بهداشت بلوغ دختران

بلوغ دوران ورود از کودکی به نوجوانی است که در این دوران انسان تغییرات بسیار زیادی را در بدن
خود تجربه می کنند بلوغ دخترانه اما با بلوغ پسران تفاوت های بسیار زیادی دارد که تغییرات بدنی
در دختران و پسران با یکدیگر متفاوت است در بلوغ دخترانه بدن دختران تغییرات زیادی را تجربه می
کند که باید دختران از این تغییرات آگاهی داشته باشند تا با این تغییرات کنار بیایند و این تغییرات
را به خوبی تجربه کنند . بلوغ دخترانه را در پرشین وی بخوانید.

رعایت بهداشت بلوغ دخترانه

نوجوانی دوره‌ای بحرانی به شمار می‌آید که طی آن مرحله «بلوغ» اتفاق می‌افتد.
«بلوغ» در فرهنگ فارسی به معنی « رسیدن »، « رسیدن به سن رشد »، « مرد شدن »، «
زن شدن »، « رسیدگی و پختگی و به حد کمال رسیدن » آمده است.
سازمان جهانی بهداشت، نوجوانی را به سنین ۱۰ تا ۱۹ اطلاق می‌کند.

این دوره منشاء تغییرات زیادی در وجود شخص است و موجب می‌شود که شخص به گونه‌ای متفاوت، رفتار و احساس
کند.
در این دوران، نگاه نوجوان نسبت به جهان تغییر می‌کند و گاهی دچار تشویش و نگرانی می‌شود.

گاه تصمیم‌گیری برایش مشکل می‌شود و مجموعه این عوامل موجب بروز مشکلاتی در برخورد وی
با خانواده و جامعه می‌شود.
بلوغ دوره بحرانی انتقال از مرحله کودکی به بزرگسالی و زمان اکتساب قدرت باروری است.
دوره ای که تغییرات تکاملی در مغز و غدد بدن باعث تغییرات «جسمانی»، «روانی»، «روحی» و «رفتاری» می‌شود.
اهمیت شناخت بلوغ در دختران و مسائل آنان «بلوغ» یکی از حیاتی ترین مراحل زندگی انسان است.

دوره‌ی بلوغ بویژه برای دختران دوره‌ی بسیار مهم و حساسی در زندگی به شمار می‌رود.
آنان با ورود به سن بلوغ شاهد تغییرات زیادی در وضعیت «ظاهری»، «روانی» و «رفتارهای اجتماعی» خود می‌باشند.
این دوره با پیدایش صفات ثانویه جنسی شروع می‌شود و تا تکمیل بلوغ جسمانی ادامه می‌یابد.

در این دوره تغییرات فیزیکی مهمی در بدن دخترها رخ می‌دهد که منجر به ایجاد «تغییرات بافت چربی در بدن»،
«رشد سریع استخوان‌ها»، «بلند شدن قد» و «بروز تغییرات جنسی – جسمی» خواهد شد.
بلوغ به چهار مرحله تقسیم می‌شود: مرحله قبل از بلوغ که بین ۱۰تا ۱۲ سالگی قرار دارد.

تغییرات در بلوغ دخترانه

البته این امکان وجود دارد که «بلوغ جسمی» در این مرحله نیز اتفاق ‌افتد.
مرحله ۱۳ تا ۱۴ سالگی که معمولا مرحله بلوغ جسمی است.
مرحله بعد از بلوغ یا مرحله اواسط نوجوانی که مرحله ۱۵ تا ۱۶ سالگی است.
مرحله ۱۷ تا ۱۹ سالگی که اواخر بلوغ و مرحله تکامل رشد جسمی است.

تغییرات جسمی بلوغ در دختران «بلوغ» عبارتست از یکسری تغییرات جسمی و روانی که سلسله وار به دنبال هم اتفاق
می‌افتد و نهایتا در پایان این دوره، «دختران نوجوان» زمینه و آگاهی کافی جسمی و روانی را برای «زن شدن»
پیدا می‌کند.

علامتهای جسمی بلوغ به دنبال یکسری تغییرات هورمونی بدن که از طریق مغز ( سیستم هیپوفیز و هیپوتالاموس ) کنترل
می‌شود و ارتباط مستقیمی با تخمدان ( در دختران ) دارد، ظاهر می‌شود.
سن بروز تغییرات بدنی در دوره بلوغ بسیار متغیر است.
اکثر دختران در سنین ۹ تا ۱۳ سالگی نخستین تحولات دوره بلوغ را از خود نشان می‌دهند.

یک تا دو درصد جمعیت، شروع تغییرات بلوغ را در خارج از این محدوده سنی تجربه می‌کنند که این افراد
از نظر «بلوغ زودرس» و یا «بلوغ دیررس» ارزیابی می‌شوند.
علائم جسمی بلوغ در دختران بطور کلی علائم جسمانی دوران بلوغ در دختران عبارتند از:
«رشد جسمی و قدی»، «جوانه
زدن نوک پستان‌ها و رشد آنها»، «پیدایش موهای ناحیه تناسلی و زیربغل» و «قاعدگی».

رشد قد جهش رشد معمولا در دختران حداقل ۲ سال زودتر از پسران اتفاق می‌افتد و بسیار چشمگیر است.
به طوری که در مدت یک سال میزان رشد ۲ برابر می‌شود و قد حدود ۱۱-۶ سانتی متر بیشتر می‌شود.
جهش چشمگیر رشد و حداکثر افزایش آن، معمولا دو سال بعد از جوانه زدن پستان‌ها و یک سال قبل از
شروع عادت ماهانه اتفاق می‌افتد.

ویژگی های بلوغ دخترانه

تاثیر هورمون ها در بلوغ دخترانه

سرعت رشد در دختران به میزان هورمون رشد و هورمون جنسی (استروژن) مربوط می‌شود.
هورمون رشد باعث افزایش رشد بخصوص در استخوانها و غضروف می‌شود.
ولی هورمون جنسی (استروژن) سبب بسته شدن مرکز رشد استخوانی و کاهش و کند شدن
رشد استخوان می‌شود.

به همین دلیل است که بعد از شروع قاعدگی، سرعت رشد قد کندتر می‌شود و معمولا بیش از ۶ سانتی
متر افزایش نمی یابد.
رشد پستان‌ها مرحله بعدی، رشد پستان‌هاست که معمولا در سنین بین ۹ تا ۱۳ روی می‌دهد.
به طور متوسط در ۹/۵ سالگی پستان‌ها آغاز به رشد می‌کنند.

جوانه زدن پستان‌ها از نوک پستان شروع می‌شود و به طور معمول دردناک، حساس و در دو طرف همزمان است.
در پایان دوره بلوغ، رشد پستان کامل می‌شود و به صورت پستان بالغ درمی‌آید.
قاعدگی آخرین مرحله بلوغ، قاعدگی است که در سنین ۱۰ تا ۱۶ سالگی و به طور متوسط در ۱۳سالگی اتفاق
می‌افتد.

«عامل وراثت» و «‌عوامل محیطی» از قبیل «محل جغرافیایی و تماس با نور»، «وضعیت سلامت»،
«وزن»، «تغذیه» و «شرایط روانی»
در شروع سن بلوغ دخالت دارند.

معمولا کودکانی که در مناطق گرم و کم ارتفاع و یا نقاط شهری زندگی می‌کنند و یا چاق هستند زودتر
بالغ می‌شوند.
در پایان دوره بلوغ، تغییر فرم بدن و پیدایش هیکل زنانه رخ می‌دهد.
به طوری که چربی به شکل زنانه در بدن توزیع می‌شود.
یعنی لگن پهن و رانها کلفت می‌شود.
پستان‌ها کاملا رشد می‌کند.

قاعدگی از تغییرات بلوغ دخترانه

همچنین علاوه بر قاعدگی، رحم، مهبل و اعضای تناسلی زن نیز به اندازه کافی رشد می‌کنند.
این مراحل معمولا در ۱۸ سالگی کامل می‌شوند.
بر اثر ترشحات هورمونی، فعالیت غدد چربی و عرق نیز در دختران افزایش پیدا می‌کند و ممکن است باعث پیدایش
جوش در صورت و یا سایر اعضا بدن شود.

این جوشها نباید دستکاری شوند؛ زیرا در این صورت عفونی می‌شوند و پس از بهبودی اثرات آنها روی پوست باقی
می‌ماند.
در صورتی که میزان عرق کردن زیاد باشد، بهتر است دختران (علاوه بر استحمام) از اسپری زیر بغل و یا
لوسیونهای ضد عرق نیز استفاده کنند.

بهداشت جسمی بلوغ در دختران توجه به نظافت پوست موجب «زیبایی»، «شادابی»، «تبخیر»،
«تعریق و تنفس پوستی» و «از بین
رفتن بوی بدن» می‌شود.
شستشو با آب ولرم و صابون سبب پاکیزگی پوست می‌شود.

در این دوره غدد عرق، ماده چربی با بوی بد ترشح می‌کنند که سبب بد بو شدن بدن می‌شود.
شستشوی بدن و استحمام علاوه بر تمیزی و نشاط و شادابی نوجوان، سبب از بین رفتن بوی بد بدن نیز
می‌شود.

بنابراین بهترین و مهمترین وسیله نظافت پوست «حمام کردن» و شستن تمام بدن بوسیله آب گرم و صابون است.
استحمام مرتب برای سلامتی دختران نوجوان لازم است.
استحمام روزانه در دوران عادت ماهانه نیز ضروری است.
البته توصیه می‌شود از حمام کردن در وان خودداری شود.

دردهای دوران عادت ماهانه اغلب به دلیل انقباضات عضلانی رحم بوجود می‌آیند که می‌توان آن را از طریق استحمام با
آب گرم و یا استفاده از کیسه آب گرم به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه تسکین داد.
در دوران عادت ماهانه، شستشو و گرفتن طهارت ضروری است و برخلاف برخی تصورات رایج، این اقدام باعث نازایی و
هیچ نوع بیماری دیگری نخواهد شد.

تاثیر سن و سال بر بلوغ دخترانه

با شست‌وشوی خون، بوی بد از بین می‌رود و از مساعد شدن محیط برای رشد انواع میکروب‌ها جلوگیری می‌شود.
استفاده از حوله و وسایل بهداشتی شخصی و همچنین زدودن موهای زائد بدن به روش صحیح، از دیگر نکات ضروری
است که حتما باید رعایت شود.

ناهنجاری‌های بلوغ بلوغ زودرس گاهی اوقات علامتهای بلوغ و حتی قاعدگی زودتر از ۸ سالگی شروع می‌شود که به آن
«بلوغ زودرس» می‌گویند.
«بلوغ زودرس» در دخترها ۵ برابر شایع‌تر از پسرها است.

در اغلب موارد، علت آن ناشناخته است.
برخی بیماری‌های تخمدان یا بعضی بیماری‌های دیگر و مصرف بعضی از داروها ممکن است موجب «بلوغ زودرس» شوند که در
صورت بروز آن باید به پزشک مراجعه کرد.

بلوغ دیررس تغییرات زیادی در محدوده سنی «بلوغ دیررس» وجود دارد، ولی معمولا اغلب دختران در ۱۳ سالگی وارد مرحله
بلوغ شده اند.
«بلوغ دیررس» بسیار نادر است.

در صورت عدم ظهور علائم بلوغ تا پایان ۱۶ سالگی باید به پزشک مراجعه کرد.
علل مختلفی از قبیل «مشکل ژنتیکی» و «ناهنجاری‌های مختلف دستگاه تناسلی» ممکن است موجب
بروز «بلوغ دیررس» شوند.

دختران در دوران بلوغ علاوه بر تغییرات جسمی، دستخوش یکسری تغییرات و علائم روانی می‌شود که
شناخت این علائم به
والدین و مربیان برای درک بهتر نوجوان و برخورد صحیح و منطقی با وی و رفتار مناسب با شرایط روانی
و رفتاری آنان کمک زیادی می‌کند.

ویژگی های بدن در بلوغ دخترانه

ویژگی‌های روانی و رفتاری بلوغ در دختران ۱۴ – ۱۰ ساله این ویژگی‌ها عبارتند از : میل به گوشه گیری،
حساسیت بسیار نسبت به انتقاد دیگران، بی قراری، بی ثباتی، تحریک پذیری، نوسان در خلق و خو، مخالفت با خانواده
و دوستان و به طور کلی جامعه، در رویا فرو رفتن،

شرم و حیای مربوط به تغییرات ناشی از بلوغ
جنسی، تنبلی و سستی، نافرمانی از بزرگترها، خیره سری و خودرأیی، نداشتن احساس امنیت و اعتماد به نفس، مقاومت در
برابر پند و اندرز والدین، تمایل شدید به ارتباط نزدیک با دوستان و گفت‌وگوهای پنهانی و طولانی با آنها، حساسیت
نسبت به آراستگی ظاهر خود و صرف وقت جلوی آینه.

این علائم که حدود یک سال پیش از بلوغ آغاز می‌شود، در مرحله جنسی رو به شدت می‌گذارد و در
مراحل پایانی بلوغ بتدریج کاهش می‌یابد.
باید به تفاوتهای فردی بین نوجوانان توجه داشت،

یعنی اینکه ممکن است این علائم به صورت یکسان در همه نوجوانان
ظاهر نشود، ضمن آنکه اغلب نوجوانان احساسات و عواطف خود را در این مرحله از رشد بروز نمی دهند.
ویژگی‌های روانی و رفتاری بلوغ در دختران ۱۹-۱۵ ساله بیشتر دختران در سنین ۱۹-۱۵ سالگی بالغ شده‌اند.
معمولا دخترها در حدود ۲ سال زودتر از پسرها بالغ می‌شوند.

تعدادی از دختران رشد جنسی را که مهمترین تغییر در این دوره است، خوشایند و برخی آن را موجب ناراحتی
و دستپاچگی خود می‌دانند.
«کنجکاوی رو به افزایش درباره جنس مخالف»، «در رویاهای عاشقانه فرو رفتن» و «اشتغال ذهنی»
از ویژگی‌های روانی این دوره
است.

تفاوت های بلوغ دخترانه با پسران

علاوه بر اینها تفکر نوجوان به صورت انتزاعی در می‌آید که مرحله تازه‌ای از هویت یابی ( شناخت خویش )
و رشد و شکوفایی اوست.
جهت گیری آینده و اندیشیدن درباره تصمیمات مهم زندگی مانند «تحصیل»، «اشتغال»، «انتخاب همسر»
و «ازدواج»، بخش مهمی از رویاهای
او را تشکیل می‌دهند.
به طور خلاصه می‌توان گفت در این گذرگاه، زندگی آینده دختران نوجوان پایه‌ریزی می‌شود.

رابطه او با والدین و مربیان از شکل رابطه کودک با پدر و مادر یا مربی، به رابطه یک نوجوان
در آستانه بزرگسالی با بزرگسالان دیگر از قبیل والدین و مربیان تبدیل می‌شود و همین امر توقعات زیادی را در
او به وجود می‌آورد.
لذا دختران در این سنین به برخورد بزرگسالان با خود بسیار حساس هستند.

نقش مهم و حساس والدین و مربیان در برخورد با دختران نوجوان در این مرحله قابل توجه و تأمل است.
بهداشت روانی دوران بلوغ و نوجوانی در دختران بهداشت روانی دختران نوجوان اهمیت قابل ملاحظه ای دارد ؛ زیرا وضعیت
و سلامت روانی آنان در این دوره، ‌اثرات زیادی بر الگوهای سازگاری رفتاری در بزرگسالی خواهد داشت.

در ادامه چند توصیه در زمینه بهداشت روانی دختران نوجوان ارائه می‌شود: – برای ورود به دنیای پرتلاطم نوجوانی، لازم
است والدین و مربیان برای تفاهم با نوجوان، درک شرایط و وضعیت رشد جسمی، جنسی، روانی و اجتماعی نوجوان و
ایجاد یک رابطه عاطفی، صمیمانه و احترام آمیز با او تلاش کنند.

– هر اندازه دانش و آگاهی والدین – که مهمترین منابع اطلاعاتی و کمک به نوجوانان هستند – در زمینه
بلوغ بیشتر باشد، از نگرانی‌های و مشکلات نوجوانان در این دوره بحرانی کاسته می‌شود.

مسائل جنسی در بلوغ دخترانه

– با دختران نوجوان باید درباره تغییرات «جسمی»، «زیستی»، «جنسی»، «روانی» و «اجتماعی»
بلوغ به گفت‌وگوی صادقانه و صمیمانه نشست.
این کار باید در زمانهای مقتضی پیش از وقوع بلوغ انجام پذیرد.
– گفت‌وگوی والدین با نوجوان باید جدی و در عین حال همدلانه و با محبت باشد.

– تغییرات جسمی و روانی با پذیرش دختران نوجوان و کمک به آنان در جهت شناخت ماهیت «دوران بلوغ» و
ابعاد گوناگون جسمی، روانی‌ و اجتماعی آْن، باید آنان را در کنار آمدن با تغییرات سریع و پیچیده ناشی از
بلوغ و سازگاری آنان با شرایط و تحولات پیش آمده یاری کرد.

– به دختران نوجوان باید در زمینه شناسایی خویشتن و پذیرش تغییرات ناشی از بلوغ و همچنین استفاده حداکثر از
توانایی‌ها و استعدادهای آنان کمک شود.
– در پایان دوره بلوغ، دختران هویت جنسی و اجتماعی خود را می‌یابند و برای مسئولیت‌های فردی، خانوادگی و اجتماعی
آمادگی پیدا می‌کنند.

با واگذاری مسئولیت‌های در حد توان نوجوان به او، به رشد حس مسئولیت پذیری و افزایش اعتماد به نفس وی
کمک می‌شود.
– با برخورد احترام آمیز با دختران نوجوان، باید عزت نفس او را افزایش داد و به او برخی از
نقش‌های بزرگسالی را با نظارت و راهنمایی واگذار کرد تا از این طریق مسئولیت پذیری را بتدریج در او پرورش
داد.

– با رفع تبعیض، حسادت در نوجوانان ریشه کن می‌شود، چرا که پیدایش حسادت در نوجوان به طور عمده ناشی
از تبعیص والدین و مربیان است.
– در گفت‌وگوهای خصوصی مربوط به مسائل جنسی، بر رابطه متقابل «پدر با پسر» و «مادر» با دختر تأکید می‌شود.
– ایجاد فضای امن و محبت آمیز توأم با احترام در خانواده به دختران نوجوان کمک می‌کند تا این دوران
دشوار را راحت تر بگذراند، بنابراین باید بر نهاد خانواده تأکید شود.

بد نیست بدانید که : نقش اخلاق در بلوغ دخترانه

زن شایسته آنست که پاکدامن است و زنا نمی‌دهد و دوست نامحرم هم ندارد. مرد شایسته مردی
است که بشود روی او حساب کرد و کسی است که زنا نمی‌کند و دوست نامحرم هم ندارد. در این
دو آیه اولاً مرد و زن شایسته را تعیین کرده است؛ اما چیزی که زنگ خطر زده است،

اینکه مرد پاکدامن و زن پاکدامن کسی است که دوست نامحرم ندارد و این بلای بزرگی که الان در
جامعه پیدا شده است، از نظر فساد اخلاقی خیلی بالاست؛ از اینکه جامعه را ننگین و آلوده کند؛
از اینکه عفت و عصمت را ضربه بزند، باید بدانیم که خیلی بالاست. و مخصوصاً این موبایل‌ها که تازه
پیدا شده و من می‌گفتم یک خانه شیطان یا یک جعبه شیطان است.

این دوست‌یابی‌ها با موبایل‌ها و یا بدتر دوست‌یابی‌ها به صورت شفاهی، خطرش خیلی بزرگ است
و این خطر الان برای اجتماع ما آمده است و همه مسئولین و همه مردم و مخصوصاً پدر و مادرها باید
مواظب باشند و اما جوان‌ها و مخصوصاً دخترها باید بدانند که خطر بزرگ است.

باید بدانند از هر بلایی و از هر درد بی‌درمانی، فسادش بالاتر است. امروز مربوط به حضرت معصومه«س»
بود و جمهوری اسلامی اسم آن را روز دختران گذاشت. یعنی دختر شایسته؛ و این جمهوری اسلامی
باید دختر شایسته را معنا کند و قرآن دختر شایسته را معنا کرده است و پسر شایسته را معنا کرده
است.«مُحْصَناتٍ غَیْرَ مُسافِحاتٍ وَ لا مُتخِذاتِ أَخْدان‏»؛ «مُحْصِنینَ غَیْرَ مُسافِحینَ وَ لا مُتخِذی أَخْدان‏»

iranvij.ir ، تابناک