هنر غربال بافی , تخصص زنان چادرنشین

هنر غربال بافی

هنر غربال بافی , زنان چادرنشینی که از خویشاوندان کولیها هستند متخصص غربالبافی هستند و حال آنکه مردان آنان از
جمله آهنگران و سفیدگران سرگردان و خانه به دوشند .
ساخت غربالهای معمولی بدینگونه است که زنهای کولی پوست گوسفند و بز را در هوای آزاد به زمین میخ کرده
و می گذارند خشک شود وقتی خشک شد پیه روی آن می مالند که نرم شود .
سپس با چاقوی تیزی ( تیغ ) دور پوست گشته و نوارهای باریکی که به آن روده می گویند بریده
و میان دستهای خود آن را نورد می کنند و به شکل روده درمی آورند .

فقط غربالهای خیلی خوب از رودهٔ اصل ساخته می شود .

دراین ضمن شوهران آنها کوم ( طوق‌ ) های چوبی درست می کنند که دور لبهٔ آن سوراخ است زنان
کولی یک روده را بین دو لبهٔ کوم کشیده و یک میلهٔ آهنی روی آن می گذارند و سر روده
را یک در میان به آن می بندند ، بدین ترتیب یک گورت درست می کنند .

این گورت با قلابی به یک میلهٔ چوبی به نام سیخ بشک بسته شده ، و وقتی این سیخ را
برگردانند میلهٔ گورت را بلند می کند و ردیف بافندگی ( که در مورد پارچه بافی هم به آن اشاره
شد ) درست می کند.

نوارهای پود آن دور سیخ دست پیچیده شده و در اولین ردیف انداخته می شود .
نوار را با سیخ به جای خود حرکت می دهند .
هنر غربال بافی در پود بعدی سیخ بشک که میلهٔ گورت را نگاهداشته به جلو می آید و میلهٔ گورت
آزاد می گردد ، سیخ جلو فشار داده شده و در روی لبهٔ کوم گذاشته می شود و بدین نحو
سیخ دیگر درست می شود.
ضمن بافتن غربیل تاروپود را با کهنهٔ خیسی نم میزنند .
وقتی آوین پود گذاشته شد ، گره های میلهٔ گورت بریده می شود و نوارهای چرمی خشک شده و خیلی
سفت می شود .
این غربالها با شبکه های درشت و یا ریز بافته می شوند ؛ بیختن غله و حبوبات و گچ بیزی
و یاشن بیزی و بسیاری از کارهای دیگر در خانه با همین غربالها انجام می گیرد .
زنان کولی غربالهای سیمی هم درست می کنند که بیشتر برای آرد بیختن است و آنها را الک می نامند
.
مردان کولی سیم نرم فولادی را می کشند و سیم مورد لزوم برای الک بدست می آید .
کولیهایی که از شهرها و روستاها می گذرند این غربالها و الک ها را می فروشند .
هنر غربال بافی تبیان