نقش نوشابه ها در سایش شیمیایی دندانها
متاسفانه خوردن نوشیدنی های گاز دار و شیرین در بین مردم طرفداران زیادی دارد علاوه بر اینه خطرات نوشابه های گازدار برای بدن مضر شناخته شده ارتباط نوشابه و سایش دندان ها هم به اثبات رسیده است نوشیدنی هایی که دارای اسید هستند با آسیب به عاج دندان موجب درد و حساسیت در این بخش مهم دهان می شوند. و در نهایت باعث پوسیدگی دندان ها می شود و مینای دندان ها را از بین خواهد برد
ارتباط نوشابه و سایش دندان
در آمریکا طی سالهای ۲۰۰۴و۲۰۰۵ روی ۹۰۰ نوجوانی که به مدرسه
راهنمایی میرفتند پژوهشی بلندمدت انجام شد و نتیجه آنکه
اخیراً منتشر شده حاکی از آن است که ۳۰درصد این نوجوانها،
به سایش شیمیایی دندان ناشی از مصرف مداوم نوشابه
دچار شدهاند.
مینای دندان، خارجیترین و درعین حال مستحکمترین قسمتهای بافت دندان است.
این ترکیب همچنین یکی از سختترین مواد موجود در کره زمین محسوب میشود.
اما اگر این لایه بهطور مرتب مورد حمله مواد اسیدی قرار بگیرد شسته شده و بهصورت شیمیایی دچار سایش و
تحلیل میشود، بهاین اتفاق در اصطلاح « سایش شیمیایی دندان» گفته میشود.
با از بین رفتن یا نازک شدن مینای دندان که در اثر سایش شیمیایی اتفاق بیفتد دندان حساس میشود و
در مواجهه با انواع تحریکهای محیطی از جمله گرما، سرما و مواد ترش و شیرین احساس درد خواهد کرد.
مینا لایه محافظتکننده و عایق دندان محسوب میشود.
جدای از این علامت ( حساسیت دندانها به محرکهای محیطی) علائم دیگری نیز وجود دارد که میتوان به کمک آنها
سایش شیمیایی در دندانها را حدس زد.
یکی از مهمترین علامتها، ایجاد برجستگیها و فرورفتگیهایی در سطح دندان است.
به عبارتی با شروع سایش شیمیایی در دندان، مینا در مناطقی از دندانها از بین رفته و سطح مینای باقیمانده
روی دندان از سطح صاف و صیقلی یک دندان سالم به یک سطح پر از برجستگی و فرورفتگی تبدیل میشود.
این اتفاق در سطح جونده دندانها هم اتفاق میافتد و با شسته شدن مینا از این نواحی این لبههای برنده
به سطوحی صاف تبدیل میشوند.
با پیشرفت سایش، ظاهر دندانها تغییر میکند.
عاج دندان رنگی زردتر و تیرهتر از مینا دارد و درنتیجه دندانهایی که دچار سایش شدهاند به رنگی تیرهتر از
رنگهای طبیعی دیده میشوند.
نواحی طوق دندان (ناحیه اتصال دندانها به لثه) نیز یکی از دیگر نواحی مستعد برای سایشهای شیمیایی هستند.
در این نواحی سایشهای شیمیایی بهصورت ایجاد یک ضایعه« کاسهای شکل» دیده میشوند.
عوامل ایجادکننده سایشهای شیمیایی دندان چیست؟
هر بار که شما غذایی ترش یا اسیدی میخورید یا نوشابه و آبمیوههای اسیدی مینوشید، مینای دندان شما برای چند
لحظه شسته شده، نرمتر از قبل میشود و مقداری از مواد معدنی خود را از دست میدهد.
در همین حال بزاق دهان شما شروع به فعالیت کرده به آهستگی محیط دهان را از حالت اسیدی به حالت
خنثی در میآورد و مینای دندان فرصت خواهد یافت تا مواد معدنی از دست رفته خود را دوباره بازسازی کند.
اگر محیط دهان مرتب به حالت اسیدی دربیاید؛ یعنی شما یکی از افرادی باشید که بهطور دائم از خوراکیهای اسیدی
استفاده میکنید، بزاق دهان و مینای دندان شما فرصتی برای ایجاد تعادل و بهبود وضعیت مواد معدنی از دست رفته
نخواهند یافت.
به عبارتی ذرات کوچک از مینای دندان به مرور زمان شسته میشود و با گذشت زمان لایهای از مینای دندان
از بین خواهد رفت.
میزان اسیدی بودن مواد را با عاملی بهنامPH، مشخص میکنند.
کم شدنPH و رفتن این عدد به سمت صفر نشان دهنده بالارفتن میزان اسیدیته آن ماده است.
در جدول، مقدار اسیدیته گروهی از مواد اسیدی نشان داده شده است.
که خود عامل ارتباط نوشابه و سایش دندان است
اسیدیته مواد یادشده در این جدول بالاست و افرادی که بهصورت عادتی از یک یا چند نوع از این مواد
استفاده میکنند، در معرض خطر سایش شیمیایی هستند.
طبق اطلاعات موجود در جدول، نوشابههای گازدار بعد از سرکه و آبلیمو،
در گروه مواد بسیار اسیدی قرار میگیرند.ارتباط نوشابه و سایش دندان است
جدای از مواد خارجی که با ورود به دهان و ایجاد خاصیت اسیدی، باعث سایش
شیمیایی دندانها میشوند، عواملی نیز
ممکن است بهصورت داخلی دندانها را تحت سایش شیمیایی قرار دهند.
تمام بیماریهایی که به بازگشت اسید از معده به مری و سپس به دهان منجر شوند،
میتوانند سایش شیمیایی دندانها را ایجاد کنند. که خود عامل ارتباط نوشابه و سایش دندان است
«ریفلاکس مری-معده» یکی از این بیماریهاست که مبتلایان به آن در اصطلاح ترش میکنند یا سوزش سر دل دارند و
به عبارتی اسید از معده به مری و در موارد شدید به دهان باز میگردد: تکرار و عدمدرمان این بیماری
موجب تماس مداوم اسید معده با دندانها شده و سایش شیمیایی آنها را موجب میشود.
افرادی که به بیاشتهایی عصبی دچار هستند، از این گروهاند.
آنها معمولاً پس از صرف غذا به استفراغ دچار میشوند.
این عوامل بهعنوان زمینههای خطر ساز برای ایجاد سایشهای شیمیایی دندانها شناخته شده اند:
– مصرف مداوم آب مرکبات( بیش
از ۲وعده در روز)- مصرف مداوم نوشابههای گازدار( بیش از ۴تا۶ وعده در هفته)-
اختلالات بلع و استفراغهای مکرر- دندان
قروچه- مصرف نوشابههای ورزشی و انرژیزا( بیش از یک بار در هفته)-
مصرف مرتب سرکه- وجود علائم یا سابقه ریفلاکس
معده به مریراههای جلوگیری
برای مقابله با سایشهای شیمیایی دندان چه باید کرد؟
۱ – حتیالمقدور از میزان مصرف مواد اسیدی و اسیدزا کم کنید: مواد اسیدی باید به
سرعت نوشیده شوند و از مصرف جرعه جرعه آن بپرهیزید.
استفاده از نی کمک میکند تا خطر سایشهای شیمیایی کمتر شود.
همچنین بیماری ریفلاکس خود را با کمک پزشک درمان کنید.
۲ – مکانیسم دفاعی دهان خود را تقویت کنید: بزاق دهانتان را افزایش دهید.
بزاق به خنثی کردن محیط دهان کمک میکند.
هرچه مقدار بزاق بیشتر باشد، محیط دهان زودتر به حالت خنثی برمیگردد.
بزاق مملو از کلسیم و فسفر است.
این مواد باعث میشوند که مینای دندان مستحکم و قوی باقی بماند.
میتوان به کمک آب نباتها و آدامسهای بدون شکر، بزاق دهان را تحریک به ترشح کرد.
۳ – به کمک « فلوراید» استحکام و مقاومت دندانهایتان را بالا ببرید: روزانه از محلول دهانشویه فلوراید استفاده کنید.
از فلورایدتراپیهای حرفهای در مطب دندانپزشکی لااقل ۲ بار در سال برای استحکام دندانهایتان بهره ببرید.
۴ – محیط دهانتان را خنثی کنید: اگر احساس میکنید سوزش سردل دارید یا ترش میکنید، میتوانید از قرصهای بدون
نسخهای که برای رفع این مشکل وجود دارند استفاده کنید تا از ورود اسید معده به دهانتان جلوگیری کنید.
بعد از مصرف خوراکیهای اسیدی، تکهای پنیر بجوید و آن را برای چند لحظه در دهانتان نگه دارید.
پنیر حاوی کلسیم و فسفر فراوان است و به بازسازی مجدد مینای دندانتان کمک میکند.
۵ – عوامل ساینده را کاهش دهید: از مسواک نرم استفاده کنید و به آرامی مسواک بزنید.
هرگز بلافاصله بعد از مصرف مواد اسیدی مسواک نزنید.
آب کشیدن دهان د راین مواقع بهتر از مسواک زدن دندانهاست.
بیشتر بدانید
تاثیر باورنکردنی نوشابه و نوشیدنی های انرژی زا روی دندان
دکتر “jوماس” دندان پزشک برای ثابت کردن اثرات مخرب نوشیدنی های مصنوعی
روی دندان یک آزمایش جالب انجام داد که دیدن تصاویر مربوط به نتیجه ی آن شما را شوکه خواهد کرد.نوشابه دندان
حتما شما هم داستان مادربزرگی را که برای متقاعد کردن نوه هایش
به نخوردن شیرینی و نوشابه یکی از دندان هایش را شب داخل لیوان
نوشابه انداخت و صبح نتیجه نابودی دندان را به انها نشان داد را شنیده اید.
این ماجرا باعث شد تا محققان دانشگاه کورنل آمریکا به همین روش اثرات منفی
نوشیدنی های گاز دار و مصنوعی روی دندان را بررسی کنند.
نوشیدنی های شیرین و گاز دار نوعی اسید مضر تولید می کنند ارتباط نوشابه و سایش دندان است
که روی دندان ها باقی می ماند و همین علت نابودی این عضو مهم و البته محکم است.
پزشکان بدون مرز / عصر ایران