کمبود ویتامین دی را در زنان ایرانی جدی بگیریم.
کمبود ویتامین دی زنان
کمبود ویتامین دی زنان , امروزه به نظر می رسد کمبود ویتامین دی (D3) در زنان ایرانی بسیار قابل توجه
و جدی است.پوشش اسلامی در زنان ایرانی از یک سو و تغییرات کلی معماری ساختمانها ازسوی دیگر طی دهههای اخیر
موجب شده که زنان به ویژه در شهرها و مناطق صنعتی، کمتر در معرض تابش مستقیم نور آفتاب قرار گرفته
و در نتیجه دچار کمبود ویتامین دی و عوارض ناشی از آن همچون پوکی استخوان، نرمی استخوان، کم تحرکی، چاقی،
افسردگی، دیابت و غیره شوند.طی یک مطالعه موردی که در مرکز بهداشتی-درمانی شهر دیزیچه (شهرستان مبارکه)، طی سال ۱۳۹۲ روی
۱۰۰ نفر از زنان مراجعه کننده به مرکز بهداشتی که با شکایات مختلفی همچون کمر درد، دردهای عضلانی، افسردگی و
غیره روبرو شده بودند انجام گردید، سطح ویتامین دی بدن آنها طی آزمایشات درخواستی اندازهگیری شد و در پایان مشاهده
شد که۹۰ درصد این افراد دچار کمبود متوسط تا شدید این ویتامین بودند.
ویتامین دی حفظ تعادل سطح کلسیم
نقش اصلی ویتامین دی حفظ تعادل سطح کلسیم و فسفر خون میباشد.ویتامین دی به جذب کلسیم در بدن که برای
شکل دادن استخوانها و حفظ استحکام آنها مفید است، کمک میکند.علاوه بر نقش ویتامین دی که در بهبود سلامت استخوانها
و کاهش شکستگی آنها استفاده میشود این ویتامین بدن را برابر آرتروز، فشارخونبالا، دیابت، سرطان و سایر بیماری ها محافظت
میکند.نرمی استخوان از بیماریهای شناخته شده مرتبط با کمبود ویتامین دی میباشد.در کودکان کمبود ویتامین دی باعث نرمی استخوان (نرم
شدن و ضعیف شدن استخوان) میشود.در بزرگسالان کمبود ویتامین دی باعث ایجاد استخوان ها و ماهیچههای ضعیف میشود.افرادی که بیشتر
در معرض خطر کمبود ویتامین دی قرار دارند شامل: افراد مسن، افراد چاق، افرادی که به میزان کم در برابر
نور آفتاب قرار دارند و کودکانی که فقط با شیر مادر تغذیه میشوند، می باشد.
کاربرد ویتامین دی:
ویتامین دی برای کنترل بیماریهایی مانند: ۱- بیماریهای قلبی و عروقی۲- فشار خون بالا ۳- کلسترول خون بالا۴- آرتریت روماتوئید
۵- ضعف عضلانی ۶- بیماری ام اس۷- آسم ۸- برونشیت ۹- بیماریهای دهان و دندان مورد استفاده قرار میگیرد.همچنین ویتامین
دی برای تقویت سیستم ایمنی بدن و پیشگیری از بیماریهای خود ایمنی و پیشگیری از سرطان استفاده میشود، هر چند
که مدارک کافی برای تاثیر ویتامین دی در این بیماری ها وجود ندارد.کمبود ویتامین دی ممکن است بتواند باعث مشکلات
هورمونی، ضعف و درد ماهیچهها و سایر مشکلات شود.
علایم کمبود ویتامین دی چیست و درمان آن چگونه است؟
علائم کمبود ویتامین دی در بسیاری اوقات مبهم و غیر اختصاصی است و به همین علت دیر تشخیص داده میشود.بدیهی
است که کمبود ویتامین دی در زنان باردار عوارض جدی تر و قابل توجه تری خواهد داشت که هم میتواند
سلامتی مادر باردار و حتی سلامتی جنین و نوزاد آینده را تهدید نماید.کم تحرکی و ضعف عضلانی در مادران باردار
بارزتر بوده و میتواند باعث افزایش غیرطبیعی وزن مادر باردار و متعاقبا دیابت بارداری، مسمومیت بارداری افسردگی پس از زایمان
و…
شود.
البته علائم کمبود در بچه ها و بزرگسالان قدری متفاوت است. این علائم در بزرگسالان عبارتند از:
درد مبهم و پراکنده در تمام بدن ضعف کلی بدن و ضعف در ایستادن و بالا رفتن از پله و
در مراحل پیشرفتهتر لنگیدن درد استخوانبه ویژه در دنده، مفصل ران، کف پا و ران درمان: تشخیص کمبود ویتامین دی
معمولا با بررسی سطح این هورمون در خون صورت میگیرد.کارشناسان انستیتو پزشکی دانشگاه بوستون در مقاله ای ۱۱ منبع مفید
برای تامین ویتامین دی مورد نیاز بدن را معرفی کردهاند که عبارتند از:
۱. نور خورشید:
اگر پوست بدن هفته ای سه تا
چهار بار وهر بار به مدت پانزده دقیقه در تماس با نور خورشید قرار بگیرد، ویتامین دی مورد نیاز بدن
تولید میشود.
۲.
شیر غنی شده
با ویتامین دی که میتوان از آن بستنی و پنیر غنی شده نیز تولید کرد.
۳.
ماهی تن
نیز یکی از منابع مفید ویتامین دی است و سطح ویتامین دی موجود در آن به مراتب بیشتر
از ماهی ساردین است.ماهیهای چرب نیز مانند ماهی آزاد از منابع اصلی و غنی ویتامین دی به حساب میآیند.
۴.
مصرف مکملها
مطابق با دستور پزشک میتواند مقدار مورد نیاز روزانه این ویتامین را در اختیار بدن قرار دهد.
۵.
زرده تخممرغ
نیز غنی از ویتامین دی است و به همین دلیل توصیه میشود زرده و سفیده تخممرغ را حتما
با هم مصرف کنید.
۶.
جگر گاو
نیز منبع سرشار از ویتامین دی به همراه بسیاری دیگر از مواد مغذی مانند ویتامین A، آهن و
پروتئین است.
۷.
روغن کبد ماهی
که با طعمدهندههایی چون نعنا یا مرکبات و یا به شکل کپسولهای مکمل ارائه میشود، منبع غنی
از این ویتامین به شمار میآید.
۸.
آب پرتقال غنی
شده با ویتامین دی نیز برای دریافت دوز مورد نیاز روزانه این ویتامین گزینه مفیدی است.
۹.
غلات غنی شده
با ویتامین دینیز به همراه شیر یا آب پرتقال غنی شده منبع مفید این ویتامین هستند.
۱۰.
برخی قارچها
نیز درست مانند انسان مقادیر زیادی ویتامین دی در تماس با نور خورشید تولید میکنند.قارچهایی که در تاریکی
پرورش مییابند، عاری از این ویتامین هستند اما برخی از گونههای قارچ که در تماس با اشعه ماورای خورشیدی رشد
میکنند، سرشار از ویتامین دی هستند.
۱۱.
چراغها و لامپهای ماورا بنفش
نیز برای افرادی که در معرض خطر فقر شدید ویتامین دی هستند، تجویز میشوند.به نظر
میرسد سنجش میزان ویتامین دی در زنان قبل از بارداری در معاینات زنان باردار و سالمندان میتواند از بروز بسیاری
از مشکلات و عوارض کمبود این ویتامین در بدن مانند کم تحرکی، چاقی، دیابت و غیره پیشگیری کند بدین صورت
که با جبران کاهش این ویتامین و افزایش تحرک مادران عوراض مذکور کاهش مییابند.جبران کمبود ویتامین در مادران باردار مطمئنا
نتایج موثری بر سلامتی مادران باردار و نوزادان و در نتیجه سلامتی خانواده خواهد داشت./کمبود ویتامین دی زنان
آموزش
و افزایش آگاهی
آموزش و افزایش آگاهی جامعه به ویژه زنان در خصوص اهمیت و ضرورت استفاده از نور مستقیم
آفتاب می تواند تضمین کننده سلامت جامعه فردا باشد.البته باید توجه شود که هیچ کدام از منابع غذایی ذکر شده
نمیتواند نیاز بدن به این ویتامین را به طور کامل جبران نماید.تنها منبع رایگان و قابل دسترس برای
همه افراد، نور مستقیم آفتاب (بدون لباس و نه از پشت شیشه) میباشد/کمبود ویتامین دی زنان که در ساعات مجاز
روز (قبل از ساعت ده صبح و بعد از ساعت چهار بعد از ظهر) میتوان از آن استفاده کرد.که منبعی
رایگان برای همه است.برنامه مکمل یاری ویتامین دی برای تمام سنین از طرف وزارت بهداشت توصیه شده ودستور العمل اجرای
آن به تمام دانشگاههای علوم پزشکی ومراکزبهداشتی ابلاغ شده است.کمبود ویتامین دی زنان همشهری انلاین