پنج شنبه, ۹ فروردین , ۱۴۰۳
درخواست تبلیغات

آشنایی با قطاعی یا هنر کاغذ بری در ایران

اشتراک:
کاردستی
در این مطلب با هنر کاغذ بری که از هنرهای قدیمی مردم ایران است آشنا می شوید .این هنر ابتدا در چین انجام می شده و بعد وارد ایران شد .در ادامه تاریخچه ای از این هنر را می خوانید .

با اینکه هنر کاغذ بری هنری زیبا و دستی می باشد که توسط مردم ایران انجام می شود ولی در بین هنرهای,
دیگر بسیار جدی گرفته نشده است و ناشناخته مانده است . این هنر به این صورت انجام می شود که,
طرح هایی ظریف بر روی کاغذ کشیده می شود و بعد با ابزارهایی مخصوص طرح بریده می شود.
برای آشنایی بیشتر با این هنر در ادامه با پرشین وی همراه باشید .

تاریخچه هنر کاغذ بری

هنر کاغذ بری یا به اصطلاح قدیم قطاعی رشته ای از هنرهای تزئینی و دستی است این هنر در ایران ناشناخته,
و گمنام مانده و در حدود سدهٔ نهم هجری قمری از چین به ایران زمین آمده و از اینجا به کشور عثمانی,
( ترکیه ) راه یافته است و از این طریق به اروپا رفته و گسترش جهانی یافته است .

متأسفانه درایران ( با آنکه یکی از کانونهای پرورش این هنر بوده است ) استادان و هنرمندان چیره دست,
و بزرگی دست بدان و یازیده و شاهکارهای زیبائی پدید آورده اند لکن از سوی هنرشناسان عنایت,
کافی به این هنر و شاخه های آن مبذول نگشته وآن را کاری کودکانه یا کودک پسندانه وانمود کرده اند,

از مقایسه و سنجش دقیق آثار کاغذبری ایرانیان با کاغذبری های دیگر مردمان جهان این نسخه بدست می آید ,
که هنرمندان ایرانی در این رشته ذوق و استعداد و مهارت و خلاصه برتری داشته اند و دقت ,
دست و چشم خود را به همگان ( بجز چینی ها ) نشان داده اند .

هنر کاغذ بریهنر زیبای کاغذ بری

کاغذبری با خوشنویسی – نگارگری – جلدسازی ( سوخت ) ، وصالی و سوزندوزی همبستگی نزدیک دارد .

کاغذبری ، یکی از رشته های ظریف و دقیق و زیبای هنری است که در آن هنرمند پس از طراحی روی,
کاغذ ساده یا رنگین ، نقش را با مقراض یا کار مخصوص ( شفره ) آن چنان با دقت و ظرافت از میان کاغذ,
در می آورد که شکل اصلی خود را کاملاً نگاه می داشت ,

و با چسبانیدن آن بر زمینه ای برنگ دیگر خود را هم چون قطعه ای خوس یا نقاشی زیبا نشان می داد .
موضوع بیشترین بریده ها ، نقش جانوران ، پرندگان و برگهای و نقشهای هندسی یا خطهای خوش بود و گاه ,
در بریدن برخی طرحها ، بویژه خطهای خوش ، این کار با چنان تردستـی و استادی انجام می گرفت,

نحوه انجام قطاعی

که جای جای خالی آنها ، با قرار دادن روی زمینهٔ تیره تر و یا روشنتر ، خود قطعهٔ مستقل دیگری را تشکیل می داد .

در تعریف این هنر در فرهنگ نظام آمده است :

قطعه بریدهٔ آن را گویند که اول ، قطعه یا خط را بر کاغذ رنگین سوای سفید ، نویسند بعد آن حروف را ,
بریده و برآرند و آن را بر کاغذ سفید چسبانند ، حروف سفید به نظر می آید .

بیشتر بدانید ابزارهای کاغذ بری :

ابزارهای کاغذبری بسیار ساده و انگشت شمار است . نخستیـن ابـزار و وسیـله در کاغـذبـری ، خـود (( کاغذ )),
است که گاه ساده یا سفید و گاه رنگین و از رنگهای گوناگون است .

جنس کاغذ در هنر کاغذ بری ، می باید نه بسیار نازک و نه چندان کلفت و شکننده باشد ، زیرا در آن ,
صورت کار بریدن دشوار و ناشدنی می گردد .

هنر کاغذ بریهنر قطاعی

ابزار دیگر (( مقراض )) یا (( قیچی )) است که باید دارای تیغه های نازک و ظریف و نوک تیز و دقت برندگی,
ویژه ای باشد . برخی از کاغذبران در بریدن موضوع قطعه ها ، از کارد کوچک و ظریف و تیزی استفاده می کردند,

و یا از کاردها و گزنهای ویژه پوست بری (( شفره )) که در جلدسازی به کار می رفت ،
در این کار سود می جستند .

از قلمهای فلزی گوناگون نیز که دارای نوکهای تیز و برنده به شکلهای مخصوص بود ، برای بریدن انحناها و یا ,
در آوردن هلالها و دایره ها و سوراخهای بسیار ریز بهره می جستند .

(( پیش تخته )) نیز یکی از ابزارها بود که گاه برای بریدن بخشهای میانین کاغذ و در آوردن گردیها ,
و منحنیها می بایست کاغذ را بر روی تخته نهاده با فشار دست بر قلم یا ضربه ملایم چکش,
این کار را انجام دهند .

ابزار کاغذ بری

فرجامین ابزار (( مقوا )) بود که پس از پایان کار و آماده شدن بریده ها ، می بایست آنها را در,
زمینه های رنگین گوناگون یا سیاه رنگ ، به روی مقوا بچسبانند تا از تا شدن و ریختن و خم ,
و ضایع شدن محفوظ بماند و بدین سان (( قطعه بریده )) پدید آید و خود را نمایش دهد .

کوه ها و بیایان های ایران , تبیان

گردآوری:
اخبار مرتبط:
فیلم پرشین وی
آرون گروپ
آرون گروپس