مزاج پاییز و زمستان و تدابیر آن
هر فردی از دیدگاه طب سنتی طبع و مزاج خاص خود را درد بهتر است
که هر کسی طبع بدن خود را بشناسد و متناسب با آن در هر فصل یکسری نکات و تغذیه خود را
اصلاح نماید مزاج فصل پاییز سرد وخشک است بنابراین در این فصل باید اصول تغذیه ای را رعایت
کرد تا متناسب با مزاجی که دارید تغذیه بشوید در ادامه با این مزاج ها بیشتر آشنا خواهیم شد
مزاج فصل پاییز
ایجاد فصول از رحمت رحمانیه حق متعال است.
فواید و حکمتهای بیشماری بر تغییرات فصول چهارگانه مترتب است که نه تنها برای حیات انسانها، بلکه برای حیات همه
موجودات ضروریست. این تغییرات قطعاً با تأثیراتی همراه است که آمادگی ما را
برای مقابله با آنها فراهم میکند.
فصل پاییز
مزاج این فصل، سرد و خشک است.
مزاج فصل پاییز در سرما و گرما معتدل، ولی در تری و خشکی همانند بهار به اعتدال نیست؛ چون آفتاب
تابستان هوا را کاملاً خشک کرده و اسباب تری در این فصل چندان آشکار نیست.
* در فصل پاییز، به ویژه در پاییزی که هوا متغیر است، باید بهداشت را بسیار رعایت کرد.
* نباید مواد غذایی خنک مصرف شود.
* آب سرد زیاد نخورید و بر سر نریزید.
* در این فصل نباید در جای سرد خوابید که بدن در اثر سرما به لرزش در آید.
* از گرمای نیمروزی و سرمای صبح باید پرهیز کرد و شبها و صبحها سر را از سرما پوشاند.
* نباید با شکم سیر خوابید.
* در این فصل باید از میوههای موسمی تا حد امکان دوری جست و زیاد نخورد.
از میوههای مناسب این فصل میتوان به سیب، به و گلابی اشاره کرد.
* باید به بیرون راندن مواد زائد از بدن پرداخت تا در زمستان گرد هم نیایند.
تدابیر مهم در فصل پاییز:
خودداری از مصرف غذاهای بسیار گرم: مزاج این فصل، همانطور که ذکر شد،
خشک است و از هر عملی که موجب افزایش خشکی بدن میشود، باید پرهیز کرد.
از جمله این موارد میتوان به غذاهای بسیار گرم، گوشتهای مانده، گوشت شکار و ادویهجات با گرمی زیاد اشاره کرد.
پرهیز از زیادهروی در نزدیکی: افراط در نزدیکی جنسی، هر چند که در هر زمانی برای جسم و روح
مضر است، ولی در فصل پاییز ضرر بیشتری دارد، زیرا مقاربت جنسی از خشکی افزاهای بسیار قوی است.
پرهیز از نوشیدن آب سرد: آب سرد موجب ضعف حلق و تارهای صوتی میشود و با توجه به شیوع
زیاد بیماریهای تنفسی فوقانی در این فصل، بهتر است از نوشیدن آن پرهیز شود.
پرهیز از قرار دادن سر در معرض مستقیم هوا: در فصل پائیز سر خود را بپوشانید زیرا سر بدون
پوشش به ویژه در اوایل صبح که هوا سرد است، موجب بسته شدن منافذ ی میشود.
بسته شدن این منافذ، سبب میشود که بخارات دفع نشود و تجمع آنها در سر باعث بروز برخی بیماریها، از
جمله نوعی زکام و سرفه میشود.
دوری از مکان سرد: اجتناب از خوابیدن در مکان سرد و حمام با آب سرد، به دلیل بسته شدن
منافذ ی و عوارض ناشی از آن که باید از این کار پرهیز کرد.
خودداری از استفراغ: در این فصل از انجام هر عملی مثل قی، که موجب تحریک خلطها میشود، باید پرهیز
نمود.
قی در این فصل زمینه را برای بیماریهای تبدار فراهم میکند.
تعادل در مصرف میوهها: زیادهروی در مصرف میوههای فصل مضر است و باید از این کار خودداری شود.
از میوههای مناسب این فصل میتوان به سیب، به و گلابی اشاره کرد.
پرهیز از اعراض نفسانی: اعراض نفسانی، به ویژه غم و اندوه، در هر فصلی ضرر است، ولی در فصل
پاییز به ویژه برای افرادی که زمینه بیماریهای سوداوی دارند، ضرر بیشتری دارد و باید تا حد امکان از این
موارد پرهیز نمود و به اموری مشغول شد که موجب سرور و شادی شود.
رطوبت بدن: به دلیل خشکی فصل و تأثیر آن روی بدن، لازم است از عواملی که موجب تری بدن
میشود، کمک گرفت.
یکی از این عوامل، حمام کردن است که برای رطوبت بخشی مناسب، بهتر است یک روز در میان، استحمام با
آب نیمگرم انجام گیرد؛ زیرا آب بسیار گرم باعث تحلیل رطوبت و افزایش خشکی بدن میشود.
همچنین میتوان برای رطوبت بیشتر از وان آب نیمگرم به مدت نیم ساعت استفاده کرد.
چرب کردن بدن با روغن بنفشه و بادام نیز از مواردیست که به افزایش رطوبت بدن و کاهش خشکی آن
کمک موثری میکند.
استفاده از عطر: در این فصل بهتر است برای تقویت روح از عطرها و بوهای خوش و ملایم استفاده
کرد.
غذاهای مناسب فصل: در این فصل، بهتر است غذاهای با گرمی معتدل مصرف شود.
گوشتها، گوشت بره و مرغ چاق مفید هستند.
از شیرینیها نیز آن چه از شکر، مغز بادام و پسته تهیه شده باشد، مناسب است.
بیشتر بدانید از توصیه طب سنتی برای تغذیه در پاییز
در پاییز آب کمتری بنوشید و اگر خواستید آب بخورید حتما بگذارید آب با دمای محیط عادت کند و بعد آن را بنوشید. در این فصل آب سرد نخورید.
اگر خواستید گوشت بخورید حتما با ادویه های گرم میل کنید؛ زیرا گوشت مزاج سرد دارد.
زیاد ورزش کنید.
در این فصل باد صبا از شرق می آید بنابراین باید خود را بپوشانید.
به اندازه بخوابید. افرادی که در این فصل خواب زیادی باید داشته باشند سردمزاجند بنابراین باید در این فصل خوابشان را زیاد کنند.
توصیه های مزاج پاییز سرد و خشک
در مزاج فصل پاییز درباره این که در فصل های مختلف چه چیز را باید خورد و یا نخورد احادیث فراوانی وجود دارد.
دکتر جزایری با اشاره به حدیثی از حضرت علی (ع) در این باره می گوید: حضرت علی (ع)
فرموده اند: «در آغاز فصل سرما (پاییز) خود را از سرما نگه دارید و در آخرش (فصل بهار)
خود را به آن بسپارید. زیرا سرما با تن ها همان می کند که با شاخه های درخت: در آغاز می سوزاند و در پایان، به برگ و بار می نشاند.»
این موضوع به این معنا است که در پاییز تن خود را بپوشایند زیرا باد با درخت ها همان
کاری را می کند که با بدن شما می کند؛ یعنی پاییز بدن را زرد و پژمرده می کند
بنابراین در فصل پاییز حتما باید غذاهای گرم و تر استفاده کنید و از غذاهای سرد و خشک بپرهیزید.
به گفته او غذاهایی که در فصل پاییز باید بخورید باید با توجه به مزاج باشد، افراد
مزاج گرم و خشک نباید غذاهای گرم و خشک بخورند. آن ها باید میوه هایی مثل سیب،
موز، بالنگ، کشمش، یا ریشه هایی مانند ترب، زردک، سیب زمینی، هویج و شلغم مصرف کنند.
از حبوبات می توانند لوبیا مصرف کنند، از گوشت ها هم گوشت بره و بوقلمون استفاده کنند.
اگر این عملکردها را به کار ببرند بیماری ها در آن کم می شود.
دکتر جزایری همچنین به بیماری هایی که در این فصل زیاد می شود هم اشاره دارد و توضیح
می دهد: بیماری ها در این فصل زیاد است. چون ما فصل سرد و خشک داریم خشکی ها
بر بدن عارض می شود. افرادی که این گونه هستند، معمولا آدم های وسواسی هستند
و در فصل پاییز افسردگی شان زیاد و گوشیه گیریشان بیشتر می شود. کم خونی و ورم لوزه ها
در این فصل زیادتر است. افرادی که مشکلات سیاتیکی دارند در فصل پاییز مشکل شان بیشتر
می شود و همین طور در این افراد انگل های گوارشی افزایش می یابد و ترک های بدن هم زیاد می شود.
توصیه او برای این دسته افراد این است که در این فصل غذاهایی بخوریند که ملین باشد
تا شکمشان کار کند. خاکشیر با آب داغ برای افرادی که صراوی و سودایی هستند توصیه
می شود چون این افراد مزاجشان خشک است باید در برنامه شان مصرف غذاهای ملین
را در نظر بگیرند. حدیث داریم که حتما میوه را به فصل بخورید
همشهری /سلامت