قلعه سب سالم ترین بنای تاریخی در سیستان و بلوچستان

قلعه سب

قلعه سب سالم‌ترین قلعه‌ای است که از دوران اسلامی سیستان و بلوچستان ، مانده‌است.
آیینه تمام نمای این قلعه که حاکمان صفویه و بعد از آنها است، از جمله ۲۷ بنای تاریخی استان
است که هنوز پابرجاست.
قلعه سب در اوایل قرن دوازدهم هجری مرکز حکمرانی حاکم محلی به نام «ملک دینارخان» بزرگ و فرزندان او بود
که در مناطق اطراف «سیب و سوران» حکمرانی می‌کردند.
آخرین حکمران «قلعه سب» غلام رسول خان بود که دو اتاق طبقه دوم قلعه را به ساختمان اضافه کرد.
نام قلعه «سب» از نام روستای «سیب» (به معنای جایگاهی که در آن آب روان است) گرفته شده‌است.
این واژه به طایفه‌های کهن در سراوان هم اطلاق می‌شود.
جاذبه های گردشگری سیستان و بلوچستان قلعه سب در اوایل قرن دوازدهم هجری مرکز حکمرانی حاکم محلی به نام
«ملک دینارخان» و فرزندان او بود قلعه سب روی صفحه‌ای سنگی و صخره طبیعی کم ارتفاع با خشت و گل
در قرن دوازدهم هجری قمری ساخته شد و در پایان قرن سیزدهم آخرین تغییرات اساسی در آن صورت گرفت.
ساختمان قلعه مجموعه‌ای از حصار و بنای اصلی است که با ۲۳ متر ارتفاع در روستای «سیب» ۲۵کیلومتری جنوب غرب
سراوان قرار دارد.
قلعه سب را سیاسی‌ترین بخش از تاریخ شهرستان سراوان می‌دانند چون بر اساس متون تاریخی، اولین منطقه در شرق بلوچستان
بوده که نیروهای ناصرالدین شاه در سال ۱۲۵۷ به آنجا رفتند تا تحرکات منطقه را زیر نظر بگیرند.

مکان قرارگیری قلعه سب

قلعه سب روی صفحه‌ای سنگی و صخره طبیعی با خشت و گل در قرن دوازدهم هجری قمری ساخته شد

بنای اصلی قلعه در قاعده، به صورت مستطیل ۳۶ متر در ۲۵متر، در دو طبقه ساخته شده‌است.
به گونه یی که هرچه بر ارتفاع آن افزوده می‌شود.
از حجم آن کم می‌شود و در ظاهر به شکل «مصطبه هرم» درمی آید, که موجب ایستایی بیشتر بنا و
جلوگیری از رانش دیوارهای قطور و مرتفع آن می‌شود.
معماران چیره‌دست محلی با بهره‌گیری از تجربه خود، برای احداث قلعه سب تخم گیاهی به نام «توتری» را با گل
مخلوط می‌کردند و ملاطی چسبناک می‌ساختند که وقتی خشک شد، شدیدترین رگبارها و بارانهای فصلی بلوچستان نیز توانایی شستن آن
را ندارد و به همین دلیل قلعه پایدار ماندهاست.

بنای اصلی قلعه سب

بنای اصلی قلعه در قاعده، به صورت مستطیل ۳۶ متر در ۲۵متر، در دو طبقه ساخته شده‌است حصار قلعه سیب
با سه متر ارتفاع ۴۸ متر در ۷۴ متر به شکل مستطیل، دورتادور قلعه را فراگرفته‌است، و به وسیله غلام‌گردهای
(محلی ویژه نگهبانان و تیراندازی) در داخل دیوار و چهار برج چهارگوش در چهار رأس حصار از قلعه محافظت می‌کنند.
سازندگان قلعه همچنین با بهره‌گیری از تنه خرما و شاخ و برگ آن وگاهی حصیرهایی از داز DAZ (نخل کوتاه
وحشی)، سقفها را می‌پوشاندند و روی آنهارا با کاهگل پوشش می‌دادند.

ورودی قلعه سب

محل ورود به قلعه تنها از طریق پلکان جنوب شرق امکان‌پذیر است و واردشونده‌ها پس از عبور از در اصلی
قلعه به وسیله معبری به درگاهی، در سمت میانی دیواره غربی و از آنجا به وسیله یک راهرو تونل به
طول ۱۶/۵متر با شیب نسبتاً تند به حیاط مرکزی می‌رسیدند.
همچنین برای دسترسی ساکنان قلعه به آب شیرین، چاهی در دل صخره و حیاط مرکزی حفر شده‌است.
سیب بنای تاریخی قلعه سب در لیست آثار ملی کشور به ثبت رسید.
قلعه سب در مجموع ۱۰ اتاق کوچک و بزرگ دارد که در اطراف حیاط مرکزی جای گرفته‌اند قلعه سب
در مجموع ۱۰ اتاق کوچک و بزرگ دارد که در اطراف حیاط مرکزی جای گرفته‌اند.
برای دسترسی به فضاهای حاکم نشین و تابستانی، راه پله یی با شیب زیاد وجود دارد.
قلعه سب بعد از زمان صفویه بویژه در عصر افشاریه محل سکونت حاکمین بوده‌است.
همگردی