سفر به تاریخ گمشده تکیه امیرچخماق یزد

تکیه امیرچخماق

تکیه امیرچخماق از آثار باستانی شهر یزد مربوط به قرن نهم هجری و دوره‌ی تیموری است.
این تکیه و مجموعه ساختما‌های اطراف آن به دست جلال الدین امیرچخماق، حاکم وقت شهر یزد ساخته شده است.
تکیه امیرچخماق در سال ۱۳۳۰ به ثبت ملی رسید.
با ما همراه باشید.
در شهر یزد، تکیه‌ها و حسینیه­‌ها اکثرا در مراکز محلات و در کنار عناصر دیگری چون مسجد، بازار ،
کاروانسرا، حمام­، آب انبار و غیره به صورت مجموعه‌­های محله‌­ای و دارای شکل ساختاری و کالبدی معینی به شکل پله‌ای
در یک ضلع و در سایر وجوه به شکل رواقی ۲ طبقه یا گاها یک طبقه شکل گرفته است.
تکیه امیرچخماق نیز از این امر مستثنی نبوده و از همین الگوی ساختاری پیروی می‌کند.

تکیه امیر چخماق یزد

موقعیت جغرافیایی و همسایگی‌های بنا

تکیه امیر چخماق مرکز شهر یزد و در شرق میدان امیر چخماق واقع شده است.
در همسایگی های این اثر تاریخی ، ورودی بازار حاجی قنبر واقع شده است.
ورودی آب انبار در یکی از غرفه‌های ضلع غربی تکیه قرار دارد و حمام چخماق و کاروانسرای بافتی‌ها در سمت
غرب تکیه و کاروانسرای شعبان در سمت راست تکیه، یا همان بخش شمالی میدان، واقع شده است.
مسجد نو نیز در مجاورت همین بخش بنا شده است.
از کوچه‌ی بازاچه‌ مازاری منتهی به میدان آب‌انبار «پنج بادگیر» یا آب انبار «ستی فاطمه» قرار دارد، که در حال
حاضر به عنوان زورخانه مورد بهره‌برداری قرار گرفته است.
آرامگاه ستی فاطمه نیز در مقابل همین آب‌انبار واقع شده است.

مکان تکیه امیر چخماق

قرارگیری بنای تاریخی همجوار با میدان که در مقیاس شهری عمل می­‌کردند: همسایگی‌های بنای تاریخی امیر چخماق و خیابان‌های اطراف بنا

تاریخچه مجموعه امیرچخماق

میدان امیرچخماق مربوط به قرن نهم هجری قمری و میدان شاه طهماسب، مربوط به
قرن سیزدهم هجری قمری، دو فضای عمده شهری بوده‌­اند .
گذرهای اصلی و راسته بازارها، این دو فضای شهری را به هم متصل می­‌کردند.
مجموعه امیرچخماق، به عنوان یکی از مهم‌ترین مجموعه­‎های شهر یزد، در دوره‌­های مختلف تاریخی شامل فضاهایی چون مسجد، کاروانسرا، خانقاه،
چاه آب سرد، آب‌انبار، بازار، بقعه و تکیه بوده ­است.
این مجموعه یادگاری از دوران حکومت امیرچخماق شامی است.

تکیه امیر چخماق در یزد

جلال‌الدین امیرچخماق که به دستور شاهرخ تیموری به حکومت یزد رسید، با همسر خود فاطمه
خاتون، آثاری در یزد بنا کرد میدان امیر چخماق آنان است.
امروزه، در اثر تغییرات ایجادشده در شهر یزد و خیابان‌کشی در دوره‌های مختلف، میدان شاه طهماسب تخریب و ساختار
جدیدی در ریخت شهر حاصل شده است.
سیری در ایران