سونوگرافی غربالگری در دوران بارداری

سونوگرافی غربالگری یکی از مهمترین غربالگری های سه ماهه اول
بارداری و  سه ماهه دوم بارداری است در این نوع غربالگری ناهنجاریهای
مانند تروزمی و سندرم داون قابل تشخیص هستند در ادامه مطلب از پرشین وی
قصد داریم سونوگرافی غربالگری در دوران بارداری را مورد بررسی قرار دهیم.

سونوگرافی غربالگری

سونوگرافی غربالگری برای انجام سونوگرافی غربالگری چه زمانی مناسب تر است توصیه های مهم برای انجام این سونو برای
خانم های باردار چیست این سونوگرافی برای سلامت جنین چه میزان اهمیت دارد

فوق تخصص زنان و زایمان با اشاره
به اینکه مناسب‌ترین زمان برای انجام سونوگرافی غربالگری ۱۲ هفتگی جنین است، گفت: مادرانی که سابقه ژنتیکی ناهنجاری‌های کروموزومی دارند
باید نسبت به سونوگرافی غربالگری اقدام کنند.

لاله اسلامیان اظهار داشت: برای تعیین دقیق حاملگی و تشخیص ناهنجاری‌های شدید مغایر با حیات در جنین همچنین اختلالات کروموزومی

سونوگرافی غربالگری توسط پزشکان زنان و زایمان برای مادران باردار توصیه می‌شود.

وی با اشاره به اینکه از طریق سونوگرافی غربالگری اندازه پشت گردن جنین را می‌توان اندازه‌گیری کرد و ناهنجاری‌هایی همچون
سندروم داون را مورد شناسایی قرار داد، افزود: در بسیاری از کشورهای دنیا این غربالگری توصیه می‌شود ولی در کشور
ما نیز علیرغم انجام گرفتن آن هیچگونه اجباری در کار نیست و والدین می‌توانند نسبت به انجام ندادن آن اقدام
کنند.

سونوگرافی غربالگری

فوق تخصص زنان و زایمان با بیان اینکه همراه با سونوگرافی غربالگری آزمایشات تکمیلی نیز انجام می‌شود تا جنین اگر
دچار عقب‌ماندگی ذهنی است اقدامات لازم صورت گیرد، ادامه داد: جنین بر همین اساس به دو گروه کم‌خطر و پرخطر
تقسیم‌بندی می‌شوند و مادرانی که در گروه پرخطر قرار گیرند جهت انجام اقدامات بعدی و آنالیز به پزشکان مربوطه ارجاع
داده می‌شوند.

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران عنوان کرد: بهترین زمان انجام سونوگرافی و آزمایش غربالگری جنین ۱۱ تا ۱۳
هفته و ۶ روز بوده و در واقع در ۱۲ هفتگی مناسبت‌ترین زمان برای انجام این عمل است.

اسلامیان خاطر نشان کرد: خانواده‌هایی که سابقه ژنتیک و فامیلی در زمینه بیماری‌های کروموزومی و ناهنجاری‌های مادرزادی دارند، بهتر است
جهت انجام غربالگری در دوران بارداری اقدامات لازم را انجام دهند.

بیشتر بدانید از غربالگری چیست

جواب سوال غربالگری چیست در خود آن نهفته است. غربالگری به معنای غربال کردن
و یا جدا کردن جنین هایی که به داشتن نقص های ژنتیکی و یا ساختاری مشکوک
هستند، از جنین هایی که احتمال کمتری برای آنها نسبت به ابتلا به چنین
عارضه هایی وجود دارد. در هنگام انجام سونوگرافی غربالگری مرحله دوم،
سونوگرافی غربالگری سه ماهه اول و در کل تمامی مراحل مربوط به آزمایشات
غربالگری، متخصصان تلاش می کنند تا به شما بگویند که چقدر احتمال دارد که جنین شما دچار مشکل ژنتیکی یا ساختاری باشد.

لطفا به این کلمه توجه ویژه داشته باشید: چقدر احتمال دارد!!! یعنی اگر
جواب غربالگری دارای ریسک بالا باشد این فقط یک احتمال است، نه تشخیص قطعی!!!

غربالگری سه ماهه اول بارداری

اگر بپرسید غربالگری اول چیست و چه زمانی انجام می شود، در پاسخ می گوییم
این تست غربالگری در هفته ۱۱ تا ۱۳ یا زمانی‌که اندازه جنین ۴۵-۸۹ میلی‌متر
است باید انجام شود در حقیقت نتایج حاصل داده هایی که در این بازه زمانی اندازه گیری شده اند از نظر علمی ارزشمند هستند.

هدف این غربالگری شناسایی وجود خطر برای بروز اختلالات بزرگ در جنین است،
به ویژه ناهنجاری های کروموزومی مثل سندرم داون، تریزومی ۱۳ و ۱۸٫ در این غربالگری مشکلات خاص غیرکروموزومی نیز تشخیص داده می‌شود.

از آنجایی‌که این اختلالات اغلب شدید هستند و امکان درمان آن وجود ندارد،
احتمال دارد بسیاری از زوج‌ها ختم بارداری را انتخاب کنند البته هرقدر این کار
زودتر انجام شود، ایمن‌تر خواهد بود. بسیاری از والدین حتی اگر اختلال تایید
شده‌ای وجود داشته باشد نیز پایان دادن به بارداری را انتخاب نمی‌کنند،
در چنین شرایطی آن‌ها می‌توانند خودشان و خانواده خود را برای پذیرش نوزادی با اختلالات مادرزادی آماده سازند.

سونوگرافی غربالگری

در غربالگری سه ماهه اول بارداری نیاز به بررسی بیوشیمیایی دو فاکتور
(PAPP_A و Free BHCG) در خون مادر باردار است. در این مرحله خونگیری
انجام می‌شود و نمونه جهت بررسی تخصصی به بخش مربوطه ارجاع می‌گردد،
سپس برای انجام سونوگرافی آماده می‌شوید و متخصص سونوگرافیست با
اندازه گیری ضخامت چین پشت گردن جنین (NT) و استخوان بینی جنین
را مورد آنالیز قرار می‌دهد. در ادامه سونوگرافیست با در نظر گرفتن نتایج
بیوشیمی و نتایج اولیه سونوگرافی در مورد بررسی موارد دیگر تصمیم
گیری می‌کند. داده ها وارد نرم افزار تخصصی غربالگری سه ماهه اول بارداری شده و نتایج اولیه مشخص می‌شود.

البته به یاد داشته باشید که این‌ها آزمایشات غربالگری هستند و اگر نتایج
این آزمایش‌ها شما را در گروه بارداری‌های پر خطر قرار دادند، باید برای
تایید نتیجه آزمایش غربالگری، بررسی های بیشتر همچون آزمایش آمنیوسنتز و یا CVS انجام شود.

غربالگری سه ماهه دوم بارداری

این تست غربالگری در  هفته ۱۸ تا ۲۳ بارداری انجام می شود. شناسایی اختلالات
ساختاری و اندام‌هایی که به درستی رشد نکرده‌اند. این غربالگری حاصل از بررسی
جنین با سونوگرافی تحت عنوان سونوگرافی آنومالی اسکن و اندازه گیری مارکر های بیوشیمیایی خون مادر است.

در طی انجام غربالگری سه ماهه دوم جنین به قدری بزرگ شده که می توان
تکامل اندام ها و ارگان های اصلی او همانند قلب، مغز، کلیه ها و … را به
دقت بررسی کرد. اگر وجود نقص و یا ناهنجاری با کمک این ابزار در جنین
نشان داده شود شاید نتوان در طی بارداری کاری در جهت برطرف کردن
مشکل موجود انجام داد، اما پزشک معالج و والدین با در اختیار داشتن
چنین اطلاعاتی می توانند خود را برای موارد و مشکلات احتمالی در زمان
زایمان آماده کرده و از همان زمان جنینی امکانات و اقدامات لازم برای برطرف کردن آن را بررسی کنند.

در این غربالگری میزان چهار هورمون THCG، UE3، AFP و  Inhibin A به همراه سونوگرافی سلامت جنین طبق استاندارد های جهانی انجام می‌پذیرد. سپس بر اساس سن مادر، سن حاملگی و مقادیر مارکرهای فوق، تعیین ریسک توسط متخصص ژنتیک پزشکی انجام می‌شود.

نتیجه پرخطر غربالگری سه ماهه دوم، بدان معنا نیست که جنین حتماً مبتلا به ناهنجاری های کروموزومی است. برای اطمینان از نتایج حاصل از غربالگری در مادران پرخطر می‌بایست از تکنیک‌های تشخیصی مثل آمنیوسنتز و یا CVS استفاده گردد.

فارس / نی نی پلاس