ناشتا چیست و چرا ؟

در برخی از آزمایش های خون فرد باید ناشتا باشد یعنی ۱۰ الی ۱۲ ساعت قبل از
آزمایش نباید غذایی بخوردند البته خوردن آب مانعی ندارد آزمایش های قند خون نیاز با ناشتا
بودن دارد همچنین برای انجام آزمایش خون نباید شب قبلش از غذاهایی مانند جیگر یا آهن
فراوان استفاده کنید زیرا باعث جواب کاذب می شود در این مطلب از پرشین وی به  آزمایش ناشتا چیست خواهیم پرداخت.

آزمایش ناشتا چیست

منظور از ناشتا بودن این است که هر غذایی که معمولا در شب فبل مصرف میکرده اید ، مصرف کنید
و پس از آن از خوردن هر گونه ماده غذایی پرهیز نمایید خوردن آب در شب قبل از آزمایش به
مقدار رفع تشنگی مانعی ندارد اما به هنگام صبح از خوردن و آشامیدن کاملا خودداری کنید .
در طول مدتی که باید ناشتا باشید نباید دخانیات مصرف کنید.
برای آزمایشهایی مانند آهن خون و یا خون مخفی در مدفوع ، باید۳ روز قبل ، ازمصرف هر گونه داروهای
آهن دار و همچنین گوشت قرمز ، جگر پرهیز کرده باشید .

آزمایش ناشتا چیست و چه کاربردی دارد؟

چه آزمایشهایی ناشتا لازم دارند ؟ زمان لازم برای ناشتا بودن برای آزمایشات مختلف متفاوت است .
زمان لازم برای آزمایش چربیهای خون ۱۴ ساعت ، برای قند خون ناشتا ۱۲ ساعت و برای آزمایشهایی مانند اوره
، آنزیم های کبدی ،آهن سرم ، هورمونهایی مانند ,ACTH,GH,PTH C-Peptid,GammaGT ، آلدوسترون ،کلسی تونین ، انسولین ساعت در نظر گرفته نشده اما توصیه شده همان ۱۲ ساعت رعایت شود .

ناشتایی به معنای پرهیز از خوردن غذا و مواد حاوی انرژی به مدت ۱۲-۱۰ ساعت است

برخی هورمونها با نظر پزشک باید در سر ساعت مشخصی انجام شود مانند کورتیزول که ساعت ۸ صبح یا ۴
یا ۵ بعدازظهرنمونه گیری انجام می شود و یا پرولاکتین که بسته به نظر پزشک در ساعتهاو فواصل زمانی خاصی
نمونه گیری میگردد زیرا مقادیر برخی هورمونها درطول روز متفاوت است و به اصطلاح سیکل سیرکادین دارد .
اندازه گیری برخی از هورمونها در روزهای مشخصی از ماه بسته به دوره عادت ماهانه بانوان با نظر پزشک نمونه
گیری میشود مانند هورمونهای جنسی که مقادیر آنها در طول روزهای ماه متفاوت است .
اندازه گیری برخی عناصر خونی در طول حالات مختلف فیزیولژیکی مختلف مانند حاملگی متفاوت است .
بنابراین بهتر است آزمایشگاه را از تمام حالات مختلف فیزیولژیک آگاه کرد.

آزمایش ناشتا چیست و چگونه انجام می شود؟

بیشتر بدانید کدام آزمایش ها نیاز به ناشتا بودن دارد؟

FBC : قند خون ناشتا، لازم است ۸ تا ۱۰ ساعت قبل از این آزمایش چیزی میل نشود و ناشتا بود.

۲hpp : قند دو ساعت بعد از غذا، که دو ساعت بعد از خوردن اولین لقمه غذا اندازه‌گیری می‌شود.

HbA۱C : این آزمایش، متوسط قند خون سه ماهه را نشان می‌دهد. بنابراین هر سه ماه یک بار اندازه‌گیری می‌شود. نیاز به ناشتا بودن ندارد اما ترجیحا دو ساعت قبل از آزمایش، خوراکی میل نشود! قابل ذکر است که  HbA۱C توسط پزشک ایرانی ساموئل رهبر، پزشک ایرانی در سال ۱۳۴۸ کشف شد و انقلابی در کنترل و درمان دیابت به وجود آورد.

CBC : نشان‌دهنده سلول‌های خونی هستند که از روی نتیجه آن می‌توان به کم‌خونی، غلظت خون، عفونت و… پی برد. از آنجا که در تفسیر درست HbA۱C، هر گونه تغییر در گلبول‌های قرمز خون ممکن است، موثر باشد، بنابراین هر سه ماه یک بار همراه HbA۱C اندازه‌گیری می‌شود. این آزمایش نیاز به ناشتا بودن ندارد.

قند دو ساعت بعد از غذا، که دو ساعت بعد از خوردن اولین لقمه غذا اندازه‌گیری می‌شود.

Urea,cr : اوره و کراتین، عملکرد کلیه‌ها را نشان می‌دهند. در شرایط عادی، سالی یک بار اندازه‌گیری می‌شوند و نیازی به ناشتا بودن ندارند.

AST,ALT,ALP : آنزیم‌های کبدی و مجاری صفراوی هستند ،که بالا رفتن‌شان ممکن است نشان از آسیب کبدی باشد. معمولا حداقل سالی یک بار اندازه‌گیری می‌شوند. نیاز به ناشتا بودن ندارند اما برای ALP (الکالاین فسفاتاز) بهتر است ناشتا باشید. بسیاری از داروها، دفع کبدی دارند، بنابراین یکی از شروط و یا ادامه مصرف این داروها، طبیعی بودن نتایج آنزیم‌های ذکر شده است.

TSH : عملکرد تیروئید از عوامل بسیار موثر در کنترل قتد خون است. موارد بسیاری دیده شده که کم کاری تیروئید، علت عدم موفقیت در درمان دیابت بوده، اما از دید درمانگر و دیابتی دور مانده است. بنابراین با انجام تست TSH، افراد از نظر بیماری‌های تیروئید غربالگری می‌شوند و در صورت مختل بودن نتیجه، پزشک آزمایش‌های تکمیلی مانند , Anti TPO , T۴  T۳درخواست می‌کند. این آزمایش‌ها مانند آزمایش ‌ TSH، هیچ کدام نیاز به ناشتا بودن ندارد

www.drmodarreslab.ir / ایسنا