طرز تهیه سرکه سیب در خانه ؛ چگونه در خانه سرکه سیب طبیعی و ارگانیک درست کنیم

سرکه سیب نوعی سرکه است که از تخمیر آب سیب به دست می‌آید. در طی این فرآیند، قند موجود در سیب توسط مخمرها به الکل و سپس توسط باکتری‌ها به اسید استیک تبدیل می‌شود. اسید استیک ترکیب اصلی فعال در سرکه سیب است که طعم ترش و بوی تند آن را ایجاد می‌کند. طرز تهیه سرکه سیب در خانه را در پرشین وی بخوانید.

طرز تهیه سرکه سیب در خانه

راز خوشمزه شدن سرکه سیب در خانه استفاده از سیب‌های سالم و کاملاً رسیده، خرد کردن ریز سیب‌ها، افزودن مقدار مناسب شکر یا عسل برای کمک به تخمیر، هم‌زدن منظم مواد، و نگهداری ظرف در محیطی گرم و تاریک است. همچنین استفاده از ظروف شیشه‌ای و اطمینان از پوشاندن ظرف با پارچه تمیز برای عبور هوا و جلوگیری از کپک‌زدگی، طعم و کیفیت سرکه را بهتر می‌کند.

طرز تهیه سرکه سیب طبیعی در خانه

طرز تهیه سرکه سیب در خانه بسیار ساده و مقرون‌به‌صرفه است و شما می‌توانید با استفاده از سیب‌های تازه و کمی صبر، سرکه‌ای سالم و طبیعی تهیه کنید. برای شروع، ابتدا سیب‌های سالم و رسیده را به خوبی شسته و به قطعات کوچک خرد کنید. لازم نیست پوست و هسته سیب را جدا کنید، زیرا همه قسمت‌های سیب در فرآیند تخمیر مؤثر هستند. قطعات سیب را در یک شیشه یا ظرف شیشه‌ای بزرگ بریزید و تا حدود دو سوم ظرف را پر کنید.

سپس به ازای هر یک کیلوگرم سیب، یک تا دو قاشق غذاخوری شکر به ظرف اضافه کنید تا فرآیند تخمیر بهتر انجام شود. بعد، مقداری آب جوشیده سردشده روی سیب‌ها بریزید تا کاملاً روی آن‌ها را بپوشاند. در این مرحله باید یک پارچه نخی تمیز روی دهانه ظرف بکشید و با کش محکم کنید تا هوا جریان داشته باشد اما آلودگی وارد نشود.

ظرف را در جای گرم و نسبتاً تاریک (دمای حدود ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتی‌گراد) قرار دهید. هر روز با یک قاشق چوبی مواد را کمی هم بزنید تا کپک نزند. بعد از حدود ۲ تا ۳ هفته، سیب‌ها به ته ظرف می‌روند و مایع شروع به ترش شدن می‌کند. در این زمان، سیب‌ها را صاف کرده و مایع را دوباره در ظرف تمیز بریزید. سرکه را به مدت ۳ تا ۴ هفته دیگر در همان شرایط نگهداری کنید تا کاملاً تخمیر شود.

در پایان، سرکه سیب خانگی را صاف کرده و در بطری‌های شیشه‌ای تمیز بریزید و در یخچال یا جای خنک نگهداری کنید. سرکه سیب خانگی آماده مصرف است و می‌توانید از آن در تهیه انواع سالاد، ترشی و حتی برای مصارف درمانی استفاده کنید.

مواد لازم:

• سیب: حدود ۱ تا ۲ کیلوگرم سیب رسیده و سالم (می‌توانید از پوست و هسته سیب‌های استفاده شده نیز بهره ببرید، اما کیفیت سیب تأثیر مستقیم بر کیفیت سرکه دارد). بهتر است از سیب‌های ارگانیک استفاده کنید.
• آب: به میزان لازم (ترجیحاً آب تصفیه شده یا آب چشمه غیرکلردار).
• شکر (اختیاری): حدود ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری به ازای هر لیتر آب (برای شروع فرآیند تخمیر به قند نیاز است. اگر از سیب‌های بسیار شیرین استفاده می‌کنید، ممکن است نیازی به شکر اضافی نباشد).
• سرکه (اختیاری اما توصیه می‌شود): حدود ۲ تا ۳ قاشق غذاخوری یا یک قطعه کوچک. “مادر سرکه” یک لایه کدر و ژلاتینی است که حاوی باکتری‌های استیک اسید و مخمرهای فعال است و فرآیند تخمیر را تسریع و بهبود می‌بخشد. می‌توانید آن را از سرکه سیب ارگانیک و غیرپاستوریزه خریداری کنید یا از دفعات قبلی تهیه سرکه سیب نگه داشته باشید.

مراحل تهیه سرکه سیب

تجهیزات لازم:

• ظرف شیشه‌ای یا سفالی بزرگ: با دهانه گشاد (حجم آن بستگی به مقدار سیب شما دارد). از ظروف پلاستیکی یا فلزی استفاده نکنید زیرا ممکن است با اسید سرکه واکنش نشان دهند.
• پارچه نازک و تمیز: مانند پارچه نخی، موسلین یا چند لایه دستمال کاغذی ضخیم.
• کش یا نخ: برای محکم کردن پارچه روی دهانه ظرف.
• قاشق چوبی یا پلاستیکی: برای هم زدن.

مراحل تهیه سرکه سیب:

• مرحله اول: تهیه مخلوط سیب
• آماده‌سازی سیب: سیب‌ها را بشویید و قسمت‌های آسیب‌دیده یا له شده آن‌ها را جدا کنید. نیازی به پوست کندن یا جدا کردن هسته‌ها نیست (مگر اینکه هسته‌ها خیلی زیاد باشند و نگران طعم تلخ احتمالی باشید). سیب‌ها را به قطعات کوچک‌تر خرد کنید یا رنده کنید. هرچه قطعات کوچک‌تر باشند، سطح تماس بیشتری برای تخمیر ایجاد می‌شود.
• ریختن سیب در ظرف: قطعات سیب خرد شده را داخل ظرف شیشه‌ای یا سفالی بریزید. حدود دو سوم ظرف را با سیب پر کنید تا فضای کافی برای تخمیر وجود داشته باشد.
• اضافه کردن آب: آب تصفیه شده را به ظرف اضافه کنید تا جایی که سیب‌ها کاملاً زیر آب قرار بگیرند، اما حدود ۲ تا ۳ سانتی‌متر از بالای ظرف خالی بماند.
• اضافه کردن شکر (اختیاری): اگر از سیب‌های خیلی ترش استفاده می‌کنید یا می‌خواهید فرآیند تخمیر سریع‌تر پیش برود، شکر را به آب اضافه کنید و هم بزنید تا کمی حل شود.
• اضافه کردن سرکه (اختیاری اما توصیه می‌شود): اگر مادر سرکه دارید، آن را به مخلوط اضافه کنید. این کار به شروع سریع‌تر و سالم‌تر فرآیند تخمیر کمک می‌کند.

مرحله دوم: تخمیر الکلی (حدود ۱ تا ۲ هفته)

• پوشاندن دهانه ظرف: دهانه ظرف را با پارچه نازک و تمیز بپوشانید و آن را با کش یا نخ محکم کنید. این کار از ورود حشرات و گرد و غبار جلوگیری می‌کند اما اجازه گردش هوا را می‌دهد که برای تخمیر ضروری است.
• نگهداری در محیط مناسب: ظرف را در یک مکان تاریک، گرم (دمای حدود ۱۸ تا ۲۹ درجه سانتی‌گراد) و با تهویه مناسب قرار دهید. از قرار دادن ظرف در معرض نور مستقیم خورشید خودداری کنید.
• هم زدن روزانه (اختیاری اما مفید): هر روز یا یک روز در میان، مخلوط را با یک قاشق چوبی یا پلاستیکی به آرامی هم بزنید تا از رشد کپک‌های ناخواسته جلوگیری شود و هوادهی صورت بگیرد.
• مشاهده تغییرات: در این مرحله، مخمرهای طبیعی موجود در سیب (یا مخمرهای موجود در مادر سرکه) قند موجود در سیب را به الکل تبدیل می‌کنند. ممکن است حباب‌های کوچکی روی سطح مشاهده کنید و بوی الکل ملایمی به مشام برسد.
• پایان تخمیر الکلی: وقتی بیشتر تکه‌های سیب به پایین ظرف رفته و مایع نسبتاً شفاف شده و طعم الکلی ملایمی پیدا کرده است، مرحله تخمیر الکلی به پایان رسیده است (معمولاً حدود ۱ تا ۲ هفته طول می‌کشد).

صاف کردن و نگهداری سرکه

مرحله سوم: تخمیر استیک اسیدی (حدود ۲ تا ۴ هفته یا بیشتر)

• ادامه پوشاندن ظرف: همچنان دهانه ظرف را با پارچه بپوشانید.
• نگهداری در همان محیط: ظرف را در همان مکان تاریک و گرم نگه دارید.
• عدم هم زدن: در این مرحله، بهتر است مخلوط را هم نزنید تا باکتری‌های استیک اسید بتوانند به آرامی الکل را به اسید استیک (سرکه) تبدیل کنند.
• تشکیل سرکه (در صورت عدم استفاده اولیه): اگر در مرحله اول از مادر سرکه استفاده نکرده باشید، ممکن است در این مرحله یک لایه کدر و ژلاتینی روی سطح مایع تشکیل شود. این همان مادر سرکه است.
• چشیدن و بررسی: هر چند روز یک بار طعم مایع را بچشید. به تدریج طعم شیرین و الکلی آن کاهش یافته و طعم ترش سرکه غالب می‌شود.
• پایان تخمیر استیک اسیدی: وقتی طعم سرکه به میزان دلخواه شما رسید (معمولاً حدود ۲ تا ۴ هفته یا بیشتر طول می‌کشد)، فرآیند تخمیر به پایان رسیده است. میزان ترشی سرکه به زمان تخمیر و مقدار قند اولیه بستگی دارد.

مرحله چهارم: صاف کردن و نگهداری سرکه

• صاف کردن سرکه: سرکه را با استفاده از یک پارچه نازک، چند لایه تنظیف یا یک صافی قهوه تمیز، صاف کنید تا تفاله‌های سیب و مادر سرکه (اگر می‌خواهید آن را جدا کنید) از آن جدا شوند.
• نگهداری سرکه: سرکه صاف شده را در بطری‌های شیشه‌ای تمیز و دردار بریزید. سرکه سیب خانگی را می‌توان در دمای اتاق و در جای تاریک برای مدت طولانی نگهداری کرد.
• نگهداری سرکه (اختیاری): اگر می‌خواهید برای دفعات بعدی تهیه سرکه سیب از مادر سرکه استفاده کنید، آن را در یک شیشه جداگانه با مقداری از سرکه سیب نگهداری کنید و در یخچال قرار دهید.

نکات مهم در تهیه سرکه سیب خانگی:

• بهداشت: تمام ظروف و وسایل مورد استفاده باید کاملاً تمیز باشند تا از رشد کپک‌های مضر جلوگیری شود.
• دما: دمای مناسب برای تخمیر بسیار مهم است. دمای خیلی پایین فرآیند را کند می‌کند و دمای خیلی بالا ممکن است به باکتری‌ها و مخمرها آسیب برساند.
• زمان: تهیه سرکه سیب نیاز به صبر دارد. فرآیند تخمیر ممکن است بسته به شرایط محیطی و مواد اولیه، زمان متفاوتی طول بکشد.
• کپک: اگر روی سطح مخلوط کپک مشاهده کردید، معمولاً جای نگرانی نیست (مگر اینکه کپک سیاه یا رنگارنگ باشد). می‌توانید به آرامی لایه کپک را بردارید و فرآیند تخمیر را ادامه دهید. اطمینان حاصل کنید که سیب‌ها همواره زیر سطح مایع قرار دارند.
• طعم: در طول فرآیند تخمیر، طعم سرکه را بچشید تا به میزان ترشی دلخواه برسید.
• غیرپاستوریزه بودن: سرکه سیب خانگی به طور طبیعی غیرپاستوریزه است و حاوی آنزیم‌ها و باکتری‌های مفیدی است که به آن خواص ویژه‌ای می‌بخشند.

با رعایت این مراحل و نکات، می‌توانید سرکه سیب خانگی با کیفیت و خوش طعم تهیه کنید.

طرز تهیه سرکه سیب فوری در خانه

طرز تهیه سرکه سیب فوری در خانه به این صورت است که ابتدا سیب‌های سالم را شسته و خرد کنید، سپس با آبمیوه‌گیری آب آن‌ها را بگیرید و آب سیب را در ظرفی تمیز بریزید. به ازای هر ۲ کیلوگرم آب سیب، ۲ لیوان سرکه سیب آماده به آن اضافه کنید. درب ظرف را با یک پارچه نخی تمیز و کش محکم ببندید و ظرف را در جای گرم قرار دهید. پس از حدود ۴۰ روز، سرکه سیب شما آماده مصرف خواهد بود و می‌توانید آن را صاف کرده و در بطری بریزید. این روش به خاطر افزودن سرکه آماده، فرآیند تخمیر را تسریع می‌کند و نتیجه‌ای فوری‌تر نسبت به روش سنتی به شما می‌دهد.