سه شنبه, ۲۹ اسفند , ۱۴۰۲
درخواست تبلیغات

مقبره سه گنبد برج آجری زیبا در ارومیه

اشتراک:
مقبره سه گنبد ارومیه گردشگری
یکی از دیدنی ترین جاذبه های این شهر برج سه گنبد است، آرامگاهی ۸۰۰ ساله که قدمتش به زمان سلجوقیان برمی گردد و با معماری جالب توجهش گنجینه ای ارزشمند تاریخی ست

ما در این مطلب قصد داریم شما را با یکی از مکان های تاریخی زیبا به نام مقبره سه گنبد ارومیه آشنا
کنیم این سه گنبد تاریخی متعلق به قرن ششم هجری بوده  برخی از مورخین عقیده دارند که این بنا به جای آتشکده های
از دوره ساسانی احداث شده است بنای تاریخی سه گنبد عبارت است از سکوی بلندی که به
شکل استوانه و مدور ساخته شده است.

مقبره سه گنبد ارومیه

بنای سه گنبد نام تپه ای است در جنوب شرقی شهر ارومیه مرکز استان آذربایجان غربی این بنا آرامگاه بوده
و در سال ۵۸۰ قمری در جنوب شرقی ارومیه ساخته شده.مقبره یا برج آجری سه گنبد متعلق به قرن ششم
هجری بوده و در مدخل بنا سه کتیبه به خط کوفی باقیمانده است

برخی از مورخین عقیده دارند که این بنا به جای آتشکدهای از دوره ساسانی احداث شده است، ولی هیچگونه سند
معتبری مبنی بر صحت ادعای خود ندارند.از سوی دیگر در مدخل بنا سه کتیبه به خط کوفی است که آن
را از سنگ تراشیدهاند و در پایان کتیبه، محرم سال ۵۸۰ هجری خوانده میشود.
از این رو شاید بتوان مقبره یا برج آجری سه گنبد را متعلق به قرن ششم هجری دانست.
طبق این کتیبه این بنا به دستور یکی از امرای سلجوقی به نام شیث قاطه المظفری ساخته شده است.
از نظر معماری این بنا با مقابر قرن ششم هجری قمری بخصوص مقابر مراغه و سایر مقبره های دوره های
سلجوقی مشابهت فراوانی دارد

بنای تاریخی سه گنبد

بنای تاریخی سه گنبد عبارت است از سکوی بلندی که به شکل استوانه و مدور ساخته شده است.قطر بنا ۵
متر و ارتفاع آن ۱۳ متر می باشد.
ساختمان فعلی دو طبقه است و در چهار سمت آن دریچههایی وجود دارد.طبقه اول به نام سردابه خوانده می شود
که دارای پوششی قوسدار است و بدین وسیله از طبقه دوم مجزا میشود.درب کوچک طبقه اول ۱ متر و ۷۰
سانت ارتفاع دارد.

طبقه دوم که اتاق مقبره خوانده میشود دارای دری به ارتفاع دو و نیم متر است.به عبارت دیگر، بنای استوانهای
شکل مدور دارای دخمهایست که قسمت فوقانی آن را به وسیله آجر تبدیل به بنایی شامل اتاق مقبره کردهاند و
مدخل آن در یک قالب معماری پر نقش و نگار محاط شده و در بدنه استوانهای برج تعبیه شده است؛
درگاه ورودی آن در میان طاقهای سطحی واقع شده و از لحاظ معماری زینت خاصی به آن بخشیده است.سقف اصلی
گنبد و دیوارهای آن تماما سالم و بر جا می باشد.

مقبره سه گنبد ارومیهمقبره سه گنبد ارومیه

طبقه دوم بنا مانند سایر مقادیر دوره سلجوقی روی سردابه احداث شده استتزیینات سر در ورودی مقبره در نوع خود
کم نظیر میباشد و به صورت قطعات سنگ و گچ با نقوش هندسی و کتیبه به خط کوفی تزیین شده
است.
مصالح قسمتهای تحتانی بنا تا ارتفاع حدود ۳/۶ متر از سنگهای تراش خاکستری رنگ ساخته شده و از این قسمت
به بالا تمام مصالح بنا از آجرهای چهار گوش میباشد.این اثر مربوط به سده ۶ ه.
ق.
است و در اورمیه، خیابان استاد برزگر واقع شده و در تاریخ ۱۵ آذر ۱۳۱۴ با شماره ثبت ۲۴۲ بهعنوان
یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است

بیشتر بدانید از تاریخچه برج سه گنبد

سه گنبد برجی مدور است که در سال ۵۸۰ هجری به دست منصور بن موسی ساخته شده
و با اینکه در زمان سلجوقیان ساخته شده اما شیوه آجرکاری و ظاهر ساختمانی اش به مانند
برج های دوره طغرل است. با این حال تعدادی شواهد نشان می دهد که بنا در قرن ۶ ساخته شده:

معماری این بنا شباهت زیادی با دیگر مقبره های دوره سلجوقی دارد. به عقیده برخی در گذشته

در اینجا بنای دیگری متعلق به دوره ساسانی وجود داشت که پس از حمله اعراب متروک و نابود شد، البته مدرکی برای اثبات این نظر وجود ندارد.
در ورودی بنا سه کتیبه از جنس سنگ تراش خورده به زبان کوفی وجود دارد که در انتهای آن تاریخ
۵۸۰ هجری ذکر شده است. با استناد به همین کتیبه، بنا به دستور شیث قاطه المظفری، یکی از امرای سلجوقی درست شده است.

معماری بیرونی برج سه گنبد

سه گنبد، برجی استوانه ای و مدور به ارتفاع ۱۳ متر و قطر ۵ متر است که دارای دو بخش سرداب و شیون گاه و دو ورودی مجزا می باشد.

مقبره سه گنبد ارومیهمقبره سه گنبد ارومیه

این بنا دریچه هایی در ۴ سمت خود دارد و دو طبقه دارد:

طبقه اول: سردابی است که با پوششی قوس دار از طبقه دوم جدا می شود و دری کوچک به ارتفاع ۱۷۰ سانتی متر دارد.
طبقه دوم: اتاق مقبره است و دری به ارتفاع ۲۵۰ سانتی متر دارد.
در دو طرف بنا به صورت شمالی و جنوبی دو نورگیر هست که چهار کانال باعث ارتباط آن ها
با فضاهای طبقه بالا و پایین می شود. با اینکه عده ای این روزنه ها را نورگیر می دانند
اما با توجه به محل قرار گیری و نور کمی که از آن ها عبور می کند می توان دلیل ایجاد آن ها را کوران هوا دانست.

مقبره دو درب در طبقه بالا و پایین دارد؛ درب پایینی با آهن ساخته شده و در سال های بعد
به بنا اضافه شده است. درب طبقه بالایی از نوع دو لنگه چوبی است و عکس های قدیمی
نشان می دهد که آن هم در دوره های بعدی به بنا اضافه شده است. در واقع، برج استوانه ای،
دخمه ای دارد

که بر روی قسمت بالایی آن، اتاق مقبره با آجر ساخته شده و درگاه ورودی آن معماری جالب توجهی
دارد که با قطعات سنگ و گچ با نقوش هندسی و کتیبه تزئین شده است از طرفی، سقف اصلی گنبد
و دیوارهای بنا همگی تا به امروز سالم مانده اند. سمت ورودی شمالی در یک قاب پرنقش و نگار
محاط شده و سه کتیبه بر روی در ورودی به چشم می خورد که قسمت بالایی آن ها با مقرنس کاری ساده تزئین شده است.

مقبره سه گنبد ارومیهمقبره سه گنبد ارومیه

معماری داخل برج سه گنبد

اتاق مقبره شکلی مربعی دارد اما این اتاق مربعی با مهارت خاص معمار در برج استوانه ای قرار گرفته
و دوباره با ترفندهای معماری به دایره تبدیل شده و گنبدی در روی آن گذاشته شده است.
داخل اتاق مقبره با قرینه های مقرنس دار در گوشه ها، کاربندی ها، طاق نماهای هلالی
تیز زیباسازی شده است. سقف ظاهری قبه ای دارد و آجرهای آن به صورت حلقه ای به دور یک مرکز چیده شده اند.

آریا زمین / eligasht

گردآوری:
برچسب ها:
اخبار مرتبط:
فیلم پرشین وی
آرون گروپ
آرون گروپس
تالارکده