ساخت خانه های مدرن برای زلزله زدگان توسط سپاه
در روز ۲۱ آبان ماه سال گذشته بود که زلزله ای به بزرگی ۷٫۳ ریشتر مناطق غربی کشورمان به مرکزیت کرمانشاه را لرزاند. سیل کمک های مردمی برای بازمانگان این حادثه خیلی سریع راه افتاد و حتی هنوز هم جریان دارد. در این مطلب در مورد ساخت خانه برای زلزله زدگان صحبت می کنیم.
ساخت خانه برای زلزله زدگان
سپاه توانسته است با استفاده از روشهای نوین ساخت مسکن برای زلزله زدگان، در مدت زمانی کوتاه خانههایی مقاوم در برابر زلزله برای مردم این مناطق بسازد.
حدود ۸ ماه پیش بود که زمین لرزهای به بزرگی ۷٫۳ ریشتر مناطق غربی کشور از جمله استان کرمانشاه را لرزاند. در پی وقوع این زمین لرزه که کانون آن در منطقه دشت ذهاب اعلام شد، بیشترین خسارات به شهرستانهای سر پل ذهاب، قصر شیرین و ثلاث باباجانی وارد شد و متاسفانه قریب به ۴۵۰ تن از هموطنانمان جان خود را از دست دادند.
از همان روزهای اول وقوع زمین لرزه در غرب کشور مردم و نیروهای امدادی به خصوص یگانهای ارتش و سپاه به کمک زلزلهزدگان میشتابند و در یک تقسیم بندی مسئولیت امداد رسانی به شهرها به ارتش و مسئولیت امداد رسانی به روستاهای منطقه که بیشترین خسارات را دیدهاند به سپاه واگذار میشود.
سپاه در همان زمان تعهد میکند تا ظرف مدت ۴۵ روز و با ساخت ۸۰۰۰ کانکس، اسکان موقت زلزله زدگان را سامان دهد و با تلاش جهادگران قرارگاه سازندگی خاتمالانبیا(ص)، ظرف مدت ۴۰ روز بیش از ۸۱۰۰ کانکس، یعنی بیش از میزانی که متعهد شده بود را برای زلزله زدگان روستاهای دشت ذهاب میسازد و به این ترتیب کار اسکان موقت مردم این مناطق پایان مییابد.
اما مهمترین نیاز مردم زلزله زده داشتن سرپناه دائمی بود و سپاه که مسئولیت امدادرسانی به روستاها را برعهده گرفته بود، با درک این نیاز اساسی مردم وارد میدان ساخت منازل مسکونی برای اسکان دائم زلزله زدگان شد.
ساخت خانه های مقاوم به زلزله
بر همین اساس این ماموریت در روستاهای کوییک که بیشترین میزان خسارت را درجریان زلزله دیده بودند، به سپاه تهران بزرگ سپرده میشود. سپاه تهران نیز با تشکیل قرارگاه مهندسی حاج احمد متوسلیان و با حضور حاج سعید قاسمی و جمعی از نیروهای جهادی کار ساخت منازل دائمی برای زلزلهزدگان را آغاز میکند.
اما زلزله خیز بودن این مناطق و هوای سردی که در منطقه دشت ذهاب به خصوص در زمستانها وجود دارد، نیازمند روشی برای ساخت خانه بود که علاوه بر مقاومت در برابر زلزله، عایق خوبی برای حرارت باشد. همچنین در ساخت این خانهها می بایست فاکتور زمان و هزینه هم مورد توجه قرار میگرفت تا در کوتاه ترین زمان ممکن و با کمترین هزینه این خانهها برای زلزلهزدگان ساخته شود.
حدود دو ماه پیش بود که سپاه توانست اولین خانههای ساخته شده را به زلزله زدگان تحویل دهد و خط احداث منازل دائمی برای زلزله زدگان روستاهای کوییک بشکند.
برای آگاهی از چند و چون ساخت این خانهها توسط سپاه و سایر اقدامات صورت گرفته در روستاهای زلزلهزده دشت ذهاب به این منطقه سفر کردیم تا از نزدیک گزارشی از نحوه ساخت این منازل تهیه کنیم.
برای اولین گام به سراغ روستای زلزله زده کوییک عزیز یعنی جایی که بیشترین منزل دائمی در آنجا ساخته شده است رفتیم. وارد روستا که شدیم به گروهی برخوردیم که در حال تکمیل یک خانه بودند. فرصت را مغتنم شمردیم تا در صحبت با این گروه از چگونگی ساخت این خانهها مطلع شویم.
مسئول این گروه پیشنهادمان را میپذیرد و با ما وارد گفتوگو می شود. او که از بسیجیان یک شرکت هواپیمایی است، از همان آغازین روزهای وقوع زلزله مدام بین تهران و کرمانشاه در رفت وآمد است و با کمک همکارانش فعالیتهای زیادی برای امداد رسانی به زلزلهزدگان انجام داده است.
شیوه مدرن ساخت خانه های زلزله زدگان
میگوید: کار ساخت این خانه را از اواخر اسفند سال گذشته آغاز کردهایم ولی به دلیل بارندگیهای این منطقه مقداری کار ساخت این منزل به طول انجامید. اما سه روز پیش این خانه افتتاح شد و هم اکنون هم مشغول تکمیل سکوی جلوی خانه هستیم که در بافتهای روستایی کاربرد دارد.
سپاه برای ساخت این خانهها از روش ICF استفاده کرده است. در این روش، سقف و دیوارها ترکیبی از میلگرد، فوم و بتن هستند و در برابر زلزله مقاومت بالایی دارند. در این روش ساخت خانه، در زمان ساخت هم صرفهجویی شده و در مدت زمان کمتر از یک ماه نیز میتوان کار ساخت خانه را به پایان رساند. در روش ICF، ابتدا میلگردها در سازه اصلی کار گذاشته شده پس از آن دو طرف آنها را با فوم پوشانده و سپس در بین آنها را بتن میریزند. سازه این خانهها به راحتی در مقابل زلزلههایی با قدرت ۸ تا ۱۰ ریشتر مقاومت میکند.
از نیروهای جهادی درباره آمار بالای تلفات این مناطق که میپرسیم، میگویند: بسیاری از کشته شدگان به دلیل آنکه زیر آوار ناشی از فروریختن سقف خانه ماندهاند جان خود را از دست دادهاند اما حالا سپاه برای جلوگیری از تکرار این حادثه، سقف خانهها را از مواد سبک و مقاومی ساخته است که در صورت ریزش خطری برای ساکنان این خانهها ایجاد نمیکند.
در و پنجرهها را هم از UPVC ساختهاند تا هم در برابر سرما و گرما و هم دربرابر سر و صدا مقام باشند. به این ترتیب صاحبان این خانهها هزینه کمتری بابت مصرف انرژی میپردازند.
آنطور که می گفت، طراحی و نقشه کشی این خانهها برعهده دانشجویان دانشگاههای شریف و شهید بهشتی در واحد مهندسی قرارگاه حاج احمد متوسلیان بوده و کار ساخت آن را هم نیروهای جهادگر برعهده گرفتهاند.
ساخت خانه ها با توجه به سلیقه صاحب خانه
حتی در ساخت این منازل سلیقه صاحب خانه نیز مورد توجه قرار گرفته و هر طور که خودش خواسته طراحی داخلی خانه را انجام داده است. برای مثال در روستاها علاقه دارند تا آشپزخانه و پذیرایی را بزرگ بسازند و نیروهای سپاه هم در ساخت این منازل این موارد را مورد توجه قرار دادهاند. حتی سکویی که در روستاها در جلوی خانه میسازند تا برای شستوشوی فرش از آن استفاده کنند، نیز از چشم نیروهای سپاه دور نمانده و برای هر خانه سکویی سه متری نیز ساخته شده است.
نکته دیگری که در ساخت این خانهها توسط سپاه رعایت شده است، استفاده از مصالح ایرانی در ساخت این خانهها است. امسال از سوی رهبر انقلاب سال حمایت از کالای ایرانی نامگذاری شده است و سپاه هم این تاکید رهبرانقلاب را سرلوحه کار خود قرار داده است. مصالحی که سپاه در ساخت خانه برای زلزله زدگان به کاربرده، تماما ایرانی است و سپاه با این کار به نوعی به ایجاد اشتغال هم کمک کرده است. همچنین سپاه با به کارگیری مردم بومی هر روستا در ساخت خانهها به اشتغال آنها نیز کمک کرده است که در قسمتهای بعدی این پرونده به آن خواهیم پرداخت.
تکنولوژی ساخت خانه های مدرن
در همین رابطه با یکی از مسئولان قرارگاه حاج احمد متوسلیان هم صحبت شدیم. سردار طبرستانی که او نیز از آغاز زلزله در کنار مردم روستاهای دشت ذهاب بوده است، میگوید: از همان اول هم دغدغه اصلی ما رعایت الگوهای اقتصاد مقاومتی در ساخت این خانهها بود. تکنولوژی ساخت خانه به روش ICF متعلق به خارجیها است اما چند سالی است که این فناوری در اخل کشور هم بومی شده است. ما هم با اطلاع از این موضوع جلساتی را با سازندگان داخلی این نوع مصالح برگزار کردیم و از آنها برای ساخت این خانهها کمک گرفتیم.
او میگوید: کارخانههایی که ساخت چنین مصالحی را در کشور میساختند، به دلیل عدم استقبال مردم و نبود حمایت کافی دولتی تقریبا به حالت نیمه تعطیل در آمده بودند، که با این اقدام سپاه، جانی دوباره گرفته و دوباره به چرخه تولید بازگشتند. با این اقدام سپاه هم زلزلهزدگان خانه دار شدند هم کارخانههایی که رو به تعطیلی میرفتند، دوباره به چرخه تولید بازگشتند و حالا مردم دیگر مناطق زلزلهزده نیز تصمیم گرفتهاند تا منازل خود را به روش ICF بسازند.
آنچه که ما اینجا میبینیم این است که دولت و دستگاههای امدادی وامهای بلاعوض و حمایتی در اختیار زلزلهزدگان قرار دادهاند اما این مقدار وام کفایت ساخت یک خانه را نمیکند. ضمن آنکه برخی خانوادهها تمامی وسایل زندگی خود را نیز در جریان زلزله از دست دادهاند و میبایست به طریقی این وسایل نیز برای آنها تامین شود.
کمک سپاه به مردم زلزله زده کرمانشاه
سپاه برای این مشکل هم راهکاری در نظر دارد تا مردم محروم این مناطق از این ناحیه
نیز احساس مشکل نکنند. سپاه ابتدا با کمک شورایاری و دهیاری هر روستا
خانوادههای کم بضاعت و بی بضاعت که سرپرست خود را در جریان زلزله از دست دادهاند
و یا شغل خود را از دست دادهاند را شناسایی کرد. پس از آن، بدون آنکه هیچ پولی
از آنها دریافت کند این خانهها را به صورت رایگان در اختیار زلزلهزدگان قرار میدهد.
سپاه در جریان ساخت این خانهها حتی از وام زلزله زدگان نیز استفاده نکرده
و مخارج ساخت خانهها را از طریق خیرین و بودجه خودش تامین کرده است.
همچنین سپاه همراه هر خانهای که میسازد وسایل اولیه زندگی مانند فرش،
آبگرمکن و کولر را نیز به صورت رایگان به هر خانوده تحویل میدهد تا کمی از
مشکلات آنها در این زمینه نیز برطرف شود.
در کنار ساخت خانه توسط سپاه، برخی نهادها هم اقدام به ساخت منازلی
برای مردم روستاهای زلزلهزده کرده است. این منازل اما نه به روشی مدرن که
توسط سپاه ساخته میشوند بلکه به روشهای سنتی و با استفاده از مصالح معمولی
ساخته میشوند. این امر موجب شده تا زمان ساخت واحدهای مسکونی توسط
این نهادها طولانی شده و آنها نتوانند هیچ واحد مسکونی را تا زمان تهیه این گزارش،
به مردم این منطقه تحویل دهند.
حالا با ساخت این خانهها توسط سپاه، زلزله زدگان از خانههایی بهتر از گذشته
برخوردار شدهاند که هم در برابر زلزله مقاوم است و عایق بودن آنها هم موجب میشود
مردم این مناطق هزینهکمتری بابت مصرف انرژی بپردازند.
جزئیاتی درمورد انتقاد به عملکرد سلبریتیها در زلزله کرمانشاه
در روزهای اخیر ادعاهایی از سوی برخی نمایندگان مجلس و اعضای شورای شهر
سرپلذهاب در رسانهها مطرح شد مبنی بر اینکه کمکهای جمعآوری شده
توسط سلبریتیها در جریان زلزلهی کرمانشاه صرف بازسازی کرمانشاه نشده
و حتی عنوان شد که این پولها در حساب سلبریتیها مانده است.
بیش از شش ماه از زلزلهی ۷.۳ ریشتری ۲۱ آبانماه ۱۳۹۶ در کرمانشاه میگذرد
و این در حالی است که بر اساس برخی گزارشها، روند بازسازی به کندی پیش میرود.
بعضی مسوولان هم از مهاجرت ۳۰ درصدی اهالی سرپلذهاب به کرمانشاه سخن گفته
و علت این مساله را نبود استطاعت مالی برای تکمیل واحدهای نیمه کاره عنوان میکنند.
در روزهای اولیه زمینلرزه مهیب غرب کشور، تب وتاب برای کمک به هموطنان عزیزمان
در استان کرمانشاه بالا بود. آحاد مختلف مردم، چهرهها و مسوولان برای کمکرسانی
به مردم زلزلهزده آستینها را بالا زدند. اما به تدریج این جنبوجوشها پایین آمد.
البته بر اساس گزارشهای بنیاد مسکن، روند بازسازی ادامه دارد. اما آنچه که در این بین
جای سوال دارد، وارد کردن اتهامهایی به سلبریتیها و بیان ادعاهایی مبنی بر مهاجرت
هموطنان کرمانشاهی به شهرهای دیگر دارد.
کمکهای جمعآوری شده توسط سلبریتیها
طرح شائبههایی همچون “برخی سلبریتیها به دنبال مجتمعسازی در مناطق زلزلهزده”،
“بازی با افکار عمومی”، “ظلم سلبریتیها در حق زلزلهزدگان”، “سخت وسازی با
پولهای مردمی نداشتیم” و غیره این روزها در رسانهها دیده میشود.
روز چهارشنبه بنیاد مسکن اعلام کرد که خبر مهاجرت از کرمانشاه صحت ندارد.
سالاری ـ معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری کرمانشاه ـ حتی بیان کرد:
“هماکنون مستاجرانی که اهل سرپل ذهاب بودند و در دیگر مناطق کشور سکونت داشتند،
به زادگاه خود در سرپل ذهاب برگشته اند تا بتوانند از فرصت زلزله استفاده کنند و
صاحب منزل شوند. در مناطق آسیب دیده، زلزله تبدیل به فرصت شده است بگونه ای که
با کمک از خدمات و تسهیلات دولتی، جمعیت بیشتری از مردم سرپل ذهاب در مقایسه با
حادثه قبل از زلزله، در حال بازسازی واحدهای خود هستند”.
فارغ از اینکه این ادعا تا چه حد با واقعیت منطق است، به هر حال بنیاد مسکن نسبت به
شائبه مهاجرت از کرمانشاه پاسخ داده است. اما در این بین، انتظار وجود دارد هنرمندان،
ورزشکاران و سایر چهرههایی که قطعا با نیت خیر در جریان زلزله کرمانشاه حضور یافته
و اقدام به جمعآوری کمک کردند، نسبت به اتهامهای وارده واکنش مقتضی نشان دهند.
تسنیم و ایسنا