چرا دیه زن نصف دیه مرد است؟
دیه مالی است که در صورت صدمه زدن به فرد باید به او پرداخت شود ولی باید بدانید که طبق نظر اسلام و قوانین ایران دیه زن نصف دیه مرد است .برخی چنین بیان می کنند که چون مرد قدرت بدنی بالاتری دارد و کارهای سنگین تری را می تواند نسبت به زن انجام دهد , در صورت نبودش خسارت بیشتری به خانواده وارد می شود و ار این رو دیه مرد را دو برابر زن در نظر گرفته اند که فشاری به خانواد وارد نشود.برای کسب اطلاعات بیشتر از این موضوع با پرشین وی همراه باشید.
نصف بودن دیه زن نسبت به مرد
«دیه» بهاى ارزش اقتصادی مقتول یا مجروح است؛ اگر فرد آسیب دیده و یا مقتول مرد باشد ,
دیه او به جهت توانایىها و وظایف سنگینى که بر عهده او بوده و فعلا بر اثر قتل و یا نقص عضو به جا مانده،
بیشتر است.
اگر اسلام یک دین کاملاً مادى بود که محور مسائل آن امور مالى و اقتصادى در نظر گرفته مىشد ,
و آنگاه دیه زن نصف دیه مرد بود، این اشکال وارد بود که چرا ارزش زن کمتر از مرد است ,
و چرا قیمت زن را نصف قیمت مرد در نظر گرفتهاند.
حال آنکه در اسلام ارزش انسانها به روح و روان و کمالات معنوى آنهاست، آنچه در اسلام اهمیت دارد و معیار ارزش است، تقواست.
بعد اقتصادى: زن و مرد در اسلام از حیث وظایف اقتصادى با یکدیگر متفاوت هستند.
این وظایف بر مبناى توان و قدرت جسمى و روحى زن و مرد تقسیمبندى شدهاند.
زن اصولاً از لحاظ بازدهى اقتصادى از مرد ضعیفتر است. حتى در عصر حاضر و حتى در جوامعى که بین زن و مرد بهظاهر،
اصلاً فرقى قائل نیستند، بازدهى اقتصادى زن و مرد یکسان نیست.
واقعیت این است که زن برای به دنیا آوردن فرزند باید باردار شود و بعد از زایمان نیز باید به شیردهى و مواظبت,
از کودک خود بپردازد. دوران باردارى و شیردهى زمان و توان زیادى از زن مىگیرد ,
و انرژى و وقت زیادى از زن صرف این موضوع مىشود.
گرچه این کار، فىنفسه، کارى بزرگ و ارزشمند است اما به هر حال، کار اقتصادى نیست.
تفاوت در ساختمان بدنی زن و مرد
از طرفى، ساختمان بدنى زن و مرد بسیار متفاوت است. زن با سیستم بدنی ظریف و لطیف با ضریب آسیب پذیرى بالاست ,
در حالى که ساختمان جسمانى مرد، قوى و نوعاً زمخت و مناسب کارهاى سخت است ,
و به همین خاطر، بسیارى از کارها و شغلهاى اجتماعى که نیازمند توان و قوت مردانه است،
در اختیار مردها قرار مىگیرد و بدیهى است که با فقدان مرد، خسارت بیشترى متوجه خانواده میشود،
لذا ضرورى است که دیه بیشترى بابت فقدان مرد پرداخت شود.
البته این واقعیت قابل کتمان نیست که برخی از زنان امروزه در جامعه همپای مردان تلاش میکنند ,
و نانآور خانواده محسوب میشوند اما قانون دیه مانند سایر قوانین ناظر به غالب افراد است
، چون غالباً مسئولیت اداره خانواده بهعهده مردان است؛
در دیه زن و مرد، نقش مرد و زن در تأمین اقتصاد و معاش خانواده منظور شده و بهلحاظ ,
غالب افراد که مردان موظف به تأمین هزینه زندگی هستند،
دیه زن نصف دیه مرد قرار داده شده است. پس گرچه بعضی از زنان مسئولیت اداره خانواده را دارند,
اما قانون بر محور افراد دور نمیزند بلکه غالب افراد را در نظر دارد.
از سوی دیگر خلأ ناشى از فقدان یک مرد در خانواده بهمراتب بیش از خلأ ناشى از فقدان یک زن است.
بر اساس مطالعات فقهى و تاریخى، دیه به منظور جبران خساراتى است که از ناحیه مجرم بر شخص قربانى ,
یا خانواده او وارد شده و از آنجا که جامعه مطلوب دینى که اسلام در پى تحقق آن است،
فعال بودن مرد نسبت به زن
عمده فعالیتهاى اقتصادى را بر دوش مرد گذاشته و مهمترین وظیفه زن را اداره کانون خانواده قرار داده،
طبیعى است که آثارى که بر یک مرد مترتب مىشود از نظر اقتصادى بر وجود یک زن مترتب نیست،
لذا فقدان او از صحنه اجتماع و خانواده، از نظر اقتصادی خسارت بیشترى را متوجه خانواده مىکند،
بنابراین، باید دیهاى مناسب وضعیت او پرداخت شود.
علاوه بر این، نفقه فرزندان نیز بهعهده مرد است نه زن،
به همین جهت با رفتن مرد و مرگ او تعدادى فرزند واجب النفقه از او باقى مىمانند که باید,
به نحوى این خلأ نیز پر شود.
بنابراین باید قاعدتاً دیه مرد بیش از دیه یک زن باشد و این مطلب ربطى به جوهره زن و مرد ندارد،
بلکه بهلحاظ عوارض خارجى مرگ آنها و اثرات آن در خانواده است.
بیشتر بدانید تعریف دیه در قانون مجازات اسلامی
دیه مقدر، مال معینی است که در شرع مقدس به سبب جنایت غیرعمدی بر نفس، عضو یا منفعت،
یا جنایت عمدی در مواردی که به هر جهتی قصاص ندارد، مقرر شده است.
ماده ۴۴۹- ارش، دیه غیرمقدر است که میزان آن در شرع تعیین نشده است و دادگاه با لحاظ نوع و کیفیت جنایت ,
و تأثیر آن بر سلامت مجنیٌ علیه و میزان خسارت وارده با در نظر گرفتن دیه مقدر و با جلب نظر ,
کارشناس میزان آن را تعیین میکند.
قانون دیه
مقررات دیه مقدر در مورد ارش نیز جریان دارد مگر اینکه در این قانون ترتیب دیگری مقرر شود.
ماده ۴۵۰- در جنایت شبه عمدی، خطای محض و جنایت عمدی که قصاص در آن جایز یا ممکن نیست،
در صورت درخواست مجنیٌ علیه یا، ولی دم دیه پرداخت میشود مگر به نحو دیگری مصالحه شود.
ماده ۴۵۱- در صورتی که قاتل از ورثه مقتول باشد چنانچه قتل عمدی باشد از اموال و دیه مقتول و در صورتی که ,
خطای محض یا شبه عمدی باشد از دیه وی ارث نمیبرد. در موارد فقدان وارث دیگر، مقام رهبری وارث است.
فارس , میزان