چگونه کودک خود را نمازخوان کنیم؟
خیلی از والدین مذهبی تمایل دارند که یک الگو مناسب مذهبی برای کودکانشان باشند و تمایل دارند که یک کودک نماز خوان تربیت کنند. ما در این مطلب از پرشین وی قصد داریم بگوییم که چگونه کودک خود را نمازخوان کنیم و نکات تربیت کودک نماز خوان را به اشتراک گذاریم.
کودک نماز خوان
خوب است که بدانیم عبادت و نماز خواندن کودکان ، آنان را در پیشگاه خداوند، مأجور میگرداند و رغبت بیشتری
برای انجام عبادت خواهند داشت و از طرف دیگر، انجام عبادتها در کودک، موجب ملکه شدن آنها میگردد و باعث
میشود که در دوران بزرگسالی، عبادت را به آسانی و به خوبی انجام دهند.
اما آنان که هنگام بلوغ، نماز ننمودهاند، عبادتی نکردهاند، بعد از بلوغ، انجام این کار برای آنها بسیار دشوار خواهد
بود؛ پس اگر بخواهیم کودکان، افرادی مفید، مۆمن و نمازخوان باشند، باید از دوران کودکی با عبادت و نماز
خو بگیرند و این دوره برای آموزش و ترغیب آنان، بهترین دوران است.نقش تمهیدی:
جهت زمینهسازی اعمال عبادی و نماز در کودکان، اول باید تمهیدات لازم فراهم شود و اقداماتی به عمل آید.
چنانچه پیامبر (ص) فرمودند: هنگام تولد کودک، در گوش راست او اذان و در گوش چپ او اقامه خوانده شود.
با اینکه این دو عمل، مستحب میباشد، ولی یک نوع آمادهسازی برای سالهای آینده او است.
امام چهارم (ع) در روایتی میفرمایند: وقتی کودکی به سن سه سالگی رسید، به او بگویید کلمه “لا اله الا
الله” را بگوید و بعد از چند ماه، نام پیامبر اسلام محمد (ص) را بر زبان جاری کند و در
سن چهار سالگی بر پیامبر درود بفرستد.
همه اینها نقش تمهیداتی دارند و این امر و عواملی از این قبیل، آنها را برای انجام عبادت در کودکی
و دوران بلوغ آماده میکند که به آن، نقش تمهیداتی گفته میشود.
نقش الگویی برای کودک نماز خوان :
کودکان و نوجوانان در تقلیدپذیری شهرهاند و آنها بسیاری از رفتارها را از طریق تقلید کردن از
دیگران میآموزند.
دوره کودکی و نوجوانی در تربیت اسلامی، حائز اهمیت بسیار است.
چنانچه حضرت علی(ع) میفرمایند: قلب کودکان و نوجوانان، مانند زمینی خالی است و هر آنچه در آن افکنده شود، میپذیرد؛
و در ادامه به فرزندشان امام حسن (ع) میفرمایند: من به تربیت تو اقدام کردم، قبل از اینکه قلب تو
سخت شود و قبل از اینکه عقلت، اشتغالات بسیاری بیابد.
خلاصه آنچه که قلب کودکان و نوجوانان را تحت تأثیر مثبت یا منفی قرار میدهد، در تربیت دینی باید به
جد مورد توجه و تحقیق قرار گیرد.
نتیجه آنکه در اسلام نیز به این امر، تأکید بسیاری شده است.
ثابت شده کودکان و نوجوانان، بیشتر از طریق مشاهده، از اعمال و رفتار والدین و اطرافیان خود الگو میگیرند و
آنها با مشاهده اعمال نیک عبادت و نماز والدین، به این کار میپردازند و به تقلید و تکرار آن رفتارها
مبادرت میورزند.
نقش تشویق در کودک نماز خوان:
برای دست یافتن به نتیجه بهتر، قطعاً خواست و اراده کودک، مهم است؛ پس باید کاری کرد که عبادت برای
او، کاری جاذب و رغبتانگیز باشد.
نه اینکه فرزندان را در مواقع نامناسب، مجبور به این کار نماییم.
بد نیست بدانیم وقتی کودکان را با تنبیه یا اجبار به سوی کاری میفرستیم، چه اتفاقی میافتد.
آنچه رخ میدهد، به قرار زیر میباشد.
۱٫
احساس زدگی و تنفر نسبت به انجام عبادت پیدا میکند و این امر، نتیجه خوبی به دنبال نخواهد داشت.
۲٫
از آنچه که فرد در انجام کارهای ارادی و اختیاری، از انگیزه بیشتری برخوردار است، قطعاً با تشویق او بر
میزان این بازده افزوده میشود و بالعکس، اجبار باعث کاهش انگیزه و پایین آمدن بازده فرد میباشد.
۳٫
اگر رابطهای که با کودکان قبلاً برقرار کردیم، رابطه خوبی نباشد، این امر او را غمگین میکند و عامل کاهش
رفتار صحیح او میباشد و بالعکس اگر کودکان را به عملی تشویق و ترغیب نماییم، مسلماً با شادی و نشاط،
شروع به انجام آن عمل خواهند کرد و تشویق در این امر، موفقیت ما را چند برابر خواهد کرد.
باید با توجه به تجربه، دریافت که فرزند به چه نوع تقویت کنندهای علاقمند است تا با اختیار نهادن آن،
وی را به انجام عبادت و نماز علاقهمند ساخت.
مثلاً ممکن است یکی از فرزندان شما به گردش کردن و دیگری به خوراکی خاصی علاقمند باشد و فرزند سوم
شما به تقویت کنندههای کلامی به خوبی پاسخ دهد.
پس باید به تناسب، آنها را مورد تشویق قرار داد.
مراد این است که پس از اتمام نماز، کودکان به نحوی مورد تشویق قرار گیرند تا این امر موجب دوام
عبادت و استمرار توجه به فریضه نماز گردد و به تدریج که او بزرگ و بزرگتر میشود، سخن از اهمیت
و فلسفه نماز نیز به میان آورد تا عادت کردن به اقامه نماز، همراه با فهم و درک بهتر از
این عبادت باشد.
بیشتر بدانید از راه های عملی در تشویق کودکان به نماز
نماز موجب برکت در عمر، رزق و توفیق در سلامت جسمی و روانی شده و باعث می شود تا انسان از گناه، انحراف و فساد مصونیت پیدا کند.در ادامه راه های تشویق کودکان به نماز را بیان می کنیم:
توجه والدین به نماز
برای ترغیب و تشویق کودکان به نماز، باید خودمان توجه داشته باشیم که نماز در رأس اعمال واجب قرار دارد و آن را در اولویت کارهای خود قرار دهیم. والدینی که توفیق چندانی در اقامه ی نماز ندارند و آن را در اولویت کاری خود قرار نمی دهند، نمی توانند مربّی فرزندانی باشند که باید نماز را در سرلوحه ی اعمال خود قرار داده و با نماز زندگی کنند.پس برای نتیجه گیری بهتر باید والدین خود در راس کار باشند و خود آنها ابتدا نمازشان را اول وقت بخوانند تا فرزندان هم با مشاهده این صحنه به خواند نماز ترغیب شوند.
دوست داشتن کودک
اگر در زندگی خود کسی را دوست داشته باشیم، ممکن است به خاطر او به همه ی چیزهایی که به نحوی با او ارتباط دارد علاقمند شویم؛ و نیز اگر از کسی متنفّر باشیم، امکان دارد به خاطر تنفرّی که از او داریم، از هر چیز دیگری که ما را به یاد او می اندازد متنفّر شویم.از این رو اگر والدین با رفتارهای نادرست خود، کودکان را از خود منزجر کنند، ممکن است آن ها از همه ی کارهای پدر و مادر خود و از آن جمله نماز و عبادت های آنها متنفّر شده و از آن ها دوری کند.
همین طور اگر پدر و مادر فرزندان را دوست داشته باشند و به آن ها محبّت کنند، آن ها هم با میل و اشتیاق بیشتری به تقلید از کارهای پدر ومادر خود بر می آیند و سعی می کنند همانند آنها رفتار کنند و به نماز و عبادت نزدیک تر شوند. پس، کودکانمان را دوست داشته باشیم و به آن ها محبّت کنیم. در این صورت آن ها هم وقتی نماز را به عنوان یک ارزش و یک اولویّت در زندگی ما ببینند، دوست دارند همانند ما نماز بخوانند و با خداوند انس بگیرند.
تبیان/ کتاب ها