عفونتهای ادراری خطری در کمین کودکان
همیشه تفسیر آزمایش ها کار بسیار عجیبی برای مردم عادی بوده است آزمایش ادرار نوزادان یک ساله ممکن است حاوی کلمات و عبارات مختلفی باشد که والدین نیازدارند تا خیلی سریع تفسیر آن را پیدا کنند به همین دلیل wbc در آزمایش ادرار نوزاد ممکن است آن ها را متعجب کند این ماده در ادرار نوزادان خبر از عفونت می دهد و همین موضوع باعث می شود تا نوزادان حتما باید به پزشک مراجعه کند . جزئیات بیشر درباره این خبر را در پرشین وی بخوانید
معنای wbc در آزمایش ادرار نوزاد
عفونتهای ادراری در کودکان از چند جهت دارای اهمیت هستند: اول اینکه بعد از عفونتهای تنفسی شایعترین
عفونت در کودکان
هستند و اگر کودکی تب کرد و هیچ علامت دیگری نیز نداشت باید به فکر عفونت ادراری بود.
بطور کلی تا حدود ۲ درصد پسر بچهها و تا ۸ درصد دختر بچهها دچار عفونت ادراری میشوند.
دوم اینکه در کودکان کم سن و نوزادان میتواند خطرات جانی بدنبال داشته باشد، میکروب مولد عفونت
ادراری ممکن است
وارد خون شده و عفونت خونی urosepsis ایجاد کند و تهدید کننده زندگی باشد.
البته در شیرخواران کم وزن و نوزادان ممکن است اول میکروب وارد خون شده و سپس کلیه را درگیر نماید.
در اوایل قرن بیستم ۲۰ درصد کودکان مبتلا به عفونت ادراری از بین میرفتند ولی اکنون بعلت تشخیص و درمان
به موقع این میزان به ۱ درصد رسیده است و امروزه نبایستی کودکی جانش را بعلت عفونت ادراری از دست
بدهد.
سوم اینکه عفونتهای ادراری بخصوص مواردی که تکرار میشوند موجب آسیب و باصطلاح اسکار کلیه
میشوند که میتوانند موجب فشار
خون شوند؛ از آنجا که این فشار خونها ناشی از ترشح رنین هستند بسیار بدخیم بوده و غیر از عوارض
مزمن گاهی موجب عوارض مغزی مثل تشنج، اختلال هوشیاری و خونریزی میشوند.
چهارم نارسایی کلیه است که ناشی از عودهای مکرر عفونت و اسکارهای کلیه است.
بررسی wbc در آزمایش ادرار نوزاد
در حالی که در بررسی ۳۰۰ نارسایی کلیه که پیوند کلیه شده بودند ۳۰ درصد علل را عفونت ادراری و
رفلاکس (برگشت ادرار از مثانه به حالبها) تشکیل میدهد.
پنجمین علت اهمیت عفونتهای ادراری این واقعیت است که عفونتهای ادراری به عنوان مثال مانند عفونت
لوزه (آنژین چرکی) نیست
که با درمان آن مسئله خاتمه یافته باشد، بلکه مشخص شده است که نیمی از کودکانی که دچار عفونت ادراری
شده اند مشکلی در ساختمان سیستم ادراری خود داشتهاند.
مکانیسمهای دفاعی بدن در مقابل ایجاد عفونت ادراری: به طور طبیعی عوامل متعددی بدن انسان را در مقابل ابتلا به
عفونت ادراری محافظت میکنند که عبارتند از: ۱- عمل مکانیکی ادرار کردن باعث شسته شدن میکروبهایی که در حال صعود
به مثانه هستند شده و با فشار آنها را خارج میکند.
۲- میکروبهایی که بیماریزایی کمتری دارند به طور طبیعی در اطراف مجرای ادرار وجود دارند که از ورود میکروبهای با
قدرت بیماریزایی بالا جلوگیری میکنند.
۳- پروتئین تام هورسفال موکوپلی ساکاریدها و الیگوساکاریدهایی که ازلولههای کلیوی ترشح میشوند نقش
حفاظتی در مقابل عفونت ادراری دارند.
۴- ایمونوگلبولهایی مانند ایمونوگلبولین آ (A) ترشحی که در شیرخوارانی که از شیر مادر تغذیه میکنند بیشتر و شیوع عفونت
ادراری در این کودکان کمتر است.
تفسیر wbc در آزمایش ادرار نوزاد
۵- سلولهای اپی تلیال مجاری ادراری که مرتبا کنده شده و با ادرار خارج میشوند، میکروبهایی که روی آنها چسبیدهاند
نیز خارج میشوند و فرصت تکثیر و ایجاد عفونت را پیدا نمی کنند.
عوامل مستعد کننده کودک در ابتلا به عفونت ادراری: این عوامل عبارتند از: ۱- جنس مؤنث: دخترها ۱۰ برابر پسرها
به عفونت ادراری مبتلا میشوند.
۲- پسران ختنه نشده: در یک مطالع روی ۶۰۰۰ شیرخوار زیر ۳ ماه مشخص شد که ۹۵ درصد عفونتهای ایجاد
شده در این گروه سنی در پسران ختنه نشده بوده است
، بنایراین آکادمی اطفال بینالمللی ختنه را در دوره نوزادی
توصیه نموده است، ختنه کودکان بعد از ۳ سالگی میتواند با عوارض روانی همراه باشد.
۳- نگه داشتن ادرار در مثانه، ازآنجاکه در ادرار طبیعی مقادیر کمی پروتئین و قند و مواد لازم برای رشد
میکروب وجود دارد، ماندن ادرار در مثانه میتواند باعث ایجاد عفونت شود.
۴- یبوست ۵- پوشیدن لباس تنگ ۶- نشستن دختران در وان با کف صابون ۷- ابتلا به کرمک و عدم
رعایت بهداشت ۸- چسبندگی لابیای دستگاه تناسلی در دختران ۹- دستکاری و سونداژ مجاری ادراری ۱۰-
هر گونه ناهنجاری سیستم
ادراری مانند رفلاکس، مثانه عصبی، دریچه خلفی مجرا،سنگ ادراری و …
میتوانند موجب شیوع بیشتر عفونت ادراری شوند.
علت شیوع بالای عفونت ادراری وجود میکروبهای با قدرت بالای بیماریزایی مانند کلی باسیل E.coli میباشد.
این میکروارگانیسم با زوائد پائی (P.fimbride) خود به سطح اپی تلیوم ادراری چسبیده و حتی بدون وجود رفلاکس برگشت ادرار
نیز میتواند خود را به کلیه رسانده و موجب عفونت و آسیب کلیه شود.
آشنایی بیشتر با wbc در آزمایش ادرار نوزاد
این میکروبها با ترشح همولیزین، کلیستین وی و آئروباکتین و …
نسبت به بسیاری عوامل دفاعی بدن و آنتی بیوتیکها مقاوم هستند و غیر از بروزعفونت شدید کلیه (پیلونفریت)
مشکلات زیادی
را نیز در درمان ایجاد میکنند.
غیر از کلی باسیل میکروبهای دیگری نیز به طور شایع ایجاد عفونت میکنند که مهمترین آنها پسودومونا، آنتروکوک
، استرپتوکک، استافیلوکک
و پروتئوس میباشند.
در تب بدون علامت باید به فکر عفونت ادراری باشیم علائم عفونت ادراری: علائم عفونت ادراری بسته به سن کودک
متفاوت است.
به طورکلی هرچه کودک جوانتر باشد، علائم غیر اختصاصی تر بوده و اگر به فکر عفونت ادراری نباشیم ممکن است
تشخیص به تأخیر افتاده و یا اصلا ً تشخیص داده نشود.
علائم عفونت ادراری در نوزادان: نوزادی که مبتلا به عفونت ادراریست ممکن است با تب یا هیپوترمی (کم بودن درجه
حرارت بدن)، سر حال نبودن، بیاشتهایی، تحریک پذیری، شلی بدن (هیپوتونی)، رشد نکردن و وزن نگرفتن و یا حتی کاهش
وزن، کمی حجم ادرار (الیگوری)، بزرگ شدن کلیهها به طوری که کلیههای وی که قبلا قابل لمس نبوده اکنون قابل
معاینه شود یا اگر به سختی قابل لمس بوده اکنون بوضوح قابل لمس باشد، تشنج، زردی و یا دیسترس تنفسی
(سختی تنفس) و از بین رفتن رفلکسهای (واکنشها) نوزادی مراجعه نماید.
آشنایی با wbc در آزمایش ادرار نوزاد
علائم عفونت ادراری در شیرخوران و نوپایان: در سنین یک ماهگی تا یک سالگی نیز علائم ببیشتر غیر اختصاصی است
و شامل، بی اشتهایی، تحریک پذیری، اسهال، استفراغ، اختلال رشد و تب با علت نامشخص است.
در سنین نوپایی (۱ تا ۳ سالگی) نیز علائم شامل تب، رشد نکردن، تحریکپذیری، علائم مننژیت با مایع نخاع طبیعی
( مننژیسم)، استفراغ، دل درد و بوی بد ادرار است.
علائم عفونت ادراری در کودکان بزرگتر: شامل تب، شب ادراری در کودکی که قبلا در شبها نیز کنترل ادرار را
داشته است، درد پهلو، استفراغ، درد و سوزش موقع ادرار کردن و وجود خون در ادرار است.
تشخیص عفونت ادراری: همانگونه که اشاره شد در صورت وجود تب، لازم است کودک به نزد پزشک برده شده و
معاینه شود.
اگر در معاینه علتی مانند آنژین چرکی، عفونت گوش، ریه و موارد دیگری برای علت تب پیدا شد پزشک اقدام
به درمان میکند ولی اگر علائمی در معاینه یافت نشد باید بلافاصله به این فکر افتاد که ممکنست تب ناشی
از عفونت مجاری ادراری و کلیه باشد و با یک آزمایش ساده «کامل ادرار» و «کشت ادرار» آن را تایید
یا رد نمود.
زیرا ممکن است تنگی در محلی مانند محل اتصال حالب به لگنچه وجود داشته باشد و اتفاقا ً همانگونه که
اشاره شد در پشت این تنگی امکان تکثیر میکروبها و عفونت بیشتر است؛ با ایجاد عفونت و ایجاد التهاب در
محل تنگی، انسداد پیش میآید و ادرار عفونی شده از محل انسداد رد نشده و به مثانه برمیگردد دفع نمیشود
و عفونت از طریق کشت ادرار تشخیص داده نمیشود بلکه در اینجا سونوگرافی میتواند کمک کننده باشد که هیدرونفروز و
تنگی را نشان میدهد.
تشخیص wbc در آزمایش ادرار نوزاد
روشهای مختلفی برای گرفتن نمونه برای آزمایش و کشت ادرار وجود دارد: ۱- نمونه وسط ادرار(MSU):
در کودکان بزرگتر قابل
انجام است و روش معمول که گرفتن ادرار است.
در این روش اولین ادرار صبحگاهی گرفته میشود.
وجود بیش از ۱۰۰ هزار کلنی در آزمایش مثبت تلقی میشود و بیانگر عفونت ادراری است و بین ۱۰ هزار
تا ۱۰۰ هزار مشکوک و کمتر از ۱۰ هزار منفی تلقی میشود اما تفسیر این آزمایش بسیار مهم است.
اولا نمونه باید به صورت تمیز و در ظرف استریل گرفته شود و ظرف یک ساعت روی محیط کشت برده
شود و اگر در منزل نمونه گرفته میشود روی یخ به آزمایشگاه آورده شود (بهتر است بیشتر از یک ساعت
طول نکشد).
ثانیا در کودکانی که دچار سیستیت (عفونت مثانه) میباشند و در کودکان جوانتر که ادرارشان را هر یکی دو ساعت
تخلیه میکنند، کلی کانت (تعداد کلنی موجود) کمتر نیز میتواند بیانگر عفونت اداری باشد.
زیرا شایعترین میکروب مولد عفونت ادراری (UTI) که E.coli میباشد هر ۲۰ دقیقه تکثیر پیدا میکند و برای رسیدن به
۱۰۰ هزار کلنی ادرار بایستی شب در مثانه باشد و برای اینکه میکروبها نیترات ادرار را که از بقایای متابولیسم
مواد غذایی در ادرار وجود دارد تبدیل به نیتریت نموده و تست نیتریت را مثبت نمایند به ۴ ساعت ماندن
ادرار در مثانه نیاز دارد.
بنابراین درمواردی که تکرر ادرار وجود دارد ممکن است نه تست نیتریت مثبت شود و نه کلنی کانت ۱۰۰ هزار
در کشت دیده شود و تشخیص عفونت ادراری در این موارد جمع بندی پزشک از علائم بالینی و وجود سلول
چرکی (WBC) در ادرار و نتیجه کشت بوده و اعداد فوق صرفا راهنماست و چه بسا بدون کشت مثبت ادرار
نیز مانند موارد تنگی محل اتصال حالب و لگنچه و مثانه (UPJO وUVJO) تشخیص عفونت ادراری مطرح باشد.
بررسی wbc در آزمایش ادرار نوزاد
۲- نمونه ادرار از طریق کیسه ادرار (Urine Bag): در پسران ختنه نشده و دختران، گرفتن نمونه به این روش
بسیار غیر مطمئن است و منفی بودن آن ارزش دارد ولی مثبت بودن آن باید تفسیر و تایید شود، مثلا
اگر علائم واضح عفونت ادراری نداشته باشد بایستی با گرفتن نمونه از طریق سوزن زدن به مثانه (Bladder tap) تایید
شود.
مثبت بودن کشت ادرار یکبار ۸۵ درصد، دوبار ۹۵ درصد و اگر بار سوم نیز مثبت باشد احتمال عفونت ادراری
۹۹درصد است.
۳- گرفتن نمونه ادرار از طریق پونکسیون مثانه: مطمئن ترین روش است و اگر حتی چند کلنی میکروبی گرم منفی
رشد کند بیانگر عفونت ادراری و اگر ۱۰۰ کلنی میکروب گرم مثبت رشد کرد، عفونت ادراری مطرح است.
۴- اگرنمونه با سوند ادراری گرفته شود کلنی کانت ۱۰ هزار به بالا بیانگر عفونت ادراری است.
– آزمایش کامل ادرار همراه کشت ادرار بایستی در موارد شک به عفونت ادراری همزمان انجام شود؛ که در آن
تعداد لکوسیتها معمولا افزایش مییابد.
اما در پسران ختنه نشده این تست قابل اعتماد نیست زیرا اگر یک قطره ادرار زیر پرپوس مانده باشد میکروبهایی
که به طور طبیعی دراطراف مجرا وجود دارند نیترات آن را تبدیل به نیتریت مینمایند و این تست آنقدر حساس
است که مثبت شده و به غلط تشخیص عفونت ادراری را مطرح مینماید.
وجود لکوسیت نیز در ادرار فقط تایید کننده عفونت ادراری است و در موارد دیگر نیز ممکنست در ادرار دیده
شود، مانند: ۱- کم آبی بدن ۲- عفونت مجرای ادرار (ولوواژینیت در دختران) ۳- تحریک و التهاب مهآ در پسران
۴- سنگ کلیه ۵- نفریت بینابینی ۶- کلیه پلی کیستیک ۷- اسیدوز لوله ای کلیه ۸- گلومرولونفریتها
راه حل هایی برای wbc در آزمایش ادرار نوزاد
۹- عفونت در
دستگاههای دیگر بدن مانند پنومونی و آپاندیسیت بنابراین وجود سلول چرکی در ادرار دلیل عفونت ادراری نیست
و نبودن آن
نیز عفونت ادراری را رد نمی کند.
بنابراین آزمایش کامل و کشت ادرار باید با هم انجام شود تا قابل تفسیر باشد.
میکروبهای زیر پرپوس میتوانند تست نیتریت را و کشت ادراررا مثبت کنند.
بنابراین ختنه نشدن هم میتواند موجب ابتلا به عفونت ادراری شود و هم موجب تشخیص غلط عفونت ادراری شود.
انواع عفونت ادراری: عفونت ادراری شامل سیستیت، پیلونفریت و عفونت غیر اختصاصی میباشد.
وقتی عفونت ادراری رخ داد بایستی مشخص نمود که تا کجا پیشرفت نموده است، آیا فقط محدود به مثانه است
(سیستیت) یا کلیه را نیز درگیر نموده است (پیلونفریت).
وجود تب بالا، لکوسیتوز، سدیمانتاسیون بالا و CRP مثبت، LDH بالا، افزایش اسید لاکتیک، وجود سیلندرگلبول
سفید در ادرار، وجود
Glitter Cell در ادرار (گلبولهای سفید با وزیکولهای متحرک حاکی از فعال شدن آنها) و وجود باکتریهای پوشیده شده از
آنتی بادی در ادرار که در بزرگسالان بیانگر عفونت کلیه (پیلونفریت) است در کودکان چندان قابل اعتماد نیست و تنها
آزمایشی که تا کنون قطعا بیانگر عفونت کلیه است وجود مناطق فتو پنیک در اسکن کلیه با دیمرکاپتوسوکسینیک
اسید (DMSA)
است.
درمان عفونت ادراری:
۱- سیستیت: اگر در کودکی ثابت شد که عفونت محدود به مثانه است مدت درمان ۵ تا
۷ روزاست و میتوان از آنتی سپتیکهای ادراری و آنتی بیوتیکهایی مانند نیتروفورانتوئین، نالیدیکسیک اسید،
کوتریموکسازول، آمپی سیلین، آموکسی سیلین
و …
استفاده نمود.
بهترین راهکار برای wbc در آزمایش ادرار نوزاد
۲- پیلونفریت: باید دقت داشته باشیم که دردرمان عفونت کلیه نبایستی از آنتی سپتیکهای ادراری چون نیتروفورانتوئین
و نالیدیکسیک اسید
استفاده نمود زیرا در حالیکه کشت منفی میشود میکروب مولد عفونت میتواند به تخریب بافت کلیه ادامه داده موجب اسکار
کلیه شود.
مسئله دیگر که بایستی توجه نمود اینکه نالیدیکسیک اسید در کودکان زیر یکسال ممنوع بوده و میتواند موجب افزایش فشار
داخل جمجمه (Pseudo tumor cerebri) شده که در صورت عدم قطع و درمان آن میتواند موجب عوارض غیر قابل برگشت
مثل کاهش دید و خطرات جانی گردد.
انتظار ما از درمان مؤثر عفونت کلیه: با درمان مناسب پیلونفریت انتظار داریم: ۱- حال عمومی بیمار ظرف چند ساعت
به سمت بهبود برود.
۲- ۲۴ ساعت بعد کشت ادرار منفی شود (بطور عملی ۳ روز بعد کشت ادرار را چک میکنیم و انتظار
داریم حتما منفی شده باشد).
۳- تب ظرف ۳ روز قطع شود.
۴- لکوسیتوری (وجود گلبول سفید در ادرار) بیمار ظرف ۳ تا ۴ روز مرتفع شود.
۵- CRP روز پنجم منفی شود.
۶- سرعت رسوب گلبولهای قرمز (ESR) ممکن است تا ۳-۲ هفته بالا بماند و قدرت تغلیظ ادرار در کلیه نیز
۳-۲ ماه بعد به وضعیت اولیه برمیگردد.
اگر موارد فوق رخ نداد، یا درمان مناسب نبوده که یکی از علل آن مقاومتهای بالای میکروبها به آنتی بیوتیکهای
مختلف است، یا مقدار دارو (دوز) کافی نبوده یا با عفونت پیچیده مواجه هستیم که لازمست با بررسی رادیولوژیک آنرا
بررسی کنیم.
عوارض wbc در آزمایش ادرار نوزاد
عوارض تاخیر در شروع درمان: از سالها پیش مشخص شده است که هر چه نسبت به شروع درمان تاخیر شود
میزان آسیب کلیه بیشتر است.
جدول زیر میزان آسیب کلیه برحسب تاخیر درمان را که توسط دو محقق (Philips, Miller) بررسی شده نشان
میدهد: میزان
تاخیر درشروع درمان ۸ ساعت ۱ روز ۲ روز ۴ روز ۷ روز بدون درمان درصد اسکار قشر کلیه ۵/۲
درصد ۶ ۹ ۱۴ ۲۱ ۲۷ در مطالعهای که توسط نویسنده در بیمارستان کودکان مفید انجام شد نیز میزان اسکار
کلیه ۶ ماه بعد از درمان به صورت زیر بود: میزان متوسط تاخیر در درمان ۲٫۸ روز ۳٫۳ روز ۶
روز اسکن ۶ ماه بعد از عفونت طبیعی کاهش عملکرد قشر کلیه اسکار کلیه بنابراین توصیه میشود در مواردی که
قویا مشکوک به عفونت کلیه هستیم آزمایشات مربوطه و آزمایش کامل ادرار و کشت ادرار انجام شده و درمان مناسب
بلافاصله شروع شود؛ و نیز دقت شود که آنتی بیوتیک انتخابی اولیه نوعی باشد که در منطقه کمترین مقاومتها را
داشته باشد.
پیگیری بیمار مبتلا به عفونت ادراری: همانگونه که اشاره شد بیمار مبتلا به عفونت ادراری نبایستی رها شود.
بلکه به خصوص در موارد پیلونفریت و عفونتهای راجعه، روی آنتی بیوتیک پیشگیرانه قرار گرفته و بصورت مکرر کنترل و
مورد آزمایش قرار گیرد.
بنابراین آزمایش مکرر راه تشخیص این موارد است.
به طور معمول بعد از پیلونفریت یک هفته بعد و بعد ماهانه تا ۳ ماه و بعد هر ۳ ماه
تا حداقل ۲-۱سال است؛ اما اگر رفلاکس یا مشکل دیگری در سیستم ادراری وجود داشته باشد بر حسب مورد، بررسی
و برنامه پیگیری متفاوت میباشد.
روش های تشخیص wbc در آزمایش ادرار نوزاد
بررسیهای تصویر برداری بیمار مبتلا به عفونت ادراری: در کودکان مبتلا به عفونت کلیه یا عفونت ادراری عود کننده حداقل
۳ بررسی ضروری است: ۱- سونوگرافی کلیهها، مثانه.
مجاری ادراری ۲- عکس برداری از مثانه (VCUG) 3- تصویر برداری از کلیهها ( اسکن DMSA) سونوگرافی معمولا همزمان با
عفونت انجام میشود ولی برای VCUG لازم است کشت ادرار منفی شده باشد و اسکن کلیه را نیز میتواند در
موارد مشکوک به عفونت کلیه برای تأیید بموقع عفونت و برای تشخیص آسیب کلیه، ۶ ماه بعد انجام داد.
در موارد عفونتهای ادراری پیچیده، پیگیری دراز مدت لازم است تا از آسیب و نارسائی کلیه و نیاز به دیالیز
و پیوند کلیه جلوگیری شود.
اگر در بررسیهای تصویر برداری (اسکن DMSA) مشخص شد اسکار کلیه ایجاد شده لازم است فشار خون بیمار حداقل ۶
ماه یکبار کنترل شود و در صورت بروز فشار خون اقدام به درمان آن شود.
مشخص است در صورتی که عفونت ادراری بسرعت تشخیص داده شده و درمان مناسب انجام شود از آسیب دائمی کلیه
پیشگیری میشود.
– در صورت وجود برگشت ادراری (رفلاکس) نیز بیمار روی داروهای پیشگیرانه گذاشته شده و به صورت دراز مدت پیگیری
میشود.
زیرا در این صورت امکان آسیب کلیه بیشتر و هر چه درجه رفلاکس بیشتر باشد امکان آسیب کلیه بیشتر است.
نحوه برخورد با رفلاکس را تیم متشکل از نفرولوژیست و اورولوژیست اطفال تعیین مینمایند.
بد نیست بدانید که : دلایل عفونت و wbc در آزمایش ادرار نوزاد
دلایل عفونت ادراری در نوزادان شامل نقص تکاملی دستگاه ادراری، تجمع میکروبها در اطراف مجاری ادراری
، برگشت ادرار و عوامل ژنتیکی میباشد. در زمان مشاهده علائم عفونت ادراری، والدین باید سریعاً
کودک خود را نزد پزشک ببرند. در این مقاله روشهای پیشگیری از عفونت ادراری، علائم آن در نوزادان
و کودکان و دلایل آن بیان شده است.
عفونت ادراری در نوزادان یکی از هشدارهای مهم برای والدین است که سریعاً نوزاد خود را نزد پزشک
متخصص ببرند تا از مشکلات بعدی کلیوی و مثانه جلوگیری شود. متخصصان اطفال همیشه به والدین
هشدار میدهند که بروز تب در فرزندانشان را جدی بگیرند و دلیل آن را ریشهیابی کنند، چراکه تبهای
غیرقابل توجیه که علت مشخصی برای آن پیدا نمیشود، میتواند نشانهای از ابتلای کودک به
عفونت ادراری باشد.
اصولا عفونت ادراری در کودکان دختر به علت ساختار خاص سیستم ادراری و تناسلی شان بیشتر
از پسران است، اما شیوع عفونت ادراری در نوزادان پسر مخصوصاً پسرهای ختنه نشده قبل از یک
سالگی بیشتر است. به این دلیل متخصصان بهترین زمان ختنه را تا قبل از یک سالگی و حتی در
ماه اول تولد میدانند که میتواند به جلوگیری از عفونت ادراری در نوزادان کمک کند.
kibod.com ، نینی بان