پنج شنبه, ۹ فروردین , ۱۴۰۳
درخواست تبلیغات

مراحل بافت فرش کدامند؟

اشتراک:
کاردستی
مراحل بافت فرش رودنکو در کتابی که به مناسبت این اکتشافات در سال ۱۹۵۳ در روسیه منتشر کرد، درباره فرش مکشوفه توضیحات مفصلی نگاشت و آن را صراحتا کار ایران و قدیمی ترین فرش ایرانی در دنیا بیان نمود.او نوشت: “بدون اینکه بتوانیم به طور حتم بگوییم این فرش کار کدامیک از سرزمین های ماد-پارت(خراسان […]

مراحل بافت فرش

رودنکو در کتابی که به مناسبت این اکتشافات در سال ۱۹۵۳ در روسیه منتشر کرد، درباره
فرش مکشوفه توضیحات مفصلی نگاشت و آن را صراحتا کار ایران و قدیمی ترین فرش ایرانی در دنیا بیان نمود.
او نوشت: “بدون اینکه بتوانیم به طور حتم بگوییم این فرش کار کدامیک از سرزمین های ماد-پارت(خراسان قدیم) یا پارس
است، تاریخ فرش مذکور و پارچه هایی که در پازیریک کشف شد قرن پنجم و یا اوایل قرن چهارم پیش
از میلاد تشخیص داده می شود.” سپس او اضافه می کند: “تاریخ این قالی از روی شکل اسب سواران معلوم
می شود.
طرز نشان دادن اسبهای m10.jpgجنگی که به جای زین قالی بر پشت آنها گسترانده اند و پارچه روی سینه اسب
از مشخصات آشوریها می باشد اما در روی فرش پازیریک ریزه کاریهای مختلف و طرز گره زدن دم اسبها ،
در نقوش برجسته تخت جمشید نیز دیده می شود.”

 بافت فرش

بافت فرش

در زمان تسلط مغولها (قرن سیزدهم و چهاردهم میلادی) قالی بافی
به سطح بسیار رفیعی از زیبایی وتکنیک رسید.
شکوفایی این صنعت شاید با حکومت غازان خان (۱۳۰۷-۱۲۹۵ میلادی) مصادف بود.

اما اوج قالی کلاسیک ایرانی را که از آن با رنسانس قالی ایران یاد می شود زمان سلاطین صفوی (۱۷۲۲-۱۴۹۹
میلادی) به ویژه زمان حاکمیت شاه طهماسب اول (۱۵۸۷-۱۵۲۴ میلادی) و شاه عباس کبیر(۱۶۲۹-۱۵۸۷ میلادی) ثبت کرده اند.
از این دوران حدود ۳۰۰۰ تخته فرش به یادگار مانده که درموزه های بزرگ دنیا و یا در مجموعه های
شخصی نگهداری می شوند.

در این دوران در کنار قصرهای پادشاهان کارگاههای قالی بافی بناشد و مراکز گوناگون که قبلا در تبریز ، اصفهان
، کاشان ، مشهد ، کرمان ، جوشقان ، یزد ، استرآباد ، هرات و ایالات شمالی نظیر شیروان ،
قره باغ و گیلان وجود داشتند توسعه و رونق بیشتری گرفتند.

در همان زمان ، نقاشان و نگارگران بلندپایه طرحهای خلاصه شده و ترکیبی ترنج در وسط قالی و لچکها را
در آن وارد کردند.
یعنی همان طرحی که قبلا به زیباترین وضعی در قرن پانزدهم روی جلد کتابهای ارزشمند به کار می رفت.

بافت فرش

مراحل بافت فرش

با اشغال کشور بوسیله افغانها (۱۷۲۲-۱۷۲۱ میلادی) این صنعت و هنر رو به انحطاط گذاشت.در قرن نوزدهم قالیهای ایرانی ،
بویژه فرشهای نفیس ناحیه تبریز به اروپا راه یافتند.
از سوی کشورهای اروپایی نمایندگانی به تمام کشورهای مشرق زمین گسیل شدند و با رقابت بسیار فشرده کلیه فرشهای کهنه
و عتیقه را گردآوری کرده به قسطنطنیه که هنوز هم مهمترین بازار قالی مشرق زمین بود فرستادند.

با به پایان رسیدن منابع فرشهای کهنه ، شرکتهای انگلیسی (زیگلر ۱۸۸۳ م) آمریکایی و آلمانی به طور نامحدود اقدام
به تاسیس کارگاههایی در تبریز ، سلطان آباد(اراک) ، کرمان کردند.
این روال تا جنگ جهانی اول که تولید قالی به طور قابل توجهی افزایش یافته بود ادامه داشت.

فرایند بافت

مراحلی که برای شروع بافت یک فرش می‌بایست رعایت گردد عبارتند از: ۱ـ آماده‌سازی مواد اولیه شامل نخ‌چله، نخ پشمی(خامه)،
نخ پود.۲ـ آماده‌سازی دستگاه (دار) و ابزار.۳ـ آماده‌سازی نقشه مورد نظر.۴ـ چله‌کشی (نصب نخ چله یا تارها بر روی دار
قالیبافی).۵ـ بافت گلیم، ابتدای فرش.۶ـ ساده‌بافی ابتدای فرش، انجام عمل گره زدن بر روی تارها به وسیله خامه.۷ـ نقشه‌خوانی، انجام
عمل گره زدن براساس خانه‌های رنگی نقشه.۸ـ انجام عمل پودکشی (پود زیر یا ضخیم و پود رو یا نازک) و
عمل کوبیدن پودها.۹ـ شیرازه پیچی کناره‌ها.۱۰ـ عمل کوبیدن رج‌ها و قیچی‌زدن سرپرزهای اضافی.۱۱ـ رعایت در جلوگیری از معایب احتمالی هنگام
بافت.۱۲ـ پایین‌کشی :اتمام کار یک فرش بافته شده.

توضیح اینکه در یک فرش تراکم گره‌ها و ظرافت آنها نمایانگر میزان مرغوبیت و کیفیت فرش است.
بدین معنی که هر چه تعداد گره‌ها زیادتر و در اصطلاح فرشبافی هر چه پرتر باشد کیفیت آن بالاتر خواهد
بود.

بطور کلی در قالیبافی ایران دو نوع گره متداول است.

۱ـ گره ترکی (قیورد ـ متقارن) تبریز، هریس همدان، عشایر فارس و….

۲ـ گره فارسی (سنه ـ نامتقارن) فارسی‌زبانان، اراک، اصفهان، مشهد، بیرجندؤ کرمان، نائین، کاشان، قم و….

رجشمار

رجشمارهای رایج در فرشبافی ایران از ۲۰ تا ۹۰ رجی می‌باشد.معمولاً فرشهای درشت‌باف ۲۰ و ۲۵ رجی و فرشهای ایلیاتی
درشت‌بافت معمولاً حدود ۳۰ رجی هستند فرشهای متوسط خوب ۴۰، ۴۵ و ۵۰ رجی هستند.
فرشهای خوب ۵۰ تا ۹۰ رجی هستند.

فرش ایرانی

گردآوری:
اخبار مرتبط:
فیلم پرشین وی
آرون گروپ
آرون گروپس