ترس مثبت و فواید آن در زندگی افراد
ترس همیشه هم بد نیست گاهی ترسیدن می تواند به شما کمک بزرگی کند تا بتوانید
در مسیر بسیار درستی قدم بگذارید ترس مثبت یعنی باعث شود شما خطرهای بزرگ در
زندگی مرتکب نشوید که ریسک های جبران ناپذیری داشته باشند ما در این مطلب از
پرشین وی قصد داریم ترس مثبت و فواید آن در زندگی افراد مورد بررسی قرار دهیم
ترس مثبت
امروز در مدرسه یکی از همکاران بحث ترس و افراد ترسو و…
را پیش کشید و این مسئله را مورد مذمت قرار داد .
با خود به فکر فرو رفتم که ترس در همه ی موارد نباید چیز بدی باشد چرا که مثلاً من
معلم که از خیلی موارد ترس دارم چنین است حال و روزم وای به موقعی که ترسی نداشته باشم!!!آنچه در
ذیل می بینید جستجویی اینترنتی در این زمینه است: خشیت نه تنها مشکل روانی نیست، بلکه مورد توصیه آیات و
روایات میباشد.
ترس مختص به قشر خاص یا سن خاصی نیست و کم و بیش افراد جامعه با آن دست به گریبان هستند
و از آن رنج میبرند .
مراحل ترس ترس در وجود انسان مراحلی دارد .
افراد در سنین مختلف به یک میزان و از موارد خاصی نمیترسند .
کودک تا سن سه سالگی، از مسائل خاصی میترسد که شامل، ترس از تنهایی، جدایی از پدر و مادر، گریه
دیگران، سر و صدا و …
میباشد .
از سن چهار تا هفت سالگی، کودک معمولا از حیوان، آب، خون، فضای بسته، دکتر و …
میترسد .
از سن هفت سالگی تا نوجوانی، کودک از محیط مدرسه، دوست و همکلاسی و معلم و …
وحشت دارد و این ترس به خاطر جدایی کودک از محیط خانوادگی است .
در نوجوانی، ترسها فرق میکند .
نوجوانها معمولا از آبرو میترسند و وحشت دارند که آبرویشان برود و شخصیتشان خرد شود .
آنها از انتقاد وحشت دارند و لذا از امتحان میترسند و گاه در جلسه امتحان حالشان به هم میخورد; زیرا
میترسند نمره بد بیاورند، همچنین از حسابرسی میترسند و وحشت دارند .
از نصیحت کردن دیگران دوری میکنند; زیرا میترسند از آنها انتقاد شود و یا برخوردی از طرف ناصح صورت بگیرد
که آبروی آنها را برده و شخصیت آنها را زیر سؤال ببرد .
بسیاری از نوجوانها از مرگ میترسند، از حسابرسی قیامت وحشت دارند و از حوادث میترسند .
در جوانی و بزرگسالی، ترس از مسائل دیگری است .
بسیاری از افراد در این سنین، از امراض میترسند، مخصوصا آنها که از نظر روحی ضعف داشته باشند .
و نیز از مشکلات میترسند، از شکستها وحشت دارند، از کارهایی که احتمال شکست در آن باشد، روی گردان هستند
.
در سنین بالاتر ترس از مرگ، از آینده و فرجام در دنیا بسیاری از افراد را رنج میدهد، پس ترس
در سنین مختلف مراحلی دارد .
ترس مثبت ترس همیشه جنبه منفی ندارد، بلکه یک ترس ارزشی در مکتب اسلام مطرح است که اسلام انسانها را
به اینگونه ترس تشویق و ترغیب کرده است .
ترس مثبت، از آن جهت اهمیت دارد و بحثی قابل اجراست که آثار دنیوی و اخروی فراوانی برای انسان به
همراه دارد .
این ترس نه تنها باعث رکود و سقوط انسان نمیشود، بلکه عامل رشد در بعد معنوی، مادی و دنیوی انسان
به شمار میرود .
ترس مثبت چیست
این جاست که اسلام نسبتبه ترس مثبت تاکید دارد و آن را یک صفت ارزشی میشمارد و عقیده دارد که
اگر انسان ترس مثبت را در خود تقویت کند، ترس منفی در او راه پیدا نخواهد کرد و به کمال
و ارزش معنوی نیز دست پیدا خواهد کرد .
انواع ترس مثبت ترس مثبت دارای عوامل متعددی است و ممکن است هر کدام از این عوامل موجب بروز ترس
در برخی از افراد باشد .
این ترسها از آن جا مثبت است که عامل رشد برای انسان به شمار میرود و انسان از این ترس
به مقامات، کمالات و ارزشهای الهی و انسانی، دست پیدا میکند .
از این رو، از آن به عنوان ترس مثبت و مورد تاکید یاد میشود و به کسی که این ترس
را داشته باشد، انسان ترسو اطلاق نمیشود، بلکه این ترس زمینه نفی ترسهای بیهوده و نابه جا است .
۱)ترس از خداوند بالاترین مرحله ترس مثبت، ترس از خداوند است .
یعنی آن که انسان از خداوند بترسد، از مقام او خوف داشته باشد و اینترس او را از گناهان باز
دارد و به سوی کمال انسانی رهنمون شود .
در قرآن، آیات فراوانی پیرامون ترس از خداوند وجود دارد که خداوند مردم را به ترس از خود ترغیب کرده
است .
همه موجودات عالم از ذات مقدس حضرت احدیت پیروی و اطاعت میکنند .
اما اگر کسی از خدا نترسد، از همه چیز خواهد ترسید و این مطلب دنباله روایت امام صادق ( علیهالسلام)
بیان شده است: «کسی که از خدا نترسد، از همه چیز میترسد .
» ۲) ترس از گناهان یکی از انواع ترس مثبت، ترس از گناهان و ترس از عقوبت و کیفر اعمال
است.
این ترس، سیره ابنیاء و ائمه ( علیهمالسلام) و بزرگان دین بوده است و ترس از گناهان همواره منشا اعمال
صالح و نیک در انسانها بشمار میرود .
امام صادق ( علیهالسلام) میفرمایند: شخص با ایمان گرفتار دو گونه ترس است: یک ترس مربوط به گناهی است که
کرده و نمیداند که خدا با او چه میکند؟ آیا او را عفو میکند؟ یا او را عذاب مینماید؟ ترس
دوم مربوط به عمری است که در پیش دارد که چه مهلکههایی را ممکن است کسب کند؟ ممکن است در
آینده مرتکب گناه و کفر شود، پس او صبح نمیکند، مگر این که ترسیده است (همیشه در حال ترس است)
و او را به جز ترس از خدا و عذابش اصلاح نمیکند .
زمینه گناه برای انسان زمینههای گناه فراوان است، از جمله آثار ترس از گناهان این است که انسان عامل گناه
را بشناسد و با آن مبارزه کند .
مهمترین عامل، شیطان است که قسم یاد کرده است که انسان را از راه راستباز دارد .
قرآن میفرماید: شیطان گفت: «خدایا! قسم به عزت و جلال تو که تمامی مردمان را گمراه میسازم; مگر بندگان خالصت
را .
» شیطان راههای گمراه کننده فراوانی پیش پای انسان میگذارد تا به هر صورت ممکن، او را بوسیله ارتکاب به
گناه از خداوند دور سازد و برای هر کس به اندازه ایمانی که دارد، دام مخصوص نهاده است.
فواید ترس مثبت
۳) ترس از اولیای الهی گرچه این ترس در مرحله پایینتری از ترس خداوند قرار دارد، اما اگر این ترس
هم مانع گناه و زمینه کمال در انسان شود، ترس مثبت و پسندیدهای است; برای آن که این ترس نیز
زمینه ترس از خدا را فراهم میکند .
برخی افراد به احترام اولیای الهی و ائمه ( علیهمالسلام)، در شهادت و ایام منصوب به این حضرات گناه نمیکنند
.
این مساله در محاکم قضایی هم مطرح است که در ایام سوگواری و عزای ائمه ( علیهمالسلام)، مثل ایام محرم
و صفر و ماه مبارک رمضان، آمار جنایات بسیار کاهش مییابد .
از آن جا که ترس از ائمه ( علیهمالسلام)، زمینه ساز ترک گناه است، ترسی ارزشمند و کمال آفرین است
و به جاست که انسان این ترس را در خود تقویت کند .
۴) ترس از قانون یکی از ترسهای مفید، که موجب جلوگیری از ارتکاب جرم میشود، ترس از قانون الهی است
.
در قانون اسلام و حکومت اسلامی، ارتکاب بعضی از گناهان، حدود الهیه و شرعی دارند .
به طور مثال: زنا، تعزیر، سنگسار و حد را به دنبال دارد .
دزدی، بریدن دست، زندان و تعزیر را در پی دارد .
و آدمکشی، دیه، اجرای قصاص و اعدام و زندان را در پی دارد و همین طور سایر گناهانی که در
هر جامعه ممکن استبه وقوع بپیوندد .
قانون اسلام برای جلوگیری از جرائم، مجازاتهایی را در نظر گرفته است .
برخی افراد به خاطر ترس از مجازات و محدودیتهای قانونی، از ارتکاب جرم دوری میکنند .
این ترس گرچه در مقابل ترس از خداوند در درجه پایینی است، اما چون محرکی برای ترک گناه و رشد
و کمال است، ترس مثبتبه شمار میرود .
در نهایت، این ترس، انسان را به تعبد و پیروی از دستورات الهی میرساند .
۵) ترس از افراد متشخص یکی از ترسهای مثبت، ترس از اولیا مربیان، مسؤولین اداره، مامورین راهنمایی و رانندگی، مدیر
کل، وزیر یا وکیل، مسؤولین شهر و استان میباشد .
معمولا در حضور این افراد متشخص، عوام سعی دارند خلاف نکنند .
هر فردی به تناسب برخوردی که با افراد بالا دارد، سعی میکند در حضور آنها مرتکب خلاف نشود .
انگیزه این ترس، به خاطر ترس از جریمه شدن، مجازات شدن، توبیخ شدن، ترس از آبروریزی و زیر سؤال رفتن
و ترس از عکس العمل و رفتارهای تند این افراد میباشد .
گرچه این ترس در درجه پایینی است، اما چون انسان را از کار خلاف هر چند در مدت کوتاه باز
میدارد، ترس مثبتی است .
انسان در این گونه موارد، مجبور میشود و برای او توفیق اجباری پیش میآید که گناه نکند و در نهایت،
سبب میشود آمادگی پیدا کند که کارهای خوب را فقط برای خدا انجام دهد و کارهای بد را برای خدا
ترک کند; گرچه مامور ظاهری در بین نباشد و از مردم کسی او را نبیند .
مهم انگیزه ترک کارهای خلاف به هر عنوان است .
۶) ترس از انحراف اگر انسان احتمال میدهد که فضای آلوده او را منحرف میکند، خوب است که بترسد و
خود را به فضای آلوده نرساند، و همیشه در فضاهای پاک باشد و از افراد آلوده دوری گزیند .
اگر میتواند با میکروب و ویروسهای جسمی و روحی و معنوی مقابله و مبارزه کند، این کار را انجام دهد،
اما اگر ضعیف است و قدرت مقابله ندارد، حداقل خود را از مفاسد دور نگه دارد .
بیشتر بدانید از احساس ترس در جهت خوب
ترس احساسی مثبت است
من ترس را احساسی منفی نمیدانم بلکه آن یک احساس مثبت و مفید است چرا که
آن جلوی شتاب کردن و ریسک کردن در کارها را که شاید منجر به نتایج مضر شود، میگیرد.
مردد بودن و فکر کردن قبل از انجام هر کار مهم یا هر کاری که امکان دارد سلامتیمان را
به خطر بیندازد، کار خوب و پسندیدهای است. بهتر است قبل از بالا رفتن کوه بدون اینکه
آموزش مناسبی دیده باشید، چند بار به آن فکر کنید. برای چنین کارهایی ترس احساسی
درست و دقیق است. ترس به شما این اطمینان را میدهد که بیهوده زندگی و شادی خودتان را در خطر نیندازید.
ترس همچنین احساس منفی است:
اگر به ترس اجازه دهید که بر زندگیتان حاکم شود، آن انرژی منفی به وجود میآورد.
اگر ترس با رفتار ترسناک دنبال شود، آن شیوهی منفی از تفکر است.
اگر ترس مانع موفقیت شود.
ترس تعیینکننده عمل است
حالا که متوجه شدید ترس چیست موقعیت بهتری دارید که آن را کنترل کنید.
اگر هر تصمیم، نوآوری بزرگ یا کوچکی به طرز خودکاری به شما ترس وارد میکند،
در اینصورت نمیتوانید شاد باشید چرا که ترس شما را کنترل میکند.
اگر شما مبنا و اساس تصمیمهایتان را بر ترس بگذارید، آنگاه به ترس پر و بال میدهید،
آن را بزرگ میکنید، به آن اجازه میدهید در موقعیتهای خوب بلغزید و شانس موفقیت و پیشرفت در زندگی را از بین میبرید.
من نمیتوانم درمورد دلایلی که باعث پیشرفت ترس میشوند، صحبت کنم زیرا این
بحث متعلق به مقاله دیگری است. اما فکر میکنم که من بتوانم به شما کمک کنم
تا ارزش وجود ترس را بفهمید اما اجازه ندهید که زندگیتان را کنترل کند و جلوی شادی شما را بگیرد.
ترسها و نگرانیها نمیتوانند با شادی در کنار هم باشند
ترس و شادی دو لبهی مخالف یک شاخص هستند. شادی نمیتواند با ترس و نگرانی
سازگاری داشته باشد و ترس هم نمیتواند در ذهن فردی که شاد و خرسند است،
وجود داشته باشد. اگر شما تصمیم میگیرید که به طرز مثبتی فکر کنید هیچ ترسی
وجود نخواهد داشت و آرامش و شادی درونی اتفاق خواهد افتاد.
ترس حالت منفی است که در انتظار مشکلات، سختیها و موانع است. ترس فکری
منفی است که شکست و ناامیدی را پیشبینی میکند و نتیجه چنین نگرشی استرس،
اضطراب و فقدان شادی و آرامش درونی است. من مدتهاست که تصمیم محکمی
گرفتهام تا صدای ترس را بشنوم چرا که آن اغلب حس میشود اما تسلیم آن نمیشوم و
به آن اجازه نمیدهم که بر تفکر و کردارم غلبه کند.
khschool.ir / bazaracademy