به کودکمان باقلا بدهیم یا نه
برخی از کودکان بشدت با خوردن و یا لمس و بوی باقلا
دچار مشکل می شوند ما در این مطلب از پرشین وی
قصد داریم به بررسی مضرات باقلا برای کودکان و تاثیر
باقلا بر روی کودکان فاویسمی بپردازیم.
باقلا برای کودکان
شاید جالب باشد که بدانید حتی لمسکردن باقلا نیز ممکن است مشکلساز باشد که علایم بیماریای را مخصوصاً در کودکان
ظاهر میکند که به اصطلاح به آن “فاویسم” میگویند.
از آن جا که این بیماری مادرزادی است از همان بدو تولد با گرفتن نمونه خون از نوزاد ۳ الی
۵ روزه، جداسازی و غربالگری میگردد و امکان پیشگیری و در صورت بروز، درمان آن وجود دارد.
“فاویسم” یک بیماری فصلی- ارثی و تغذیهای است که بصورت کمخونی و بیشتر در اثر خوردن باقلای سبز خام و
گاهی فریز شده و یا به دلیل مصرف برخی مواد شیمیایی اکسیدکننده و برخی از داروها در افراد حساس بروز
میکند.
کمبود آنزیمی به نام گلوکز ۵۶ فسفاتدیهیدروناژ به شکل ارثی از مادر به پسر منتقل میشود.
ژن این آنزیم بر روی کروموزوم سوار میشود و در این روند اگر خللی پیش بیاید فرد دچار فاویسم خواهد
شد.
این بیماری بیشتر و اغلب در پسران (کروموزوم ایکس در دختران دوتاست ولی در پسران فقط یک ایکس وجود دارد)
رخ میدهد و نسبت آن در دختران کم است.
سن شیوع بیماری از ۱ تا ۱۰ سالگی است.
بیشتر مبتلایان در رده سنی زیر ۵ سال قرار دارند.
در کودکان زیر یک سال نیز این بیماری ممکن است از طریق شیر مادر اتفاق بیافتد.
چرا باقلا؟ باقلا از جمله مواد اکسیدان است یعنی موادی که در آنها اکسیژن زیاد تولید میگردد.
در نتیجه باعث از بین رفتن گلبولهای قرمز فرد فاویسمیمیشود.
علائم بیماری کدامند؟ حاصل این مجموعه فرآیند به شکل کم خونی شدید، اسهال و استفراغ، تهوع، زردی سفیده چشم، زردی
پوست و خونیشدن رنگ ادرار خواهد بود.
خوردن باقلا برای کودکان
این بیماری در ابتدا و شروع اولیه گاهی بدون علامت و بدون وضوح است به همین دلیل ممکن است با
زردی و کم خونیهای دیگر اشتباه گرفته شود.
خانوادهها زیاد دلهره و ترس به خود راه ندهند چون ممکن است کودکشان با توجه به این که این بیماری
دائم با آنهاست فقط یکبار این علایم به آنها دست دهد و بایستی موارد و نکات پیشگیری لازم را رعایت
نمایند.
انتشار جغرافیایی این بیماری در ایران فاویسم بومی سواحل خزر میباشد.
این بیماری در سواحل خلیجفارس، ماهدشت، فسا، فیروزآباد و روستاهای شمالی ایرانشهر سیستان و بلوچستان نیز دیده میشود.
درمان بهترین درمان پیشگیری است یعنی: الف- انجام آزمایش خون در دوران نوزادی ب- در صورت مبتلا بودن کودکمان درمان
زیر نظر یک پزشک.
توجه داشته باشید اگراین موارد رعایت نشود و کودک دچار حملات فاویسم گردد ممکن است کودک در اثر کمخونی دچار
نارسایی قلبی شود پس به محض مشاهده علایم کودک را فوری به اورژانس برسانید.
توجه گاهی لازم است کودک شما چند روزی تا برطرف شدن مشکل در بیمارستان بستری گردد.
فاویسم یک بیماری جداگانهای است که خیلی ترسناک و خطرناک نیست بلکه قابل توجه است و نیاز به آگاهی ما
در این مورد دارد تا بتوانیم واکنش مناسبی در مورد این بیماری داشتهباشیم.
این بیماری مشکل خاصی ندارد چون فرد ممکن است در طول عمر فقط یک بار دچار بحران همولیز شود.
توصیه میشود اگر کودک شما مبتلا به فاویسم است حتی از کنار مزارع باقلا هم رد نشوید! در منزل از
نفتالین و حشرهکش نیز استفاده نکنید.
بیشتر بدانید از باقلاهایی که برخی کودکان را روانه بیمارستان میکند
باقلا از دانههایی است که بسیاری از خانوادهها در فصل بهار آن را مصرف میکنند
اما همین دانهها یکی از عوامل اصلی بروز علائم بیماری به نام “فاویسم” است
که باعث مراجعه کودکان در ماههای فروردین و اردیبهشت به بیمارستان میشود.
فاویسم یک بیماری ارثی خونی است که بهعلت کمبود یکی از آنزیمهای گلبولهای
قرمز ایجاد و بیشتر در پسرها دیده میشود و بیماران در حالت عادی، طبیعی هستند و هیچگونه علامتی ندارند مگرآنکه مواد خوراکی مانند باقلا استفاده کنند.
از جمله علائم این بیماری میتوان به تب خفیف، بیحالی، رنگ پریدگی، حالت
تهوع و گاهی استفراغ، قرمز یا تیره رنگ شدن ادرار به رنگ چای پُررنگ و گاهی درد شکم یا کمر اشاره کرد.
به گفته رییس بیمارستان کودکان امام حسین(ع) اصفهان، هر سال از اواخر
فروردین و در اردیبهشت، تعداد مراجعه کودکان بدلیل بروز علائم بیماری فاویسم به این بیمارستان افزایش مییابد.
دکتر مهرداد معمارزاده روز یکشنبه در گفت و گو با ایرنا با بیان اینکه مصرف
باقلا در بروز این بیماری تاثیر بسیاری دارد، افزود: خانوادهها باید هوشیار باشند
و اگر علائم این بیماری را در فرزند خود مشاهده کردند بسرعت او را به بیمارستان انتقال دهند یا به متخصص اطفال یا خون مراجعه کنند.
یک فوق تخصص خون و سرطان اطفال در اصفهان نیز به ایرنا گفت: نشانههای بیماری فاویسم بیشتر در ماه اردیبهشت شعلهور میشود و با افزایش تعداد بیماران آن بدلیل مصرف باقلا مواجه میشویم.
مضرات باقلا برای کودکان فابیسمی
دکتر سعید یوسفیان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: فاویسم، یک بیماری ژنتیکی
وابسته به کروموزوم ایکس(X) است که بطور معمول در جنس پسر اتفاق میافتد و در آن گلبولهای قرمز نسبت به مواد اُکسیدان حساس میشوند.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با بیان اینکه اُکسیدان در برخی
مواد غذایی مانند باقلا و نخود فرنگی، برخی داروها و عفونتها وجود دارد، اظهار داشت: تماس با برخی مواد مانند نفتالین و حنا نیز میتواند علائم این بیماری را بروز دهد.
یوسفیان با اشاره به اینکه علائم این بیماری مانند حالت ضعف و تب پس از ۲۴ تا ۴۸
ساعت و علائمی مانند رنگ پریدگی، زرد شدن مخاط چشم و پوست و پر رنگ شدن
رنگ ادرار بدلیل دفع هموگلوبین پس از ۴۸ تا ۷۲ ساعت بروز میکند، خاطرنشان کرد:
درمان این بیماری بصورت حمایتی است به این معنی که اگر هموگلوبین خون به حد
بسیار پایین نرسیده باشد از سُرم و مایع درمانی استفاده میشود در غیر این صورت به بیمار خون تزریق خواهد شد.
وی با تاکید براینکه این بیماری ژنتیکی است و فقط راه پیشگیری دارد، توضیح داد:
در برخی کشورها در هنگام تولد با تست اسکرین(G۶PD) بیماری فاویسم در کودکان
تشخیص داده میشود اما هنوز در کشور ما این کار انجام نمیشود بههمین دلیل
خانوادهها باید هوشیار باشند و اگر نمونههای آن را بویژه در خانواده مادری مشاهده کردند، احتمال بروز آن را در باره فرزندان خود در نظر بگیرند.
این پزشک با اشاره به اینکه این بیماری بیشتر در استانهای شمالی کشور شیوع
دارد، گفت: بطور میانگین ۳ تا ۴ درصد مردم در دنیا به فاویسم مبتلا هستند.
منبع: ماهنامه تغذیه و سلامتی