بادگیرهای چپقی سیرجان
بادگیرهای چپقی سیرجان یکی از زیباترین مکان های تاریخی و خاص در این منطقه می باشد بادگیر چپقی مانند برجک هایی هستند که روی بام خانه های کویری ساخته می شوند در
ادامه مطلب از پرشین وی قصد داریم شما عزیزان را با بادگیرهای چپقی بیشتر آشنا کنیم
بادگیرهای چپقی
سیرجان کرمان در کنار تمام جذابیت هایش، یک ویژگی منحصر به فرد دارد که در هیچ جای دیگر ایران مشابهش
را نمی بینید؛ چپق هایی رو به آسمان!این چپق ها البته با چپق هایی که قدیمی ها دود می
کردند تفاوت زیادی دارد.
آنها بادگیرهایی هستند که با آجر و ملات ساخته شده اند و وظیفه شان خنک کردن خانه سید علی اصغر
رضوی بوده است.
بادگیرهای چپقی سیرجان
او یکی از پزشکان شهرستان سیرجان در دوره پهلوی اول بوده که حالا بادگیرهای خانه اش در بلوار دکترصادقی،
کوچه حاج رشید به عنوان یک میراث ملی شناخته شده و در تاریخ ۷ مهر ۱۳۸۱ با شماره ۶۴۶۷ در
فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
ماجرای ساخت این بادگیرهای چپقی، به کشف معمار آنها، سید مهدی شجاعی برمی گردد.
او که در یک سفر دریایی متوجه تهویه خوب استراحتگاه کشتی شده بود، با کمی دقت متوجه فرم خاص دودکش
های کشتی شد و نتیجه گرفت اگر آنها را در بادگیرهای خانگی استفاده کند، می تواند هوای خنک تری را
به داخل خانه بکشاند.
بادگیر چپقی مانند برجک هایی هستند که روی بام خانه های کویری ساخته می شوند و
در قسمتی از آن یک حوضچه قرار دارد. بادگیرها باد را به داخل هدایت می کنند و با برخورد باد به آب حوضچه، فضا خنک می شود.
بادگیرهای چپقی اما به جای فضای مکعبی شکل خارجی، چند لوله خم زانویی دارند که با شبکه های هندسی منظمی
به هم مرتبطند و باد را از جهت های مختلف به خانه هدایت می کنند.
البته زیبایی این بادگیرهای چپقی فقط به خاطر فرم خاص آنها نیست.
بدنه خارجی لوله های بادگیر با قطعات کوچک آجرهای هندسی شش ضلعی تزئین شده و جلوه زیبایی به بنا داده
است.
معماری بادگیرهای چپقی
اگر دوست دارید نمونه های دیگری از بادگیرها چپوقی را ببینید، باید راهی شهرهای کویری دیگری مثل
یزد، گناباد، طبس، کرمان، بم و زاهدان شوید.
بادگیر چپقی
بادگیرهای چپقی این شهرها از معروف ترین نمونه های معماری سنتی کویر ایران هستند و البته شکل ظاهری
شان تقریبا به هم شباهت دارد.
یعنی مکعب های چهارگوشی که در دیوارهای چهارگانه آنها چند سوراخ و شکاف تعبیه شده است.
بیشتر بدانید از نگاهی گذرا به شهر جهانیِ سیرجان
سیرجان با نام کهن «شیرگان» یکی از مهمترین شهرهای تاریخی ایران است که از سالها قبل از ظهور دینِ اسلام تا بهامروز، اهمیتِ خود را حفظ کرده است. این شهرستان، ۹۶۰ کیلومتر با پایتختِ ایران و ۱۸۰ کیلومتر با مرکز استان یعنی کرمان فاصله دارد و با توجه به قرارگرفتن در تقاطعِ محورهای ترانزیتی ایران، از دیرباز به عنوان یک چهارراه اقتصادی مهم شناخته شده است.
موقعیت جغرافیایی سیرجان
شهرستان سیرجان در مغرب استان کرمان و در دشتی وسیع قرار دارد. دو رشته کوه از ارتفاعات زاگرس در قسمت شرقی و غربی این شهرستان کشیده شده و دشت وسیع سیرجان که ۱۸۴۸۱کیلومتر مربع مساحت دارد، در فاصله این دو رشته کوه گسترده شده است. اقلیمِ سیرجان نیمهبیابانی است که زمستانهایی سرد و خشک و تابستانهایی معتدل دارد. این شهرستان در موقعیت ۵۵ درجه و ۳۲ دقیقه طول شرقی و ۲۹ درجه و ۲۵دقیقه عرض شمالی واقع می باشد. جمعیت شهرستان بر پایه سرشماری سال ۹۰ برابر ۲۶۷۶۹۷ نفر است که ۱۹۷۶۲۷ نفر درنقاط شهری و ۶۷۲۷۶ نفر در مناطق روستایی و ۹۰۹ نفر به صورت غیرساکن زندگی می کنند. سیرجان به لحاظ جمعیت شهری پس از مرکز استان، دومین شهر پرجمعیت استان کرمان است.
یادگارهای فرهنگی سیرجان
این شهر به دلیل قدمتی که دارد، مجموعه و موزهای است ازادوار مختلف تاریخ ایران که هنوز در بناهای این شهر انعکاس دارد. معماری سیرجان صاحب یکی از بینظیرترین نوع بادگیرهای ایرانی به نام بادگیر چپقی است که در دوره پهلوی اول و با الگو گرفتن از دودکش کشتیهایی که به سواحل بندرعباس میآمدند، ساخته شده است.
همچنین قلعه سنگ، منبرسنگی، تپهی باستانی بیبیدن، بنای شاهفیروز، آرامگاه میرزبیر، یخدانهای دوقلو، عمارت تاریخی سعیدی، باغسنگی، کفهی نمک، در کنار مجموعهای از کاروانسراها، خانهها، قلعهها و برجهای قدیمی، تنها گوشههایی از جاذبههای تاریخی و فرهنگی شهرستان سیرجان می باشند که گشت و گذاری در آنها می تواند شما را برای ساعاتی به میهمانی باشکوه هنر و معماری یک شهر تاریخی بکشاند. سیرجان همچنین در زمینهی صنایع دستی نیز یکی از مهمترین شهرهای ایران است که ثبتجهانی این شهر بهعنوان خاستگاهِ گلیم شیرکیپیچ، گواهی بر این مدعاست.
تبیان /سیرجان