جیب تکانی از حج برگشتهها !


اینها سوغات گروهی از زائرانی است که عملیات بازگشتشان از سرزمین وحی از چهارشنبه هفته گذشته آغاز شده است و
همچنان ادامه دارد و حتی ته ماندههای بشقابهایشان از این ولیمههای مجلل، نصیب فقرا نمیشود؛ آن هم در شرایطی که
کشورمان در تحریم به سر میبرد و همه بر صرفهجویی و پرهیز از بریز و بپاش تاکید میکنند.
ولیمه دادن به معنای اطعام گروهی از مردم در مراسم شادی است و علمای شیعه آن را مستحب میدانند.
البته روحانیون میگویند ولیمه جزو مستحبات اکید است که یعنی در شرع بر بجا آوردنشان تاکید شده، اما هنوز به
امر دینی واجب نرسیده است.
آنچه گفتیم تعریف دین از ولیمه است، اما تعریف برخی حجاج با آن در تضاد کامل است.
از دیدگاه این گروه از حجاج، ولیمه دادن؛ مهمانی مجللی است که در آن دوستان، بستگان و ثروتمندان، یک وعده
غذا را مهمان حاجی میشوند تا فخر بفروشد و به دیگران بفهماند که تمکن مالی دارد و میخواهد به مناسبت
حج رفتنش، سوری مفصل بدهد.
هزینههای غذا، شیرینی، گل، پلاکاردی که در مراسم ولیمه استفاده میشود و حتی اجاره تالار گاهی آنقدر زیاد است که
از هزینه اصل سفر حج هم بیشتر میشود.
برای بهدست آوردن متوسط قیمت برگزاری یک مراسم ولیمه عادی با چند تالار که ویژه برگزاری چنین مراسمی است تماس
گرفتیم.
همه این تالارها تا پایان آبان برای مراسم ولیمه رزرو شده بود و مسئولانشان میگفتند از همین حالا باید برای
برگزاری مراسم در آذر جا رزرو کنیم.
جیب تکانی از حج برگشتهها!
نخستین نکته درباره تالارهایی که برای مراسم ولیمه رزرو میشود، این است که گردانندگان آن
مراسمی با کمتر از صد مهمان را نمیپذیرند.
هزینه متوسط غذای هر مهمان بسته به این که در مراسم یک نوع غذا ارائه شود یا چند نوع، از
9 تا ۱۸ هزار تومان متغیر است.
هزینه میوه و شیرینی برای هر مهمان بهطور متوسط ۳۰۰۰ تومان است و ۱۰درصد هزینه کل نیز به ارائه خدمات
پذیرایی اختصاص پیدا میکند.همچنین برخی زائران مایلند در مراسم ولیمه از مداح هم دعوت کنند که در این صورت حدود
150هزار تومان نیز صرف مداح میشود.
اینها را بگذارید کنار هزینههای غیر ضروری دیگر که در طول مراسم ولیمه دادن پرداخت میشود و کمتر کسی در
جریان این بریز و بپاش، حواسش به آنهاست.
مثلا هزینه گلهایی که برای زائر آورده میشود، پارچه نوشته گوسفندانی که جلوی پای زائر کشته میشود و….
مجموع اینها را اگر حساب کنید متوسط هزینه برگزاری یک مراسم ولیمه برای حاجی بیش از سه میلیون تومان میشود
که میتواند صرف خرید دارو برای بیماران صعبالعلاج یا لباس و غذا برای ایتام و سالمندان شود؛ اما به یکباره
و در یک شب، برای پایکوبی گروهی از غیر نیازمندان به هدر میرود.
اسراف در امر مستحب نیز حرام است
حجتالاسلام والمسلین عباس نصیریفرد، استاد دانشگاه تهران درباره چگونگی مراسم ولیمه به جامجم
میگوید: در احادیث و روایات توصیه است که در ولیمه دادن حتما باید بستگان، همسایگان و نیازمندان دعوت شوند، اما
امروزه در این مراسم، نیازمندان از قلم افتادهاند و زائران آنها را دعوت نمیکنند.
به گفته معاون سازمان بسیج اساتید کشور شیوه برگزاری برخی ولیمهها به هیچ وجه مورد تائید نیست و اساس آنها
بر فخر فروشی و تجملگرایی است.
در حالی که در دینمان سفارش شده است چنین مراسمی ساده برگزار شود و درعوض سفره را بزرگتر بیندازیم تا
مهمانهای بیشتری بر سر آن اطعام شوند؛ چرا که یکی از اهداف ولیمه دادن، دورهم جمع شدن مسلمانان در شادی
یکدیگر است.
او مومنانی را به یاد میآورد که به محض بازگشت از حج، هزینه ولیمهشان را به کمیته امداد، بهزیستی یا
مراکز خیریه نگهداری از سالمندان یا بیماران اختصاص دادهاند و به «ازحج برگشتهها» هشدار میدهد: گرچه ولیمه دادن امری مستحب
است، اما اسراف در امر مستحب نیز حرام است.
مومنان یخ میزنند؛ ما جشن میگیریم؟
حجتالاسلام محمدتقی پورمحمدی، نماینده مردم آذربایجان شرقی در مجلس خبرنگان رهبری نیز یکی از
کسانی است که با بریز و بپاشهای پس از بازگشت از حج مخالف است.
او از حجاج خواسته به جای آن که پولشان را صرف اطعام افراد غیر نیازمند کنند، هزینه آن را به
زلزله زدههای آذربایجان شرقی اختصاص دهند؛ زلزله زدههایی که خیلیهایشان، دقیقا همین حالا که این گزارش را میخوانید با بارش
نخستین برف پاییزی از سرما مچاله شدهاند و نگران هستند که طفلکانشان نرسیده به زمستان یخ بزنند و اصلا نمیتوانند
باور کنند هممیهنانشان در استانهای دیگر، ضیافتهایی مفصل برای بازگشتشان از سرزمین وحی برپا کردهاند و هنوز عرق زیارت خانه
خدا از تنشان خشک نشده، به اسراف و تبذیر مشغولند.
نماینده مردم آذربایجان در مجلس خبرگان به حجاج میگوید امروز که جان مومنانی در اثر عواملی همچون سرما در خطر
است باید نجات جان این مومن و همنوع بر دادن ولیمههای مستحب آنچنانی ارجحیت داده شود.
او به حاجیها نهیب میزند که ولیمه این روزها قداستش را از دست داده است و به چشم و همچشمی
و وسیلهای برای شب زنده داری متمولان شهر در مجالس پر زرق و برق تبدیل شده است.
او در این باره توضیح میدهد: معنای ولیمه دادن برای حج این نیست که به هزار نفر آن هم در
هتلهای گرانقیمت و غذاهای تشریفاتی غذا داده شود، بلکه این امر مستحب با دادن ولیمهای در قالب شام و ناهاری
برای ۱۵یا ۲۰ نفر مستحق نیز به جا آورده میشود و کفایت میکند.
مردم آذربایجان شرقی حرف این روحانی را زمین نیانداختهاند، نشان به آن نشان که به گواه خودش برخی حجاج این
استان حتی پیش از سفر حج برای شرکت در این حرکت نیکوکارانه بسیج شدهاند، مثل همان حاجی که پورمحمدی میگوید
چهار میلیون تومان هزینه ولیمهاش را پیشکش زلزله زدهها کرده است یا بانوی سالخوردهای که همه پساندازش برای برگزاری مراسم
ولیمه، یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بوده و آن را هم به حساب زلزله زدههای شهرستانهای اهر، هریس و
ورزقان واریز کرده است.
برنامه شما برای مراسم ولیمه امسال چیست؟
جام جم