گشت و گذاری خوش نوا در موزه موسیقی ایران+تصاویر
موزه موسیقی ایران
موزه موسیقی ایران در الهیه، یکی از ارزشمندترین موزههای شهر تهران و ایران است که شاید کمتر مورد توجه مردم
قرار گرفته باشد.
در این موزه زیبا از نظر معماری، تاریخ موسیقی ایران زمین و آلات و لوازم موسیقی ایرانی به نمایش در
آمده است.
ما هم در یک سری گزارش قصد داریم به معرفی بخشهای مختلف این موزه بپردازیم و ضمن آشنایی با این
موزه، با انواع سازهای ایرانی به نمایش در آمده در آن هم آشنا شویم.
در قسمت اول این گزارشها با ساز «قیچک» آشنا میشویم.
قیچک یکی از سازهای کهن ایرانی است که نمونههای زیبایی و ارزشمند از آن در موزه موسیقی به نمایش در
آمده است.
ویترین مربوط به ساز زهی قیچک
در موزه موسیقی یک ویترین به سازهای قیچک اختصاص دارد و در کنار ۴ ساز قیچک، دو ساز یروتی و
چنگ قوطی هم به نمایش در آمده است.
چنگ (قیچک – کمونچه)، بردسیر (کرمان)
اگرچه قدمت سازهای به نمایش در آمده در این بخش از موزه ذکر نشده است، اما مشخص است که همه
آنها قدیمی و اصیل هستند و روی آنها تزیینات زیبایی نقش بسته است.
قیچک، بلوچستان
قیچک سازی زهی است که کاسه و دسته آن از جنس چوب توت یا گردو ساخته میشود و سیمهای آن
فلزی بوده و با آرشه نواخته میشود.
چنگ (قیچک)، جیرفت (کرمان)
ساز قیچک مربوط به نواحی شرق و جنوب شرق و جنوب ایران است.
این ساز در استانهای سیستان و بلوچستان، کرمان و هرمزگان از دیرباز نواخته میشود و بخش مهمی از موسیقی سنتی
و بومی این ناحیهها را شامل میشود.
چنگ (قیچک)، منوجان (کرمان)
علاوه بر ایران، این ساز در شمال افغانستان هم رواج دارد و در محفلها و مراسم عروسی و جشنها نواخته
میشود.
یروتی، منوجان (کرمان)
ساز یروتی، ساز دیگری است که در این ویترین به نمایش در آمده است.
این ساز مربوط به شهرستان منوجان استان کرمان است.
یروتی دارای سه یا چهار سیم است و کاسه گرد آن با پوست پوشانده میشود.
چنگ قوطی، چاه دادخدا (کرمان)
ساز چنگ قوطی ساز دیگری است که در این قسمت از موزه موسیقی به نمایش در آمده است.
این ساز بر خلاف قیچک و یروتی، کاسهای از جنس فلز دارد و آرشه آن هم از جنس فلز است.
این ساز که قدمت آن معلوم نیست در مناطقی چون منوجان، قلعه گنج، رودبار و کهنوج کرمان تنها توسط ۳۰
نوازنده نواخته میشود.
در این مناطق ابتدا سازی که آن را چنگ مینامیدند، استفاده میشده است.
بعدها با آمدن قیچک محلی نام چنگ را بر قیچک محلی نهادهاند و در واقع چنگ اصطلاح محلی قیچک است.
کجارو