صله رحم و نظر مراجع درباره آن
اسلام تحکیم پیوندهای خویشاوندی و استحکام روابط خانوادگی را به شدت مورد تأکید و توجه قرار داده و صله رحم و رسیدگی به بستگان را به عنوان یک ارزش الهی واجب کرده است نظر مراجع درباره نکاتی از صله ارحام در قرآن را در پرشین وی ببینید.
صله ارحام در قرآن
در این پست قراره نظر مراجع تقلید رو درباره صله رحم بنویسم، ولی قبل از این معنای صله رحم رو منویسم بعدش نظر مراجع رو می نویسم.معنای صله رحم : صله رحم یعنى پیوند با خویشاوندان، که گاه با دیدار آنها حاصل مى شود، و گاه با نامه، یا تلفن، یا دعوت از آنان، یا طرق دیگر.و خویشاوندان خیلى دور را شامل نمى شود، و مادامکه محذور و مانع شرعى و عرفى در کار نباشد، نباید قطع کرد.
نظر تمام مراجع تقلید در مورد صله رحم حکم به وجوب آن است، و زیادتر از آن را مستحبو ترک صله رحم را حرام می دانند.در اینجا من چند نمونه از استفتائات بعضی از مراجع را قرارمی دهم.امام خمینی (ره)سؤال: آیا صله رحم با خویشاوندى که کافر یا مرتد محسوب مىشود نیز واجب است؟جواب:صله رحم مطلقاً واجب است.
آیت الله مکارم شیرازیسوال : حداقل وظیفه بر صله رحم چقدر است ؟جواب: ارحام مختلف هستند.نسبت بهپدر و مادر، فرزند، برادر و خواهر توجه بیشتری باید کرد و نسبت به ارحام دور، توجه مختصر کافی است.سوال : به نظر جنابعالى «حدّاقل» صله رحم و قطع رحم، چه مقدار است؟پاسخ :حدّاقل صله رحم آناست که در عرف گفته شود: «فلان کس با خویشاوندانش ارتباط دارد» و اگر طورى رفتار کند که بگویند: «قطع رابطه کرده» قطع رحم محسوب مى شود و بستگان در این رابطه با هم متفاوتند.
جایگاه صله رحم در قرآن
آیت الله فاضل لنکرانی (ره)سؤال: آیا قطع رابطه با ارحامى که تجاهر به گناهان مىکنند جایز است یا نه؟
جواب: اگر قطع مراوده، موجب تنبّه و ارتداعِ آنها از معصیت باشد، لازم است قطع مراوده شود.
آیت الله العظمی سیستانی سوال :رحم در صله رحم به چه طبقهای گفته مى شود و حد آن را بیان کنید ؟
پاسخ: کسانیکه با انسان در یک رحم شریکند و از اقارب بشمار مى آیند ، بنابراین شامل نزدیکان سببى نمى شود و همچنین کسانیکه ارتباط نسبى دور دارند را شامل نمى شود.صله رحمى که واجب است،این است که به نحوى نسبت به آنها احسان کند در مقامى که جاى احسان است.
مثلا در وقت بیمارى عیادت نماید و در وقت دعوت بپذیرد و در وقت ملاقات احوال پرسى کند و دروقت نیاز کمک مالى نماید و امثال آن.البته مواردی هم وجود دارد که قطع رحم اجازه داده شده است:
– مواردی که ارتباط فامیلی موجب ضرر و زیان طرف مقابل میشود
– مواردی که ارتباط فامیلی با انسان کافر ومشرک یا منافق موجب تاثیرپذیری انسان و افتادن به وادی خطرناک کفر و شرک و انحراف میگردد.
ارتباط دوستانه و نزدیک
مواردی که انسان در اثر ارتباط فامیلی با شخصی گنهکار نه تنها در وی نمیتواند تاثیر بگذارد بلکه از او تاثیر میپذیرد وبه گناه کشیده میشود.۴- مواردی که رفت و آمد با فامیل آلوده و مسالهدار موجب تایید اعمال وی در دید دیگران گردیده، باعث جذب سایرین به وادی گناه میگردد.
خداوند در آیه ۹۰ سوره مبارکه نحل، میفرماید: «إِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالإحْسَانِ وَإِیتَاءِ ذِی الْقُرْبَى وَ یَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْکَرِ وَالْبَغْیِ یَعِظُکُمْ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ» خداوند در این آیه صله رحم را در کنار رعایت عدالت و احسان قرار میدهد که نشان دهنده جایگاه و اهمیت صله ارحام و رسیدگی به ذی القربی است. ترتیب آورده شدن این مسائل نیز در این آیه قابل توجه است؛
خداوند انسانها را ابتدا به عدالت و بعد از آن به احسان و ایتای ذی القربی امر میکند. از این آیه این نکته بر میآید احسان و رسیدگی به ذی القربی در مقام اهمیت، در کنار عدالت هستند, ولی در مقام عمل، در رتبه پایینتر نسبت به عدالت است؛ یعنی است که صله ارحام نباید جلوی عدالت در جامعه را بگیرد.
این که خداوند متعال انسانها را به عدل، احسان و رسیدگی به ذی القربی امر کرده؛ یعنی عدالت که مهمترین شاخصه جامعه مطلوب است و این که گفته میشود امام زمان(عج) ظهور کرده و عدالت مطلوب خداوند را در جامعه اجرا میکند؛ در کنار صله ارحام مورد تأکید خداوند است. همچنین «یَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْکَرِ» نیز در این آیه به معنای ارتباط صله رحم با ترک فحشا و منکر و جلوگیری از بروز آن در جامعه است.
ذکر و دعا – ستاره