گشتی در تاریخ و عظمت بزرگترین بازار سرپوشیده دنیا +تصاویر

امروز قصد داریم شما را با بزرگترین بازار سرپوشیده دنیا و ایران آشنا کنیم این بازار زیبا
در تبریز یکی از شهرهای تاریخی و با اصالت ایران قرار دارد بازار زیبای تبریز در سال ۱۳۸۹
در فهرست میراث یونسکو به ثبت رسیده است بازار تبریز بزرگترین بازار ایران و یکی از بزرگترین بازارهای سرپوشیده
در آسیا و جهان می باشد. در ادامه مطلب پرشین وی با خصوصیات و ویژگی های این بازار زیبا بیشتر آشنا خواهیم شد

بزرگترین بازار سرپوشیده دنیا

بزرگترین بازار سرپوشیده بازار تبریز کامل ترین سازمان اجتماعی را میان بازار های ایران دارد .
بازاری که هنوز خون تاریخ و فرهنگ اصیل گذشته در رگ هایش جاریست.

اصالت و تاریخ را در این بازار لمس کن . . .

تبریز به سبب موقعیت جغرافیایی اش که بر سر راه های غرب به شرق و شمال به جنوب قرار داشت،
یکی از مراکز مهم ارتباطی و اقتصادی ایران بوده است.

مارکو پولو در بازیدش از شهر تبریز یادآور می‌شود که «شهر موقعیتی عالی دارد» و کالاهای تجارتی بسیاری از «هندوستان،
بغداد، موصل، هرمز» و دیگر نواحی به آنجا وارد می‌شود.

بازاری که وسعت و نحوه کار افراد حاضر در این بازار شما را به حیرت وا خواهد داشت.

شاید خواندن گفته های ابن بطوطه سیاح مشهور در باره بازار تبریز که در سال ۷۳۱ قمری از آن بازدید
کرده است، خالی از لطف نباشد!

« بازار تبریز یکی از بهترین بازار هایی بود که من در همه شهر
های دنیا دیده ام … من به بازار جواهریان رفتم ، بس که از انواع جواهرات دیدم چشمم خیره گشت
»

بزرگترین بازار سرپوشیده دنیا

ویژگی های بازار تبریز

در گذشته تاجران اروپایی پس از گذشتن از شهرها و بازار های اصلی ترکیه به بازار تبریز می رسیده اند.
بازار تبریز در میانه های سده ۱۳ خورشیدی (دوره قاجار) به طور تقریبی یک چهارم از تجارت ایران را برعهده
داشت و از این حیث از بازار تهران فعال تر بود.

بازار تبریز یک مجموعه به هم پیوسته و دارای سقف می باشد که با طول و درازای یک کیلومتر بزرگترین
بازار در نوع خود در دنیا می باشد.
این بازار در سال ۱۳۵۴ خورشیدی در فهرست آثار ملی ثبت شده است.

این بازار شگفت انگیز به دلیل ویژگی های خاص و ویژه اش در سال ۱۳۸۹ در فهرست میراث جهانی یونسکو
ثبت گردید.

بازار تبریز

تاریخچه بازار تبریز

تاریخ دقیق ساخت بنای این مجموعه مشخص نیست؛ ولی بسیاری از جهانگردانی که از سده چهارم هجری تا دوره قاجاریان
از این بازار بازدید کرده اند، درباره آن اطلاعاتی را ارائه داده اند.

همان طور که پیشتر گفتیم شهر تبریز بر سر جاده ی ابریشم قرار گرفته است و گذر روزانه هزاران کاروان
از کشورهای مختلف آسیایی، آفریقایی و اروپایی از آن، باعث شده تبریز و بازار آن از رونق بسیار خوبی برخوردار
باشد.
این بازار حدود ۳ سده پیش پس از وقوع یک زلزله تاریخی در تبریز به صورت کامل تخریب گشت و
در سال ۱۱۹۳ قمری توسط نجفقلی خان دنبلی حاکم وقت تبریز مجددا بازسازی شد.
در نتیجه ساختمان کنونی بازار تبریز مربوط به اواخر حکومت زندیه و عصر قاجار می باشد.

بازار تبریز

نخستین نقشه از بازار تبریز در سال ۱۳۲۷هجری، در بخشی از نقشه دارالسلطنه تبریز و به دست اسدالله خان مراغه‌ای
ترسیم شده‌است.
در بخش شمال شرقی نقشه دارالسلطنه بخش هایی از بازار تبریز رسم شده و اکثر جای‌های مهم آن نظیر تیمچه‌ها
و کاروانسراها در این نقشه نام‌گذاری شده‌اند.

معماری و بنای بازار تبریز

اگر مرکز شهر تبریز را یک چهار ضلعی در نظر بگیریم بازار تبریز در مرکز این چهار ضلعی قرار گرفته
است.

بازار تبریز از حدود ۵۵۰۰ حجره، مغازه و فروشگاه، ۴۰ گونه شغل مختلف، ۳۵ سرا، ۲۵ عدد تیمچه، ۳۰ مسجد
و ۲۰ راسته، ۱۱ دالان، ۵ حمام و ۱۲ مدرسه تشکیل شده است!

بازار تبریز

بازار تبریز از شرق به عالی قاپو

و از سمت غرب به مسجد جامع، از سمت شمال، بخش هایی از رودخانه مهران رود را شامل شده و
بر روی این رود پل های چوبی که در امتداد راسته بازار قرار دارند، وجود دارد.

بافت اصلی بازار تبریز از دو راسته که شمال را به جنوب و شرق بازار را به غرب آن متصل
می کند، تشکیل شده است.
عرض بازار ها چیزی در حدود ۴ الی ۵ متر می باشد و سقف بازار به دلیل هوای سرد تبریز
نسبت به دیگر شهرها در ارتفاعی بین ۵ الی ۶ متر ساخته شده است.

راسته های اصلی توسط راسته های فرعی به هم متصل شده‌ است.
در فضاهای بین آن ها اجزای اصلی تشکیل دهنده بازار همانند تیمچه ها و سراها بنا شده است که تقاطع
راسته ها را چهار سوق ها با گنبد های زیبا پوشانده است.
گنبد تیمچه امیر، بزرگترین گنبد بازار بوده و زیباترین تیمچه، مظفریه می باشد.

فضا های داخلی

در ادامه به بخش های مختلفی که در داخل بازار تبریز قرار دارد می پردازیم :

۱) راسته های بازار

بزرگترین بازار سرپوشیده دنیا

عنصر اصلی سازنده بازار را می توان راسته های اصلی و فرعی آن، نامید که در قدیم از دروازه ها
به درون شهر تا میدان اصلی و مسجد جامع ، امتداد داشت.
در بازار بزرگ تبریز شما می توانید بیش از ۲۰ راسته را شمارش کنید.

برخی از راسته های مهم بازار تبریز عبارتند از:

راسته بازار جدید و قدیم، بازار دوه چی، بازار کفاشان، بازار
صفی و…

۲) سرا های بازار تبریز

اگر اجزای بازار را بشناسید می دانید که سرا ها به حیاط های روباز کوچکتر
از کاروانسرا اطلاق می‌شود.
در گذشته باربرها لوازم تجاری و محصولات را از کاروانسرا ها به سرا ها منتقل می کردند.

چندی از سرا های معروف بازار تبریز را معرفی می کنیم :

سرای امید، سرای حاج رسول، سرای امیر، سرای
دو دری ، سرای کچه‌چی‌ لر ،سرای درب عباسی، سرای حاج محمدقلی، سرای میرزا جلیل، سرای آلمان‌ها در بازار کفاشان،
سرای میرزا مهدی، سرای حاج تقی، سرای خان و سرای گرجی‌لر.

بزرگترین بازار سرپوشیده دنیا

۳) تیمچه های بازار تبریز

تیمچه‌ها از نظر کاربری به چهار قسمت تقسیم می شوند:

۱) فضای عمومی که مخصوص
انبار کردن کالاها می باشد.

۲) زیرزمین برای نگهداری کالا ها.

۳) دکان های همکف که مخصوص داد و ستد است.

۴) طبقه بالای تیمچه که در گذشته استراحتگاه بازرگانان غیرتبریزی بود که برای داد و ستد به بازار آمده بودند.

چندی از تیمچه های معروف بازار تبریز را معرفی می کنیم:

تیمچه امیر، تیمچه حاجی صفرعلی، تیمچه میرابوالحسن، اوچ تیمچه‌لر،
تیمچه مظفریه، تیمچه شیخ کاظم، تیمچه صادقیه، تیمچه حاجی محمدقلی، تیمچه شعربافان، تیمچه عباچی، تیمچه قندفروشان، تیمچه شازدا، تیمچه بزازان،
تیمچه ملک، تیمچه خان، تیمچه در عباسی و …

سرا های بازار تبریز

تیمچه مظفریه معروف به بازار فرش تبریز

اگر بخواهیم معروف ترین
قسمت این مجموعه بزرگ را معرفی کنیم بدون شک آن جا جایی نیست جز تیمچه مظفریه.

این تیمچه در سال ۱۳۰۵ قمری در دوره ولیعهدی مظفرالدین میرزای قاجاری و به کمک و همت یکی از بازرگانان
مشهور تبریز به نام حاج شیح محمد جعفر قزوینی، بنا شده است.

نکته جالب و تاریخی در اسم این تیمچه این می باشد که در دوران قاجاری اگر هر بنای تازه ساخته
شده مورد توجه ولیعهد وقت قرار می گرفت سازنده آن را باید به او پیشکش می کرد به همین دلیل
حاج شیح محمد جعفر قزوینی نام “مظفرالدین میرزا مظفریه” را بر آن نهاد و ولیعهد بسیار خوشحال شد و امتیازات
ویژه ای به این بازرگان مشهور داد.

تیمچه مظفریه اهمتی ویژه در سطح ایران و حتی تجارت جهانی فرش دارد زیرا یکی از مراکز مهم صادرات و
تجارت فرش آذربایجان و ایران می باشد.

بازار تبریز

۴) دالان های بازر تبریز

در بخش ورودی بعضی از سرا های بزرگ ، فضای گنبددار بسیار زیبا و با
شکوهی وجود دارد که دالان نامیده می شود.

چندی از دالان های معروف بازار تبریز را معرفی می کنیم:

دالان میرزا مهدی، دالان میرزا محمد، دالان دو دری،
دالان شعربافان، دالان حاج رحیم(dot) دالان خونی.

۵) بازارچه های بازار تبریز

مجموعه بازار تبریز از بازارها و بازارچه های کوچکی که در کنار هم قرار گرفته
و هرکدام مختص به کالا و یا کالاهای خاصی هستند، تشکیل شده است.

* بازار امیر : یکی از پررونق ترین بازار های تبریز است و توسط میرزا محمد خان امیر نظام، فرزند
وزیر شاه سلیمان ساخته شده است.

* بازار بلور فروشان : بهترین بلور های تبریز در گذشته در بازار بلورفروشان به فروش می رسیده.

بزرگترین بازار سرپوشیده دنیا

بخش های مهم و معروف این بازار : «تیمچه قندفروشان»، «سرای میرزا مهدی»، «دالان بادامچی‌لر»، «دالان حاج شیخ»، «دالان میرزا
مهدی»، «تیمچه مظفریه» و «سرای گرجیلر»

* راسته بازار تبریز : یکی از بزرگترین بازارچه های تبریز می باشد
که بیشتر محل فروش اقلام مصرفی بوده و این بازار به بازار ملی معروف بوده است.

بخش های مهم و معروف این بازار : «سرای میانه حاج سید حسین»، «دالان خان»، «تیمچه حاج شیخ»، «تیمچه حاج
صفرعلی»، «تیمچه حاج محمدقلی»، «سرای نوی حاج سید حسین»، «سرای گرچیلر»، «تیمچه‌های دودری»، «سرای حاج محمدقلی»، «سرای دودری»، «سرای شیخ
کاظم»، «سرای کچه‌چی‌لی»، «سرای میرزا مهدی»، «سرای میرزا جلیل»، «سرای درعباسی» و «تیمچه حاج تقی»

* بازار کفاشان : عمده
ترین تولید کننده کفش در تبریز را باید بازار کفاشان دانست.

بخش های مهم و معروف این بازار : «تیمچه امید»، «تیمچه حاج ابوالقاسم»، «سرای امید» و «سرای حاج ابوالقاسم»

*
بازار یمنی دوز : در گذشته کفش های به نام یمنی وجو داشته که این بازار مختص به فروش این
نوع کفش بوده است.

بخش های مهم و معروف این بازار : «تیمچه شفیع» و «سراهای آقا شاهزاده و
شفیع».

بازار تبریز

* بازار عباچی تبریز : بخش های مهم و معروف این بازار : «سرای میراسماعیل» ، «تیمچه حسینی»، «تیمچه شعرباغان»
و «تیمچه اخلاقی»

* بازار حرمخانه : بخش های مهم و معروف این بازار : «تیمچه هاشمیه»، «سرای صاحب‌دیوان»، «سرای
آلمانی‌ها» و «تیمچه سعدیه»

* بازار صادقیه : قالی ها را باید در این بازار بیابید.
از گذشته تا امروز این بازار محل فروش قالی بوده است.

بخش های مهم و معروف این بازار : «دالان خونی» ، «سرای میانه سید حسین»، «سرای بزرگ شاهزاده»، «سرای کوچک
شاهزاده»، «سرای دباغایی»، «سرای دودری»، «سرای قدیم سید حسین» و «تیمچه حاج رحیم»

* بازار شیشه گرخانه : در
گذشته این بازار مختص ساخت و فروش انواع شیشه بوده است که اکنون بیشتر دکان ها به فروش لوازم آرایشی
و لوازم تحریر مشغول هستند.

بخش های مهم و معروف این بازار «سرا های حاج رسول» و «میرزا علی‌النقی» که توسط شهرداری تخریب گشت و
پارک شمس تبریزی در مکان آن احداث شده است.

بیشتر بدانید از اطلاعات کلی در مورد تبریز

با ما همراه باشید تا نگاهی اجمالی به اطلاعات پایه ای در مورد تبریز زیبا و تاریخی بیندازیم.

جمعیت: مطابق با آخرین سرشماری کلی در سال ۱۳۹۵، جمعیت ثابت شهر تبریز
۱،۷۷۳،۰۳۳ نفر است. این جمعیت در دوازده منطقه شهری کنار یکدیگر زندگی می کنند.

دین و مذهب: بیشتر مردم تبریز به دین اسلام تشرف دارند و شیعه دوازده امامی هستند.
در کنار اکثریت شیعه، اقلیت های مذهبی و پیروان ادیان ارمنی، مسیحی، کلیمی، زرتشتی و آشوری نیز در این شهر سکونت دارند.

اقتصاد: تبریز از شهرهای مدرن ایران و یکی از قطب های اقتصادی، صنعتی،
گردشگری و تجاری کشور است. صنایع تولیدی سنگین مانند ماشین سازی،
تراکتورسازی و موتوژن، صنایع مرتبط با نفت و گاز مثل پتروشیمی و پالایشگاه تبریز،
صنایع غذایی از جمله کارخانه های مشهور و معروف شکلات و شیرینی سازی آیدین
(شرکت داداش برادر)، آناتا و شیرین عسل، صنایع نساجی و پوشاک مانند برندهای
پالازموکت و اطلس پود و انواع صنایع دستی نظیر ورنی، فرش، قالی و چرم بخشی از اقتصاد پویای شهر تبریز را شکل می دهند.

نقشه بازار تبریز

در کنار این ها گردشگری در شکل های مختلف مانند گردشگری طبیعی، درمانی،
تاریخی و تجاری سهم بزرگی از تولید ثروت و ناخالص داخلی تبریز دارد. بازارهای سنتی
و مدرن شهر از جمله بازار بزرگ تبریز که ثبت جهانی نیز شده است؛ باعث می شود
تا انواع محصولات به راحتی در دسترس همگان قرار گیرد.

تنوع زیاد سوغات و محصولات
غذایی مانند طیف گسترده آجیل و شیرینی در تبریز، این بخش را نیز به یکی عناصر
قدرتمند مالی این شهر بدل کرده است. جالب است بدانید کارخانه های کبریت سازی
مشهور ایران، مانند کبریت سازی توکلی و ممتاز نیز در تبریز شکل گرفته اند.

شهرهای خواهر خوانده: در میان شهرهای معروف و زیبای جهان، شهرهای استانبول
و ارزروم از ترکیه، باکو و گنجه از جمهوری آذربایجان، غزه از فلسطین اشغالی، کازان از روسیه،
خجند تاجیکستان، موگلیف بلاروس و کربلای معلی در عراق به خواهر خواندگی تبریز در آمده اند.

کارناوال / karnaval