وسواس فکری را چگونه درمان کنیم

وسواس در واقع یک احتلال روانی است که باید حتما درمان بشود انواع و اقسام وسواس وجود دارد
اما وسواس فکری چیست ؟ وسواس فکری یک اختلال شایع روانی است که برخی از افراد را درگیر می کند
وسواس یکی از شایع ترین اختلالات و بیماری ها در جامعه است ما در این مطلب از پرشین وی به بررسی
دلایل و درمان وسواس فکری خواهیم پرداخت

درمان وسواس فکری

وسواس یکی از شایع ترین اختلالات و بیماری ها در جامعه است و متخصصان روانشناسی و روانپزشکان تعاریف
گوناگونی را از این بیماری ارائه داده اند

و متخصصان روانشناسی و روانپزشکان تعاریف گوناگونی را از این بیماری ارائه داده اند.
این بیماری که حدود ۲ تا ۳ درصد از جمعیت را گرفتار خود می کند شامل فکر، احساس یا تصورات
عودکننده و مزاحم برای شخص است که در او ایجاد اضطراب می کند.
در نتیجه تعادل فرد به دنبال این بیماری به هم می خورد و او در سازگاری با محیط دچار مشکل
می شود.
از نظر روانکاوان نیز وسواس یک بیماری ناخودآگاه است که اختیار و آزادی را از فرد سلب کرده و او
را وامی دارد تا رفتاری را برخلاف میل و خواسته اش انجام دهد.
اگرچه اکثر بیماران به بیمارگونه بودن رفتارشان آگاهی دارند ولی قادر به رها شدن از آن نیستند.

مطالعات در زمینه این بیماری نشان می دهد که وسواس همگام با بلوغ در افراد به تدریج رشد می کند.
اگر در آن ایام شرایط برای درمان مساعد باشد، ممکن است بیمار بهبود نسبی پیدا کند، ولی در غیر این
صورت این بیماری سیر روبه افزایش خواهد داشت.
همچنین بسیاری از افراد که داری شخصیت های حساس هستند اذعان می کنند که در دوره هایی از زندگی این
اختلال را تجربه کرده اند.

درمان وسواس فکری

علامت اساسی اختلال شخصیت وسواسی- جبری شامل نظم گرایی، کمال گرایی و کنترل روانی است.
افراد مبتلا به این اختلال تلاش می کنند تا از طریق توجه دقیق به موازین، جزئیات ریز، فهرست ها و
برنامه ها بر همه امور کنترل داشته باشند.
آنها دارای دقت افراطی اند، کارها را تکرار می کنند، به جزئیات توجه فوق العاده دارند و به طور مکرر
اشتباه احتمالی را کنترل می کنند.
آنها نسبت به این حقیقت که دیگر افراد در برابر تاخیرها و ناراحتی هایی که از این رفتار ناشی می
شود دلخور می شوند، بی توجه هستند.

برای مثال وقتی چنین افرادی فهرستی از کارهایی را که باید انجام دهند گم می کنند به جای اینکه با
کمک گرفتن از حافظه لحظاتی را صرف بازنویسی فهرست آن کارها کنند و به انجام آن کارها بپردازند، زمان زیادی
را صرف جست وجوی آن فهرست می کنند.

برای کارها زمان کافی تخصیص نمی دهند و مهمترین کارها برای لحظه آخر گذاشته می شود.
افراد مبتلا به این اختلال به بهانه کنار گذاشتن فعالیت های تفریحی، اوقات خود را به طور مفرط وقف کار
و بهره وری می کنند، ممکن است تمرکز زیادی بر کارهای روزمره خانگی داشته باشند (مثلاً تمیز کردن مفرط و
تکراری منزل به طوری که شخص بتواند کف اتاق غذا بخورد) این افراد در مورد مسائل اخلاقی یا ارزش ها
به طور افراطی وظیفه شناس، جدی و انعطاف پذیر هستند و ممکن است خود و دیگران را مجبور کنند که
در عملکرد از اصول اخلاقی خشک و معیارهای خیلی سخت پیروی کنند.

نحوه درمان وسواس فکری

آنها در مورد اشتباهات خود از خود به طور بی رحمانه انتقاد می کنند.
این افراد گرفتار در نظم افراط گونه ای هستند که بر تمام روابطشان سایه می اندازد، به طوری که حتی
قادر به جداشدن از اشیای فرسوده یا بی ارزش نیستند چون معتقدند شاید در آینده بتوان از آنها استفاده کرد.

بی توجهی به جنبه های عاطفی ارتباط آنها را با خانواده دچار مشکل می کند و در کار و محیط
شغلی نیز برایشان مشکلات زیادی را به وجود می آورد.
اگر این اختلال در همان اوایل جوانی که شروع آن است بهبود نیابد در بزرگسالی افسردگی نیز به آن اضافه
خواهد شد.

البته مانند سایر اختلالات روانی می توان گفت که در فرد دچار اختلال وسواسی- جبری این نظم پذیری و
کمال طلبی نه تنها منجر به پیشرفت و رسیدن به هدف نمی شود بلکه در بسیاری از زمینه های زندگی
باعث افت در عملکرد می شود.
در مورد علل و ریشه های این بیماری اظهارنظرهای بسیاری شده که وراثت، وضع هوشی، عوامل اجتماعی و خانوادگی از
جمله آنان هستند.تحقیقات نشان داده اند که حدود ۴۰ درصد وسواسی ها این بیماری را از والدین خود به ارث
می برند.

تکنیک درمان وسواس فکری

همچنین افرادی که از نظر هوشی در حد متوسط و بالای متوسط هستند، بیشتر درگیر این بیماری می شوند.
بررسی ها حاکی از آن هستند که والدین کمال جو که فرزندان خود را براساس ضوابط خاصی تربیت می کنند
در وسواسی کردن آنها بسیار موثرند.
اهمیت وسواس زمانی بیشتر می شود که فرد در دوران کودکی انواع ناامنی ها را تجربه کرده باشد.
از شیرگرفتن کودک به صورت ناگهانی و تحقیر از جمله عواملی هستند که زمینه را برای انواع ناراحتی های عصبی
از جمله وسواس فراهم می کنند.

صفات شخصیتی دیده شده در افراد وسواسی از این قبیل است: اضطراب جدایی، مقاومت در برابر تغییر، اهل ریسک نبودن،
دودلی، افکار خرافی و دلبستگی زیاد به کار.

شیوع این بیماری در میان زنان بیشتر است.
بسیاری از روانشناسان و روانپزشکان برای درمان این بیماران از دو روش رفتاردرمانی و دارودرمانی استفاده می کنند.
در شیوه رفتاردرمانی با تقویت کردن پاسخ های مثبت و حذف پاسخ های منفی بیمار، روان درمانگر سعی در کاهش
رفتارهای وسواسی بیمار خواهد داشت البته در صورتی که بیمار نسبت به بیمارگونه بودن رفتارش آگاهی داشته باشد کار درمانگر
آسان تر خواهد شد و نتیجه بهتری به دست خواهد آمد.

گروه درمانی نیز از جمله دیگر درمان های غیردارویی است که در درمان این افراد می تواند بسیار مفید باشد.
در درمان دارویی متخصص روانپزشک برای این بیماران دوزهای مختلفی از انواع آرامبخش ها را برای رفع علایم اضطراب، افسردگی
و افکار وسواسی تجویز می کند.

بیشتر بدانید از درمان وسواس فکری – عملی

اولین قدم در بهبود وسواس این است که فرد بپذیرد این مشکل را دارد و وسواس علت بسیاری
از مشکلات دیگر اوست. در مواردی که درمان وسواس خیلی زود آغاز شود و مشکل چندان شدید
نباشد، معمولا با استفاده از روان درمانی به تنهایی می‌توان آن را بهبود بخشید اما در مواردی
که مشکل مزمن شده است یا علائم شدید است، معمولا ترکیب از روان درمانی و دارودرمانی
اثربخشی بیشتری دارد.

در بعضی موارد شدیدتر یا زمانی که مشکل شدید است و فرد قادر
به مصرف دارو نیست، گاهی استفاده از شوک درمانی نیز مطرح می شود. در سال های
اخیر روشی به نام جراحی عصبی را برای موارد شدید و علاج ناپذیر این اختلال بررسی کرده اند.
قبل از اینکه فرد به این جراحی حتی فکر کند، باید حداقل به مدت پنج سال دچار این اختلال
باشد و به سایر روش های درمانی که اشاره شد جواب نداده باشد.

در روان درمانی وسواس، فرد با کمک یک متخصص از دلایل بروز مشکلش آگاه می‌شود
و مهارت های لازم برای مقابله با استرس‌های زندگی‌اش را که سبب تشدید علائم می‌شود،
تمرین می‌کند.
در مدلی از روان درمانی که درمان شناختی – رفتاری نامیده می‌شود و بر اساس تحقیقات
از روش‌های موثر در درمان وسواس است، فرد با افکار و باورهای ناکارآمد خود که در افکار
و رفتار وسواسی او دخیل اند، آشنا می شود و پس از آن از تکنیک های رفتاری مختلف برای کاهش رفتارهای وسواسی استفاده می‌شود.

درمان وسواس فکری

پاره‌ای نکات دیگر که خود فرد و اطرافیان می‌توانند در نظر گیرند عبارتند از:

وسواس یک رفتار تکرار شونده غیر ارادی است، بنابراین فرد در مورد آن نباید احساس
گناه کند و نیازی به جبران آنندارد. احساس گناه، وسواس را تشدید می کند.

وسواس بیماری است که خودش، خودش را تقویت می‌کند. بنابراین هر چقدر به فرمان‌های
وسواسی ذهنتان بیشتر توجه کنید، قوی‌تر می شوند. وقتی ذهن شما می گوید بیست
بار بشور و شما ناخودآگاه این کار را می‌کنید، احتمالا باید دفعه بعد به سی بار هم تن دهید تا شاید از اضطراب خلاصی پیدا کنید.

افراد رفتارهای وسواسی را انجام می دهند تا از اضطراب، احساس گناه، نگرانی و سایر
احساسات ناخوشایند رهایی پیدا کنند اما متاسفانه این رهایی خیلی موقتی است و
گاهی فقط چند دقیقه دوام دارد. مثل خوردن مسکن برای یک درد. در حالی که علت درد را هنوز نمی دانیم چیست.

فرد مبتلا به اختلال را به انجام تکالیف درمانی تشویق کنید.

اضطراب و نگرانی دائمی یکی از مشکلات عمده افراد وسواسی است. در محیطی همدلانه
و عاری از سرزنش و تمسخر، به او اجازه دهیم درباره اضطراب و نگرانی اش با ما صحبت کند.

از رفتارهای او تعجب نکنیم چون همانگونه که قبللا ذکر شد رفتارهای او اجبارگونه و فاقد
اختیار است و خودش را نیز آزرده ساخته است. با هر بار تعجب و عکس العمل نادرست، او را یک قدم از درمان دور می‌کنیم.

مسخره کردن یا مطرح کردن مشکلات رفتاری فرد وسواس در جمع، او را سرخورده و عصبی
می کند و نتیجه آن چیزی جز تکرار همان رفتارها نیست

آفتاب آنلاین / فردا