من بیماری مادرزادی قلبی دارم، ورزش کنم یا نه؟

برخی از کودکان تازه متولد شده دچار بیماری مادرزادی قلبی هستند و ممکن است که تا سنین بزرگسالی نیز با آن دست و پنجه  نرم می کنند ما در این مطلب از پرشین وی قصد داریم به بررسی بیماری مادرزادی قلبی در بزرگسالی بپردازیم.

بیماری مادرزادی قلبی

مقدمه: یک درصد متولدین زنده با بیماری‌‌های مادرزادی قلب به دنیا می‌آیند.
امروزه به علت دسترسی به درمان‌های قلبی و جراحی پیشرفته، با تغییر و اصلاح وضعیت فیزیولوژیک سیستم قلب و عروق،
تعداد بیشتری از این نوزادان به سنین بزرگسالی می‌رسند و ممکن است از این بین، تعداد زیادی تمایل به انجام
فعالیت‌های ورزشی در سطوح مختلف داشته باشند.
اما درصد بالایی از این بیماران اگر در ورزش‌های سخت و مسابقه شرکت نمایند، در معرض عوارض و خطر مرگ
ناگهانی قرار خواهند گرفت.
لذا باید با توجه به نوع و درجه بیماری و انواع مختلف تقسیم‌بندی‌های ورزشی (هوازی، بی‌هوازی، ایزوتونیک، ایزومتریک، تفریحی، مسابقه‌ای
و…

) برنامه تمرینی و فعالیت ورزشی مناسب برای آنها برنامه‌ریزی شود.
در این بیماران با توجه به طبیعی بودن میوکارد (عضله قلب) و کافی بودن جریان خون کروناری، تست ورزش عموما
طبیعی می‌باشد و تعیین مستقیم ظرفیت اجرای فعالیت ورزشی (حداکثر ظرفیت هوازی) از این طریق دقیق، ساده و سالم بوده
و می‌تواند به خوبی محدودیت‌های عملی بیماران را مشخص نماید.

نکات مهم بیماری مادرزادی قلبی

لذا برای تعیین میزان شدت فعالیت ورزشی قابل تحمل توسط بیمار، می‌توان از آن استفاده کرد.
در زیر به رابطه ورزش با انواع مختلف بیماری‌های مادرزادی قلب اشاره می‌کنیم: منشاء گرفتن غیرطبیعی شریان کروناری چپ از
تنه شریان ریوی.
۱۵-۱۰ درصد این بیماران به سن بزرگسالی می‌رسند.
آنژین صدری ممکن است تا سن ۱۹-۱۳ سالگی به تعویق بیافتد.

در سنین بزرگسالی گاهی این اختلال به شکل نارسایی میترال با علایم کم یا بدون علامت ظاهر می‌شود.
ممکن است این آنومالی (اختلال) تا زمانی که فرد بزرگسال بدون علامت، دچار نارسایی قلب، آنژین یا مرگ ناگهانی گردد
تشخص داده نشود.
وقتی آنومالی در سنین بزرگسالی تشخیص داده شود، سطح مجاز فعالیت ورزشی وابسته به میزان فعالیت بطن چپ و میزان
ایسکمی میوکارد یا نارسایی دریچه میترال می‌باشد.

آشنایی با بیماری مادرزادی قلبی

حتی در بهترین شرایط باید از ورزش‌های ایزومتریک یا ایزوتونیک با شدت زیاد پرهیز شود.
سطح ورزش مجاز بعد از انجام عمل جراحی بستگی به میزان کفایت عروق جدید و عملکرد بطن چپ در پاسخ
به استرس ایزوتونیک دارد.
مسیر نا به جای شریان کروناری در بین آئورت و تنه محل خروجی بطن راست آنژین صدری، سکته قلبی و
مرگ ناگهانی از خطرات بالقوه این آنومالی می‌باشد.
در مردان خطرهای ذکر شده بیشتر است.

بیماری مادرزادی قلبی

اغلب موارد مرگ ناگهانی قلبی بلافاصله بعد از فعالیت فیزیکی شدید به وجود می‌آید که مکانیسم آن فشرده شدن شریان
کروناری در بین شریان‌های بزرگی است که در پاسخ به ورزش گشاد شده‌اند.
زاویه‌دار شدن و تنگی مجرای داخلی شریان کروناری چپ باعث کاهش یا قطع جریان خون و عوارض بعدی آن می‌گردد.
بنابراین در این بیماران انجام ورزش‌های ایزوتونیک و ایزومتریک شدید و طولانی توصیه نمی‌شوند اما اگر آنومالی تشخیص داده شود
و با جراحی تصحیح گردد محدودیت ورزشی لزومی ندارد.
فیستول مادرزادی شریانی – وریدی کروناری شدت و اهمیت این فیستول به میزان جریان خونی که از آن می‌گذرد، مجرایی
که فیستول به آن می‌ریزد و وجود یا عدم وجود ایسکمی میوکارد بستگی دارد.
در یک فیستول کوچک میزان اختلال فیزیولوژیک جریان خون کروناری کم یا منفی است و فرد می‌تواند فعالیت طبیعی داشته
باشد.

عوارض بیماری مادرزادی قلبی

اما میزان بروز علائم و عوارض با افزایش سن افزایش می‌یابد لذا قضاوت در این رابطه باید متناوبا تغییر یابد
زیرا در تعداد زیادی از بیماران بدون علامت هستند.
بنابراین بجز در فیستول‌های کوچک باید از ورزش‌های ایزومتریک یا ایزوتونیک با شدت بالا پرهیز شود.
بلوک کامل مادرزادی قلب در این اختلال برون‌ده قلب در حال استراحت، طبیعی باقی می‌ماند که این امر بیشتر به
وسیله افزایش حجم پایان دیاستولی (حجم ضربه‌ای) صورت می‌گیرد، تا افزایش اجکشن فراکشن (EF).
افزایش برون ده قلب در طی فعالیت ورزشی تقریبا به صورت انحصاری به وسیله افزایش تعداد ضربان بطنی تامین می‌شود
(تا افزایش حجم ضربه‌ای یا اجکشن فراکشن).
افزایش مقدار ضربان بطنی طی ورزش ایزومتریک لزوما وابسته به تعداد ضربان در حال استراحت نیست و ورزش با شدت
متوسط، افزایش مناسب تعداد ضربان بطنی و برون‌ده قلبی را باعث می‌شود؛ اما بارکاری بیشتر موارد همراه با یک پاسخ
غیرطبیعی و خفیف خواهد بود.

بهترین روش جهت قضاوت در رابطه با تحمل بیمار نسبت به ورزش ایزومتریک، تست ورزش است بیماران با بلوک مادرزادی
گاهی با شدت حداکثر، فعالیت می‌کنند که توصیه نمی‌شود.
انجام ورزش ایزومتریک طولانی مدت و با شدت زیاد بی‌احتیاطی است.
ورزش ایزومتریک شدید نیز هر چند اغلب تحمل می‌شود اما غیرعاقلانه است و در کل انجام فعالیت ورزشی با شدت
زیاد توصیه نمی‌شود.

بیماری قلبی

تنگی دریچه آئورت شکل خوش‌خیم این اختلال که معمولا در مردان جوان دیده می‌شود بدون نارسایی بوده و این بیماران
اغلب دارای راندمان طبیعی و گرادیان سیستولیک نرمال دارند.
(بازگشت خون، منفی و یا خیلی کم است).

این بیماران محدودیتی از نظر انجام ورزش ندارند در این بحث تنگی خفیف آئورت به صورت گرادیان در حال استراحت
۲۰ میلی‌متر جیوه، یا کمتر، تنگی متوسط به صورت گرادیان بیشتر از ۲۰ و کمتر از ۴۰ میلی‌متر جیوه تعریف
می‌شود و در تنگی شدید گرادیان اوج فشار سیستولیک، بالای ۴۰ میلی‌متر تقویت می‌شود.
بیمار با تنگی دریچه آئورت خفیف جراحی شده، محدودیتی در اجرای فعالیت ورزشی ندارد، مشروط بر اینکه نوار قلبی در
حال استراحت، طبیعی باشد و پاسخ به تست تحریکی ورزشی از نظر مدت، پاسخ فشار خون، قطعه ST و ریتم
نیز طبیعی باشد.

بیشتر بدانید از بیماری مادرزادی قلبی علت اصلی مرگ شیر خواران

همچنین باید درنظر داشت  بسیاری از مرگ های جنینی و سقط های خودبخودی به علت ضایعات قلبی مادرزادی بوده که اکثرا تشخیص داده نشده و لذا جزو آمار فوق  محاسبه نشده اند. از طرفی بالاتر رفتن سن بارداری موجب افزایش شانس بروزبیماری های ژنتیکی (مانند سندروم داون) شده که احتمال بروز بیماری های مادرزادی قلبی در آنها  بیشتر است.

از طرف دیگر بیماری های مادرزادی قلبی علت اصلی مرگ شیر خواران در اثر بیماری های مادرزادی بوده بطوریکه بیماری های مادرزادی قلبی علت یک سوم مرگ های شیرخواری ناشی از بیماریهای مادرزادی و علت یک دهم کل مرگ های دوره شیرخواری میباشند.

بیماری مادرزادی قلبی

نقص مادرزادی قلب

قلب به عنوان یکی از اصلی ترین اعضای بدن در دوران جنینی بین هفته دوم تا دهم باردازی شکل میگیرد. اکثر بیماری های قلب به دلیل نقص تکاملی در ساختار قلب هستند. علائم بیماری های قلب می توانند در زمان تولد و یا سالها بعد بروز کنند. مشکلات قلب اصلی ترین دلیل مرگ و میر سراسر جهان و ازجمله کشور ما ایران است. در صورت تشخصی به موقع , پیشگیری و درمان مشکلات قلبی می توان زندگی افراد زیادی را نجات داد.

بیماری های مادرزادی قلبی، مربوط به نقص ساختار قلب و عملکرد ناقص قلب هستند. این نواقص در زمان رشد جنین و اکثراً در ۱۰ هفته ابتدای دوران بارداری ایجاد میشوند. میزان ناهنجاری و نقص برای هر بیمار می تواند متفاوت باشد. معاینه فیزیکی و انجام یک سری آزمایشات به پزشکان کمک میکنند تا بیماری های قلبی را تشخصی دهند. خوشبختانه به دلیل پیشرفت های زیاد در حوزه علم پزشکی و تکنولوژی پزشکان اکثر بیماری های جدی قلب را قبل از تولد و یا با فاصله کمی پس از زایمان می توانند تشخیص دهند.

علائم بیماری مادرزادی قلبی

نقص مادرزادی قلب ابتدا در زمان سونوگرافی دوران حاملگلی خود را نشان میدهد. در صورتیکه پزشک نکته غیر عادی احساس کند نیاز به پیگیری خواهند بود. تشخیص بیماری های مادرزادی در دوران بارداری بسیار وابسته به عوامل محیطی و ارثی دارد که در ادامه در مورد علل این مشکلات صحبت خواهیم کرد. اما از علائم بیماری های قلب پس از زایمان و در دوران نوزادی می توان به موارد زیر اشاره کرد :

آبی (بنفش) رنگ شدن لب، پوست و انگشتان دست و پا (Cyanosis)
سختی در تنفس , تنگی نفس
تنفس سریع و پی در پی
مشکل در تغذیه
وزن کم در هنگام تولد
درد قفسه سینه
تاخیر در رشد
خستگی مزمن

gtalk.ir / omidecho