علت و علائم آمبولی در خانم های باردار

ما در این مطلب قصد داریم به بررسی علت و علائم آمبولی در خانم های باردار
بپردازیم ، و آیا می توان از این عارضه در حین بارداری و زایمان جلوگیری کرد یا
خیر؟ دلیل بروز آمبولی مایع آمنیوتیک به خوبی معلوم نیست.معمولا شناسایی
عوامل خطر آمبولی در بارداری مشکل است در ادامه مطلب همراه ما باشید

آمبولی در بارداری

آمبولی مایع آمنیوتیک کم اتفاق می افتد، اما در زمان بروز باید آن را جدی گرفت.مایع آمنیوتیک مایعی است که
دور جنین را در رحم مادر باردار می گیرد.زمانی که مایع آمنیوتیک و یا اجزای مربوط به جنین مانند
موی جنین وارد جریان خون مادر شوند، آمبولی مایع آمنیوتیک رخ می دهد.آمبولی مایع آمنیوتیک بیشتر موقع زایمان و یا بلافاصله بعد از آن اتفاق می افتد.

تشخیص این مشکل سخت است.اگر پزشک احتمال دهد که مادر دچار آمبولی شده است، برای جلوگیری از عوارض مرگبار آن
نیاز فوری به درمان وجود دارد.

علائم

این آمبولی به طور ناگهانی و به سرعت بروز می کند

علائم آمبولی مایع آمنیوتیک عبارتند از :
– تنگی نفس ناگهانی مادر– تجمع مایعات
در ریه ها (ادم ریوی)– افت ناگهانی فشار خون– نارسایی ناگهانی گردش خون (کلاپس قلبی عروقی)– تغییر وضعیت روحی مانند
اضطراب و نگرانی– تهوع و استفراغ– احساس سرما– افزایش ضربان قلب یا اختلال در ضربان قلب– ناراحتی جنین مانند کاهش
ضربان قلب– تشنج– کوما

اگر زن بارداری دچار پره اکلامپسی یا مسمومیت بارداری باشد، احتمال ابتلا به آمبولی مایع آمنیوتیک
در او افزایش می یابد

بررسی علل آمبولی در بارداری

آمبولی مایع آمنیوتیک زمانی رخ می دهد که مایع دور جنین در کیسه جنین یا اجزای جنینی وارد گردش خون
مادر شوند که احتمالا از طریق پارگی های کیسه آب جنین است.

مایع آمنیوتیک حاوی موادی است که باعث واکنش التهابی و فعال کردن لخته شدن خون در ریه ها و رگ
های خونی مادر می شود.

اما این مشکل نادر است و معمولا مایع آمنیوتیک در طی زایمان و بدون ایجاد مشکلی وارد جریان خون مادر
می شود.ولی معلوم نیست که چرا در برخی مادران این مسئله منجر به آمبولی مایع آمنیوتیک می شود.

تحقیقات بیشتری برای کشف علل این مشکل مورد نیاز است.

آمبولی در بارداری

عوامل خطر

به دلیل آنکه آمبولی مایع آمنیوتیک به ندرت رخ می دهد، شناسایی عوامل خطر آن سخت است.

این آمبولی بین ۱ تا ۱۲ مورد در هر صدهزار زایمان اتفاق می افتد.

تحقیقات نشان می دهد عوامل متعددی خطر ابتلا به این مشکل را افزایش می دهند.برخی از این عوامل خطر عبارتند از:
۱- سن بالای مادر : اگر سن مادر موقع زایمان ۳۵ سال و بالاتر باشد، خطر ابتلا به این
آمبولی بیشتر می شود.

جفت سرراهی

۲- مشکلات مربوط به جفت: اگر جفت دارای مشکل و ناهنجاری باشد، خطر ابتلا به آمبولی مایع
آمنیوتیک افزایش می یابد.جفت ساختاری است که در طی بارداری در رحم مادر تشکیل می شود و جنین از طریق
بند ناف به جفت متصل شده و موادغذایی و اکسیژن را از بدن مادر می گیرد.

این مشکلات جفتی شامل جفت سر راهی یا پایین افتادن جفت (جفت به طور کامل و یا نسبی دهانه رحم
را می پوشاند) و یا جدا شدن زودرس جفت (جدا شدن جفت از دیواره داخلی رحم مادر قبل از زایمان)
است.

این مشکلات سدهای طبیعی بین مادر و جنین را به هم می ریزند.
۳- پره اکلامپسی : اگر زن بارداری دچار پره اکلامپسی یا مسمومیت بارداری باشد، احتمال ابتلا به آمبولی
مایع آمنیوتیک در او افزایش می یابد.پره اکلامپسی عبارتست از فشار خون بالای مادر و وجود پروتئین اضافی در ادرار
او بعد از هفته بیستم بارداری.

۴- استفاده از روش های پزشکی برای ایجاد درد زایمان : بررسی های کمی نشان می دهند برخی روش های
القاکننده درد زایمان باعث افزایش خطر ابتلا به آمبولی مایع آمنیوتیک می شوند.البته تحقیقات در این زمینه ضد و نقیض
هستند.

۵- زایمان به روش سزارین : انجام عمل سزارین برای زایمان خطر ابتلا به این آمبولی را زیاد می کنند.عمل
سزارین موانع فیزیکی بین مادر و جنین را به هم می زند.

۶- ژنتیک: برخی محققان معتقدند ساختار ژنتیکی هر خانم بارداری در میزان ابتلای او به آمبولی مایع آمنیوتیک موثر است.

بیشتر بدانید از رومبوآمبولی در بارداری و زایمان

ترومبو آمبولی وریدی که شامل ترومبوز وریدی عمقی و آمبولی ریه است سبب عارضه دار شدن ۳- ۵/۰ در ۱۰۰۰ بارداری می شود.

عوامل خطر زا :

سن بالای ۳۵ سال
چاقی( BMI  بالای ۳۰  )
تعداد زایمان
سابقه خانوادگی
استراحت زیاد
بیحرکتی بیش از ۴ روز
استفراغ بیش از حد

دهیدراتاسیون (کم آبی)
عفونت شدید
نارسایی احتقانی قلب
سندرم نفروتیک
پره اکلامپسی
وریدهای واریسی شدید
تروما و جراحی
زایمان طبیعی ترومبوآمبولی کمتری  نسبت به سزارین دارد.

نشانه ها و علائم آمبولی در بارداری:

الف )ترومبوز وریدی عمقی :این حالت در سه ماهه اول و دوم و سوم ممکن است رخ دهد .تشخیص آن در طی بارداری مشکل است از علائم آن درد و تورم یکطرفه اندام تحتانی (مخصوصا سمت چپ)است.

ب) آمبولی ریه : این حالت پس از زایمان شایعتر از دوران بارداری است و ۶۳ %معمولا پس از سزارین روی می دهد.از علائم آن تنگی نفس ،تاکی پنه   (تنفس بیش از ۳۰) و کلاپس قلبی-ریوی است.(تنگی نفس در بارداری یکی از علائم غیر اختصاصی است).

علائم آمبولی ریه : تنگی نفس ناگهانی،درد قفسه سینه ،سیانوز ،بیقراری و تاکی پنه

تشخیص :

الف) سونوگرافی داپلر

ب ) D دایمر

آمبولی در بارداری

درمان :

تثبیت علائم حیاتی در اولویت اول است .راه هوایی،تنفس ،گردش خون باید بلافاصله مورد توجه قرارگیرند و ممکن است نیاز به بستری در بخش مراقبت های ویژه باشد.

در آمبولی ریوی (تهدید کننده حیات) درمان ترومبولیتیک (از بین بردن لخته)مورد نیاز است. ممکن است درمان با داروهای ضد انعقاد هم شروع شود.هپارین اولین انتخاب برای پیشگیری و درمان آمبولی ریه در بارداری است.

طول مدت درمان بین ۶-۳ ماه شامل ۶ هفته پس از زایمان متغیر است.

پیشگیری :

آسپیرین با دوز کم برای افرادیکه خطر ترومبوز بالا دارند مورد استفاده قرار می گیرد .معمولا در زایمان واژینال هائیکه با استفاده از فورسپس باشد یا زایمان طول کشیده و یا بیحرکتی پس از زایمان ترومبوپروفیلاکسی مورد استفاده قرار می گیرد . در سزارین معمولا پروفیلاکسی داده نمی شود مگر علائم ترومبوآمبولی دیده شود ولی استفاده از جوراب عامل موثری است.

ایران / kasrahospital