عنف و اکراه |معنای عنف و اکراه در قانون

در این مطلب با موضع عنف و اکراه آشنا می شوید . در عنف عملی را به زور و خشونت انجام دادن است و در اکراه ,
طرف مقابل تمایلی به انجام آن کار ندارد و با تهدید مجبور به انجام آن کار می شود .در اینجا به موضوع زنا با عنف و اکراه ,
پرداخته شده است و نحوه برخورد قانون با چنین مورادی بیان شده است . با پرشین وی همراه باشید .
عنف و اکراه
با توجه به اینکه در ادبیات حقوقی و قضایی ما عبارت “زنا و لواط به عنف” رواج یافته، لازم است معنای “عنف” مشخص شود.
“عنف” در لغت به معنای “سختی، درشتی، تندی و غلبه و زور و معادل کلمه لاتین Violence به معنای “خشونت و زور”,
آمده است. دکتر جعفری لنگرودی عناصر عنف را چنین ذکر کرده است:
۱. فعل از اعضا و جوارح و بر انسان دیگری واقع شود.
2. مفعولبه رضایت نداشته باشد.
برایناساس، اظهار واکنش مادی از سوی مفعولبه شرط نیست.
وی اگرچه تدافع و تمانع مفعولبه (مقاومت) را شرط نمیداند؛ اما معتقد است مجنیعلیه باید شایستگی اظهار کراهت,
را داشته باشد و ازاینرو جماع با نائم (شخص خواب) را جماع به عنف محسوب نمیکند.
آنچه از عبارت “عنف” برداشت میشود، قهر و غلبه است که لازمه آن اظهار کراهت و مقاومت از سوی ,
بزهدیده میباشد.
پس اگر تنها زنای به عنف مشمول حد قتل باشد، مواردی مانند خواب یا بیهوشی بزهدیده داخل ,
در زنای مستوجب قتل نخواهد بود.
“اکراه” نیز که در ماده ۸۲ مورد اشاره قرار گرفته، معنایی متفاوت از عنف دارد. در اکراه شخص به امر ناخوشایندی,
بیم داده و تهدید میشود و از ترس تهدید، تن به انجام کاری میدهد که خوشایند او نیست.
پس در اکراه قصد فعل وجود دارد؛ اما به جهت تهدید، اختیار سلب میشود. با این اوصاف در زنای اکراهی,
اگرچه عنف وجود ندارد و زن بدون مقاومت تسلیم میشود؛
تن دادن به زنا با تهدید
اما به جهت تهدید به قتل، افشای سرّ یا موارد دیگر تن به زنا میدهد. بدیهی است که اجبار یا الجاء نیز ,
حد اعلای اکراه میباشد؛ زیرا در آن نه اختیار است و نه قصد فعل.
اکراه” نیز که در ماده ۸۲ مورد اشاره قرار گرفته، معنایی متفاوت از عنف دارد. در اکراه شخص به امر,
ناخوشایندی بیم داده و تهدید میشود و از ترس تهدید، تن به انجام کاری میدهد ,
که خوشایند او نیست.
پس در اکراه قصد فعل وجود دارد؛ اما به جهت تهدید، اختیار سلب میشود.
به هر حال، آنچه از ظاهر بند (د) ماده ۸۲ برداشت میشود این است که زنا با شخص خواب یا بیهوش نه زنا ,
به عنف و نه زنای اکراهی است تا موجب حد قتل باشد. با این وجود، برخی نویسندگان جهل و خواب ,
بزهدیده را اجبار معنوی دانسته و آن را مشمول حد قتل تلقی کردهاند.
شعبه ۲۷ دیوان عالی کشور نیز در حکم شماره ۸ مورخ ۱۴ فروردین ۱۳۷۴ خود، موردی را که زانی,
با تزریق آمپول زن را بیهوش و سپس با وی زنا میکند، زنا به عنف و اکراه دانسته است.
حکم زنای اکراهی و مفهوم آن در فقه امامیه
در کتب فقهی از جمله مواردی که زانی کشته میشود، زنای اکراهی ذکر شده است؛ چنانکه صاحب جواهر ,
مینویسد: “وکذا یقتَل مَن زَنی بامرأه مکرهاً لها”؛ کشته میشود کسی که با زنی زنا کند،
در حالی که زن را اکراه کرده است.
معنای غصب
به عقیده یکی از فقهای معاصر، “غصب” از لحاظ لغوی به معنای “اخذ شیئی به عدوان” است و عبارت “غصب فرج”,
تسلط بر زن بدون رضایت وی معنا شده است. ازاینرو در موارد خواب یا بیهوشی نیز غصب فرج صدق میکند.
وی با بیان اینکه احتمال دارد غصب در روایات مذکور، انصراف به موارد قهر و غلبه داشته باشد، با توجه به ,
لزوم احتیاط در دماء قائل به این نظر است که حکم قتل صرفاً در موارد قهر و غلبه و کراهت جاری است.
بیشتر بدانید تجاوزبه عنف چیست ؟
تجاوز به عنف شدید تر از خشونت جنسی است که طی آن مردی به عنف و بدون رضایت زن با او نزدیکی کند.
عنف یعنی خشونت و زور ومنظور از اصطلاح تجاوز به عنف انجام نزدیکی جنسی بدون رضایت زن ,
و با استفاده از قهر و غلبه است.
تجاوز به عنف نوعی از زنا محسوب می شود و درتمام کشورها مجازات شدیدی دارد وجنایت محسوب می شود.
فرقی بین جانی از این نظرکه جوان “غیرجوان “محصن یاغیرمحصن باشد وجود ندارد.
براساس ماده ۸۲ قانون مجازات اسلامی حد زنای به عنف اعدام است.
گروه وکلای یاسا , چتر عدالت