کودکان حرف نشنو

برخی از والدین همواره از این شکایت دارند که به چه دلیل کودکانشان از آنان حرف شنوی ندارند و حرف نشنو هستند. ما در این مطلب از پرشین وی
قصد داریم بگوییم که با کودک حرف نشنو چه کنیم و نکات رفتاری با کودک
چگونه است. تا انتهای این مطلب همراه ما باشید

با کودک حرف نشنو چه کنیم

اصولا اکثر والدین همیشه گلایه می کنند که چرا فرزندشان از دستورات آنها اطاعت نمی کند.
در این مقاله ابتدا به علت هایی که موجب می شود فرزندان به حرف والدین توجه نمی کنند اشاره می
شود و سپس به نکاتی که در حرف شنوی فرزند از اولیاء موثر است پرداخته می شود.

● علل حرف نشنوی فرزند از والدین: ▪ عدم تناسب وظایف واگذاری به فرزند با توانایی او: اگر تکالیف با
سن و سال و روحیه فرزند مطابق نباشد فرزند به حرف والدین گوش نمی دهد مثلا گاهی ما به فرزند
کوچکتر وظایف فرزند بزرگتر را می دهیم و یا از فرزند بزرگ خود کارهای بچه گانه انتظار داریم.

با کودک حرف نشنو چه کنیم

▪ عصبانیت والدین در زمان واگذاری مسئولیت: گاهی والدین با عصبانیت و زور می خواهند حرف خود را به کرسی
بنشانند که این مسئله در نوجوانان باعث مقاومت بیشتر آنها در برابر حرف والدین می شود ولی اگر به با
نرمی و مهربانی انتظارات خود را بگویند فرزند بهتر و زودتر به حرف آنها توجه می کند.
محبت به فرزند پس از انجام وظیفه: اگر در زمان انجام تکالیف از فرزندمان تشکر کرده و با مهربانی پاسخگوی
کارهایش باشیم در دفعات بعدی او تشویق می شود که زودتر به حرف ما عمل کند.

نکاتی که در حرف شنوی فرزند اثرات مثبت می گذارد: ▪ واگذاری تکالیف به فرزند از دوران کودکی: از زمانی
که فرزندمان از همان دوران طفولیت و کودکی می تواند کاری را انجام دهد به او وظیفه ای واگذار کنیم
تا در نوجوانی به انجام وظیفه عادت کند.
▪ عمل کردن به وظیفه توسط خود پدر و مادر: انتظار انجام وظیفه توسط فرزند اگر خود والدین مقید به
انجام آن نباشند نتیجه ای ندارد مثلا اول خودمان نماز بخوانیم بعد به فرزند بگوییم نماز بخوان.
▪ آموزش کار خواسته شده از فرزند: زمانی فرزندمان بهتر به انجام کاری می پردازد که راه انجام صحیح آن
را یاد گرفته باشد.

راهنمای اینکه با کودک حرف نشنو چه کنیم

نه اینکه بدون آموزش قبلی، انجام صحیح کاری را از او انتظار داشته باشیم.
▪ واگذاری کارها بعد از تفریح فرزند: زمانی که فرزند در حال انجام کار مورد علاقه خود مثلا بازی است،
انتظار انجام یک کار فوری از او بیهوده است.
▪ واگذاری کار به همه فرزندان: اگر والدین همه کارهای خود را از فرزند کوچکتر بخواهند باعث ایجاد جر و
بحث میان آنان و فرزندان بزرگتر می شوند و فرزند بزرگتر نیز از این موقعیت سوءاستفاده می کند.
▪ اطاعت پدر و مادر از یکدیگر: اگر زن یا شوهر به یکدیگر وظیفه ای را واگذار کرده و طرف
مقابل از انجام آن کار سرباز زند فرزندان نیز یاد می گیرند که به حرف پدر و مادر خود توجه
نداشته باشند.

▪ نوشتن برنامه وظایف فرزند: در صورتی که وظایف مورد انتظار خود را برای فرزند خود بنویسیم او دچار سردرگمی
نمی شود.
▪ توجه به انتظارات فرزند: اگر انتظارات والدین و فرزندان از همدیگر یک جانبه باشد و او نیز کاری را
از والدین بخواهد که آنها انجام ندهند فرزند نیز یاد می گیرد که به حرفه والدین گوش ندهد.
▪ کارهای مورد علاقه واگذار شود: فرزند کار دوست داشتنی را بهتر انجام می دهد ولی اگر خسته باشد باید
آن را به زمان دیگری واگذار کرد.

▪ عدم خشونت در زمان حرف شنوی: برخورد خشن و گاهی تنبیه در زمان عدم انجام کار از سوی فرزند
رابطه ما را با او به رابطه کینه و دشمنی تبدیل می کند.
▪ نداشتن حساسیت های زیاد در انجام تکالیف: اگر حرفی به فرزند زدیم و او تا حدی که توانسته به
آن عمل کرد ولی باز حساسیت زیاد در انجام بیشتر تکلیف داشتیم او را به فردی وسواسی و مضطرب در
کارها تبدیل می کنیم.

رفتار و برخورد با کودک نافرمان

▪ فقط از کلمات تشویقی استفاده کنیم: فرزند خود را بعد از انجام کار خواسته شده با کلمات مثبت و
خوب و یا جایزه تشویق کنیم مثلا آفرین به تو دختر و یا پسر خوب که حرف گوش می کنی
که او بداند ما قدرشناس هستیم و کار خوب او را فهمیده ایم.
ولی اگر کلمات منفی به کار برده شود مثلا تو هیچ وقت حرف گوش نمی کنی او را دلسرد کرده
و پیش خودش می گوید ارزشی ندارد که برای مادر و یا پدرم کار کنم.

▪ جدیت والدین در انجام کار خواسته شده از فرزند: اگر کاری به صورت اختیاری از فرزند خواسته شود شاید
او در انجام آن سستی و تنبلی کند و باید به شکل جدی و قاطعانه از فرزندمان انجام کار را
بخواهیم و اگر انجام نداد از کارهای مورد علاقه او را محروم کنیم.

▪ در دوره نوجوانی زمانی که فرزند خود را به صورت منطقی و آگاهانه نسبت به کاری موظف کنیم او
بهتر انجام می دهد تا اینکه فقط کورکورانه او را نسبت به انجام یک تکلیف وادار کنیم.
▪ نکته آخر اینکه والدین باید بدانند عمل کردن به مسائلی که گفته شد در کودکی و بعد در اوایل
دوره نوجوانی اثرات زیادی دارد و اگر والدین در زمانی که شخصیت فرزندشان در اواخر دوره نوجوانی در حال کامل
شدن است بخواهند کار خود را شروع کرده و عادت حرف شنوی را در او تثبیت کنند دیگر دیر شده
است و به سختی می توان این عادت را در فرزند ایجاد نمود.

بیشتر بدانید از نکات رفتاری با کودک نافرمان

۱. به فرزندتان بگویید از او چه می‌خواهید

بنا بر گفته‌ی اُکول اسمیت، از بزرگ‌ترین اشتباه‌هایی که والدین مرتکب می‌شوند، ارائه‌ی دستورات منفی است، مثل اینکه «ندو!» یا «به فلان‌چیز دست نزن!» درباره‌ی جمله‌ی اول، از آنجایی که کودکان مهارت استدلال منطقی ضعیفی دارند، برایشان واضح نیست که به‌جای «ندویدن»، چه کاری باید انجام دهند. او می‌نویسد: «اگر او ندود، پس چه کاری باید انجام دهد؟ باید ورجه‌وورجه کند؟ بپرد؟ لی‌لی برود؟ بخزد؟ پرواز کند؟ بی‌حرکت بایستد؟» درباره‌ی جمله‌ی دوم، باز هم کمبود استدلال منطقی در کودکان نقش مهمی ایفا می‌کند، آنها کنترل ضعیفی روی انگیزه خود از انجام کارها دارند.

اُکول اسمیت پیشنهاد می‌دهد در عوض از جملات دستوری مثبت استفاده کنید: «لطفا راه برو!» و «لطفا دست‌هات رو کنارت نگه‌ دار!» مثال‌های دیگر عبارت‌اند از:

به‌جای گفتن «خواهرت رو نزن!» بگویید: «لطفا دست‌های مهربان داشته باش.»
به‌جای «توپ رو پرت نکن!» بگویید: «لطفا توپ رو توی دستت نگه‌دار.»

۲. دستورالعمل‌های واضح و دقیق بدهید

همین حالا آنلاین سؤالت رو از متخصص کودکان بپرس
فهمیدن و دنبال‌کردن زنجیره‌ای از دستورالعمل‌ها برای کودک دشوار است. برای اینکه در سطح خودش با او ارتباط برقرار کنید، در هر نوبت، فقط یک جمله‌ی دستوری به او بگویید تا بتواند تمرکز خود را حفظ کند؛ برای مثال، اُکول اسمیت توصیه می‌کند بگویید: «لطفا کفش‌هایت را بردار!» و در نوبت بعدی که کودک‌ برگشت، بگویید: «لطفا کفش‌هایت را بپوش!»

با کودک حرف نشنو چه کنیم

با کودک حرف نشنو چه کنیم و رفتار مناسب چیست؟

۳. درخواست را به سرگرمی تبدیل کنید.
اُکول اسمیت می‌گوید: «کودکان با بازی‌کردن یاد می‌گیرند، نزدیک می‌شوند و ارتباط برقرار می‌کنند.» به همین دلیل است که او توصیه می‌کند درخواست‌های خود را در قالبی جالب، مثل بازی، مسابقه یا ترانه ارائه دهید؛ به‌ویژه اگر کودک شما به یک بازی علاقه‌ی خاصی دارد.

برای مثال، درباره‌ی مرتب‌کردن اسباب‌بازی‌ها این‌طور می‌نویسد: «از کودک بخواهید اسباب‌بازی‌ها را (به‌آرامی!) درون جعبه‌ی اسباب‌بازی‌ها پرت کند. بعد هم تعداد گل‌های زده را حساب کند و ببیند آیا گل‌های بیشتری نسبت به دیروز زده یا نه. برای یافتن کفش‌ها، به کودک‌تان بگویید تصور کند در حال ماجراجویی است و ٬دنبال یک غول کفشی بگردد٬ برای به رختخواب‌رفتن، وانمود کنید دلقکی هستید که صدای جالبی دارد و اگر کودک زودتر به رخت‌خواب نرود، او را قلقلک می‌دهید.»

۴. همدلی کنید.

خیلی از ما معمولا طوری با کودک‌مان حرف می‌زنیم که خودمان دوست نداریم آن‌طور با ما صحبت شود. اگر کسی مدام از شما بخواهد از کاری که می‌کنید و برایتان جالب و مهم است، دست بکشید و به‌جای آن کار دیگری انجام دهید که هیچ تعلق خاطری به آن ندارید، چه احساسی پیدا می‌کنید؟

اُکول اسمیت می‌گوید به‌جای گفتن «گفتم همین‌الان انجام بده! چرا هیچ‌وقت حرف من رو گوش نمی‌کنی!؟ گفتم همین الان!» با کودک همدلی کنید و بگویید: «می‌دونم الان مشغول هستی. نمی‌خوام بازی‌ت رو به‌هم بزنم، اما باید ازت بخوام کفش‌هات رو مرتب کنی. ترجیح می‌دی الان این کار رو انجام بدی تا زودتر برگردی سر بازی‌ت یا بازی‌ت رو تا پنج دقیقه‌ی دیگه تموم کنی و بعد بری سراغ مرتب‌کردن کفش‌هات؟»

ایران پردیس