چه معایبی مانع از صحت قربانی شدن حیوان میشود

خداوند به حضرت ابراهیم دستور داد فرزندش را ذبح کند و این پیامبر عظیم الشان با وجود مهر پدری زیاید که به فرزندش داشت حکم خداوند را اجرا کرد اما خداوند در لطظه اخر قوچی فرستاد و به ابراهیم گفت که قوچ را قربانی کن تو در امتحان الهی پذیرفته شده ای. درباره احکام قربانی در پرشین وی بخوانید.

بررسی احکام قربانی

قال رسول الله صلی الله علیه و سلم:«من کان له سعه و لم یضحّ فلا یقربن مصلانا» رواه احمد، و
ابن ابی شیبه، و الحاکم و قال صحیح الاسناد.پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم فرموده اند: کسی که مال
داشته و قربانی برایش واجب شود اما قربانی نکند به مصلّی ما نزدیک نشود.و در حدیثی دیگر میفرمایند: خیار امتی
یضحون و شرار امتی لایضحون.یعنی بهترین امت من کسانی هستند که قربانی میکنند و بدترین امت من کسانی هستند که
قربانی نمیکنند.و در حدیثی دیگر فرموده اند: ألا اِن الاضحیه من الاعمال المنجیه، تنجی صاحبها من شر الدنیا و الاخره.یعنی
آگاه باشید که قربانی کردن از اعمال نجات دهنده است، صاحبش را از شر دنیا و آخرت نجات میدهد.

احکام قربانی کردن

قربانی در اصطلاح و عرف بر ذبح کردن حیوانی بخاطر تقرب الی الله باشد اطلاق میشود.قربانی یکی از شعائر اسلام
و عبادتی مهم است که از زمان حضرت آدم علیه السلام شروع شده است و بعد از حضرت آدم، هر
قوم و ملتی دارای یک نوع قربانی بوده اند، حتی حضرت ابراهیم فرزند خویش را جهت قربانی به خدمت خداوند
عرضه داشت و رسول اکرم نیز مأمور به ذبح کردن شدند.

خداوند متعال او را در سوره کوثر خطاب قرار داده
میفرماید: فَصَلِّ لِرَبِّکَ وَ انْحَرْ یعنی پس، نماز بخوان برای پروردگارت و ذبح کن.مراد از نماز، نماز عید است و
مراد از ذبح قربانی است.رسول اکرم صلی الله علیه و سلم مدت «۱۰» سال در مدینه مقیم شدند در تمام
این ده سال قربانی میکردند.قربانی کردن ثواب بسیاری دارد.پیغمبر اکرم صلی الله علیه و سلم فرموده اند: در روزهای قربانی
بعد از انجام عبادات فریضه، هیچ عبادتی این قدر مقبول و پسندیده در درگاه الهی نیست و پیش از رسیدن
قطرات خون قربانی به زمین، مقبول درگاه پروردگار میگردد، لذا با شور شوق و با دل پر وسعت قربانی کنید.

و نیز رسول اکرم صلّی الله علیه و سلّم فرموده اند: به اندازه موهای مذبوحه قربانی ثواب داده میشود.پس این سنت
ابراهیمی و شرع محمدی را با شوق زیاد و اخلاص دل باید اداء کرد.چون در جایی که به دستور خداوند
متعال باشد به خاطر رضای او نه تنها مال بلکه جان خود را قربانی کنیم.

دعای هنگام ذبح قربانی:

شخصی که طریقه ذبح کردن قربانی را میداند بهتر آن است که خودش ذبح کند و اگر نمیدانست کسی را
دستور دهد و خود او نیز حاضر باشد.در وقت ذبح قربانی پیشانی آن را به طرف قبله نموده و «بسم
الله الرحمن الرحیم » گفته و ذبح نماید و بعد از ذبح قربانی این دعا را بخواند: «الّلهُمَّ تَقَبَّلْهُ مِنِّیْ
کَما تَقَبَّلْتَ مِنْ حَبِیْبِکَ مُحَمَّد صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ سَلَّمَ وَ مِنْ خَلِیْلِکَ اِبْراهِیْمَ عَلَیْهِ السَّلام» یا میتواند این دعا
را بخواند: «اللّهُمَّ هذا مِنْکَ وَ لَکَ اَنَّ صَلاتِیْ وَ نُسُکِیْ وَ مَحْیایَ وَ مَماتِیْ للهِ رَبِّ العالَمِیْنَ، اللّهُمَّ تَقَبَّلْ
مِنْ فَلانِ ابنِ فَلان…»

درباره فضیلت قربانی کردن

از حضرت علی کرّم الله وجهه چنین روایت شده است: کسی که برای خرید قربانی از منزل خارج شود
برای هر قدم او «۱۰» حسنه نوشته و از او «۱۰» سیئه (بدی) محو شده و برای او «۱۰» درجه
زیاد میشود و هر وقتی که با فروشنده قربانی، صحبت میکند کلام او مثل تسبیح محسوب میشود و زمانی که
پول قربانی را میدهد برابر هر درهم آن خداوند «۷۰۰» حسنه به وی عطاء مینماید و زمانیکه حیوان را به
قصد ذبح کردن در زمین بگذارد یعنی رو به قبله بکند،

کل مخلوقات خداوندی به وی طلب آمرزش میکنند و
هر وقتی که خون قربانی را به زمین جاری کرد خداوند متعال عوض هر قطره خون آن «۱۰» فرشته وکیل
میکند که برای آن تا روز قیامت طلب آمرزش کنند و هر وقتی که گوشت قربانی را تکه تکه کند
گویا اینکه در مقابل هر لقمه گوشت، بنده ای از اولاد اسماعیل علیه السلام را آزاد کرده است.

احکام قربانی

از چند نوع حیوان قربانی کردن جائز است:

از سه نوع حیوان میتوان برای قربانی استفاده کرد: ۱- شتر
۲- گاو، گاومیش ۳- گوسفند، بز.نر و ماده اینها بر صحت قربانی شدن هیچ گونه تأثیری ندارد ولی در شتر
و گاو نوع ماده آن افضل است و در گوسفند نر آن برتر از ماده است.گوسفند و بز برای یک
نفر کافی است گرچه بزرگ و چاق باشد اما گاو گاومیش و شتر برای یک نفر تا هفت نفر کفایت
میکند.

آیا ذبح کردن قربانی در روز اول یا روزهای دوم و سوم فرقی دارند:

بله.بنا به گفته پیامبر اکرم
صلی الله علیه و سلم، ایام ذبح قربانی سه روز است و پر ثواب ترین آن، روز اول قربانی است.ذبح
قربانی در روز اول فضیلت بیشتری دارد نسبت به روز دوم و روز دوم نیز نسبت به روز سوم از
فضیلت بیشتری برخوردار است.در این سه روز از زمان طلوع فجر روز دهم تا غروب روز سوم عید میتوان ذبح
انجام داد.

زمان و احکام قربانی

در مکانی که نماز عید اقامه نمیشود، از زمان طلوع فجر دهم ذی الحجه و در
مکانی که نماز عید اقامه میشود بعد از اقامه نماز عید قربان شروع میشود.توجه: در جائیکه نماز عید خوانده میشود
قبل از نماز عید ذبح قربانی جائز نمیباشد.چنانچه کسی قبل از خواندن نماز عید قربانی خود را ذبح کند باید
قربانی خود را اعاده نماید.

ذبح قربانی به چه کسی واجب میگردد:

به هر شخص مسلمان (زن و مرد) ساکن در شهر و روستا
که دارای «۲۰» مثقال طلا و یا «۱۴۰» مثقال نقره و یا اموالی معادل قیمت یکی از آنها باشد ذبح
قربانی واجب میشود.البته مسکن، اثاثیه منزل و مایحتاج اصلی جزو این اموال محسوب نمیگردد.در مورد طلا و نقره، مستعمل و
غیر مستعمل بودن آنها فرقی با هم ندارند.

حکم گوشت و احکام قربانی

هر شخصی که قربانی میکند میتواند گوشت قربانی را برای خودش نگه داشته و یا به
کس دیگری صدقه نماید.اما افضل آن است که گوشت قربانی به سه قسمت تقسیم نموده، یک سوم آن را صدقه
دهد و یک سوم آن را به دوستان و خویشاوندان ضیافت دهد و یک سوم آن را ذخیره کند و
اگر همه گوشت قربانی را صدقه داده و یا اینکه همه گوشت قربانی را ذخیره نماید، جائز میباشد.

آشنایی با احکام قربانی

اما اگر شخص
قربانی کننده، خانواده ای پر جمعیت داشته باشد، در اینصورت میتواند گوشت را صدقه نداده و در منزل خود برای
مصرف اهل خانواده اش صرف نماید.اگر چنانچه گوشت قربانی نذری باشد مثلاً برخودش قربانی واجب نبوده است به علت نذر
کردن بر خود واجب گردانیده باشد، در اینصورت نمیتواند از آن گوشت برای خود و اهل خانواده اش صرف کند
بلکه باید به اشخاص فقیر صدقه دهد.فروختن گوشت قربانی کاملاً حرام است.

حیوان قربانی چه شرایطی باید داشته باشد:
گوسفند و بز یکسال تمام داشته باشد و اگر گوسفندی شش ماه تمام و به هفت ماهگی داخل شده باشد
اما از لحاظ جثه بگونه ای که تشخیص آن در میان گوسفندان یک ساله مشکل و یا نا ممکن باشد
قربانی کردن آن نیز صحیح خواهد بود.در مورد گاو و گاومیش دو (۲) سال تمام داشته و به سن سه
سالگی داخل شده باشد.در مورد شتر پنج (۵) سال تمام داشته و به شش سالگی داخل شده باشد.

احکام قربانی حیوانات

پوست قربانی را چه باید کرد:

پوست قربانی صدقه داده میشود و یا از آن آلاتی مانند مشک، غربال یا فرش پوستی (یعنی از پوست به
عنوان فرش) و غیره در خانه مورد استفاده قرار میگیرد.یا میتوان آن را به چیزی که باقی مانده و از
آن استفاده میشود تبدیل نمود.

قربانی کردن مرغ یا خروس:

اگر شخصی بعلت ناتوانی مالی نتواند حیوانی بخرد ذبح کردن مرغ و خروس برای آن مکروه تحریمه میباشد.

چه معایبی مانع از صحت قربانی شدن حیوان میشود:

۱- کور بودن حتی یک چشم یا بیش از یک
سوم۲- لاغر بودن به حدی که استخوانهایش مغز نداشته باشد۳- بریده بودن گوش و دم بیش از یک سوم۴- مریض
بودن ۵- خلقتا گوش نداشتن حتی یک گوش۶- نداشتن دندان به حدی که نتواند علف بخورد ۷- نداشتن بینی۸- پوسیده
و خشک شدن پستان۹- نداشتن پستان۱۰- حیوانی که قادر به شیر دادن بچه اش نباشد۱۱- کور بودن دو چشم و
پستان گاو و شتر۱۲- کور بودن یک چشم و پستان گوسفند

۱۳- حیوانی که به غیر از مدفوع چیز دیگری نمیخورد
۱۴- گاوی که زبانش بریده شده باشد۱۵- گاوی که زبان نداشته باشد اما در مورد گوسفندان اینچنین نیست۱۶- لنگ بودن
به حدی که نتواند به محل کشتار برود۱۷- خنثی بودن (دو جنسه بودن)۱۸- حیوانی که شاخش شکسته و به مخ
رسیده باشد

آیا در ذبح گاو و شتر هفت نفر شریک شوند جائز است:

بله، در گاو و شتر اگر هفت نفر شریک شوند جائز است ولی باید نیت و مقصد همه
رضای خدا باشد و سهم هر یک، از یک هفتم کمتر نباشد و اگر شرکاء از هفت نفر هم کمتر
باشد جائز است.

خوردن چند چیز از حیوان ذبح شده حرام است:

حَرامٌ مِنَ المَذْبُوحِ عَشْرٌ تَجَنَّبُواحَیَاءٌ وَ دُبُرٌ وَ المَرَارَهُ تَنَبَّهواوَ
عَظْمٌ وَ نُخَاعُ الصُلْبِ وَ الدَّمِ مَثَانَهوَ خُثَیً وَ الذَّکَرِ وَ الغُدَدِ یَا تَذَکَّرُوا.

از حیوان ذبح شده ۱۰ چیز حرام است که از آن اجتناب کنید۱ـ فرج یعنی شرمگاه ماده.۲ـ دبر شرمگاه عقب
حیوان که به آن مقعد نیز میگویند.۳ـ مراره یعنی کیسه ی صفراء.۴ـ استخوان.۵ـ نخاع و مغز ستون فقرات.۶ـ خون.۷ـ مثانه.۸ـ
خایه یا بیضه.۹ـ ذکر یعنی شرمگاه نر.۱۰ـ غده ها.

آیا ذبح گوسفند آبسته (باردار) جائز است:
اگر وقت ولادت نزدیک باشد، ذبح آن مکروه است.

توضیح بیشتر:

حیوان مجنون و حیوانی که خلقتا شاخ نداشته باشد و همچنین حیوانی که دو بیضه آن بیرون آورده
شده باشد را میتوان به عنوان قربانی ذبح نمود اما در کتاب معتبر اهل سنت (هدایه الشریف) آمده است که:
اگر مجنون بتواند علف بخورد ذبح آن برای قربانی جائز است اما اگر مجنون نتواند علف بخورد جائز نیست و
در کتاب فتاوی قاضیخان یکی از کتب معتبر دیگر اهل سنت آمده است که: اگر مجنون چاق باشد جائز است
اما اگر لاغر باشد جائز نیست.

قربانی کردن چیست؟

قربانی یا قربانی کردن از مناسک حج که حیواناتی مانند گوسفند و شتر را به نیت تقرب به خدا در روز عید قربان ذبح می‌کنند. این کار بر کسانی که در حج تمتع شرکت کرده و در سرزمین منا باشند واجب و بر دیگران مستحب موکد است. قربانی کردن از آداب و رسومی است که در دیگر ادیان نیز وجود داشته و دارد.

عرفان اباد ـ ویکی شیعه