درمان بیماری وسواس شستشو با این روش ها

داشتن وسواس در کارها به اندازه معمول خوب است ولی وقتی از حد تعادل خارج شود دیگر آزاردهنده می شود. کسانی که وسواس دارند هم خود را اذیت می کنند هم باعث آزار دیگران می شوند. امروز می خواهیم درباره راه های درمان بیماری وسواس با شما صحبت کنیم با پرشین وی همراه باشید

وسواس شستشو

بسیاری از مبتلایان به این بیماری تصور می‌کنند هرگونه تماس اتفاقی یا قرارگیری در معرض آلودگی‌ها منجر به آلودگی کامل و آسیب جدی می‌شود. بیماری که به‌موجب این طرز تفکر دائما نگران حفظ خود از آلودگی‌هاست، به نظافت و شستشوی افراطی روی می‌آورد، اما باز هم به‌سختی احساس تمیزی می‌کند. وسواس شستشو معمولا به دو شکلِ تردید در مورد تمیزی و تحمل‌ناپذیری این تردید ظاهر می‌شود.

بیماری وسواس

قبل از هر چیز باید بگوییم که این روش حتما باید با نظارت روانشناس انجام شود و نمی‌توانید خودتان به تنهایی از این روش بهره بگیرید. این روش درمانی از دل یک سنت نظریِ پرمایه در روان‌شناسی موسوم به شناخت‌ رفتار درمانی اقتباس شده است. درمانگران می‌توانند این روش را که بر پنج مرحله استوار است، چرخه‌وار تکرار کنند تا وسواس بیمار به‌تدریج برطرف شود.

طبقه‌بندی ترس‌ها:

بیمار ابتدا باید به کمک درمانگر آلودگی‌هایی را که هراس‌انگیز می‌پندارد، بر اساس شدت ترس از شدیدترین به ضعیف‌ترین فهرست کند. برای مثال شاید یک فرد مبتلا به وسواس شستشو بتواند دستمالی را که روی زمین افتاده علی‌رغم کثیفی تحمل کند، اما نتواند به کف زمین در صورتی‌که حسابی برق نیفتاده باشد مستقیما دست بزند. دستگیره‌ی در، نشیمنگاه توالت فرنگی و دستگیره‌ی داخل واگن مترو از جمله‌ی دیگر مواردی هستند که می‌توانند در این فهرست جای بگیرند.

درمان بیماری وسواس

خودنظارتی:

ثبت تعداد دفعات شستشوی دست‌ها در مبتلایان به وسواس شستشو در بهبود علائم بیماری مؤثر است. خودنظارتی در مراحل بعدی درمان، به‌ویژه زمانی که مرحله‌ی مواجهه‌سازی و جلوگیری از پاسخ (پاسخ‌=‌شستشو) آغاز می‌شود، در پیگیری میزان موفقیت بیمار در انجام تمرینات رفتاری کاربرد دارد. فرد می‌تواند از طریق خودنظارتی به میزان بهبود علائم وسواس در طول دوره‌ی درمان پی ببرد؛ بنابراین وقتی بیمار پیشرفت هفتگی خود را به اتفاق درمانگر بررسی می‌کند، راحت‌تر و دقیق‌تر می‌تواند به خاطر بیاورد که پیشرفت این هفته‌ی او چگونه و تحت چه شرایطی حاصل شده است.

مواجهه‌سازی و جلوگیری از پاسخ:

در این مرحله درمانگر باید بیمار را با هریک از موارد فهرست بالا مواجه کند (درمانگر باید از آخرین مورد فهرست که کمترین ترس را در بیمار ایجاد می‌کند شروع کند)، اما فرد نباید پس از مواجهه با آلودگی دست به شستشوی وسواس‌گونه بزند. مواجهه‌سازی از افکار وسواس‌گونه‌ی بیمار در مورد کثیفی یا تمیزی جلوگیری می‌کند و علائم بیماری را سریع‌تر رو به بهبود می‌برد. مزیت دیگر مواجهه‌سازی جلوگیری از «اثر تقابل» است. البته این مرحله برای افرادی که شدیدا به پرهیز از آلودگی‌ها اصرار دارند رنج‌آورتر است.

درمان وسواس شستشو

مواجهه‌سازی مجدد:

بیمار پس از شستن دست‌ها (قطعا شستن غیر وسواس‌گونه‌ی دست‌ها به‌علت ضرورت رعایت بهداشت هیچ ممانعتی ندارد) باید مجددا در معرض آلودگی قرار بگیرد. گاهی بیماران از مواجهه‌ی مجدد با آلودگی مقاومت می‌کنند، اما این استراتژی روند درمان را سرعت می‌بخشد. هدف از تکرار مواجهه این است که بیمار بپذیرد پرهیز از آلودگی اجتناب‌ناپذیر است و همیشه نمی‌تواند کاملا تمیز باشد. درمان تردید بیمار در مورد تمیزی هدف دیگر مواجهه‌سازی مجدد است، یعنی درمانگر با تکرار مواجهه به فرد القا می‌کند که می‌تواند علی‌رغم آلوده شدن هنوز احساس تمیزی کند.

مسائل قراردادی:

روند درمان وسواس شستشو و جلو بردن مواجهه‌سازی بیمار با تک‌تک مواردی که در مرحله‌ی آغازین فهرست شده‌اند مانند یک توافق قراردادی است، حال آنکه فرد در زندگی روزمره به احتمال زیاد با آلودگی‌های هراس‌انگیز دیگری نیز مواجه خواهد شد که شاید در این فهرست نباشند. بیمار می‌تواند پس از مواجهه با مواردی که در فهرست نیستند عمل شستشو را انجام بدهد، اما فورا باید خود را با یکی از مواردی که جزء فهرست است مواجه کند.

بد نیست راه های برخورد با فرد دچار اختلال فکری را بدانید

کسی که اختلال وسواس فکری و عملی دارد، چه همسرتان باشد و چه فرزند و یا دوست نزدیک‌تان به هر حال سر کردن با چنین فردی نیازمند صبر، درک و آموزش است تا در مورد چالش‌هایی که طرف مقابل‌تان با او روبروست بیشتر بدانید وهم بتوانید در پروسه‌ی درمان و کنترل، حمایتش کنید.

«کسی که دوستش دارید، کسی که با OCD می‌جنگد، چه شما ببینید و چه نه، جنگ و جدال‌های اساسی در سرش در حال روی دادن است. ترس‌های او ممکن است ساده و یا حتی خنده دار به نظر برسد. اما برای آن‌هایی که با OCD زندگی می‌کنند، اضطراب خاموش‌شان، افکار مدام در حال تکرارشان، تصاویری که در ذهن دارند، گرایش‌های گیج کننده و کابوس‌های جهنمی‌شان، هر روز آن‌ها را تبدیل به جنگ و نبردی فراموش نشدنی می‌کند.

آن‌ها را دوست داشته باشید و به آن‌ها بگویید که باید بجنگند و می‌دانید که روزی پیروز خواهند شد. شاید آن‌ها هرگز نتوانند زمین جنگ را کاملا ترک کنند، اما زره‌شان قوی‌تر شده و با داشتن شما در کنار خود می‌توانند به سمت آینده‌ای روشن‌تر، شادتر و آرام‌تر پیش بروند».

راه های برخورد با فرد دچار اختلال فکری

مشکلات وسواس

سطح آگاهی‌تان را بالا ببرید

وقتی ندانید فرد دچار OCD چه در سرش می‌گذرد چگونه می‌توانید به او کمک کنید؟
یا حتی بدتر؛ اگر او نداند چطور افکارش را برای شما توضیح بدهد چه؟
وقتی پای کنترل و درمان به میان می‌آید، آموزش و آگاهی حرف اول را می‌زند.
فهم بن مایه‌های مشترک و علائم OCD، تجربیات را بهنجار کرده و بینشی
از جدال‌هایی که فرد بیمار با آن‌ها مواجه است به شما می‌دهد.

اجازه بدهید در مورد افکارش برای‌تان حرف بزند

یکی از سخت‌ترین کار‌ها برای افراد دچار اختلال وسواس این است که افکاری را
که درسرشان می‌گذرد توضیح دهند. (افکار وسواسی) OCD به چیز‌هایی
حمله می‌کند که فرد بیمار بیشتر از همه دوست‌شان دارد، که معمولا
موجب افکار ناراحت کننده و ناهنجار در مورد دوستان، اعضای خانواده و
همسر فرد وسواسی می‌شود. پس تعجب نکنید اگر در مورد افکار عجیب
و غریبش در مورد شما با شما حرف زد (شروع مکالمه در این موارد برایش
بسیار سخت است) تعجب نکنید.

برای یک OCD، مورد قضاوت واقع شدن یک ترس بزرگ است. به او یادآوری کنید
که با هم هستید و خوشحالید که حاضر است با شما حرف بزند.
گفتگو‌های کوچک شما بالاخره به گفتگو‌های بزرگ‌تر تبدیل خواهند شد.

روش های درمان اختلال وسواس

صبور باشید

فرد دچار اختلال وسواس از شنیدن یک چیز واقعا خسته شده است: «این فقط یک تصور است». شاید از نگاه شما فقط یک تصور یا توهم باشد، اما فرد وسواسی توانایی عجیب و مرموزی برای تبدیل «یک تصور» به یک مارپیچ ِ. زندگی متحول کن دارد که می‌تواند قربانی اش را به ورطه‌های طولانی اجباری فکری و جسمی و روحی بکشاند. درد افراد وسواسی را کوچک و ناچیز تلقی نکنید. سعی کنید احساسش را بفهمید و با او همدلی کنید؛ نه اینکه احساس درماندگی‌اش را تشدید کنید.

هیجانات خیلی راحت می‌توانند بر روال مکالمه غلبه کنند، مخصوصا اگر ۵۰۰ بار
همان مکالمه را تکرار کرده باشید، اما حمایت شما باید بی قید و شرط باشد
و درک و همدلی‌تان جریانی یکنواخت داشته باشد.

افراد دچار اختلال وسواس فکری عملی می‌دانند که «این فقط یک تصور است»، اما این تصور مزاحم مدام به آن‌ها حمله می‌کند و اگر وادرشان کنید این تصور را سرکوب کنند فقط به آن‌ها ثابت می‌کنید که در این نبرد تنها هستند. بابت هر فکری که آن را با شما درمیان می‌گذارند، هزاران جنگ درونی دارند که باید به آن‌ها برسند، پس صبور و آرام باشید و درک کنید که آن‌ها هم دوست دارند این تفکرات آزاردهنده، تکرار‌ها و نشخوار‌های فکری و دلهره‌ها و اضطراب‌ها دست از سرشان بردارند، حتی بیشتر از شما!

میزان و باشگاه خبرنگاران