۲۸ حدیث حقوق متقابل زن و شوهر

زن و شوهر پس از ازدواج حقوق متقابلی بر یکدیگر دارند که باید این حقوق رعایت شود حدیث هایی
در مورد حقوق متقابل زن و شوهر وجود دارد که با بهره بردن از آن ها حق و حقوق زن و شوهر
بر یکدیگر را می فهمیم و می دانیم زن و شوهر تا چه اندازه بر گردن یکدیگر حق دارند
حقوق متقابل زن و شوهر در اسلام بسیار مهم و حیاتی است و یکی از شرایط ابتدایی در ازدواج زوجین
است حقوق متقابل زن و شوهر را در پرشین وی بخوانید.

حدیث هایی درباره ی حقوق متقابل زن و شوهر

رسول خدا -ص- فرمود : هر چه ایمان انسان کامل تر باشد به‏ همسرش بیشتر اظهار محبت می نماید.

۱٫حضرت محمد صلی الله علیه و آله فرمودند : هر زنی که شوهرش را با زبان اذیت کند از او
هیچ توبه و فدیه و حسنه ای قبول نمی شود تا این که شوهر از حق او راضی شود ،
اگرچه روزها روزه بدارد و شب ها را در عبادت باشد بنده ها آزاد کند و اسب های نیکو در
راه خدا برای جهاد بدهد پس او اول کسی ست که وارد آتش می شود و همچنین است مردی که
نسبت به زنش ظالم و ناسازگار باشد.

مکارم الاخلاق فی حق الزوج و المراه به نقل از رساله امام سجاد علیه السلام ، شرح نراقی

۲٫امام محمد باقر علیه السلام فرموده اند : به راستی که خداوند عزوجل بر زنان و مردان جهاد را واجب
کرده است اما جهاد مردان آن است که (برای حفظ دین و مملکت) مال و خون خود را بذل کنند
تا در راه خدا کشته شوند و اما جهاد زن آن است که در مقابل دشواری های زندگی همسرش صبر
کند.

حقوق متقابل زن و شوهر طبق احادیث

مکارم الاخلاق فی حق الزوج علی المراه (ط بیروت ص ۲۱۵)

۳٫و نیز فرمودند : جهاد زن مواظبت مراقبت و نگهداری شوهر است.
به نقل از رساله امام سجاد علیه السلام ، شرح نراق

۴٫از امام باقر علیه السلام روایت شده ، زنی نزد رسول اکرم صلی الله علیه و آله آمد و عرض
کرد : ای رسول خدا! حق مرد بر زن چیست ؟

حضرت صلی الله علیه و آله فرمود : این
که او را اطاعت کند و سرپیچی نکند و از خانه چیزی را بدون اجازه او تصدق ندهد و بی
اجازه او روزه مستحبی نگیرد و در هر حال در امر زناشویی او را ممانعت نکند و از منزل خارج
نشود مگر به اذن و اجازه او و اگر بدون اجازه او از خانه خارج شود ،

آموزش حقوق متقابل زن و شوهر

بررسی حقوق متقابل زن و شوهر

ملائکه آسمان و
زمین و فرشته های غضب و رحمت او را لعنت می کنند تا وقتی که به منزل برگردد.
مکارم اخلاق فی حق الزوج علی المراه (ط بیروت ص ۲۱۴) به نقل از رساله امام سجاد علیه السلام ،
شرح نراقی ۵٫حضرت محمد صلی الله علیه و اله فرموده اند : از ما نیست کسی که وسعت زندگی بر
او داده شود و او بر خانواده اش سخت بگیرد.

۶٫حضرت محمد صلی الله علیه و آله وسلم فرموده اند : به پدرانتان نیکی کنید تا فرزندانتان بر شما نیکی
کنند و از زنان مردم دیده بپوشانید تا زنانتان پاک دامن بمانند.
امالی صدوق ص ۳۶۴ به نقل از رساله امام سجاد علیه السلام ، شرح نراقی

۷٫حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم فرموده اند : هر مردی زحمت بکشد و بر عیالش انفاق
کند خداوند متعال به عوض هر درهم ، هفتصد برابر به او مرحمت فرماید.

۸٫حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم فرموده اند : جبرئیل به قدری در مورد زنان به من
سفارش کرد که گمان بردم که طلاق دادن آنان سزاوار نیست مگر این که عمل زشتی (فاحشه بینه) از ایشان
آشکار گردد.

۹٫امام سجاد علیه السلام فرموده اند : دوست دارم پولی داشته ، وارد بازار شوم و از قصابی گوشتی بخرم
و برای همسر و عائله ام ببرم.
من این کار را از آزاد کردن بنده در راه خداوند تبارک و تعالی بیشتر دوست دارم.
بحار ج ۴۶ ص ۶۶ به نقل از کافی ج ۲ ص ۱۲ به نقل از رساله امام سجاد علیه
السلام ، شرح نراقی

آشنایی با حقوق متقابل زن و شوهر

۱۰٫امام رضا علیه السلام فرموده اند : بر شخص مالدار متمکن واجب است که بر عائه اش در مخارج وسعت
بدهد.
(تا آرزوی مرگش را ننمایند) در حدیث دیگر وارد شده یکی از جاهایی که دعا مستجاب می شود ، آن
جایی است که مرد وضع مالی خوبی داشته باشد ولی در مخارج اهل و عیال خود سخت گیری کند.
در اینجا اگر اهل و عیال او دست به دعا بلند کنند و مرگ پدر یا همسر خود را از
خدا بخواهند دعای آنها زود مستجاب می شود تا مال آنها به دست خود عیال و بچه ها آید و
از آن استفاده کنند.

به نقل از رساله امام سجاد علیه السلام، شرح نراقی

۱۱٫امام صادق علیه السلام درمورد حقی که زن بر شوهرش دارد فرمود : حق زن بر شوهر ، غذا دادن
، لباس پوشاندن ، با او خوشرفتاری کردن و رو ترش نکردن است اگر مردی چنین رفتاری نماید ، وظیفه
شرعی خود را در ازای حقوق همسرش به انجام رسانیده است.

بحار ج ۱۰۴ ص ۱۵۱ به نقل از رساله امام سجاد علیه السلام ، شرح نراقی

۱۲٫حضرت زهرا سلام الله علیها فرمودند : بهترین شما کسی است که در برخورد با مردم نرم تر و مهربان
تر باشد و ارزشمندترین مردم کسانی هستند که با همسرانشان مهربان و بخشنده اند.
دلال الامامه و کنزالعمال ، ج ‌۷، ص ۲۲۵

۱۳٫حضرت امام محمد باقر علیه السلام فرموده اند : هرکه آزار و اذیت زنان را تحمل کند و بردباری نماید
اگرچه در برابر یک سخن ناروا باشد خداوند او را از آتش جهنم آزاد کند بهشت را بر او واجب
گرداند در نامه عمل او دویست هزار نیکی بنویسد دویست هزار زشتی از آن محو کند مقام او را دویست
هزار درجه بلند نماید و به شماره موهای بدنش عبادت یک سال برای او بنویسد.

حقوق متقابل زن و شوهر در احادیث

مکارم اخلاق طبرسی به نقل از رساله امام سجاد علیه السلام، شرح نراقی

۱۴٫پیغمبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم فرمود : هر زنی که در مقابل بد اخلاقى ‏هاى شوهرش
‏بردبارى کند خدا ثواب آسیه دختر«مزاحم‏»را به وى عطا خواهد کرد.
بحار ج ۱۰۳ ص ۲۴۷

۱۵٫پیغمبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم فرمود : بعد از ایمان به خدا نعمتى بالاتر از همسرموافق
و سازگار نیست.

مستدرک ج ۲ ص ۵۳۲

۱۶٫رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود : بهترین شما مردى است‏ که با همسرش به خوبى رفتار کند
و من از همه شما نسبت ‏به همسرم‏ خوشرفتارتر هستم.
وسائل ج ۱۴ ص ۱۲۲

۱۷٫شخصى خدمت رسول خدا صلى الله علیه و آله عرض کرد : همسرى دارم که به هنگام ورود به خانه
به استقبالم مى ‏آید و به هنگام خروج ‏بدرقه ‏ام می کند.

هنگامى که مرا اندوهناک یافت در تسلیت من می گوید : اگردرباره رزق و روزى مى ‏اندیشى غصه نخور که
خدا ضامن روزى است و اگر در امور آخرت مى ‏اندیشى خدا اندیشه و اهتمام ترا زیاده گرداند.

۱۸٫رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود : هر کس همسرش را (بى‏ جهت) متهم به‏ زنا
کند همانند مار که از پوستش خارج می شود از حسناتش خارج خواهدشد و به تعداد موهاى بدنش هزار گناه
در نامه اعمالش ثبت‏ خواهد شد.
بحار جلد ۱۰۳ ص ۲۴۸ .

حدیث درباره حقوق متقابل زن و شوهر

۱۹٫امیر المؤمنین‏ علی علیه السلام فرمود : آنها (زنان) نزد شما امانت هاى خدا هستند ، آزارشان نرسانید و بر
آنها سخت نگیرید.
مستدرک جلد ۲ ص ۵۵۱

۲۰٫پیامبر اسلام‏ صلی الله علیه و آله فرمود : هر مردى که ‏به صورت همسرش سیلى بزند.

خدا به فرشته مامور دوزخ (مالک) دستور می دهد که در دوزخ هفتاد سیلى بر صورتش بزند و هر مردى
که دستش را بر موهاى زن مسلمانى بگذارد (براى اذیت موى سرش را بگیرد) در دوزخ‏ دستش با میخ هاى
آتشین کوبیده می شود.

مستدرک جلد ۲ ص ۵۵۰

۲۱٫وقتى سعد بن معاذ که یکى از اصحاب بزرگ رسول خدا و مورد احترام آن جناب بود درگذشت ، رسول
اکرم مانند صاحبان عزا با پاى برهنه ‏در تشییع جنازه ‏اش شرکت نمود.
بدست مبارک خویش جنازه را در قبر نهاده روى آنرا پوشاند.
در آن هنگام مادر سعد که آن همه احترام را از رسول ‏خدا مشاهده نمود فرزندش سعد را مخاطب قرار
داده گفت : اى سعد بهشت گوارایت‏ باد.

پیغمبر اکرم فرمود : اى مادر سعد! این چنین مگو ، زیرا سعد را درقبر فشار سختى وارد شد.
بعدا علت فشار قبر سعد را از آن حضرت ‏پرسیدند.
فرمود : علتش آن بود که با خانواده ‏اش بد اخلاقى می کرد.
بحار ج ۷۳ ص ۲۹۸

۲۲٫حضرت صادق علیه السلام از پدرش نقل کرده که فرمود : هر کس زن‏ گرفت ، ‏باید او را گرامى
و محترم بشمارد.

بحار جلد ۱۰۳ ص ۲۲۴

۲۳٫پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمود : این سخن مرد که به همسرش می گوید :
واقعا ترا دوست دارم ، هرگز از قلبش خارج نخواهد شد.

شافى جلد ۲ ص ۱۳۸

۲۴٫امام صادق علیه السلام فرمود : یکى از اخلاق پیغمبران اینست که نسبت‏ به‏ همسرانشان محبت دارند.
بحار جلد ۱۰۳ ص ۲۳۶

حقوق متقابل زن و شوهر در زندگی

۲۵٫رسول خدا (ص) فرمود : هر چه ایمان انسان کامل تر باشد به‏ همسرش بیشتر اظهار محبت می نماید.
بحار جلد ۱۰۳ ص ۲۲۸

۲۶٫حضرت صادق علیه السلام فرمود : هر کس از دوستان ما باشد به ‏همسرش بیشتر اظهار محبت می کند.
بحار جلد ۱۰۳ ص ۲۲۳

۲۷٫رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود : مرد سرپرست ‏خانواده ‏است و هر سرپرستى نسبت ‏به زیردستانش مسؤولیت
دارد.

مستدرک جلد ۲ ص ۵۵۰

۲۸٫امام صادق علیه السلام فرمود : هر زنى که به شوهرش احترام کند و آزارش نرساند خوشبخت و سعادتمند خواهد
بود.
بحار ج ۱۰۳ ص ۲۵۳

۲۹٫پیغمبر اکرم صلى الله علیه و آله فرمود : بهترین زنان شما ، زن هایى ‏هستند که داراى محبت ‏باشند.
بحار ج ۱۰۳ ص ۲۳۵

۳۰٫حضرت رضا علیه السلام فرمود : بعضی زن ها براى شوهرشان ‏بهترین غنیمت هستند ، زنانی که
به شوهرشان اظهار
محبت کنند.
مستدرک ج ۲ ص ۵۳۲

۳۱٫حضرت امیرالمومنین علی علیه السلام فرمود : روزی رسول خدا صلی الله علیه و آله بر ما در منزل وارد
شد.

فاطمه علیها السلام نزدیک دیگ غذا نشسته بود و من هم برایش عدس تمیز می کردم.
آن حضرت مرا با لقب ابالحسن می خواندند ، عرض کردم : بفرمایید.
اظهار داشتند : بشنو از من آنچه را که به دستور پروردگارم می گویم ! هیچ مردی نیست که در
کارهای منزل به همسرش کمک کند ، مگر اینکه پاداش او به هر تار مویی که بر بدنش روییده باشد

رعایت حقوق متقابل زن و شوهر

، ثواب یک سال عبادتی است که تمام روزهایش را روزه گرفته و تمام شب هایش را به عبادت ایستاده
، شب زنده داری کرده باشد و خداوند به او ثوابی می بخشد که به انبیای صابر خود مثل حضرت
داوود و یعقوب و عیسی علیهم السلام بخشیده باشد.
ای علی ! کسی که در کارهای خانه به همسر خود بدون سرکشی و دلتنگی و تکبر خدمت نماید ،

پروردگار اسمش را در دفتر شهدا ثبت می کند و برایش به هر روز و شبی ثواب هزار شهید و
به هر قدمی که بر می دارد به آن مرد ثواب حج و عمره می دهد و به هر قطره
ای که از بدنش عرق بیاید یک خانه در بهشت برایش منظور می نماید.

ای علی ! یک ساعت خدمت کردن به همسر در کارهای خانه بهتر از عبادت هزار سال و هزار حج
و هزار عمره و بهتر از آزادی هزار بنده در راه خدا و هزار جنگ در راه دین و عیادت
از هزار مریض و هزار نماز جمعه و هزار تشییع جنازه و هزار گرسنه ای که برای رضای خداوند رحمان
سیر گردد و هزار برهنه را پوشاند

و هزار اسب در راه پروردگار دادن و برایش بهتر از هزار دینار
به مستمندان صدقه دادن و بهتر از تلاوت تورات و انجیل و زبور و قرآن است و بهتر از آزاد
کردن هزار اسیر و بخشیدن هزار شتر به فقراست و چنین مرد خدمتکار به همسر ، از دنیا بیرون نمی
رود مگر این که جایگاه خوب خود را در بهشت ببیند.

ای علی! خدمتکار همسر نمی شود مگر شخص صدیق و درستکار و یا شهید و یا مردی که خداوند متعال
خیر دنیا و آخرت را برایش خواسته باشد.

دانستن حقوق متقابل زن و شوهر

بحار ج ۱۳ ص ۱۳۳ چاپ ایران و جامع الاخبار ص ۱۰۲ ۳۲٫
پیغمبر اسلام صلى الله علیه و آله فرمود : زن نگهبان و امانتدار اموال شوهرش می باشد و در این
باره مسؤولیت دارد.
مستدرک ج ۲ ص ۵۵۰ ۳۳٫
حضرت علی بن الحسین امام سجاد علیه السلام در مورد حقوق همسر فرموده اند : و اما حق همسرت آن
است که بدانی خداوند متعال با آفرینش او وسیله ارامش و رفاه و انس و نگهداری تو را فراهم نموده
است.

هر کدام از شما زن و مرد بر نعمت وجود دیگری خدا را سپاس گوید و بداند که این نعمت
الهی است.
بر او و بر تو واجب است که نعمت الهی را گرامی داشته و در معاشرت با او خوشرفتاری و
رفق پیشه کنی اگرچه حق تو بر زن سخت تر و رعایت محبوب و مکروه تو (اگر زیاده خواهی نباشد)
بر او لازم تر است ، ولی زن حق مهربانی و انس بر تو دارد و جایگاه آرامش و آسایش
غریزه ای ست که گریزی از آن نیست و این حق بزرگی است.

حضرت محمد (ص) : زن بگیرید و طلاق مدهید ، زیرا عرش از وقوع طلاق می لرزد.
نهج الفصاحه ، حدیث ۱۱۴۷ ۳۶٫
حضرت محمد (ص) : خداوند شما را درباره زنان به نیکی سفارش می کند ، زیرا زنها ، مادران ،
دختران و خاله های شما هستند.

نهج الفصاحه ، حدیث ۷۷۹ ۳۷٫
حضرت محمد (ص) : بهترین زنان شما ، زن عفیف راغب است که در ناموس خود عفت و به شوهر
خود رغبت داشته باشد.
نهج الفصاحه ، حدیث ۱۵۳۴ ۳۸٫
حضرت محمد (ص) : عفت ، زینت زنان است.

بد نیست بدانید که : حق و حقوق متقابل زن و شوهر

اجرای صیغه‌ی عقد و قبول پیمان ازدواج، دختر و پسر دیروز، زن و شوهر امروز می‌شوند. خانواده‌ی
جدیدی شکل می‌گیرد و سلّول تازه‌ای در پیکر جامعه می‌روید. گرچه در نگاه خالق حکیم، زن و مرد
در گوهر انسانی و روح آسمانی همتا و همسان‌اند، و سهم هر یک از حقیقت آدمیّت به یک اندازه
است، ولی حکمت الهی این گوهر ملکوتی را در دو صدف زمینی با پیکره‌های متفاوت و ساختی
ممتاز و البته نیازمند به یکدیگر جای داده است.

این « زوجیّت» همان قانون فرازمند و سنّت جامع و زیبایی است که بر سراسر آفرینِش این جهان
حکم فرما است، و یکی از پُرشکوه‌ترین نشانه‌های جمال معمار هستی به شمار می‌رود.
« ازدواج» یعنی به هم رسیدن دو ستون برای برافراشتن بنای خانواده و به هم پیوستن این دو کفه
برای فراهم آمدن ترازوی زندگی انسانی!

حکمت تفاوتهای طبیعی و این جهانی در ساخت جسم و روان زن و مرد را در نقش مکمّل هر یک
برای تشکیل این واحد نوین ـ یعنی خانواده ـ می‌توان یافت.

به راستی نقش هر یک از زوجین در ساختن خانواده چیست؟ نقش کدامیک مهم‌تر است؟ آیا جای
هر یک را می‌شود با دیگری عوض کرد؟ حقوق متقابل آنان چگونه است؟ و سهم هر یک از مواهب
زندگی چه میزان است؟ و بالاخره … زن سالاری خوب است یا مرد سالاری یا هیچ کدام؟

و سئوالاتی از این دست که جُز پاسخی استادانه، ذهنِ نگران عروس و داماد جوان ما را آرام و آسوده
نمی‌کند. در آغاز راهِ زندگی چشم امیدشان به کلمات راهگشای « استاد»ی است که آشنای
راه است و محرم دل!

نهج الفصاحه ، حدیث ۲۰۰۸ ، خامنه ای