بناهای تاریخی و کهن تبریز

تبریز یکی از کلان شهر های ایران است که به لحاظ جغرافیایی و صنعتی بسیار
مورد توجه قرار گرفته است این شهر از تراکم جمعیتی بالایی برخوردار است
شهر تبریز دارای جاذبه های گردشگری فراوانی نیز است  شهر تبریز یکی از بزرگترین
شهرهای ایران بوده و در دره آجی چای بنا شده است ما در این مطلب از پرشین وی قصد داریم
شما را با مکانهای تاریخی تبریز و همچنین خود شهر تبریز آشنا کنیم در ادامه همراه ما باشید

مکانهای تاریخی تبریز

وجود ۸۰۰ خانه تاریخی و قدیمی در شهر تبریز، به نوعی این شهر را به عنوان پایتخت و ویترین
خانه‌های تاریخی در ایران تبدیل کرده است، که به نظر می‌رسد، با وجود این همه خانه تاریخی در شهر اولین‌ها،
معرفی این آثار تاریخی و دیدنی برای تورهای خارجی و داخلی برای توسعه صنعت گردشگری در کشورمان و به ویژه
این منطقه مغفول و مهجور مانده است.

به سخنی دیگر، هر چند بسیاری از گردشگران خارجی و داخلی به منظور آشنایی بیشتر با این مکان‌ها و به
خصوص با سبک زندگی و فرهنگ محلی این مناطق ترجیح می‌دهند، در خانه‌های تاریخی اقامت گزینند، ولی متاسفانه هنوز برنامه
خاصی برای اقامت این گردشگران در این خانه‌ها در سطح کشور و به ویژه شهر تبریز تدوین و پیش‌بینی نشده،
در حالی که اکثر گردشگرانی که به کشورمان و در راس آنها به آذربایجان و شهر اولین‌ها سفر می‌کنند، این
برنامه را حلقه مفقوده صنعت گردشگری ایران می‌دانند.

مکانهای تاریخی تبریز

با این اوصاف، تبریز، شهر خانه‌های تاریخی، قدیمی زیبا و به بیان دیگر، این شهر ویترین خانه‌های تاریخی ایران
است، به طوریکه از کیلومترها دور نظر هر بیننده را به خود جلب می‌کند، تا اینکه در کنار این خانه‌ها
با اندرونی و بیرونی، شیشه‌های رنگی، سقف‌های گچ‌بری، حوض‌خانه و سرداب آن؛ عکس یادگاری گرفت.

با این وجود، انتخاب تبریز به عنوان شهر گردشگری جهان اسلام در سال ۲۰۱۸، فرصت مناسبی است برای معرفی این
آثار؛ تا اینکه از تمام ظرفیت‌های شهر اولین‌ها، به بهترین شکل و ممکن برای جذب گردشگر داخلی و خارجی استفاده
کرد.

پرسه در میان خانه‌های تاریخی تبریز

از این رو، در گزارشی به معرفی برخی از خانه‌های قدیمی و تاریخی شهر
تبریز و برخی شهرستان‌های آذربایجان شرقی می‌پردازیم.

* خانه استاد شهریار

موزه استاد شهریار تبریز یکی از موزه‌های شهر تبریز است

خانه استاد شهریار

موزه استاد شهریار تبریز یکی
از موزه‌های شهر تبریز است که در محله مقصودیه یکی از محلات قدیمی تبریز خیابان ارتش‌ جنوبی ‌کوچه‌ مقصودیه‌‌ قرار
دارد.
ساختمان موزه شهریار قبلا محل زندگی محمدحسین شهریار شاعر معاصر ایران بوده ‌است.
این خانه با قدمت دوره پهلوی دوم (۱۳۴۷) در سال ۱۳۶۷ و بعد از درگذشت استاد، از سوی شهرداری تبریز
خریداری شده و هم اکنون زیر نظر این نهاد اداره می ‌شود.
منزل استاد شهریار در زیربنایی بالغ بر ۲۵۰ متر و مساحتی حدود ۲۴۱ متر در ۲ طبقه ساخته شده ‌است.

* خانه پروین اعتصامی

خانه پروین اعتصامی

پروین اعتصامی تا سن ۶ سالگی در این خانه پرورش یافت.

پروین اعتصامی در تاریخ ۲۵ اسفند سال ۱۲۸۵
خورشیدی در خانه‌ای در محله ششگلان تبریز و در کوچه‌ای به همین نام، متولد شد و تا سن ۶ سالگی
که به همراه خانواده به تهران مهاجرت نمود، در این خانه پرورش یافت.
پروین اعتصامی که در اصل نام وی «رخشنده» می‌باشد در خانواده‌ای فاضل و در دامان پدری دانشمند و مادری شاعر
تربیت شد و به یُمن بهره‌مندی از فضای ادبی و شاعرانه‌ای که در خانه پدری وجود داشت و قریحه‌ای سرشار
از ذوق ادبی و توانایی فراوانی که در این زمینه از آن برخوردار بود، به سرودن شعر روی آورد

*خانه حریری

تاریخچه خانه حریری به اوایل دوران قاجار برمی گردد.

خانه حریری مربوط به دوره قاجار است
و در تبریز واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۷ دی ۱۳۷۷ با شماره ثبت ۲۲۴۲ به عنوان یکی
از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

خانه حریری

تاریخچه این بنا به اوایل دوران قاجار برمی گردد، که دو حیاط بیرونی و اندرونی و دو بلوک خانه دارد،
که هر دو رو به قبله است، نمای ساختمان بیرونی جلوه‌گاه هنر اصیل ایرانی و دارای نقاشی‌های بسیار زیبا و
اصیل است، که الهام گرفته از موضوعات اساطیری قدیم از جمله داستان یوسف و زلیخا از قرآن مجید و دیگر
تواریخ و داستان‌ها است و سقفی سراپا نمونه قدرتمند و شگفت انگیزی از مینیاتور ایرانی است.

* خانه امیر نظام گروسی از مکانهای تاریخی تبریز

خانه امیرنظام گروسی در دوره ناصرالدین شاه و در زمان پیشکاری امیر نظام گروسی
ساخته شده‌است

موزهٔ قاجار یکی از موزه‌های شهر تبریز است.
این موزه در محل خانهٔ امیرنظام گروسی و در محلهٔ ششگلان قرار گرفته‌است.
موزهٔ قاجار در سال ۱۳۸۵ خورشیدی پس از مرمت و بازسازی، به‌طور رسمی راه‌اندازی شد.

خانه امیر نظام گروسی

خانه امیرنظام گروسی که در دوره ناصرالدین شاه و در زمان پیشکاری امیر نظام گروسی و توسط وی ساخته شده‌است
در سال ۱۳۷۰ توسط سازمان میراث فرهنگی خریداری شد با شماره ۱۷۴۹ در فهرست آثار ملی کشور ثبت گردید.
پس از مرمت و بازسازی بنا با حفظ ویژگی‌های معماری و شاخص‌های سنتی بنا به عنوان موزه قاجار مورد استفاده
قرار گرفت.
این موزه در نزدیکی مقبره الشعرا تبریز که مدفن بیش از ۴۰۰ شاعر نامی از جمله شهریار، قطران، اسدی طوسی،
فاریابی و ثقهالاسلام است قرار دارد.

* خانه حیدرزاده

خانه حیدرزاده در حدود سال ۱۸۷۰ توسط حاجی حبیب لک ساخته شده است

عمارت تاریخی
واقع در منطقه مقصودیه شهر تبریز است، که در سمت جنوب ساختمان شهرداری تبریز قرار دارد.
هیچ سند تاریخی مبنی بر زمان احداث این خانه در دست نیست اما تحقیقات نشان می‌دهند که خانه حیدرزاده در
حدود سال ۱۸۷۰ توسط حاجی حبیب لک ساخته شده است.

خانه حیدرزاده

این خانه در سال ۱۳۷۸ در فهرست میراث ملی ایران با شماره ۲۵۲۴ به ثبت رسید.
خانه حیدرزاده در سال ۱۳۸۰ بازسازی شد و هم‌اکنون به عنوان مرکز اطلاع‌رسانی گردشگری استان آذربایجان شرقی و تبریز استفاده
می‌شود.

* خانه گنجه‌ای‌زاده از مکانهای تاریخی تبریز

خانه گنجه‌ای‌زاده مربوط به دوره قاجار است و
در تبریز، محله تاریخی مقصودیه، روبروی دانشکده معماری واقع شده و این اثر در تاریخ ۸ مرداد ۱۳۸۱ با شمارهٔ
ثبت ۶۰۲۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
این خانه ۳ هزار مترمربع مساحت دارد و اعیانی آن در ۳ طبقه متشکل از تعدادی اتاق در یک ردیف
بدون اندرونی و بیرونی است.

خانه گنجه‌ای‌زاده

این بنا شامل دو بخش است.
بخش شرقی متعلق به دوره قاجاریه و بخش غربی که اوائل پهلوی اول به ساختمان قبلی اضافه شده است.
پلان‌های معماری، ترکیب دو بخش مجموعه، ایوان‌ها، راه پله‌های دو طرفه و کاربرد مطلوب آجر از خصوصیات بارز این بنا
است.

* خانه قدکی تبریز

این خانه و
خانه بهنام و خانه گنجه‌ای زاده جمعا از کاربری مسکونی به کاربری آموزش عالی تغییر عملکرد داده و جزء مجموعه
دانشگاه هنر اسلامی تبریز است و در محور تاریخی و فرهنگی تبریز واقع شده است.
بنا متعلق به اواسط دوره قاجاریه بوده و در دو دوره تکمیل شده است و شامل اندرونی و بیرونی است.

خانه قدکی تبریز

خانه بلورچیان از جمله مکانهای تاریخی تبریز

آثار اواخر دوره قاجاریه است و در محله سرخاب قاپوسی شهر تبریز قرار دارد

این خانه که سردر پر نقش
و نگارش توجه هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند، از در ورودی با یک پله می‌توان وارد هشتی‌اش شد.
ساختمان اصلی در قسمت شمالی آن قرار دارد و رو به جنوب دارای ایوان ستون‌دار است.

خانه بلورچیان از جمله آثار اواخر دوره قاجاریه است

طنبی مشرف به ایوان و اتاق‌های جانبی (گوشوار) طرفین ایوان را تشکیل می‌دهد.
حیاط اندرونی در شمالی‌ترین بخش ساختمان و طرفین آن اتاق‌های در شرق و غرب که مشرف به حیاط اندرونی می‌باشد.

خانه بلورچیان دارای زیرزمین بوده و اتاق‌های زیر طنبی برای نشیمن تابستانی (حوضخانه) و دیگر اتا‌ق‌ها به صورت انباری و
مطبخ استفاده می‌شود.

* خانه شربت اوغلی

خانه شربت اوغلی متعلق به حکومت قاجاریه است که در اوائل
پهلوی اتاق‌هایی در دو طبقه به ضلع شمالی حیاط باغچه اضافه شده است.
این ساختمان دو طبقه و دارای اندرونی و بیرونی است.خانه شربت اوغلی برای استفاده مسکونی ساخته شده ولی در سال
۱۳۶۹ برای شهرداری تبریز خریداری و بعد از مرمت توسط میراث فرهنگی تبدیل به فرهنگسرای تبریز شده است.
این اثر به شماره ۳۲۲۲ در تاریخ شش اسفند۱۳۷۹ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

خانه شربت اوغلی

* خانه سرخه‌ای مکانهای تاریخی تبریز

خانه سرخه‌ای در نیمه دوم حکومت قاجارها ساخته شده است

خانه سرخه‌ای مربوط به دوره قاجار است و در
تبریز، خیابان ثقهالاسلام، نرسیده به درب قدیمی سرخاب قاپوسی واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۹ مرداد ۱۳۷۹ با
شمارهٔ ثبت ۲۷۷۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

خانه سرخه‌ای که در نیمه دوم حکومت قاجارها ساخته شده، در آذربایجان شرقی و در شهر تبریز قرار دارد.
این خانه در دو طبقه ساخته شده و متعلق به میرزامهدی فراشباشی داماد مظفرالدین شاه بوده است.
خانه سرخه‌ای دارای اندرونی و بیرونی است و هشتی اصلی آن در ضلع جنوبی قرار دارد و دسترسی به بخش
اندرونی و حیاط آن از طریق حیاط بیرونی امکان‌پذیر است.

مهمترین عوامل تزیین در خانه سرخه‌ای گچبری‌های متنوع در داخل و خارج ساختمان و انواع تزئینات چوبی و آیینه‌کاری‌های
سقفی می‌باشد.

خانه سرخه‌ای

* خانه مشروطه

خانه مشروطه از بناهای تاریخی دوره قاجار است

خانه مشروطه واقع در محله قدیمی راسته کوچه (خیابان شهید مطهری فعلی)
از بناهای تاریخی دوره قاجار است، که تاریخ بنای آن به سال ۱۲۴۵ خورشیدی می‌رسد.
این خانه متعلق به حاج میرزا مهدی کوزه‌کنانی معروف به ابوالمله؛ از بازرگانان خوش‌نام شهر تبریز و یکی از حامیان
بزرگ نهضت آزادیخواهی مردم آذربایجان بوده است، در دوران خودمختاری آذربایجان در سال‌های ۱۳۲۴ تا ۱۳۲۵ نیز محل تجمع سران
فرقه دمکرات آذربایجان بوده است.

خانه مشروطه مکانهای تاریخی تبریز

بیشتر بدانید از آشنایی با تبریز

شهر تبریز مرکز استان آذربایجان شرقی می باشد و در ۳۸ و ۴ درجه عرض جغرافیایی و ۴۶ و ۱۸ درجه طول
جغرافیایی واقع شده است و ارتفاع متوسط آن ازسطح دریا ۱۳۶۶ متر می باشد. شهر تبریز یکی از بزرگترین
شهرهای ایران بوده و در دره آجی چای بنا شده است. فاصله شهرستان تبریز تا تهران ۶۲۴ کیلومتر
و از طریق خط آهن تهران تبریز ۷۳۶ کیلومتر می باشد. شهر تبریز در گوشه شرقی دشت رسوبی همواری
با شیب متوسط به سوی دریاچه ارومیه گسترده شده است در شمال آن کوه های عون بن علی پله چین
بهلول و بابا باغی و در جنوب آن سلسله جبال سهند قرار دارد.

شهر تبریز در مجموع منطقه خوش آب وهوا و سردسیری است و از لطافت ویژه ای برخوردار است. متوسط
درجه حرارت سالانه شهر تبریز تقریبا ۱۲درجه سانتیگراد می باشد و این در حالی است که حداکثر مطلق
درجه حرارت آن تقریبا ۴۱ درجه سانتیگراد و حداقل مطلق آن ۲۵ درجه زیر صفر نیز گزارش شده است.

وضعیت جغرافیایی تبریز

متوسط بارندگی سالانه این شهر حدود ۳۰۸ میلیمتر است و معدل تعداد روزهای یخبندان در طول سال
درحدود۱۰۲ روز می باشد. در قدیم شهر تبریز در تهیه صنایع دستی شهرت جهانی داشت و کارخانه های
متعددی در آن برای بافت پارچه های زربفت وجود داشت از جمله یک نوع قالی و پارچه ای از نوع الیجه
می بافته اند که بسیار مشهور بود در زمان شاه صفی پارچه های حریر و قناویز قطیفه دادائی
و پارچه هایی به نام قماش معروف بوده اند د حال حاضر بافت الیجه و پارچه های قطنی

عبا، جاجیم های ابریشمی و صنعت سیاه قلم روی نقره و قالی بافی و سایر صنایع دستی
رواج دارد تبریز شهری است صنعتی و نیمه کشاورزی که به جهت واقع شدن بر سر راه ترکیه
و اروپا یک شهر ترانزیتی محسوب میشود از جمله صادرات این شهر ماشین آلات صنعتی
و کشاورزی حوله چرم پارچه آرد خشکبار ،غلات و حبوبات است هم اکنون این شهر
به دلیل وجود کارخانه ها وکارگاه های بزرگ صنعتی و تولیدی یکی از قطبهای مهم
صنعتی کشور محسوب میشود . هتل های شهر تبریز میزبان مسافران و گردشگران به این شهر می باشد.

ویکی پدیا / egardesh