شایع ترین تومورهای خوش خیم دستگاه تناسلی زنان
ما در این مطلب از پرشین وی قصد داریم به بررسی تومورهای خوش خیم دستگاه تناسلی بپردازیم
خانم ها ممکن است در طول زندگی خود شایع ترین تومورهای خوش خیم دستگاه تناسلی زنان
را تجربه کنند حال تومورهای خوش خیم دستگاه تناسلی چه هستند در ادامه مطلب با این تومورها
بیشتر آشنا خواهیم شد
تومورهای خوش خیم دستگاه تناسلی
لیومیومها یا فیبرومهای رحمی تاکنون شایعترین تومورهای خوشخیم دستگاه تناسل مونث و احتمالا شایعترین تومورهای بافت نرم میباشند.
این تومورها میتوانند اندازه خیلی بزرگ داشته و علائم مختصری ایجاد نمایند و یا در مقابل، لیومیومهای کوچک ممکن است
موجب خونریزی شدید رحمی، در زمان پریود (عادت ماهیانه) گردند.
برای آشنایی بیشتر با این تومور شایع خوشخیم پای صحبت دکتر اشرف معینی – دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران مینشینیم:
لیومیوم که به طور شایع با نام فیبروم رحمی شناخته میشود توده سلولی خوش خیمی است که در سنین باروری
مشاهده میشود و میتواند علائم مختلف برای فرد ایجاد کند.
برحسب انواع آن، علائم ایجاد شده نیز متفاوت است.
لیومیومها بر سه نوع زیر مخاطی، داخل عضلانی و زیر صفاقی میباشند.
تابلوی بالینی: علایم لیومیومها عبارتند از: خونریزی شدید رحمی، درد زمان پریود، فشار لگنی، تکرار ادراری، یبوست و درد زمان
مقاربت، ناباروری و سقط مکرر، سقط سه ماهه اول، سه ماهه دوم و سوم، زایمان زودرس.
لیومیومها گاهی در خلال حاملگی به سرعت بزرگ میشوند و دچار نکروز مرکزی تحت عنوان دژنراسیون قرمز میشوند که موجب
درد شدید میگردند و بیماران نیازمند بستری شدن میباشند اگرچه فیبرومها در هر سنی پس از بلوغ میتوانند وجود داشته
باشند و علائم ایجاد نمایند اما به طور تیپیک تا اوایل دهه سوم زندگی از نظر بالینی مشکلساز نمیشوند.
تاثیر استروئیدهای جنسی:
بدون شک، رشد لیومیومها در ارتباط با استروئیدهای جنسی (هورمونهای جنسی) است (چون قبل از بلوغ یافت
نمیشوند و بعد از یائسگی هم پس رفت میکنند) فیبرومها دارای گیرندههای استروئیدی (استروژن و پروژسترون) هستند و اغلب در
طی حاملگی که سطوح استروژن و پروژسترون بسیار بالاست به سرعت بزرگ میشوند.
توجه به این مطلب حائز اهمیت است که استفاده از قرصهای ضدبارداری با افزایش میزان لیومیومها و عود و یا
پیشرفت سریعتر آنها همراه نمیباشد.
درمان زنان یائسه با جایگزینی هورمونها گاهی و نه همیشه، ادامه رشد لیومیومهای موجود را امکانپذیر میسازد.
الگوی توارث ژنتیکی: تخمین زده میشود که بیش از ۳۰ درصد منسوبین مونث درجه یک زنان مبتلا به لیومیوم، زمانی
در طی عمر خود دچار فیبروئیدها میشوند.
این الگوی خانوادگی بیشتر با الگوی توارث ژنتیکی مولتی فاکتوریال منطبق است.
با توجه به شیوع بالای این بیماری، عملا تمام زنان در خطر ایجاد آن در اواخر سالهای تولیدمثل خود قرار
دارند.
تاثیر لیومیومها بر تولید مثل:
مکانیزمهایی که لیومیوم باعث ناباروری میشوند عبارتند از اختلال در لانه گزینی، اختلال در حرکات
و انتقال لولههای رحمی، انسداد و اتساع لولههای رحمی.
اینکه آیا لیومیومها با خطر بالاتر سقط سه ماهه اول، زایمان زودرس یا محدودیت رشد جنین داخل رحمی همراهند یا
خیر، بسیار بحثبرانگیز است.
بسیاری از زنانی دارای لیومیومهای بزرگ بدون هیچ مشکلی نوزاد خود را به دنیا میآوردند در حالی که در زنان
دیگر فیبرومها ممکن است توانایی حفره رحم در تطابق با یک جنین را کاهش دهند.
هنگامی که بستر جفت بر روی یک فیبروم در حال رشد قرار گیرد، کنده شدن ناگهانی جفت ممکن است روی
دهد.
مطالعات تشخیصی: اکثریت آنها در معاینه لگنی که به صورت روتین انجام میشود و یا به علت یک علامت مثل
درد زمان پریود، خونریزی رحمی شدید و یا فشار لگنی کشف میشوند.
رحم در معاینه بزرگ و نامنظم است.
افتراق این تومورها از سایر تودههای لگنی مثل تومورهای تخمدانی مهم است این کار به سادهترین وجه توسط یک بررسی
سونوگرافی انجام میشود.
روشهای تصویربرداری دیگر از قبیل CT و یا MRI میتوانند لیومیومها را از تودههای تخمدان افتراق دهند اما بسیار پرهزینهتر
و وقتگیرتر بوده و اطلاعات مفیدتری نسبت به سونوگرافی نمیدهند.
یررسی تومورهای خوش خیم دستگاه تناسلی
درمان: فیبرومها مسئول تعداد زیادی از جراحیها در طب زنان میباشند، اغلب اوقات یک داروی مهارکننده ساخت پروستاگلاندینها یا قرصهای
ضدبارداری موجب رفع علائم میشوند و مهم است که هدف درمان در جهت تسکین علائم اختصاصی باشد.
قبل از تصمیمگیری به نوع درمان مهمترین سوالات این است که آیا ۱) تولیدمثل در آینده مورد نظر است و
۲) چه مدت بعد میتوان انتظار یائسگی را داشت؟ در بسیاری خانمها هنگامی که حفظ قابلیت تولید مثل مورد نظر
نیست و یائسگی نزدیک نمیباشد و اقدامات محافظتی موفق به تسکین علائم نشدهاند خارج کردن ساده رحم علاج قطعی میباشد.
هنگامی که حفظ قابلیت تولیدمثل مورد نظر باشد.
انتخاب اولیه خارج کردن میومها میباشد ولی چون خطر عود لیومیومها بالاست باید بیمار تشویق شود و در سریعترین و
مناسبترین زمان حامله شود.
با پیشرفت تکنولوژی جراحی آندوسکوپیک اغلب لیومیومهای داخل حفرهای و تعداد قابل ملاحظهای از لیومیومهای زیرمخاطی را میتوان از طریق
هیستروسکوپی به صورت سرپایی خارج کرد این عمل نیازمند یک جراح هیستروسکوپیک با تجربه است و فقط باید در صورتی
انجام شود که مهارت لازم وجود داشته باشد.
هنگامی که لیومیومهای علامتدار به طور کامل داخل حفره رحم قرار ندارند و موقعیت داخل جداری دارند معمولا یک روش
جراحی (خارج کردن میوم از طریق شکم) مورد نیاز میباشد.
پس از این عمل باید برای اقدام به بارداری ۳-۲ ماه صبر کرد تا بهبود کامل محل برش رحمی امکانپذیر
گردد و خطر پارگی رحم قبل از زایمان به حداقل برسد.
تومورهای خوش خیم دستگاه تناسلی چه هستند
پیشرفتهای حاصل شده در جراحی آندوسکوپیک خارج کردن میوم از طریق لاپاراسکوپ را امکانپذیر میسازد اما این جراحی طولانیمدت و
از نظر تکنیکی مشکل است و فقط باید توسط جراحان آندوسکوپیست با تجربه انجام شود.
درمان دارویی: بسیاری داروها برای درمان لیومیومها به کار رفتهاند.
که فقط داروهای سرکوبکننده تولید استروئیدهای تخمدان (آگونیستهای GnRH) به مقداری موجب کاهش سایز لیومیومها و رفع علائم میشود و
حجم آنها ۵۰-۳۵ درصد کاهش مییابد ولی متاسفانه اغلب لیومیومها با قطع این دارو به سرعت به اندازه قبل از
درمان برمیگردند و علائم نیز برمیگردند.
آثار جانبی این دارو، گرگرفتگی، تسریع پوکی استخوان و نازک شدن مخاط دستگاه تناسلی میباشد.
آمبولیزاسیون شریان رحمی: جهت مسدود کردن خونرسانی لیومیومها انجام میشود و این تکنیک توسط رادیولوژیستهای مداخلهای به عنوان یک درمان
فیبروئیدها مورد توجه قرار گرفته است که یک داروی آمبولیک درون شریانهای رحمی از طریق کاتترگذاری در شریان فمورال تزریق
شده که باعث ایجاد لخته و انسداد جریان خون رحم و کوچک شدن لیومیومها میشوند.
عود لیومیومها: عود به دنبال اعمال جراحی خارج کردن میوم، حدود ۳۰ درصد میباشد (به علت اینکه مبنای ژنتیکی جهت
ایجاد آنها دخیل است).
۲۵-۱۰ درصد خانمهایی که تحت این اعمال جراحی قرار میگیرند در طی دهه بعدی یک عمل جراحی دیگر نیاز پیدا
میکنند.
بیشتر بدانید از مونس پوبیس (بالشتک تناسلی)
ناحیه ی مثلثی شکل که به صورت ایستاده قابل مشاهده است و هنگام بلوغ
رشد موهای مجعد از روی آن شروع میشود. مونس پوبیس از یک بالشتک چربی و پوست تشکیل شده است .
برش جراحی سزارین دقیقا از روی اولین ردیف های رویش موی این ناحیه
انجام می شود.گاهی به دلیل التهاب فولیکولهای مو و حساسیت به روشهای مو زدایی ،جوشهای تک و توک و چرکی روی آن رشد
می کنند.
لب های بزرگ (لبیا ماژور)
دو بالشتک چربی در ۲ طرف وولو هستند که معمولا ۷ تا ۸ سانتی متر طول
، ۲ تا ۳ سانتی متر عمق و ۳- ۱٫۵ سانتیمتر ضخامت دارند. قسمت خارجی
آن از مو پوشیده شده اما سطح داخلی آن رویش مو وجود ندارد. ظاهر این
ساختار در هر شخص متفاوت است واین اندازه ها ممکن است برای افراد مختلف متفاوت باشد
لبهای کوچک (لبیا مینور)
از چین نازک بافتی و مخاطی است که در موقعیت داخلی تری نسبت به
لبهای بزرگ قرار دارند . اندازه و رنگ لبهای کوچک در افراد بسیار متفاوت بوده و گاهی نیز نا متقارن می باشد .
در این موارد جای نگرانی وجود ندارد . زیرا رنگ تیره تر از پوست و عدم تقارن
لبهای کوچک وولو ، کاملا طبیعی است. این ناحیه دارای اعصاب فراوانی می باشد و جراحی های مربوط به آن ، مثل لابیوپلاستی ، معمولا دردناک هستند
کلیتوریس
عضو شهوانی اصلی در زنان است که بالای مجرای ادرار قرار دارد. در دوطرف شاخه های کلیتوریس ادامه میابد و دوسر آزاد آن تا به مدخل واژن امتداد می یابد.
طول آن بندرت از ۲ سانتی متر سانتیمتر تجاوز میکند، هنگام تحریکات جنسی طول آن افزایش پیدا می کند اما بعد از آرامش جنسی به سایز اولیه خود باز میگردد.این ناحیه گاهی در لمس ، دردناک و حساس است
وستیبول
ناحیه بادامی شکل که از خارج به پرده بکارت ( هایمن) و از داخل به واژن میرسد.دو مجرای بزرگ غدد اسکن در دو طرف آن قرار دارد و ترشحات سفید بدون رنگی از خود ترشح میکنند که نواحی مخاطی دستگاه تناسلی مونث را مرطوب نگه دارد .
هنگامی که به تخمک گذاری نزدیک می شوید به دلیل افزایش هورمون های جنسی استروژن و پروژسترون ترشحات این ناحیه افزایش میابد ومیل جنسی فرد نیز بالا میرود.
پژوهشکده رویان مجله تخصصی دنیای تغذیه و سلامت / کلینک نور