بخور نخورهای دوران شیردهی

دوران شیردهی دورانی است که مادر مانند دوران بارداری باید حواسش به تغذیه مناسب باشد
زیرا در این دوران کودک از مادر تعذیه می کند و مادر نیز باید انواع املاح معدنی مخصوصا کلسیم را بیشتر
مصرف کند و همچنین از انواع ویتامین ها نیز غافل نشود تا بدن خود مادر تحلیل نرود در ادامه مطلب از
پرشین وی قصد داریم برای شما عزیزان تغذیه دوران شیردهی را به طور کامل مورد بررسی قرار دهیم

تغذیه دوران شیردهی

خیلی از مادران خیال می‌کنند فقط نوع تغذیه‌شان در دوران بارداری از اهمیت زیادی برخوردار است، در حالی که بیشتر
متخصصان تغذیه می‌گویند اهمیت تغذیه مادر در دوران شیردهی به هیچ وجه کمتر از اهمیت تغذیه در دوران بارداری نیست؛
چراکه ذخایر بدن مادر در دوران بارداری تقریبا به اتمام می‌رسد و برای بازگشت به وضعیت عادی و تولید شیر
کافی مجبور است به تغذیه خود توجه بیشتری نشان دهد.

در همین زمینه، پای صحبت‌های دکتر سیدضیاءالدین مظهری، متخصص تغذیه و رژیم درمانی نشسته‌ایم.

▪ آقای دکتر! در دوران شیردهی، مادران باید از کدام گروه‌های غذایی بیشتر استفاده کنند؟

ـ شیردهی، نیاز مادر را
به تمامی‌گروه‌ها افزایش می‌دهد.مادر شیرده نیازهای افزوده‌تری نسبت به سایر دوران‌های زندگی‌اش به تمامی گروه‌های غذایی دارد و مصرف بیشتر آنها توصیه می‌شود.
به طور مثال، گروه نان و غلات شامل گندم، جو، جودوسر، برنج و فرآورده‌های غلات است و توصیه می‌شود سهمی
‌از انرژی دریافتی از این گروه غذایی (معادل ۱۱ تا ۱۲ واحد) البته از نوع کامل‌اش دریافت شود.
گروه دوم سبزیجات هستند.این دسته از مواد غذایی چه به صورت‌ برگی، ساقه‌ای و ریشه‌ای و یا میوه‌ای مثل گوجه‌فرنگی، کدو، بادمجان، خیار
و گل‌کلم، لوبیای سبز، نخودفرنگی و عدس و انواع کلم‌ها به میزان ۵ تا ۷ واحد به صورت خام و
پخته در طول برنامه‌های غذایی روزانه باید میل شوند.

یادتان باشد که هر واحد سبزیجات معادل ۱۰۰ گرم یا یک لیوان به صورت خام و نیم لیوان به صورت
پخته است.

▪ نظرتان درباره میزان مصرف میوه‌ها، لبنیات، انواع گوشت‌ها و چربی‌ها چیست؟

ـ درباره میوه‌ها باید گفت که بهتر است
به میزان ۳ تا ۴ واحد یعنی ۳۰۰ تا ۴۰۰ گرم از انواع میوه‌جات فصل به رنگ‌های مختلف به صورت
آب‌میوه یا خود میوه یا کمپوت‌های خانگی بدون شکر مورد استفاده قرار گیرد.

تغذیه دوران شیردهی

درباره گروه شیر و لبنیات نیز باید بگوییم که اهمیت این گروه نه تنها از بعد ارزش تغذیه‌ای بسیار چشم‌گیراست
بلکه از منابع بسیار ارزنده‌ای جهت تامین کلسیم و ویتامین b۲ نیز محسوب می‌شود.
از این رو، خانم‌های شیرده بهتر است روزانه ۳ تا ۴ واحد از این گروه غذایی میل کنند.

در زمینه میزان مصرف گروه گوشت‌ها، حبوبات، دانه‌ها و مغزها و حتی تخم‌مرغ نیز باید گفت از منابع مناسب پروتئین
حیوانی، ویتامین‌های b۱۲ و b۶ و مواد معدنی نظیر فسفر، روی و مخصوصا آهن هستند.
از این رو، میزان سهم روزانه ۳ تا ۴ واحد (۹۰ تا ۱۲۰ گرم) گوشت قرمز و سفید یا جایگزین‌های
آنها برای این خانم‌ها توصیه می‌شود.یادتان نرود که هر واحد گوشت معادل ۳۰ گرم گوشت یا یک عدد تخم‌مرغ، ۳/۱ لیوان دانه‌ها و مغزها و
نصف لیوان حبوبات پخته محاسبه می‌شود.

گروه آخر نیز چربی‌ها و روغن‌ها هستند.
اما با توجه به انرژی متراکم شان، به عنوان یک گروه مستقل به حساب نمی‌آیند، چرا که به صورت مریی
و نامریی در جیره غذایی افراد وجود دارند و باید در مصرف‌شان حد اعتدال را رعایت کرد.

▪ خب، اگر بخواهد همه این‌ها را مصرف کند که دچار اضافه وزن می‌شود!

ـ ببینید؛ در دوران شیردهی نیز
مانند ایام بارداری سازش‌های متابولیکی خاصی در هضم و جذب مواد غذایی میل شده‌ ایجاد می‌شود.
از کمترین میزان انرژی، پروتئین و انواع ویتامین و املاح دریافتی بهترین استفاده به عمل می‌آید ولی کوچک‌ترین اضافه دریافت
انرژی به صورت افزایش مداوم وزن و چاقی به درجات مختلف پدیدار می‌شود.

مناسب ترین تغذیه دوران شیردهی

از این رو، مادرانی که به سلامت و تناسب اندام خود اهمیت می‌دهند با توجه به حد متوسط شیر تولید
شده (در اکثر بانوان به میزان ۷۵۰ میلی‌لیتر شیر) نباید در ۶ ماهه اول تولد (نسبت به انرژی مورد نیاز
قبل از بارداری) بیش از ۳۴۰ کیلوکالری و در ۶ ماهه دوم نباید بیش از ۴۰۰ کیلوکالری دریافت کنند.
لذا هرگونه پرخوری و گرایش به هله‌هوله و تنقلات که متراکم از انرژی و فاقد موادمغذی مکفی هستند نباید به
جیره روزانه مادران شیرده افزوده شود.در ضمن، یکی از عوامل تاثیرگذار بر افزایش وزن مادران شیرده عادت به ناخنک زدن و ریزه‌خواری و گرایش شدید
به مصرف مواد شیرین است که توصیه می‌شود تا حد ممکن محدود شوند اما به هیچ عنوان رژیم کم کالری
گرفتن جایز نیست.

▪ آیا غذایی که یک مادر شیرده می‌خورد، امکان دارد که فرزندش را هم بیازارد؟

ـ به هر حال، تعدادی
از شیرخواران در قبال بعضی از موادغذایی میل‌ شده توسط مادرشان دچار دل‌درد، ناآرامی و کولیت می‌شوند و یا از
استعمال بو و طعم آنها به شیر تولید شده دچار بی‌میلی می‌شوند.البته چنین رخدادهایی به طور دقیق قابل پیش‌بینی و پیشگیری نیستند اما این مادران با توجه به نوع موادغذایی مصرفی
و عکس‌العمل فرزندشان، شخصا می‌توانند تصمیم بگیرند که کدام ماده غذایی را حذف کنند یا از میزان مصرف‌شان بکاهند.
برخی از این غذاها عبارت‌اند از: سیر، پیاز، کلم، شلغم، لوبیای سبز و حبوبات، ریواس و زردآلو که احتمال ایجاد
دل‌دردهای ۲۴ ساعته را برای شیرخوار بالا می‌برند.

تغذیه دوران شیردهی

در ضمن، مصرف زیاد هندوانه، خربزه، هلو و دیگر میوه‌های نوبرانه، کامل نرسیده و کال در ایجاد اسهال و دل‌درد
تاثیرگذارند.
در بعضی خانواده‌ها نیز مصرف برخی موادغذایی توسط مادر در فرزند شیرخوارشان ایجاد حساسیت و آلرژی می‌کند که از جمله
آنها می‌توان به شیر گاو، تخم‌مرغ، فرآورده‌های گوشتی، بادام‌زمینی، فرآورده‌های سویا اشاره کرد که بهتر است از برنامه غذایی حذف
شوند.

▪ و چه غذاهایی کمک می‌کنند شیر مادر زیاد شود؟

ـ به‌طور تجربی مشخص شده مصرف برخی خوراکی‌هاافزایش‌دهنده شیر مادر
است ولی دلایل علمی در قبال آنها و عملکردشان در چرخه‌های زیست- ‌شیمیایی پروسه تولید شیر ارایه نشده است و
جمعی از پژوهشگران بر این باورند که شاید یک عقیده دیرپا و ریشه‌دار در مورد مصرف آنها موجب آرامش خیال
و اعتماد به نفس بیشتر در مادران می‌شود.

گسترده‌ترین و اثرگذارترین این خوراکی‌ها عبارت‌اند از: شبدر، بادام، کنجد، شاهدانه، دم‌کرده رازیانه، شیر، ماست و دوغ، ماءالشعیر، ماهی، کاهو
و غلات پرک شده مخصوصا جوی‌ پرک شده که توصیه می‌شود به‌صورت تلفیق ‌شده در کنار هم به مصرف برسند

بیشتر بدانید از نیازهای غذایی مادر در دوران  شیردهی

در دوران بارداری، جنین ، بسیاری از ذخائر بدن مادر را مصرف می‌کند و اگر مادر در دوران شیردهی تغذیه نامناسبی
داشته باشد، به مرور خصوصاً با زایمانهای مکرر قوایش تحلیل می‌رود ، استخوانهایش پوک می‌شود ،
ریزش مو پیدا می‌کند و گاهی ازترس اینکه این عوارض پیش آید آنقدر پرخوری می‌کند که وزنش بالا
رفته و بازگشت به وزن پیش از بارداری بسیار مشکل خواهد شد. پس بسیار اهمیت دارد مادر
دقیقاً بداند چه میزان انرژی و مواد مغذی نیاز دارد.

انرژی : مادر برای تهیه شیر ۵۰۰ کالری انرژی اضافه بر نیاز بدنش لازم دارد. به عبارتی اگر پیش
از بار داری ۲۰۰۰ کالری انرژی در روز نیاز او را تامین می‌کرده، در شیردهی ۲۵۰۰ کالری انرژی
لازم دارد. علاوه بر این ۵۰۰ کالری مقداری انرژی هم از چربی های ذخیره شده در دوران بارداری
تامین می‌شود که این مساله باعث می‌شود، اگر مادر براساس مقادیر خواسته شده در این
دوران، غذا مصرف کند به مرور هر ماه نیم کیلو لاغر می‌شود ( چاقی دوران بارداری بر طرف خواهد شد).
براساس میزان انرژی لازم در دوران شیردهی ، غذاهای تامین کننده آن داده می‌شوند.

 پروتئین : در دوران شیردهی نیاز مادر به پروتئین فقط ۱۵گرم اضافه می‌شود. ازاین رو کل پروتئین
مورد نیاز حدود ۶۵ تا۷۰ گرم در روز است . این میزان پروتئین با مصرف ۳ لیوان شیر در روز، ۱عدد
تخم مرغ و ۱۸۰ تا ۳۰۰ گرم  گوشت و حبوبات تامین می‌شود.

املاح : بهترین املاح کلسیم و آهن هستند که اگر مادر مشکل کم خونی داشته باشد و یا در
معرض کم خونی باشد مصرف قرص فرو سولفات ضروری است. برای تامین کلسیم مادر باید
در روز ۳ تا ۴ لیوان شیرکم چربی و سبزیجات برگ سبز مثل اسفناج ، نعناع ،جعفری ، کرفس و کلم و نیز مغز بادام و بادام زمینی مصرف کند.

iranhalls.com