پارک ملی گلستان تیکه ای از بهشت ایران
کشور عزیز و پهناورمان ایران دارای شرایط اقلیمی متفاوتی است استان گلستان در نوار شمالی
ایران قرار دارد و شرایط اقلیمی خاصی را برخور دار است تنوع زیست محییطی و زیست انواع
گیاهان و جانوران این استان را از سایر استان ها متمایز کرده یکی از جاذبه های ملی و زیبای
این استان وجود پارک ملی گلستان است ما در این مطلب از پرشین وی به بررسی این پارک پرداخته ایم
پارک ملی گلستان
پارک ملی ” گلستان ” با اقلیک چهارفصلش را به واقع می توان تکه ای از بهشت روی زمین نام
نهاد که در تمام روزها از جمله نوروز برای گردشگران و طبعیت گردان بال گشوده است.
پارک ملی، بهشت گمشده ایران زمین در شرقیترین نقطه استان گلستان با جاذبههای منحصر به فرد و رویایی گردشگران را
بخود می خواند.
پارک ملی گلستان به دلیل دارا بودن انواع درختان در حاشیه جاده بین- المللی تهران مشهد تفرجگاه مناسبی برای مسافران
نوروزی به شمار میرود.
این پارک ملی در ۱۹ مرداد ۱۳۳۶ به نام منطقه حفاظت شده “آلمه وایشکی” تحت حفاظت کانون شکار قرار گرفت
و در ۲۲ فروردین ۱۳۴۳ به پارک وحش نامگذاری شد
همچنین در سال ۱۳۵۳ پس از اصلاح قانون شکار و
صید، عنوان پارک وحش به پارک ملی تغییر داده شد و به دلیل موقعیت ممتاز این پارک و جاذبه های
فراوان زیستی، پارک ملی گلستان در سال ۱۹۷۷ از سوی سازمان یونسکو عنوان ” ذخیره گاه کره مسکون” را به
خود گرفت
تاکنون ۳۰۴ گونه پرنده، ۶۸ گونه پستاندار، ۹ گونه دوزیست، هزار و ۷۰۴ گونه گیاهی در استان گلستان
شناسایی شده است که درصد بالایی از آن در پارک ملی زیست و زادآوری می کنند(dot) این پارک در بین
جاذبههای طبیعی و توریستی استان گلستان منحصر به فرد است و زائران حرم امام رضا (ع) و مسافران نوروزی پس
از عبور از منطقه کویری استان خراسان شمالی با حضور در این طبیعت زیبا به آرامش میرسند.
مناطق جنگلی
وجود مناطق جنگلی و استپی، پارکهای ملی و طبیعی، آبشارهای زیبا و منحصر بفرد طبیعی در
این منطقه، خلقت بینظیر و بیبدیل آفریدگار توانا را به رخ هر بینندهای میکشاند عبور جاده بینالمللی تهران – مشهد
از میان این پارک سبب شده تا زائران امام هشتم و مسافران نوروزی ساعاتی هر چند کوتاه از استراحتگاه این
پارک استفاده کنند این پارک در ۳۰کیلومتری شرق شهر گالیکش از توابع شهرستان مینودشت و در ۱۱۵ کیلومتری
غرب بجنورد به عنوان گلوگاه استان گلستان به شمار میرود.
از نظر اقلیمی
از نظر اقلیمی این پارک در بخش غربی از آب و هوای نیمه مرطوب و معتدل در بخشهای جنوبی و
شرقی نیز از آب و هوای سرد و خشک و سرد و نیمه خشک با اختلاف بارندگی سالانه بین
۱۵۰ تا ۱۰۰۰میلی متر برخوردار است.
علاوه بر وجود یک هشتم گونههای گیاهی، یک سوم گونههای پرندگان ، بیش از ۵۰ درصد پستانداران کشور به
دلیل برخورداری از منابع آبی متعدد نظیر چشمهها، رودخانهها، نهرها و آبشارهای متعدد، در این پارک زندگی میکنند در حال
حاضر در این بوستان یکهزار و ۳۵۰گونه گیاهی، ۳۰۲ گونه جانوری، هشت گونه ماهی و حشرات متنوع وجود
دارد.
آبشارهای زیبا
در این پارک زیبا آبشارهای زیبایی وجود دارد که مسافران در کنار این آبشارها و رودخانههای ان به استراحت
میپردازند و علاوه بر آبشار زیبای آق سو، آبشار جنگل گلستان با ارتفاع ۷۰متر و آبدهی ۳۰لیتر در
ثانیه در ۴۰کیلومتری شهر گالیکش قرار دارد در این پارک رودخانههای متعددی جریان دارد که مهمترین آنان را میتوان
رودخانه مادرسو، زاو، قرتو، چشمههای گلشن، گلستان، جانو، سردارخانه، دوشان، آق سو، کرکولی و …
نام برد پارک ملی گلستان به دلیل دارا بودن انواع درختان در حاشیه جاده بین- المللی تهران مشهد استراحتگاه مناسبی
برای مسافران نوروزی به شمار میرود.
گونههای جنگلی پارک ملی گلستان
مهمترین گونههای جنگلی که در این پارک وجود دارد شامل درختان سوزنی برگ، ممرز، بلندمازو، افرا، توسکا،
بارانگ، شیردار ، ملچ و…
است وجود کوهها و درههای مختلف در این پارک به زیبایی و چشم اندازهای دیدنی این بوستان افزوده است، مهمترین
کوهها و درههای این بوستان را میتوان ارتفاعات قره قون، تنگه گل، شاخا، یکه قدم، المه، قره قاشلی، قوفی قورچی
و …
و دره های آلمه آق سو، آلی دالی، آدنس، حمشیدآباد، قزقلعه، آلوباغ، خشک و …
نام برد
چشم اندازهای دیدنی گلستان
چشم اندازهای دیدنی و منحصر به فرد این بوستان، دره ” آبشار” در
کنار بزرگراه آسیایی و پنج کیلومتری شرق ” تنگه گل ” با آبشار زیبا و بلند آن، دره ” آلمه
“، دره ” آلی”، دره ” آنسر” و دره ” قرغون” است از پدیدههای طبیعی موجود در این منطقه، جنگلهای
انبوه و بهم فشردهای که در دامنه کوه و بستر دره است و جریان رودخانه و همچنین چشمههای دائمی و
فصلی فراوان مناظری زیبا از جلوههای آفرینش را در پیش روی مشتاقان طبیعت قرار داده است در این پارک زیبا
و رویایی ۶۲ گونه پرنده نیز بومی پارک ملی است و در مجموع ۱۱۰ گونه پرنده در این منطقه زاد
و ولد می کنند
علاوه بر این ۲۱ نوع پرنده در زمستان مشاهده شده اند و ۱۹ گونه دیگر در
مسیر مهاجرت خود در این پارک توقف می کنند که سار صورتی، شاهین، بحری از جمله آن است قرقاول، کبک،
تیهو، زنگوله بال، کوکر سفید و سیاه، آبی و بلدرچین، قرقی، دلیجه، سارگپه، عقاب، دو برادر، دال سیاه، طرلان و
بالابان از دیگر گونه ها است
پرندگان
همچنین این پارک، زیستگاه بسیاری از پرندگان و گنجشکان زیبا و پرتحرک آوازه خوان
مانند دارکوب سیاه، بلبل، توکای باغی، انواع سهره ها، زرده پره ها، مگس گیرها، زنبور خورکها و دم سرخها است.
دوزیستان و خزندگان با پیشینه زیستی بسیار زیاد در این زیست کره وجود دارند که تاکنون آن گونه که باید
مورد توجه قرار نگرفته اند براساس مطالعات میدانی انجام شده سه گونه دو زیست، ۲۴ گونه از خزندگان در پارک
ملی گلستان شناسایی و گزارش شده است.
وزغ سبز، قورباقغ جنگی، لاک پشت چهارچنگالی، آکامای صخره ایی، مارمولک بی پا، جکوی کاسپی، مار آبی و ..
از دیگر دوزیستگاه و خزندگان موجود در این پارک ملی است یک هشتم گونه های گیاهی، یک سوم گونه های
پرندگان، بیش از نیمی از گونه های پستانداران و شمار زیادی از گونه های جانوری و وحوش کشور در این
پارک ملی و بین المللی زیست و زادآوری می کنن) این پارک نه تنها به دلیل اینکه یکی از زیستگاههای
حیات وحش است بلکه به خاطر حفظ بخش قابل توجهی از تنوع زیستی کشور دارای اهمیت و جایگاه ویژه ای
است و هر ساله بیشترین شمار مسافران نوروزی را به خود اختصاص می دهد.
بیشتر بدانید از گونه های جانوری باغ ملی گلستان
گونههای جانوری
۶۹ گونه پستاندار وابسته به ۶ راسته، ۲۱ خانواده و ۵۰ سرده در پارک ملی گلستان شناسایی شده است.
پلنگ و خرس قهوهای از گوشتخواران بزرگ پارک ملی هستند. سمور جنگلی از گوشتخوارانی است
که احتمالا فقط در پارک ملی گلستان زندگی میکند و بر ارزش ژنتیکی پارک افزوده است.
دیگر پستانداران مهم ساکن این جنگل شامل مرال، شوکا، گراز، آهوی ایرانی، گوسفند وحشی
(قوچ و میش)، بز کوهی (کل و بز)، گربه جنگلی، تشی، گرگ، وشق، روباه سرخ و روباه ترکمنی
میشود. از راسته خفاشها تا کنون ۱۸ گونه در این پارک شناسایی شده است.
این منطقه از بهترین زیستگاههای گوسفند وحشی اوریال بزرگترین و قدیمیترین زیرگونه گوسفند
وحشی ایران است و یکی از خالصترین جمعیتهای قوچ و میش اوریال را در خود جای داده است.
جمعیت این حیوان در جنگل گلستان در دهه ۱۳۵۰ حدود ۱۵۰ هزار رأس برآورد شده بود که معادل
حدود سهچهارم کل جمعیت گوسفندان وحشی اوریال دنیا میشد. اکنون گرچه جمعیت آنها قطعا
کاهش زیادی داشته، اما هنوز نیز مشاهده آنها بهخصوص در ارتفاعات جنوبی پارک آسان است و به نوعی به نماد پارک تبدیل شدهاند.
یکی از ویژگیهای منحصربهفرد این پارک برای گردشگران، حضور پر تعداد گرازها، بدون ترس از انسان
در کنار جادهای است که از مرکز پارک میگذرد. نترسیدن حیوانات وحشی از انسانها در برخی کشورها
امری کاملا طبیعی است، اما در ایران پدیدهای نادر و عجیب محسوب میشود. برخی گرازهای پارک به
قدری با انسان راحت هستند که حتی از دست مسافران غذا میخورند. البته این وضعیت فقط در مورد
گراز وجود دارد و بقیه حیوانات پارک مثل تمام حیوانات ایران به شدت از انسان هراسان و گریزانند.
۱۴۹ گونه پرنده متعلق به ۱۵ راسته، ۴۲ تیره و ۸۹ سرده در پارک ملی گلستان شناسایی شده است
که از این تعداد پرنده ۴۸ نوع در فصل بهار و تابستان در منطقه مشاهده میشود و ۶۲ گونه بومی پارک
ملی هستند. مهمترین این پرندگان شامل قرقاول، کبک، تیهو، زنگولهبال، کوکر سینهسیاه، ابیا، بلدرچین
معمولی، دارکوب سیاه، بلبل، توکای باغی، انواع مختلف سهرهها، زردپرهها، مگسگیرها، زنبورکها و
دمسرخها و پرندگان شکاری همچون قرقی، جغد خالدار، دلیجه، سارگپه پابلند، سارگپه، عقاب دوبرار،
دال سیاه، دال، عقاب دریایی دمسفید، بالابان، و هما میشوند.
آریا زمین / کجا رو