شرایط عقد غیر دائم (ازدواج موقت) چیست؟

در ازدواج موقت رعایت تمامی شرایط اساسی در نکاح دائم لازم است و موانعی که برای انعقاد نکاح دائم ,
شناخته شده در این نکاح نیز لازم است.

ازدواج موقت

در ازدواج موقت ( صیغه ) علاوه بر شرایطی که برای صحت نکاح دائم باید رعایت شود دو شرط دیگر نیز لازم است:

۱-تعیین مدت : یعنی باید مدت آن مشخص باشد و اگر مدت معین نگردد منقطع نخواهد بود و دائم است
و باید ابتدا و انتهای آن معین شود.

۲-تعیین مهر: : مهریه مالی است که در نکاح اعم از دائم و غیر دائم (صیغه) از طرف شوهر به زن داده می شود،
ذکر مهریه در ازدواج موقت شرط صحت آن است و به محض وقوع عقد نکاح بر شرط تمکین
، زن مالک تمام مهر می شود و می تواند هر دخل و تصرفی در آن بنماید.

لذا چنانچه زن ناشزه گردد (تمکین نکند) و از تمکین خودداری نماید مستحق مهریه نخواهد بود.

بیشتر بدانید ازدواج موقت چیست؟

ازدواج موقت که به متعه و صیغه نیز شهرت دارد، از قوانین درخشان و کارساز اسلام است که شیعیان آن را,
باقی نگه داشته اند و در مواقع ضروری به کار می بندند. این نوع ازدواج در برابر عقد دائم قرار می گیرد
و نقاط مشترکی نیز با آن دارد. اشتراکات و اختلافات آن دو به شرح زیر است:

الف. تمایزها

۱٫ اولین اختلاف عقد موقت با عقد دائم، در زمانبندی آنهاست. در عقد موقت، زن و مرد برای مدت معینی بر یکدیگر ,
حلال می شوند و پس از سررسیدن زمان مذکور در عقد، خودبه خود پیوند زناشویی آنان,
قطع می شود، مگر آنکه به تمدید آن اقدام کنند.

تفاوت ازدواج دائم و موقت

۲٫ در عقد موقت، مسئولیتهای کمتری نسبت به یکدیگر دارند و بالطبع هر دو از آزادیهای بیشتری برخوردارند.
در ازدواج دائم مرد در مقابل خوراک، پوشاک، رفاه، درمان، مسکن، مخارج روزانه و… تعهد دارد؛
اما در عقد کوتاه یا موقت، مرد جز آن مقدار که پیمان بسته و عقد را به آن مشروط کرده اند، وظیفه ای ندارد.

شرایط ازدواج موقت

۳٫ تمکین و اطاعت زن در مقابل مرد در عقد موقت، محدود به مقداری است که قرارداد بسته اند؛
اما در ازدواج دائم، زن موظف به پیروی از همسر خود در حدود مصالح خانوادگی است.

۴٫ در ازدواج دائم زن و مرد به طور طبیعی از یکدیگر ارث می برند؛ اما در زناشویی کوتاه مدت این گونه نیست.

۵٫ همسرانی که براساس عقد دائم با هم زندگی می کنند، در جلوگیری از بچه دار شدن نیاز به اجازه یکدیگر دارند؛
اما در عقد موقت جلب رضایت طرف مقابل ضرورت ندارد، مگر آنکه در ضمن عقد شرط کرده باشند.

«پس تفاوت اصلی و جوهری ازدواج موقت با ازدواج دائم در این است که ازدواج موقت از لحاظ قیود آزاد است؛
یعنی وابسته به اراده و قرارداد طرفین است. حتی موقت بودن آن نیز در حقیقت نوعی آزادی,
به طرفین می بخشد و زمان را در اختیار آنها قرار می دهد.»

ب. تشابهات

دوام و توقیت زمان عقد، تأثیری بر برخی مسئولیتهای زن و مرد نسبت به یکدیگر ندارد. همچنان که زمانمندی عقد،
آزادیهایی را به طرفین می بخشد، مسئولیتهایی را نیز پدید می آورد که هیچ یک نمی توانند,
از زیر بار آن شانه خالی کنند.

در زیر پاره ای از تعهدات زن و مرد که در هر دو نوع عقد (دائم و منقطع) یکسان است، اشاره می کنیم:

شباهت ازدواج دائم و موقت

۱٫ فرزندی که از ازدواج موقت متولد می شود، هیچ گونه تفاوتی با فرزند عقد دائم ندارد؛ هم به لحاظ ,
مشروعیت و هم به جهت حقوق و… .

۲٫ پرداخت مهر به زن در هر دو نوع ازدواج، واجب است؛ اگر چه ذکر وتعیین مقدار آن، در عقد دائم ضروری نیست.
اگر مهر در عقد منقطع ذکر و تعیین نگردد، موجب بطلان آن می شود؛ اما عدم ذکر و تعیین مهر،
عقد دائم را باطل نمی کند، بلکه مهر المثل جای آن می نشیند.

مضرات ازدواج موقت

۳٫ در ازدواج موقت مادر و دختر زوجه بر زوج و پدر و پسر زوج حرام می گردد.
این حکم عینا در عقد دائم نیز وجود دارد.

۴٫ خواستگاری از زنی که همسر دارد، حرام است؛ خواه در عقد دائم همسرش باشد، خواه موقت.

۵٫ زنا با زنی که همسر دائمی یا منقطع دارد، او را بر زانی حرام ابدی می کند.

۶٫ عده بر زنی که همسر خود را ـ بر اثر فوت یا طلاق یا تمام شدن مدت عقد ـ از دست داده، واجب است؛
اما عده زن دائم، سه نوبت عادت ماهانه است و عده همسر موقت، دو نوبت یا چهل و پنج روز.

۷٫ ازدواج همزمان با دو خواهر جایز نیست؛ نه در دائم و نه در موقت.

ره جویان عدالت , حوزه