بچه هایی که اشتهایی به غذا ندارند چکار باید کرد

خیلی از والدین از کم اشتهایی کودکان خود شکایت دارند و می گویند فرزندشان تمایل زیادی به غذا خوردن ندارد
البته برخی از کودکان معمولا گوشی بازی می کنند و دوست ندارند غذا بخورند و یا بخاطر مسائلی بدغذا می شوند
یک مادر و یا پدر آگاه باید روند تغذیه کودک خود را مورد بررسی قرار دهد که آیا کودک همیشه بی اشتها است یا خیر؟
ما در این مطلب از پرشین وی قصد داریم راهکارهای درمان کم اشتهایی کودکان را مورد بررسی قرار دهیم

کم اشتهایی کودکان

این مبحث یکی از مسایل و مشکلاتی است که روزانه متخصصین اطفال با آن درگیر هستند وبسیاری از خانواده ها
بدون اینکه از مکانیسم سیری و گرسنگی مغز بچه اطلاع داشته باشند از پزشکان تجویز شریت اشتها آور در
خواست میکنندبطور کلی اشتهای انسان در یک مرکز در هیپوتالاموس مغز کنترل میشود و و این مرکز بطور کلی کار
خودش را صحیح انجام میدهد و نباید در کار ان دخالت انجام شود .

هر کودک یک طبیعت و سرشتی دارد یکی چاق یکی لاغر و… این که والدین دوست دارند بچه زیاد غذا
بخورد کاملا اشتباه است.بچه در صورت بی اشتهایی باید به پزشک مراجعه کند .
اولین بررسی کنترل وزن و قد کودک است.

کودکی که وزن و قد مناسب و نمودار رشد طبیعی دارد را نباید به اشتهایش کاری داشته باشیم.
بعضی والدین اصرار میکنند که هیچی نمیخورد .

ولی وقتی توضیح میدهیم که پس چطور وزن و قد کودک مناسب است.
باز هم قبول نمیکنند و مرتب در حال تعویض پزشکند که باید یک شربت جهت افزایش اشتهای کودک بگیرند..
یک عده هم میگویند اگر به زور به کودک غذا ندهیم از گرسنگی میمیرد.
(اصطلاحی که من بارها از والدین شنیده ام و روی حرفشان لجاجت هم دارند)این افراد اصلا به خلقت خداوند اعتمادندارند
و فکر میکنند که کرکز هیپوتالاموس مغز که خداوند افریده اشتباه کار میکند و انها فقط درست فکر میکنند و
باید به کودک به زور غذا بدهیم..

کم اشتهایی کودکان

در همین جا تاکید میکنم در هیچ شرایطی چه بیماری و چه سلامت حق ندارید به کودک به زور غذا
بدهید.و کودکی که وزن و نمودار رشد طبیعی دارد تنها دخالت والدین باید حذف تنقلات بی ارزش مانند ابمیوه های
مصنوعی شیرینی زیاد حتی شیر عسل.
حذف شیشه و پستانک و چیپس و پفک و… باشد.

خانواده اجازه ندارد غذا را به اجبار به کودک بدهد(دو بار این جمله را تکرار کردم که بدانید انجام این
کار فقط اسمش لجاجت است که لجاجت حاصل جهل).حال اگر در بررسی پزشک مشخص شد که کودک نمودار رشدی مناسبی ندارد.
اینجا هم حق نداریم به اجبار غذا و شربت اشتها کودک را چاق کنیم.در اینجا باید علل کمبود وزن کودک
بررسی شود.

اینجا پزشک باید دنبال علت کاهش وزن باشد نه اینکه با دادن یک شربت به اصطلاح اشتها اور صورت
مسیله را پاک کند..

بارها من کودکانی را دیده ام که عفونت ادراری دارند و تشخیص ان چند سال به تاخیر افتاده و تشخیص
زمانی صورت گرفته که اسیب جدی ببه کلیه کودک رسیده است.و در این چند سال فقط با اصرار والدین جهت
شربت اشتها هیچکس برای کودک یک ازمایش ادرار ساده درخواست نکرده یا درخواست شده و خانواده اهمیتی نداده و دنبال
همان شربت اشتهای خودش بوده است.

گاهی در بررسی ازمایشگاهی و رادیولو‍ژی انجام شده مشکلی وجود ندارد که در اینجا
میتوان یک سری مکمل های حاوی روی و ویتامین به کودک داد و کالری غذای کودک را زیاد کرد (مثلا
ماست پر چرب یا افزایش کالری غذا با افزایش درصد چربی غذا)ولی اینجا هم دادن اجباری غذا به کودک حتی
با وزن کم مطلاقا ممنوع است.و هیچ تاثیری در افزایش وزن کودک ندارد .

دلایل کم اشتهایی کودکان

به عنوان مثال در زمانی که کودک دچار استفراغ است.
خود این مرکزکنترل اشتها در مغز کودک جهت استراحت دادن به سیستم گوارش کودک بدن را دچار بی اشتهایی میکند
که سیستم گوارش که در اثر بیماری دچار اسیب شده است فرصت پیدا کند تا خودش را ترمیم کند.
و این مکانیسم بخوبی این کار را انجام میدهد.

حال خانواده به این مکانیسم اگاهی ندارد و فقط سعی میکند با خوراندن زورکی غذا به کودک و با اصطلاح
تقویت کودک او را بهبود ببخشد و این سبب تشدید استفراغ و تاخیر بهبودی بیماری میشود..
همانطور که وقتی شما بیمارید دوست دارید استراحت کنید و اگر به شما پیشنهاد ورزش کوه نوردی بدهند میگویید باشه
برای بعد از بهبودی یعنی درست است که کوه نوردی ورزش خوبیست ولی نباید در زمان بیماری باشد ..

همین موضوع در مورد سیستم گوارش هم صحیح است و برای بچه ای که استفراغ دارد باید معده و گوارش
او استراحت کند و دادن غذای سنگین مانند عصاره گوشت در این زمان مانند کوهنوردی در زمان بیماریست.
و باید صبر کنید زمانی که کودک بتدریج بهبود یابد در دوره نقاهت کم کم وضعیت تغذیه ای اش اصلاح
شود نه در زمان اوج شدت بیماریگاهی تمام این مشکلات به علت مصرف بیش از حد ابمیوه های مصنوعی شیرین
و شیرینی و شیر عسل و شیشه و پستانک حاصل میشود و کودک دیگر معده اش جایی برای مصرف غذا
ندارد که این هم باید به خانواده تذکر داده شوددرصدی از داروهایی که با نامهای تجاری مختلف جهت افزایش اشتها
بکار میرود حاوی تر کیبات سیپرو هپتادین است .

کم اشتهایی کودکان

که به هیچ وجه توصیه نمیشود.
بعضی از داروها در اصل ترکیبات ویتامینی و اغلب حاوی زینک(روی) هستند که به عنوان اشتها اور شناخته میشوند.مصرف این
ترکیبات مانعی ندارد ولی باید خانواده توجیح شود که هدف از دادن این دارو چاق و پر خور کردن کودک
به ضرب دارو نیست بلکه هدف اینست که اگر کمبود ویتامینی در رژیم غذایی کودک وجود دارد جبران شود.کودکانی که
مرتب والیدینشان به انها با اصرار و اجبار غذا میخورانند کودکانی هستند بد خلق .
لجباز.دارای مشکلات رفتاری زیاد و کم وزن.

دقیقا کودک لجبازی را از همین رفتار والدین می اموزد یعنی یاد میگیرد که والدین بر خلاف تمایل او به
اجبار به او میخواهند نظرشان را تحمیل کنند و او هم یاد میگیرد خلاف نظر والدین رفتار کند و علی
رغم گرسنگی غذا نخورد.و این لجبازی به سایر رفتارهای کودک هم منتهی خواهد شد.
خودتان تصور کنید دارید غذا میخورید و یک جمع ۲۰ نفره شما را تماشا میکنند و مرتب به شما تذکر
میدهند که تمیز بخور اینطور یا انطور بخور.قطعا به عبارت عامیانه این غذا کوفتتان خواهد شد.حال در خانواده کودک ۴
ساله در یک مهمانی خانوادگی دارد غذا میخورد و میبیند کانون توجه همه شده است .
خاله میگوید چرا گوشت غذا را نمیخوری.

کم اشتهایی کودکان

عمه میگوید بیشتر بخور تا مثل مرد عنکبوتی قوی بشی.
مادر بزرگ میگوید برایش بیشتر غذا بریزید.دایی میگوید اگه غذا کم بخوری مریض میشوی و باید دکتر بهت امپول بده.
عمو میگوید اگه یکم دیگه بخوری برات بادکنک میخرم…..

این مثال ساده و ببخشید به زبان عامیانه بارها در خانواده ها اتفاق می افتد و شما خودتان را جای
کودک بگزارید دقیقا کوفتتان میشود.قدیمها که خانواده های پر جمعیت و پر بچه بودند و امکانات رفاهی حالا مانند ماشین
ظرفشویی و لباس شویی و… نبود و مادر ها فرصت اینکه با قاشق دنبال بچه ها بروند و التماس و
منت کشی بکنند از بچه که یک قاشق بیشتر غذا بخورد(کاری که این روزها زیاد انجام میشود) چرا قدیمها بچه
ها اینقدر مشکلات تغذیه ای نبود.به این موضوع فکر کرده اید.فکر نمی کنید این مشکلات رفتاری شایع امروزی حاصل رفتار
اشتباه خودتان با کودک است..

***در انتها بعنوان متخصص اطفال میگویم وزن کم کودک نیاز به بررسی دارد و نباید با دادن زورکی غذا یا
داروی اشتها اور صورت مسیله را پاک کرد..

بیشتر بدانید از راهکارهای برخورد با بچه های بدغذا

۱) اگر فرزندتان ناگهان علاقه‌اش را به غذایی از دست می‌دهد و از خوردن آن امتناع می‌کند، به این موضوع توجهی نکنید.

اجازه دهید آنچه دوست دارد بخورد و آنچه را نمی‌خواهد نخورد و پس از اتمام زمان غذا خوردن،
ظرف غذایش را بدون هیچ اشاره و اهمیت دادن به موضوع بردارید. اگر مشخص کرد که:
«من از لوبیا بدم می‌آید» حساسیت نشان ندهید و چند روز بعد دوباره لوبیا در غذا بریزید.
احتمالا غذایش را می‌خورد چون می‌داند علاقه نداشتنش جلب توجه نمی‌کند و باید دنبال راه دیگری باشد.

۲) سخت‌گیر نباشید.

اگر کودک همواره از خوردن غذای خاصی خودداری می‌کند، برایش غذای دیگری تهیه کنید ولی چهره
کودک‌تان را در نظر بگیرید. اگر متوجه شود که این موضوع کانون توجه شما شده، بلافاصله آن را به عنوان وسیله‌ای برای تسلط بر شما به کار خواهد گرفت.

۳) وقتی کودک به خوبی غذا می‌خورد از او تعریف و تمجید کنید.

اگر اصرار دارید بچه به خاطر شما یا پدرش ۳ قاشق بیشتر بخورد، باید آن ۳ قاشق را میل کند و هیچ تخفیفی قائل نشوید.

۴) هرگاه متوجه شدید دلیل علاقه نداشتن به غذای خاص، طعم و مزه غذا نیست و تنها احساس نامطلوب غذا در زبان و دهان است، شیوه تهیه را عوض کنید.

بیشتر کودکان به هویج خام بیشتر از پخته علاقه‌مندند یا سیب‌زمینی سرخ‌کرده را به آب‌پز ترجیح می‌‌دهند. برحسب میل کودک، نوع غذا را تغییر دهید.

۵) هیچ‌گاه چند نوع خوراکی را به کودک پیشنهاد ندهید تا از میان آنها یکی را برگزیند؛

زیرا این کار برایتان دردسرساز می‌شود. تا حد امکان، برای اعضای خانواده یک نوع غذا بپزید. او باید بفهمد که خانه،
رستوران نیست؛ وگرنه پیام نادرستی از غذا خوردن دریافت می‌کند.

دکتر سلام / salamatiran