چک ضمانت و آشنایی با قوانین مربوط به آن

گاهی اوقات برای انجام کاری یا مثلا دریافت وامی نیاز به چک ضمانت می باشد .باید بدانید که اگر فرد ,
در انجام کار خود کوتاهی کند و یا اقساط مربوط به وام را ندهد این چک می تواند به اجرا گذاشته شود .البته,
باید چک به صورت کامل پر شده باشد و دارای تاریخ و امضا باشد وگرنه هیچ گونه ارزشی ندارد . با پرشین وی همراه باشید.

به اجرا گذاشتن چک ضمانت

چک ضمانت یا چکی که بابت تضمین انجام تعهد صادر می‌شود درصورتی امکان وصول دارد که متعهد خلف وعده ,
کرده و در انجام معامله یا تعهدی که به عهده گرفته قصور کند.
اگر اختلافات بین طرفین(یعنی صادر کننده چک و دارنده چک) بابت عدم انجام تعهد و مربوط به معاملات طرفین,
نباشد، چک ضمانت تنها در صورتی قابل وصول است که صادرکننده چک خلف وعده کند و در غیر اینصورت,
اجرای چک خیانت در امانت محسوب می‌شود.

دکتر بهنام حبیب‌زاده، حقوقدان و وکیل دادگستری به بررسی شرایط وصول چک ضمانت و مسئولیت‌های متقابل,
صادرکننده و دارنده در مقابل هم اشاره کرد و گفت:

چک نوشته‌ای است که به موجب آن صادر کننده وجوهی را که نزد محال علیه دارد کلا یا بعضا مسترد یا ,
به دیگری واگذار می‌کند، در ماده ۳۱۱ نیز آمده است که پرداخت چک نباید وعده داشته باشد، چک سند تجاری,
است که در کنار سفته و برات قرار دارد که پس از صدور باید در مدت زمانی که تعیین شده است پرداخت شود.

قوانین چک ضمانت

چک ضمانت وصف کیفری ندارد

وی با اشاره به اینکه در کشورهای دیگر استفاده از چک برای ضمانت مرسوم نیست، توضیح داد: در کشور ما ,
مرسوم شده است تا از چک به عنوان تضمین و تعهد انجام کار استفاده ‌شود که این ضمانت، ناشی از,
یک تعهد اصلی است؛ به طور مثال برخی صاحبان خانه هنگام انعقاد قرارداد از مستاجر چک تخلیه دریافت می‌کنند.

وکیل پایه یک دادگستری با اشاره به اینکه چنین چک‌هایی نباید چک نقدی به حساب بیایند، تصریح کرد:
نقدی تلقی کردن این گونه چک‌ها خلاف ذات و تعریف امانت است و صدور این گونه چک‌ها,
با عنوان نقدی و به روز ناشی از اضطرار صادر کننده است.

قانون صدور چک اصلاحی

حبیب‌زاده گفت: در قانون صدور چک اصلاحی ۱۳۸۲ قانونگذار برای صدور چک پرداخت نشدنی به تاریخ روز ,
مجازات حبس و محرومیت از داشتن دسته چک مقرر کرده است اما چک‌های تضمینی طبق ماده ۱۳ قانون صدور چک،

فاقد وصف کیفری هستند و دارنده نمی‌تواند در خصوص چکی که بابت تضمین تعهد یا ضمانت دین دریافت کرده،
شکایت کیفری کند. وی همچنین با بیان اینکه، چک‌های تضمین نباید به عنوان امانت هم تلقی شود،

گفت: چکی که بابت تضمین داده می‌شود، از مقررات امانت خارج است و در صورتی‌که شخص گیرنده چک ,
قبل از ایجاد سبب عدم انجام تعهد از طرف صادر کننده اقدام به وصول چک کند، مرتکب,
خیانت در امانت نشده است، زیرا چک از باب تضمین به فرد داده شده است و نه از باب امانت.

مندرجات چک باید کامل باشد

این وکیل پایه یک دادگستری با اشاره به اینکه چک ضمانت باید همانند چک‌های عادی مندرجات کاملی,
داشته باشد، افزود:

نحوه پیگیری چک ضمانت

ماده ۳ قانون صدور چک تاکید دارد که چک‌ها باید دارای امضا و تاریخ، عدم وجود قلم‌خوردگی و یکسان بودن,
عدد و حروف باشند، در صورت عدم وجود هر یک از این موارد، چک، فاقد ارزش قانونی بوده ,
و در بانک معتبر نیست؛ بنابراین وصول نمی‌شود.

بیشتر بدانید «چک تضمینی» با چه شرایطی قابل پیگیری خواهد بود؟ 

شخصی که چکی را بابت ضمانت می‌دهد، مکلف است تا تعهد را به درستی انجام دهد و در پایان چک,
ارائه شده را بازگرداند. شخصی هم که چک ضمانت را دریافت کرده، مکلف است در پایان انجام کار ,
و تأیید حسن انجام کار، چک را به صاحب آن برگرداند؛

عدم اجرای تعهد در چک ضمانت

اما در برخی موارد، متعهد از اجرای تعهد سرپیچی یا شخصی که چک ضمانت نزد وی امانت سپرده شده،
از شرایط امانت عدول می‌کند. در اینجا باید به دعوای طرفین در این خصوص رسیدگی شود.

در تنظیم دادخواست برای دعوا در رابطه با چک‌های تضمین باید گفت، این امر نیاز به اثبات تخلف، نقض تعهد ,
و اثبات التزام به پرداخت دارد، صادرکننده چک یا ذی‌نفع یا قائم‌مقام قانونی آنها با تصریح به اینکه چک مفقود،
سرقت یا جعل شده یا از طریق کلاهبرداری یا خیانت در امانت یا جرایم دیگری تحصیل شده است،

می‌تواند کتباً دستور عدم پرداخت وجه چک را به بانک بدهد. بانک پس از احراز هویت دستوردهنده از پرداخت ,
وجه آن خودداری خواهد کرد و در صورت ارایه چک، بانک گواهی عدم پرداخت را با ذکر علت ,
اعلام‌شده صادر و تسلیم می‌کند.

دارنده چک می‌تواند علیه کسی که دستور عدم پرداخت داده شکایت کند و هر‌گاه خلاف ادعایی که موجب ,
عدم پرداخت شده است، ثابت شود، دستوردهنده علاوه بر مجازات مقرر در ماده ۷ این قانون ,
به پرداخت تمامی خسارات وارده به دارنده چک محکوم خواهد شد همچنین ذی‌نفع کسی است ,

که چک به نام او صادر یا ظهرنویسی یا چک به او واگذار یا چک در وجه حامل به او واگذار شده است.

در موردی که دستور عدم پرداخت مطابق این ماده صادر می‌شود، بانک مکلف است وجه چک را تا تعیین تکلیف,
آن در مرجع رسیدگی یا انصراف دستوردهنده در حساب مسدودی نگهداری کند.

دستوردهنده مکلف است پس از اعلام به بانک شکایت خود را به مراجع قضایی تسلیم و حداکثر ظرف مدت ,
یک هفته گواهی تقدیم شکایت خود را به بانک تسلیم کند، در غیر این صورت پس از انقضای مدت,
مذکور بانک از محل موجودی به تقاضای دارنده چک، وجه آن را پرداخت می‌کند.

میزان , تسنیم