مالک شدن و راه های آن

در این مطلب ۴ راه قانونی برای مالک شدن آورده شده است . باید بدانید راه های مالک شدن چیزی غیر از این,
موارد نمی باشد . یکی از آنها این است که پول پرداخت کنی و زمین را بخری . دومی زمانی است که ملک به ارث,
می رسد .سوم زمانی است که با کسی شریک هستی و با پرداخت سهم او ملک را به صورت کامل صاحب ,
می شوی و مورد چهارم ایجاد آبادانی و عمران در زمین بدون صاحب می باشد .

راه های مالک شدن

یکی از مهم‌ترین موضوعات حقوقی که با ضمانت اجراهای قانونی نیز روبرو شده، راه های مالک شدن است ,
که در این گزارش، آنچه در مورد این نوع معامله لازم است بدانید ذکر شده است.

*از نظر قانون افراد تنها می‌توانند به چهار طریق مالک شوند:

۱_ یکی از این طرق «احیای اراضی موات و حیازت اشیا مباحه» است. در توضیح باید گفت که منظور از,
احیای اراضی موات مالک شدن زمین‌های بدون مالک و بدون استفاده از طریق عمران و آبادی آن‌هاست؛

به این ترتیب که شخص در زمین بی‌صاحبی که سابقه عمران هم ندارد، اقدام به زراعت، درخت‌کاری یا ساخت,
بنا کند و از این طریق زمین را مالک شود. اما منظور از حیازت اشیا مباحه، سیطره و تسلط مادی اشخاص,
بر چیزهای بدون مالک است.

راه های مالک شدن طبق قانون

در هر سرزمین منابعی وجود دارد که مالک خاص نداشته و عموم مردم حق استفاده از آن‌ها را دارند.

۲_ حال اگر افراد به قصد تملک از این اموال و منابع بهره‌برداری کنند تا میزانی که استفاده برده‌اند مالک,
محسوب می‌شوند. به‌عنوان مثال، فردی که حیوان ر‌ها در طبیعت را شکار می‌کند، طبق این قاعده,
مالک آن شناخته می‌شود.

در حال حاضر به دلیل حفظ مصالح عمومی، زمین‌های بدون استفاده و ثروت‌های عمومی در اختیار حکومت اسلامی,
قرار دارد تا با توجه به مصالح کشور، درباره آن‌ها تصمیم گرفته و اقدام شود، بنابراین شاهد هستیم,

که محدودیت‌های بسیاری در مورد احیای اراضی موات و حیازت مباحات وجود دارد. راه دیگر تملک، «قرارداد»,
است مانند اینکه کسی به صورت قانونی مالی را از دیگری خریداری کند یا هدیه بگیرد.

مالک شدن از راه اخذ به شفعه

۳_ قانونگذار راه دیگر مالک شدن افراد را «اخذ به شفعه» بیان کرده است. منظور از حق به شفعه این است ,
که در صورتی که ملک یا زمینی متعلق به دو نفر باشد و یکى از آن‌ها سهم خود را به فردی دیگر بفروشد؛

شریک حق دارد قیمتى را که مشترى داده است به او بدهد و سهمی را که خریداری کرده برای خود کند.

۴_ «ارث» دیگر سببی است که افراد را به صورت قهری در مقام مالک قرار می‌دهد. بنابراین اگر کسی,
به ترتیبی غیر از این چهار راه مالی را به دست آورد، قانون مالکیت او بر مال مورد نظر را قبول نمی‌کند,
و محترم نمی‌شمارد.

بیشتر بدانید نحوه اثبات مالکیت چگونه است؟

گاهی پیش می‌آید که همزمان دو یا چند نفر خود را مالک یک مال می‌دانند، در نتیجه اختلاف و دعوا میان آنها ,
بالا می‌‌گیرد. در این زمان قانونگذار قدم پیش می‌گذارد و راه حل اختلاف را نشان می‌دهد.

مالک شدن به صورت قانونی

راه چاره این است هرکس که مدعی مالکیت مال در اختیار دیگری است؛ با استفاده از دلایل اثبات مانند سند،
شاهد یا اماره ید درستی ادعای خود را ثابت کند. پس حواستان باشد اگر زمانی چنین مشکلی برای شما,
پیش آمد برای پیروزی در دعوا راهی ندارید جز این که دلایل اثباتی را رو کنید.

دلایل اثبات مالکیت

مهم‌ترین دلیل مالکیت، سند مالکیت است. امروزه املاک و اتومبیل‌ها مطابق قانون در دفاتر اسناد رسمی,
به ثبت می‌رسند؛ به این ترتیب دولت فقط کسی را که مال نام برده به نام او ثبت شده است،
مالک می‌شناسد.

اثبات مالکیت با شاهد

با این حال از ارزش اثباتی شاهد هم نباید غافل شد. خیلی از اوقات می‌توان با استفاده از شاهد مالکیت ,
خود را بر اموال ثابت کرد. البته فراموش نشود که شهادت هر شاهد اعتبار ندارد بلکه او باید راستگو ,
و موجه باشد و به ظاهر هم مشکلی که اعتبار شهادت او را خدشه‌دار سازد، نداشته باشد.

اماره ید یا تصرف، دیگر راه اثباتی مالکیت است. منظور از قاعده ید این است که شخصی که مالی در اختیار دارد,
و مانند مالک با آن رفتار می‌کند، مالک مال است مگر اینکه خلاف آن ثابت شود. به‌عنوان مثال,
کسی که اتومبیلی سوار است مالک آن بوده و نباید فکر کرد که او اتومبیل را از راه غیرقانونی ,
و نامشروع به دست آورده است.

بنابراین تصرف در مال به‌ عنوان مالکیت، دلیل مالک بودن فرد متصرف است. اماره ید تا جایی اعتبار دارد ,
که دلیل دیگری مانند سند مالکیت یا شاهد خلاف آن را اثبات نکند.

در صورتی که فردی مدعی شود متصرف، مالک مال نبوده و این را هم با استفاده از سند یا شهود اثبات کند؛
مالکیت متصرف منتفی است. در همان مثالی که گفتیم اگر کسی پیدا شود و سند مالکیت اتومبیل را ,
نشان دهد، دیگر مالکیت متصرف منتفی خواهد بود.

اما نکته آخر اینکه در روزگار ما در دست داشتن سند مالکیت، قولنامه‌ یا بنچاق نشانه تصرف دارنده آن ,
محسوب می‌شود؛ بنابراین تسلط مادی بر اموال، دیگر تنها معیار شناخته‌شده تصرف نیست.

به عنوان مثال کسی که سند اتومبیلی را به نام خود دست دارد، مالک آن محسوب می‌شود، بدون اینکه,
حتی اتومبیل را در تصرف داشته باشد.

باشگاه خبرنگاران , روزنامه حمایت