آشنایی با موزه نظامی کاخ سعدآباد
کاخ سعد آباد یکی از زیباترین کاخ های دوره قاجار است که در خوش آب و هوا ترین منطقه تهران در منطقه سعادت آباد قرار دارد. ما در این مطلب از پرشین وی قصد داریم
شما را با موزه کاخ سعدآباد و تالار یادمان و یادگاران دفاع مقدس آشنا کنیم. در ادامه نیز با تفنگداران قزاق تا مسلسل وینچستر بیشتر آشنا خواهیم شد
موزه کاخ سعدآباد
در امتداد جاده پوشیده شده از درختان چنار و افرا و در مرکز مجموعه تاریخیـ فرهنگی سعدآباد موزه نظامی ایران
به چشم میخورد و ۲ عراده توپ جنگی چرخدار در بدو ورود به موزه به بازدیدکنندگان خیرمقدم میگویند
بنای موزه
در کاخی بزرگ که در ضلع شمال غربی و مشرف به کوه ساخته شده است خودنمایی میکند .
این عمارت که به کاخ شهرام مشهور است، در ۲ طبقه ساخته شده و کل فضای آن به نمایش ادوات
جنگی و نظامی ایران اختصاص یافته است.
بازدید از موزه نظامی فرصت خوبی است تا با سیر پیدایش و تکامل ارتش در ایران آشنا شده و بر
دانستههای تاریخی خود بیفزاییم.
اگر شما هم میخواهید با ما در میان گنجینههای نهفته شده در این عمارت گشتی بزنید پیشنهاد میکنیم چشم از
روی این صفحه برندارید و تا انتهای این گزارش را به دقت بخوانید.
تالار یادمان و یادگاران دفاع مقدس
در قسمت کوچکی از اندرونیهای طبقه دوم موزه نظامی یکی از گمنامترین بخشهای این مجموعه واقع شده و در حقیقت
به نمایش آثار و چهرههای ماندگار ارتش اختصاص دارد.
این تالار با به نمایش گذاشتن چهرههای فرماندهان نظامی دوران دفاع مقدس همچون شهید صیاد شیرازی، شهید آبشناسان، شهید فلاحی،
شهید کلاهدوز، شهید ستاری و شهید همت که فرماندهی ناوچه همیشه قهرمان پیکان را به عهده داشت تلاش میکند که
یاد و خاطره این دلیرمردان را همیشه در اذهان زنده و جاوید نگه دارد.
در ویترینهای این تالار لباسها، آثار، ادوات و دستنوشتههای این شهید و دیگر افتخارآفرینان ارتش به نمایش درآمده و در
بخش دیگری از آن ماکت مقیاسی عملیات ثامنالائمه که به شکست حصر آبادان و تسریع در عملیاتهای جنگی جنوب ایران
منجر شد با طراحی ۳ بعدی کالک منطقه، محورهای دسترسی، مرز و …
به نمایش گذاشته شده است.
در بخش دیگری از این سالن ویترین ادوات غنیمت گرفته شده از نیروهای بعثی عراق به چشم میخورد و درون
آن ابزارهای ارتباطی نظیر بیسیم، کلاه مخابراتی، انواع سلاح انفرادی و …
دیده میشود.
از تفنگداران قزاق تا مسلسل وینچستر
آثار موجود در تالار اصلی در واقع یکی از دیدنیترین قسمتهای موزه به شمار میرود.
در ابتدای این بخش لباسهای رزمی سربازان دوران هخامنشی، ساسانی، صفویه، قاجاریه و در نهایت قزاقها به نمایش درآمده و
در کنار آنها سپرها، درفشها، کلاهخودها بر جذابیت بیشتر آن افزوده است.
در بخش اول این تالار ویترینهای متعددی وجود دارد که در یکی از آنها مدال دست پوینت که نشان یکی
از مهمترین دانشکدههای افسری امریکا است خودنمایی میکند.
این مدال توسط ژنرال فردریک ارونیک رئیس دانشکده دست پوینت در سال ۱۹۵۲ به ایران اهدا شد.
از دیگر آثار موجود در این بخش میتوان به کلاشینکف ارتشبد فریدون جم، کلت کالیبر ۲۲ روسی و امریکایی، برنو
محمدرضا پهلوی و تفنگ ژ۳ اهدا شده توسط رئیسجمهوری ترکیه در اردیبهشت سال ۵۴ اشاره کرد.
مسلسل اسپانیولی ۱۹۷۰، تفنگ لول شکاری هندی، تفنگ ۵ تیر ترکیه، طپانچه اتوماتیک جمشید آموزگار، مسلسل وینچستر و ماکزیم از
دیگر آثار خاص این بخش از موزه است.
در قسمتهای مختلف این سالن سرستون نقرهای ارتش هندوستان اهدا شده در مراسم تشییع جنازه رضا خان دیده میشود و
در سایر بخشها پرچم فوج فولادین، شمشیرها، نشانهای دوران پهلوی به همراه ماکت توپ اهدایی به ستاد ارتش قرار داده
شده است.
فوجهای قاجاریه و سلاح زنبورک
یکی دیگر از آثار خارقالعاده این موزه دفتر اسامی و مشخصات فوجهای مخصوص ناصرالدین شاه است که با دقت خاصی
نوشته شده است.
در بالای این دفتر تابلو عظیمی که دربرگیرنده نمایش مراسم سلام در حضور ناصرالدین شاه قاجار است دیده میشود.
این تابلو را سردار سیفالسلطنه علیاکبر خان افشار قاسمیلو در سال ۱۳۰۳ اهدا کرده است.
شمشیر فولادی شوسکه روسیه متعلق به سال ۱۸۲۹ و اهدا شده توسط نیکلاس اول به فتحعلی شاه قاجار را باید
در ردیف محبوبترین آثار این گنجینه قرار داد.
تفنگهای قلعهای دوره عثمانی، قمه قشونی ۱۹۱۱ میلادی، تفنگ سرپر مصری، تپانچه فشنگزنی رولور ۱ تا ۶ اول به همراه
تپانچه موسوم به شیشه عطر و اسلحه خودکاری ساخت صنعتکاران کرمانشاه نیز بر جذابیتهای این بخش از موزه افزوده است.
در وسط محوطه تالار یک شتر تاکسیدرمی شده که حامل سلاح زنبورک است بسیاری از نظرها را به سمت خود
جلب میکند.
این سلاح ساخت ایران بوده و در زمان نادر شاه به کار برده میشد.
در سایر ویترینهای این قسمت از موزه نظامی آثار و ادواتی از وسایل مربوط به ساخت گلولههای سرپر دیده میشود
و در بخش دیگری از آن انواع دوربینهای جنگی و شکاری قرار گرفته است.
تفنگ سرپر و دوران طلایی چاشنی موزه کاخ سعدآباد
در طبقه دوم موزه انبوهی از سلاحها، نشانها و ادوات جنگی به چشم میخورد و به طور شاخص سیر تکامل
سلاح و مهمات ایران از زمان ورود تفنگهای سرپر، چخماقی و در نهایت چاشنیدار به نمایش درآمده است.
از آثار جالب توجه این تالار میتوان به تپانچه سرپر ساخت ایران و تپانچه چاشنیدار عباس میرزا قاجار اشاره کرد.
مسلسل ماکزیم ۱۳۰، مسلسل هاچکیس ۱۹۰۵ فرانسه و مسلسل ۳ لوله ولن مظفرالدین شاه ساخت ۱۸۸۷ میلادی در کارخانه نوردن
فلت انگلستان از دیگر جاذبههای موزه نظامی محسوب میشود.
تفنگهای سرپر شاه عباسی مربوط به سالهای ۹۳۸ تا ۱۰۳۸ قمری، تفنگ چخماقی دوران صفویه و قاجاریه که ساخت صنعتکاران
ایران و قفقاز در قرون ۱۲ تا ۱۴ قمری است از دیگر بخشهای جذاب این تالار است.
همچنین دیدن تفنگ برادران شرلی، تفنگ طهماسب، تفنگ ۸ لول فیتیلهای به همراه دبه باروت و سپر پوست کرگدن در
کنار شمشیر سفیر کبیر ایران، شمشیر فولادی و طلاکوب شده شاه عباس و به همراه شمشیر فولادی ساخت ایران در
دوره صفویه خالی از لطف نیست.
از عجایب موجود در این سالن میتوان به نقشه شهر هرات و عصا تفنگی به منظور حفاظت از شخصیتهای سلسله
قاجاریه اشاره کرد.
سیر تکامل توپهای تاریخی ایران موزه کاخ سعدآباد
از ابتدای ورود به محوطه موزه و در امتداد سالنهای آن شکلهای مختلفی از توپهای جنگی ایران که در دورانهای
گذشته مورد استفاده قرار گرفته و اکنون به عنوان میراثی ارزشمند در این موزه نگاهداری می شود نظر بازدیدکنندگان را
به خود جلب میکند.
با گذشتن از توپهای برنجی ساخت ایران و توپ قلعهای قاجار که ساخت کارخانه مبارکه اصفهان کار بود به توپ
کوهستانی کالیبر ۷۵ بوفورس میرسیم که تاریخ ساخت آن به سال ۱۳۱۲ بازمیگردد و در کنار آن هیولای عظیم جثه
که به توپ تکلول دریایی شهرت یافته خودنمایی میکند؛
کمی آنطرفتر ۴ لوله توپ سنگین قلعهای که تاریخ ساخت ۱۸۲۸
میلادی بر روی آن حک شده جالب توجه است.
این توپها از طرف امپراطور روسیه به عباس میرزا و به منظور حفظ صلح، مهر و ایجاد اعتماد در زمان
امضای عهدنامه ترکمانچای اهدا شده است.
در سکوی جنوب موزه نیز ۸ عراده توپ شامل آستریان ۸۰ میلیمتری ساخت اطریش، توپ کالیبر ۹۰ چرخدار ۱۸۷۸، سیندار
فرانسوی، توپ ۷۵ کشتی ساخت انگلستان، هویتزر ۱۰۵، اشکودا لول بلند ۱۰۵، توپ روسی کانن ۱۲۰ ساخت سال ۱۹۱۴ و
توپ کالیبر ۷۵ سوئدی دیده میشود.
بیشتر بدانید از تاریخچه کاخ سعد آباد
بنای کاخ سعد آباد در زمان حکومت قاجار پایه گذاری شد و پس از کودتای سال ۱۲۹۹ توسط رضاخان، با به قدرت رسیدن خاندان پهلوی، بناهای موجود در مجموعه سعد آباد به دستور رضاخان ساخته و بازسازی شدند. بخشهایی از مجموعه سعد آباد در زمان به قدرت رسیدن رضا خان، خارج از این مجموعه بودند که توسط رضا شاه خریداری و به مجموعه سعد آباد اضافه شدند.
اولین بناهای موجود در مجموعه سعد آباد در فضایی به وسعت ۸۰۰۰ متر مربع قرار داشتند و کاخ ملکه مادر، از اولین بناهای موجود بود. مجموعه سعد آباد در حال حاضر بزرگترین مجموعه تاریخی به جا مانده از دورههای پهلوی و قاجار در شهر تهران است.
کاخ سعد آباد تهران کجاست؟
مجموعه کاخ سعد آباد از مهمترین دیدنی های استان تهران در شمالیترین قسمت شهر تهران و روی کوهپایه توچال است. منطقه محیط بر مجموعه سعد آباد، در گذشته از بهترین ییلاقهای شهر تهران و مشرف به دره سرسبز دربند بوده و هوایی لطیف و طبیعتی پر درخت داشته است. در طول زمان ساختوسازهای شهری گسترش یافتهاند و امروزه مجموعه کاخ سعد آباد درون شهر قرار دارد؛ اما در گذشته این کاخ در میان باغها و خارج از محدوده شهری بوده است.
مناطق شمالی نیاوران از شرق، ولنجک از غرب و تجریش از جنوب، مجموعه کاخ سعد آباد را احاطه کردهاند. در قسمت شمال این مجموعه، کوه توچال در رشته کوههای البرز قرار دارد. در طول دورههای پادشاهی قاجار و پهلوی، مجموعه کاخ سعد آباد استراحتگاه و ییلاق تابستانی پادشاهان بوده است.
آدرس کاخ سعد آباد
مجموعه کاخ سعد آباد در شمال تهران قرار گرفته است و با توجه به منطقه زندگی یا اقامت خود در پایتخت، میتوانید از مسیرهای مختلفی بهسمت کاخ سعد آباد بروید؛ کافی است از طریق نزدیکترین مسیر به خیابان زعفرانیه برسید و سپس به خیابان طاهری وارد شوید. خیابان طاهری در ضلع شرقی و بخش میانی خیابان شهید فلاحی یا همان زعفرانیه قرار دارد. مجموعه کاخ سعد آباد دو ورودی در خیابانهای زعفرانیه و دربند دارد.
اگر ساکن شرق تهران هستید، از طریق بزرگراه بزرگراه شهید قاسم سلیمانی (رسالت)، در مسیر شرق به غرب تا بزرگراه مدرس بروید و سپس به این بزرگراه وارد شوید. پس از رسیدن به پل پارک وی، وارد خیابان ولیعصر شوید.
موزه کاخ سعدآباد
برای رسیدن به مجموعه سعد آباد میتوانید از خط یک متروی تهران، اتوبوسهای بیآرتی و وسیله شخصی استفاده کنید
در مسیر جنوب به شمال خیابان ولیعصر پس از طی کردن مسافتی کوتاه، به خیابان میر شریفی در سمت چپ وارد شوید و از طریق خیابان شادیانه به مقدس اردبیلی برسید. در اولین چهارراه بهسمت چپ در خیابان پسیان و سپس به اولین خیابان سمت راست به نام پرزین بغدادی وارد شوید. در انتهای خیابان بغدادی، سه راه را بهسمت چپ بپیچید و به خیابان زعفرانیه برسید. از زعفرانیه که به خیابان طاهری وارد شوید، پس از فاصلهای کوتاه، تابلوها و دیوار مجموعه سعد آباد را خواهید دید. مسیر بزرگراه زینالدین و اتوبان صدر نیز برای ساکنان شرق تهران گزینه دیگری است.
همشهری آنلاین / خبرگزاری مهر