پن بافی , هنر کهن مردم شهر قزوین

پن بافی

پن بافی , با توجه به این‌که، هنر پن‌بافی از هنرهای بسیار کهن طایفه مراغی‌ها به‌شمار می‌رود، نمی‌توان تاریخ دقیقی
برای قدمت آن ذکر کرد و آن چه بر اساس روایت‌های شفاهی می‌توان بیان داشت، این است که به اعتقاد
افراد مسن این طایفه، از زمانی‌که نسل مراغی وجود داشته، این هنر هم دارای کاربرد بوده است.
این طایفه در بعضی روستاهای رودبار ساکن‌اند وعده آن‌ها قریب ۳۵۰۰ نفر است.
اما در رابطه با قدمت و سابقه طایفه مراغی‌ها، تفاسیر و مباحث بسیاری نقل شده است و بر اساس یاد‌داشتی
از کتاب مینودر نوشته، سید محمد علی گلیریز در سال ۱۳۰۸ یکی از پیران طایفه که در حدود ۱۲۰ سال
داشته است، این‌چنین اظهار داشته است: ما اهل مدینه بوده‌ایم و پس از رحلت پیامبر اکرم (ص) به مراغه مهاجرت
نموده ایم و با توجه به ظلم و ستمی که به ما وارد شد، هنگامی‌که امام رضا (ع) عازم خراسان
بود، متوسل به آن جناب شدیم تا شرحی به ابولفضل حاکم قهستان مرقوم داشتند و توصیه فرمودند به ما مزرعه
بدهند که مشغول زراعت شویم و به همین علت بالغ بر ۱۲۰۰ سال است که به واسطه ستم و بیداد
مهاجرت کرده‌ایم.

هنر پن‌بافی، از ابتدای پیدایش در میان طایفه مراغی به‌عنوان پیشه‌ای همگانی، برای مصارف شخصی متداول بوده است.

وصفت مشخصه استفاده مراغی‌ها از این تکنیک را می‌توان در قیطان‌ها و بندهایی دید که عموما بافته‌هایی دورو هستند، با
بافت بسیار فشرده که از استحکام خوبی نیز برخوردارهستند.
نقوشی که دربافت این نوارها به کار می‌رود، کاملا سنتی و ذهنی‌بافت است، که با نقوش حیوانی، انسانی و گیاهی

دیگر مناطق متفاوت بوده و ویژگی خاصی به آن‌ها بخشیده است.پن بافی کاربرد اصلی پن به‌عنوان، تزیین یقه
و سجاف پیراهن‌های بلند زنان و دامن‌های بلند و پرچین به‌نام، تنبان زنان و لباس‌های محلی مردان(قدک) بوده است؛ و
گاهی اوقات از پن به‌عنوان بند دعای کودکان نیزاستفاده می‌شده است.
با توجه به چپر و تنبان قدیمی که در روستای اویرک به‌دست آمده است نیز، می‌توان قدمت این دست‌بافته را

حداقل ۱۰۰ سال عنوان نمود.
چنان‌که بر اساس روایات شفاهی صغری پرهیزکاری چپر یاد شده، متعلق به مرحوم بی‌بی‌زهرا پرهیزکاری می‌باشد و با توجه به
گفته‌های ایشان قدیمی‌ترین چپری است، که از روستای اویرک به‌دست آمده است .
قابل ذکر است، چپر یاد شده از جنس پوست آهو می‌باشد.

تنبان یاد شده نیز، ازجنس کرباس و متعلق به مرحوم سکینه پرهیزکار در روستای اویرک می‌باشد، که با توجه به

گفته‌های راوی ( زیور پرهیزکاری) دست‌بافت خود متوفی و پن بافته شده دور آن نیز، حاصل کار ایشان می‌باشد.
قابل ذکر است، نام‌برده هنگام مرگ ۸۵ سال داشته و حدود ۸ سال پیش نیز به رحمت خدا رفته اند.

هم‌چنین قدک و کمربند پَن‌بافی که در روستای علی‌آباد به‌دست آمده است، متعلق به مرحوم یداله پرهیزکار می‌باشد و قدمت
آن به بیش از ۷۰ سال قبل بر می‌گردد.پن بافی ایران دزرت