خواص کندر
(B.serrata) از خانواده بورسراسه به دست میآید.گیاه بوسولیا کارترئی در کشور سومالی، سواحل خلیج عدن و نواحی مختلف عربستان به
حالت وحشی میروید.نوع مرغوب کندر، کندر هندی که سرخ رنگ است میباشد و انواع دیگر کندرها سفید رنگند.خصوصیات کندر از
تنه درختان بر اثر ایجاد شکاف، گم رزینی به صورت شیره سفید رنگ خارج میشود که به سهولت به صورت
قطرات کوچک میبندد و یا در پای درخت ریخته میشود.این گم رزین، کندر یا اولیبان (Oliban) نام دارد.کندر به صورت
قطراتی به رنگ قرمز یا زرد تیره تا زرد مایل به سفید و شکننده در بازار موجود است.طعم اولیبان، معطر
و کمی تلخ است.پس از سوختن بوی مطبوع از آن در فضا پخش میشود.اولیبان در اتر، کلروفورم و اسانس تربانتین
حل میگردد.اگر در آب ساییده شود امولسیونی به رنگ تقریبا سفید میدهد.وزن مخصوص آن کمی بیشتر از آب است.در گرمای
۱۰۰ درجه نرم میشود بدون آنکه ذوب شود.هیچ یک از گیاهان مولد کندر در ایران نمیروید و گم رزین آنها
تحت نام کندر از خارج وارد ایران میشود.ترکیبات شیمیایی اولیبان حاوی یک اسانس فرار (۸-۳ درصد)، صمغ (۳۶-۳۰ درصد) و
رزین اسیدی (۶۰-۵۶ درصد) و یک رزن (Resene) به نام اولیبانورزن است.رزین اسیدی شامل اسیدهای تری ترپن به نام اسیدهای
بتابوسولیک، استیل بتابوسولیک اسید و کتوبتا اسیدها میشود که مسئول اثرات درمانی اولیبان میباشند.موارد مصرف: کاتولیکها در مراسم مذهبی خود
اولیبان را با مواد معطر دیگر مخلوط کرده جهت معطر کردن فضای محیط نیایش میسوزانند.کندر به عنوان یک ضدعفونیکننده بسیار
قوی و معطرکننده همراه با اسفند مصرف سنتی فراوان دارد.گم رزین اولیبان در طب سنتی در درمان انواع متعددی از
حالات مرضی مانند درد، تورم، آسیب استخوانی، بیماریهای روماتیسمی و عصبی، اختلالات مجاری ادرار، بیماریهای پوستی، آمنوره، دیسمنوره، بیماریهای انگلی
کرمی، یرقان، اسهال، اسهال خونی، سوء هاضمه، هموروئید و زخم نوک پستان استفاده میشود.خواص درمانی: ۱- تحقیقات نشان داده است
که اسیدهای بوسولیک مواد موثره اصلی گم رزین بوده و نیز مسئول اثرات درمانی آن هستند.اسیدهای بوسولیک از مهارکنندگان اختصاصی
و غیررقابتی آنزیم ۵- لیپواکسژناژ میباشند که آنزیم کلیدی در بیوسنتز لکوترینها (leukotrienes) به شمار میآید.لذا این اسیدها اثرات ضدالتهاب،
ضدآرتریت و ضد درد دارند و این اثرات بوضوح در حیوانات آزمایشگاهی به اثبات رسیده است و احتمالا در انسان
نیز صادق است.۲- اولیبان اثر آرامبخش دارد.۳- اولیبان سطح کلسترول و تریگلیسیرید خون را به طرز معنیداری کاهش میدهد.۴- اسیدهای
بوسولیک و مشتقات آن خاصیت ضدسرطان و ضدتومور دارند.۵- دوزهای پایین عصاره بوسولیا اثرات محافظ کبدی از خود نشان داده
است.۶- عصاره بوسولیا علائم آسم را کاهش میدهد و نیز مطالعات نتایج خوبی را در درمان آسم نشان داده است.۷-
رزین بوسولیا در درمان بیماری کولیت اولسراتیو (ulcerative colitis) موثر است.۸- کندر، قلب، معده و قوای هاضمه را تقویت کرده،
بلغم را دفع و از اسهال و استفراغ نیز جلوگیری مینماید.همچنین سستی اعضای بدن را رفع نموده، قوه درک و
حافظه را تقویت میکند.مداومت در جویدن کندر علاوه بر تقویت حافظه به رفع سردرد نیز کمک مینماید.۱۰ گرم کندر را
خوب بکوبید و با مقداری عسل مخلوط کرده صبحها میل کنید.این معجون برای تقویت حافظه بسیار مفید میباشد.نوع عرضه محصول:
عصاره خشک استاندارد شده (حاوی ۶۰-۷۰ درصد اسیدهای بوسولیک).عصارههای بوسولیا نیز در فرمهای دارویی قرص، کپسول و تنطور در بازار
دنیا عرضه میشوند.دوز مصرفی: به صورت عصاره خشک به میزان ۷۵۰-۲۵۰ میلیگرم در روز به همراه غذا و در فرمهای
دارویی به میزان ۴۰۰-۲۰۰ میلیگرم ۳-۱ بار در روز با غذا.موارد منع مصرف: جهت مصرف در حین بارداری و شیردهی
توصیه نمیشود.سمیت: تا به حال هیچ نوع سمیتی گزارش نشده است.تداخلات: هیچ موردی از تداخلات دارویی گزارش نشده است.اثرات جانبی:
به ندرت عوارض جانبی از قبیل اسهال، خارش پوستی و تهوع رخ میدهد که مشکل خاصی را ایجاد نمیکند و
گذرا و موقتی است.مصرف همزمان با سایر مواد: ۱- در بیماری آرتریت میتواند همزمان با گلوکوزآمین، روغن دانه کتان، آنتیاکسیدانها،
کوئرسیتین، ویتامین B5، عصاره دانه انگور و املاح کم نیاز (trace) مصرف شود.۲- در بیماران با کلسترول خون بالا میتواند
همزمان با کروم، عصاره دانه انگور، روغن دانه کتان، آنتیاکسیدانها و کمپلکس فیبر استفاده شود.۳- در کولیت و بیماری کرون
میتواند همزمان با اسید و فیلوس، شیرینبیان، مولتی ویتامینها، آنتیاکسیدانها، روی و آنزیمهای هضمی مصرف شود.منبع:salaamat.ir