنید.
سر موقع غذا بخورید و از خوردن غذا در دیروقت جدا بپرهیزید.
از مصرف غذاهایی که باعث سوزش سر دل می شوند، خودداری کنید و از رژیم غذاییتان حذف کنید.
فورا بعد از غذاخوردن دراز نکشید.
اگر مجبور بودید که دراز بکشید، سر خود را بالا بیاورید تا اسید معده وارد مری نشود.
مصرف داروهای آنتیاسید تحت نظر پزشک نیز مفیدند.
۳- فعال باشید.
ورزش یکی از راه های مقابله با اسکلرودرمی می باشد.
ورزش باعث بهبود گردش خون می شود و سفتی و عضلات را تسکین می دهد و شما را انعطاف پذیر
می سازد.
۴- از مصرف کافئین خودداری کنید.
۵- ماهی های چرب حاوی امگا ۳ می باشند که برای این بیماری مفید می باشد.
۶- از غذاهای محتوی فیبر بالا استفاده کنید.
– از سرما خود را حفظ کنید.
صورت، دستان و انگشتان خود را در سرما بپوشانید.
حتی اگر درب فریزر را می خواهید باز کنید، دستکش بپوشید.
۷- تحقیقات نشان داده است که مصرف روزانه ویتامین D تحت نظر پزشک، در درمان این بیماری مهم است.
۸- از ژل ویتامین E تحت نظر پزشک استفاده کنید.
این ژل مخصوصا در افراد مبتلا به اسکلرودرمی سیستمیک مهم است.
تحقیقات نشان داده است که این ویتامین مانع از ایجاد بافت اضافی می گردد.
عوارض اسکلرودرمی – زخم ریه: بیشترین علت مرگ این بیماران به علت زخم شدن ریه هاست که به آن فیبروزی
شدن ریه ها می گویند.
– سرطان – نارسایی قلب – افزایش فشار خون در ریه ها – نارسایی کلیه – مشکل در جذب مواد
مغذی (سوء تغذیه) جلوگیری از اسکلرودرمی هیچ روش جلوگیری وجود ندارد.
پرهیز از گرد و غبار سیلیس و کلراید پلی ونیل ممکن است خطر بروز این بیماری را کاهش دهد.
بیشتر بدانید از اسکلرودرمی سیستمیک
اسکلرودرمی سیستمیک بر بافت همبند بسیاری از بخشهای بدن شامل پوست، عضلات، مفاصل، استخوانها، رگهای خونی، قلب، دستگاه گوارش، مری، ریهها و کلیهها اثر میگذارد. دو نوع اسکلرودرمی سیستمیک وجود دارد:
اسکلروز سیستمیک جلدی محدود (Limited cutaneous systemic sclerosis): حدود ۵۰٪ از بیماران مبتلا به اسکلروز محدود هستند. اسکلروز سیستمیک جلدی محدود معمولا شکلی از این بیماری است که روند پیشرفت آن آهستهتر است و کمتر گسترش پیدا میکند. در اسکلرودرمی محدود پوست ضخیم میشود. این حالت معمولا به انگشتها، دستها و صورت محدود میشود. بهطور معمول در اسکلروز محدود مشکلات داخلی ایجاد نمیشود و اگر هم ایجاد شود، چندین سال طول میکشد. گاهی به اسکلروز محدود «CREST» گفته میشود. ا
ین واژه با اولین حروف ۵ ویژگی مشترک این بیماری ساخته شده است:کلسینوسیس (Calcinosis): وقتی تشکیل رسوبات کلسیم موجب ایجاد تکههای کوچک و سفیدی زیر پوست انگشتان و سایر بخشهای بدن میشود.
پدیدهی رینود (Raynaud phenomenon): وقتی بخشهایی از بدن مانند انگشتهای دست و پا درصورت قرار گرفتن درمعرض دمای پایین یا استرس، احساس بیحسی و سرما میکنند. پدیدهی رینود به این دلیل ایجاد میشود که باریک شدن عروق خونی کوچکی که به پوست خونرسانی میکنند موجب کاهش میزان گردش خون میشود.
اختلال مری (Esophageal dysfunction): سخت شدن پوست مری موجب کاهش عملکرد عضلات آن شده و بلعیدن غذا را دشوارتر میکند.
اسکلرو داکتیلی (Sclerodactyly): تشکیل بافت لیفی و ضخیم موجب میشود که پوست بهاندازهای سفت شود که بیمار دیگر نتواند انگشتهای خود را خم کند و تحرک و پویایی خود را ازدست بدهد.
تلانژکتازی (Telangiectasia): خطوط قرمز رشتهمانندی روی پوست تشکیل میشود، زیرا مویرگهای خونی نزدیک سطح پوست گشاد شدهاند.
بخش سلامت تبیان/ چطور