آشنایی با داروی کانامایسین از دسته داروهای ضد باکتری

کانامایسین از دسته داروهای ضد باکتری می باشد که برای عفونت های گرم منفی , عفونت چشم نوزادان و عفونت های شدید باکتریایی مورد استفاده قرار می گیرد. از عوارض مصرف این دارو می توان اسهال ,  سردرد و  بی اشتهایی را نام برد.باید بدانید که این دارو برای جنین خطرآفرین است پس اگر در دوران بارداری با شیردهی به سر می برید پیش از مصرف این دارو حتما با پزشک خود مشورت کنید.با پرشین وی همراه باشید.

موارد مصرف داروی کانامایسین

کانامایسین یک آنتی باکتریال آمینوگلیکوزیدی است با عملکرد مشابه با جنتامایسین است.
این دارو در درمان عفونت های گرم منفی و استافیلوکوکی از جمله گونوره آ و عفونت های گنوکوکی چشم نوزادان کاربرد دارد،
اگرچه مصرف آن در بسیاری از مراکز به خاطر گسترش مقاومت به آن کاهش یافته است.

همانند جنتامایسین، این دارو را هم می توان همراه با پنی سیلین و با سفالوسپورین ها تجویز نمود ,
که تزریقات باید در محل های مجزا صورت گیرند.

هم چنین از کانامایسین به عنوان داروی خط دوم در توبرکلوزیس استفاده می شود ,
اما دیگر داروهای مطمئن تر ترجیح داده می شوند.

اغلب از نمک های سولفات استفاده می شود. در ایالات متحده آمریکا فرآورده حاوی بی سولفات نیز موجود است.

نحوه استفاده از کانامایسین

تجویز معمولاً به صورت تزریق داخل عضلانی صورت می گیرد و در عفونت های حاد بالغین دوز۱۵ میلی گرم بر کیلوگرم,
به صورت روزانه و تا حداکثر ۵/۱ گرم در روز در ۲ تا ۴ دوز تقسیم شده تجویز می گردد.

دوزهای مشابهی به صورت انفوزیون داخل وریدی محلول ۲۵/۰ تا ۵/۰ درصد در طی ۳۰ تا ۶۰ دقیقه داده می شود،
در انگلستان دوزهایی تا حد ۳۰ میلی گرم بر کیلوگرم در روز در ۲ یا ۳ دوز تقسیم شده از این راه داده می شوند.

دوزهایی مشابه در مورد کودکان تجویز می گردد. ترجیحاً طول درمان عفونت حاد نباید بیش از ۷ تا ۱۰ روز ادامه یابد ,
و یا نباید جمعا از ۱۰ گرم کانامایسین تجاوز کند.

استفاده از کانامایسین در عفونت باکتریایی مزمن

در مورد عفونت های مزمن باکتریایی در انگلستان دوز ۳ تا ۴ گرم در هفته به صورت یک گرم یک روز در میان,
یا یک گرم ۲ بار در روز و ۲ بار در هفته توصیه می شود و دوز حداکثر تجمعی ۵۰ گرم می باشد ,
اما مصرف طولانی مدت باعث افزایش خطر نفروتوکسیسیتی می گردد و عموماً توصیه نمی شود.

مکانیسم اثر

کانامایسین یک آنتی بیوتیک آمینوگلیکوزیدی است که مانند سایر داروهای این گروه با عبور فعال ازغشای باکتری,
مانع بیوسنتز پروتیئن توسط ریبوزوم ها می شود.

فارماکوکینتیک

آمینوگلیکوزیدها از راه گوارش جذب نمی شوند. البته در صورت زخم گوراش یا التهاب روده مقادیری از دارو جذب می شود.
آمینوگلیکوزیدها بصورت تزریق عضلانی یا وریدی مصرف می شود.

جذب این داروها پس از تزریق عضلانی سریع و کامل است. آمینوگلکوزیدها از راه پوست هم جذب می شوند.
پس از جذب در اغلب بافت ها و مایعات بدن منتشر می شوند و بیشترین غلظت را در ادرار دارند.

غلظت سرمی این داروها نیم الی یک و نیم ساعت پس از تزریق عضلانی و ۱۵ الی ۳۰ دقیقه پس از تزریق وریدی,
به حداکثر خود می رسد. دفع آمینوگلیکوزیدها عمدتا کلیوی است ,
و در صورت وجود عیب کار کلیه ممکن است در بدن تجمع یابند.

نیمه عمر آمینوگلیکوزیدها ۲ الی ۴ ساعت است که در صورت عیب کار کلیه ممکن است تا ۱۰۰ ساعت نیز افزایش یابد.

عوارض جانبی

عوارض مصرف کانامایسین

اوج غلظت پلاسمایی کانامایسین نباید از ۳۰ میکروگرم در میلی لیتر فراتر رود. مسمومیت شنوایی کلکتاراز ,
مسمومیت ویستبولار شایع تر است. در محل تزریق داخل عضلانی درد موضعی و التهاب,
به همراه کبودی و هماتوم رخ می دهد.

عوارض جانبی کانامایسین

متعاقب مصرف خوراکی اختلالات گوارشی و سندرم سوءجذب مشابه آن چه در مصرف خوراکی نئومایسین دیده می شود،
ایجاد می گردد و در بیماران مبتلا به زخم های گوارشی مصرف خوراکی کانامایسین ممنوع می باشد.

تداخلات دارویی

در صورت مصرف همزمان آمینوگلیکوزیدها با سفالوسپورین ها ( به ویژه سفالوتین )، آمفوتریسین،
سیکلوسپورین وداروهای سیتوتوکسیک، خطر بروز مسمومیت کلیوی ( واحتمالاً مسمومیت گوشی ) افزایش می یابد.

مصرف همزمان آمینوگلیکوزیدها با نئوستیگمین و پیریدوستیگمین، به دلیل اثر آنتاگونیستی اثر این داروهای کولینرژیک را ,
کاهش می دهد. مصرف همزمان آمینوگلیکوزیدها با داروهای مسدد عصب – عضله ممکن است ,
موجب ضعف بیشتر عضلات اسکلتی، ضعف تنفس و حتی آپنه شود.

خطر بروز مسمومیت گوشی در صورت مصرف آمینوگلیکوزیدها با داروهای مدر گروه لوپ ممکن است افزایش یابد .
از مصرف همزمان دو یا چند آمینوگلیکوزید با یکدیگر و مصرف همزمان این داروها با کاپرئومایسین باید خوداری کرد،
زیرا خطر بروز مسمومیت گوشی وکلیوی و انسداد عصب – عضله ممکن است افزایش یابد.

در مورد تداخل آمینوگلیکوزیدها با داروهای مدر بالقوه سمی برای گوش به تک نگار کلی این داروها مراجعه شود.

هشدارهایی در زمان مصرف کانامایسین

هشدار ها

۱- فاصله بین دفعات مصرف دارو در بیماران مبتلا به عیب کار کلیه باید افزایش داده شود .
۲- مصرف این دارو در بیماران سالخورده مبتلا به پارکینسون و نوزادان باید با احتیاط فراوان صورت گیرد.
۳- از مصرف طولانی مدت این دارو باید خوداری کرد.

توصیه های دارویی

۱- از آنجا که دفع آمینوگلیکوزیدها عمدتاً کلیوی است و غلظت این داروها در ادرار زیاد خواهد بود،
بیمار باید به اندازه کافی آب یا مایعات مصرف کند تا غلظت زیاد دارو موجب آسیب به مجاری ادراری نشود.

۲- مقدار مصرف کانامایسین به ویژه در بیمارانی که دچار سوختگی شده اند یا عمل جراحی در پیش دارند,
و در زنان باردار یا مبتلا به بیماری های زنان ممکن است کمتر یا بیشتر از مقدار توصیه شده باشد ,
که این به دلیل تفاوت زیاد بین نیاز این گروه بیماران به دارو است.

۳- از آنجا که احتمال تشکیل کمپلکس بین کانامایسین و سایر داروها وجود دارد، مخلوط کردن این دارو با سایر داروها ,
در یک محلول توصیه نمی شود.

درباره دارو های مضر برای وزوز گوش بیشتر بدانید

جنتامایسین در دسته ی آنتی بیوتیک های اتوتوکسیک قرار دارد که مصرف زیاد آن می تواند منجر به کاهش شنوایی,
در فرکانس های بالا شود . این نوع افت شنوایی از نوع دارویی می باشد و مصرف آن در دوز و غلظت های بالاتر،
ابتدا موجب بروز علائم وستیبولار و سپس با تداوم استعمال کاهش شنوایی گوش ظاهر می شود.

امکان بروز کم شنوایی با مصرف کانامایسین

داروی کانامایسین برخلاف جنتامایسین ابتدا بخش حلزونی را درگیر می سازد و پس از تزریق امکان دارد,
که علایم کم شنوایی ظاهر شود و در برخی موارد این علایم با وجود قطع و عدم مصرف هم چنان پا بر جا می ماند.

یکی از مشتقات کانامایسین دارویی به نام آمیکاسین می باشد که دارای اثرات توکسیسیتی بر روی,
بخش حلزونی است ولی تاثیر منفی آن از جنتامایسین کمتر است.

نئومایسین امروزه به صورت موضعی در گوش داخلی تجویز می گردد زیرا اگر به صورت دهانی جذب گردد،
می تواند بر روی سیستم شنوایی و کلیه ها تاثیرات منفی بگذارد .
به این صورت آثار منفی آن به حداقل خواهد رسید.

دارویاب , سمعک قلهک