آزمایشگاه پزشکی قانونی برای چه بخش هایی می باشد

پزشکی قانونی در واقع یک بخش بسیار مهمی در سیستم قضایی کشور دارد
برخی از جرم ها که صدمات جانی بر فرد وارد می کند فقط با بررسی آسیب شناسی
می تواند میزان خسارات و صدمات را مشخص کند ما در این مطلب از پرشین وی قصد
داریم برای شما عزیزان به بررسی کار پزشکی قانونی بپردازیم با ما همراه باشید

کار پزشکی قانونی

مقدمه آزمایشگاه پزشکی قانونی شامل بخش‌های آسیب شناسی یا پاتولوژی، سم شناسی، سرولوژی و DNA است.
۳% از پرونده‌هایی که وارد پزشکی قانونی می‌شود مربوط به جسد و ۹۷% دیگر مربوط به بخش‌های معاینه های بالینی
و کارهای آزمایشگاهی است.

جسدی که از طریق مقام قضایی یا نیروی انتظامی به پزشکی قانونی معرفی می‌شود ممکن است از صحنه تصادف یا
درگیری باشد که در بخش‌های مختلف آزمایشگاهی مورد بررسی قرار می‌گیرد.
اگر علت مرگ از روی ظاهر مشخص نباشد محتاج کالبد گشایی است تا علت مرگ تعیین گردد.
در کالبد گشایی پزشک معاینه کننده بنابر عارضه یا ضایعه یا مرگ مشکوک یا مواردی که در اطراف جسد از
قبیل دارو، مواد مخدر، سم و…

مشاهده می‌کند نمونه برداری کرده و نمونه‌ها را برای بررسی به بخش‌های مختلف آزمایشگاه می‌فرستد.
بخش پاتولوژی یا آسیب شناسی یکی از مهم‌ترین بخش‌های این آزمایشگاه بخش پاتولوژی یا آسیب شناسی است.
نمونه های معمول و رایج در این بخش اندام داخلی از قبیل: کلیه، مغز، مخچه، قلب، ریه و کبد است
و در موارد برق گرفتگی از نیز نمونه گرفته می‌شود.

در این قسمت، نمونه‌ها را برای عمل فیکساسیون (قوام و سفت و سخت کردن نمونه) و جلوگیری از فاسد شدن
در ماده ای به نام فرمالین ۱۰% (۱۰ cc فرمالین با ۹۰ cc آب مقطر) قرار می‌دهند.
نمونه‌ها معمولا ۲۰ روز الی ۱ ماه در این ماده قرار می‌گیرند تا عمل فیکساسیون انجام و برای نمونه برداری
آماده شوند.

ضخامت نمونه‌هایی که گرفته می‌شود معمولا حدود ۲ میلی متر و ۱ در ۱ سانتی متر است.
برای اطلاع از اینکه کدام قسمت نمونه باید دقت بیشتری شود، پرونده متوفی که شامل اطلاعات فردی وی: قد، وزن،
جنسیت، تابعیت و همچنین خلاصه ای از معاینات پزشکی وی است مطالعه می‌شود.

کار پزشکی قانونی

برای مثال در بررسی قلب، ابتدا وزن قلب را برای نمونه برداری یا پاس اندازه گیری می‌کنند سپس برش‌هایی کلاسیک
که از روی قاعده و قوانین خاص است روی قلب انجام می‌شود.
دریچه‌ها و عروق کرنر (۱) بررسی می شود.

و یا در ریه مسائلی چون آمبولی چربی، آمبولی لخته های خون بررسی می‌شود.
در پاتولوژی دو نوع تشخیص وجود دارد: ۱- تشخیص ماکروسکوپی ۲- تشخیص میکروسکوپی تشخیص ماکروسکوپی، مشاهده چشمی نمونه از قبیل
اندازه، وزن، رنگ و تغییرات ظاهری است که در پرونده درج شده و در قسمت میکروسکوپی به کار می‌آید.
تشخیص نهایی، تشخیص میکروسکوپی است که ذرات ریز با استفاده از میکروسکوپ بررسی می‌شود.
نمونه‌ها بعد از اینکه از قسمت نمونه برداری برداشته شد، داخل دستگاهی به نام تیشو پروسسور که دستگاهی برای آب
گیری و فیکساسیون مجدد است، قرار داده می‌شوند.

ر این دستگاه همچنین از انواع الکل (۷۰-۸۰-۹۶-۱۰۰)، گزیلول، فرمالین ۱۰% و پارافین ذوب شده استفاده می‌شود.
مرحله بعدی، مرحله‌ی قالب گیری است که نمونه برای فیکس کامل یا مومیایی شدن در پارافین ذوب شده، قرار داده
می‌شود، بعد از اینکه در دمای اتاق از گرما فاصله گرفت به شکل جامد و قالب در می‌آید و برای
مرحله برش آماده می‌شود.
در این مرحله با استفاده از دستگاه میکروتوم برش‌هایی بسیار نازک در حد چند میکرون (۲ الی ۴ میکرون) گرفته
می‌شود و بر روی لامای شیشه ای قرار داده می‌شود، روی لاما صفحه ای نازک قرار می‌گیرد که از خراب
شدن نمونه جلوگیری شود.

کار پزشکی قانونی

نمونه سپس وارد مرحله رنگ آمیزی شده و در این مرحله برای نمایان کردن سیتوپلاسم از رنگ آمیزی هموتوکسیلین و
برای نمایاندن هسته از رنگ آمیزی ائوذین استفاده می‌شود و در آخر برای تشخیص نهایی به زیر میکروسکوپ می‌رود.
اگر نمونه‌ها نیاز به بازبینی مجدد نداشته باشند بعد از یک سال اوت و توسط شهرداری برای دفن به آرامگاه
برده می‌شود.
بخش سم شناسی یکی دیگر از بخش‌های ۴ گانه آزمایشگاه پزشکی قانونی بخش سم شناسی است که ۶۰-۷۰% کارهای بخش
آزمایشگاهی پزشکی قانونی را انجام می‌دهد.
نمونه‌هایی که وارد این بخش می‌شود ۲ دسته هستند: ۱- نمونه های بیولوژیک که از بدن فرد گرفته می‌شود: خون،
ادرار، صفرا، کبد.

– نمونه های غیر بیولوژیک که از بدن فرد گرفته نمی‌شود: سرنگ یا بسته غذایی پیدا شده در کنار جسد.
نمونه های بیولوژیک خود به دو دسته تقسیم می‌شود: ۱ نمونه‌هایی که از بدن فرد زنده گرفته می‌شود: آزمایش خون
برای تشخیص الکل ۲ نمونه‌هایی که از بدن فرد فوت شده گرفته می‌شود: مایع داخل چشم به نام زجاجیه ۱-
برای تشخیص الکل در فرد زنده سه نمونه می‌توان نمونه برداری کرد: الف هوای تنفسی فرد: در این روش برای
تشخیص الکل موجود در بدن فرد زنده از دستگاه «حساس سنج تنفسی» استفاده می‌شود که بسته به فرد دارای طرق
مختلفی است و در هر مرحله شدت حساسیت دستگاه بیشتر می‌شود.
ب خون: برای فرد زنده بهترین حالت برای تشخیص الکل «خون» است.

کار پزشکی قانونی

زجاجیه به مدت ۲۴ ساعت سالم می‌ماند و تغییری در آن رخ نمی‌دهد با این آزمایش اگر فردی الکل مصرف
کرده باشد در زجاجیه چشم او مشخص می‌شود.
ب خون: درا ین روش برای تشخیص الکل در خون از روش GC استفاده می‌شود.
همانطور که مشخص است نقطه جوش الکل از آب کمتر است (الکل o 78) در این روش خون را در
بالن شیشه ای قرار داده و گرما به آن می‌دهند.
در اثر گرما ابتدا الکل تقطیر می‌شود و سپس آب.
(ابتدا ۲ cc خون را تقطیر می‌کنند بعد از تقطیر، ۲ cc اول تقطیر شده الکل و باقی مانده، آب
است) نمونه های بعدی؛ نمونه های دارو، مواد مخدر و…

در این روش از نمونه خون، محتویات معده، کبد، صفرا، زجاجیه، ادرار، ریه، مغز و کلیه‌ها استفاده می‌شود.
برای تشخیص استفاده فرد مرده از ماده مخدر از نمونه خون، صفرا، ادرار و محتویات معده استفاده می‌شود.
بهترین نمونه برای تشخیص این مواد در فرد مرده، ادرار و صفرا است.
به دلیل آنکه این مواد داخل صفرا تجمع و مقداری از این مواد از طریق ادرار دفع می‌شود.
ج ادرار: برای این روش از نوارهای تستی همانند بی بی چک که دارای نمودار و خط‌های درجه بندی است
استفاده می‌کنند.

اگر ادرار فرد با مرفین تست، مثبت شد به مرحله‌ی بعدی که مرحله‌ی TLC است می‌رود.
TLC صفحه های شیشه ای هستند که روی سطح آن‌ها ماده ای وجود دارد.
هنگامیکه این صفحه را در حلال قرار می‌دهند هر ماده بر اساس وزن مولکولی نسبت به جاذبه‌ی زمین در یک
سطحی قرار می‌گیرد.

در روش بالاتر، از دستگاه های پیشرفته تر HPLC (کروماتوگرافی با روش بالاتر) و دستگاه (GCMC) استفاده می‌شود.
این تست‌ها چون برای فرد زنده به کار می‌رود، در فرد فوت شده برای تشخیص مواد مخدر در بدن وی
مستقیما به روش TLC انجام می‌شود.

کار پزشکی قانونی چیست؟

افرادی که در خانه بر اساس گاز مونو اکسیدکربن دچار گاز گرفتگی می‌شوند، این گاز تمایل بسیاری به اتصال به
خون دارد به همین خاطر اکسیژن را از دور هموگلوبین خون جدا می‌سازد و خود به خون می‌چسبد (این گاز
تمایلش به اتصال به خون ۲۰۰ برابر از از اکسیژن است).

نمونه ای که برای این روش در نظر گرفته می‌شود روش آزمایش خون است و دستگاهی که برای شناسایی آن
استفاده می‌شود دستگاه اسپکتوفوتومتری است.
مواد دارویی در بدن فرد در قسمت کبد تجمع پیدا می‌کند، برای آزمایش ابتدا ۲۵۰ گرم از لپ راست کبد
را گرفته و برای قرار گرفتن در حلال، توسط دستگاهی به نام هموژنایزه به ذرات بسیار ریز تبدیل می‌کنند تا
سطح تماس بیشتری با حلال داشته باشد، مواد نسبت به حلال واکنش نشان می‌دهد و از کبد خارج می‌شود در
اینجا کبد نقش PH را داراست.

بخش سرولوژی و DNA آزمایشگاه سرولوژی و DNA یکی از آزمایشگاه های مهم آزمایشگاه مرجع پزشکی قانونی است.
تست‌هایی که گرفته می‌شود هم مربوط به مراجعین زنده و هم مربوط به اجساد است.
تست‌های برای مراجعین سرپایی در سرولوژی بررسی گروه های خونی، شامل: A، B، O، AB، RH است که توسط ۴
دیال انجام می‌شود.
آنتی ژن‌هایی که بر روی سطح خون هستند برای تشخیص هویت مورد آزمایش قرار می‌گیرند.
مورد بعدی در این بخش، بررسی میکروسکوپی ادرار و…
است.

کار پزشکی قانونی

هم چنین، بررسی سرولوژی اسپرموگرام است که بر اثر صدمات تصادف یا نازایی و اثبات این موارد مراجعه می‌کنند.
تست بعدی، بررسی تجاوز به عنف یا بررسی پدیده لواط که در نمونه های ارسالی از نظر بررسی اسید فسفاتاز
که جهت بررسی لکه های آلوده به ترشحات Semen است.
تست بررسی بارداری برای مراجعانی که می‌خواهند طلاق بگیرند در دو مرحله به فاصله‌ی ۱۴ روز.
تست بررسی بیماری سیفیلس یا VDRL به منظور جلوگیری از بیماری‌های مقاربتی برای مراجعین و کسانی که می‌خواهند در ادارات
دولتی استخدام شوند.

یکی از مهم‌ترین تست‌های این بخش تست بررسی ابوت از طریق بررسی ۲۴ آنتی ژن گروه خونی اصلی و فرعی
که در سطح گروه خونی همه افراد وجود دارد است.
تست‌هایی بر روی اجساد تست بررسی گروه خون به روی لکه های خون یا نمونه های خون فاسد به روش
ابزرشن.

تست بررسی هویت لکه مشکوک به خون به روش بنزیدین است که بعد از اثبات اینکه لکه خون است لازم
است ثابت شود که مربوط به انسان است یا حیوان.
بررسی اسید فسفاتاز لکه های Semen که از صحنه‌ی جرم منتقل و بررسی می‌شود.
بررسی ترشحات براق بر روی فیلتر سیگار یا آدامس جویده شده و غذاها و چای مانده شده.

بررسی نمونه های خونی باز مانده برای تشخیص هویت و نسبت جسد برای بررسی نسبت ابوت و اخوت (خواهر و
برادری) از طریق نمونه گیری خون گرفته می‌شود بعد از آن DNA استخراج می‌شود و سپس یا کمک PCR نمونه
های استخراج شده با توان ۱۰۹ تکثیر داده می‌شوند و در آخر به کمک تکنیک الکتروفورز جدا سازی و آنالیز
ژن‌های مورد نظر انجام می‌شوند.

بیشتر بدانید از آزمایشگاه پاتولوژی یا آسیب‌شناسی قانونی

آزمایشگاه آسیب‌شناسی یا پاتولوژی قانونی یکی از آزمایشگاه‌های تخصصی سازمان است
که به تعیین علت نهایی فوت برخی اجساد کمک می کند. بافت‌هایی که طی فرایند
کالبدگشایی از جسد برداشته می شوند به آزمایشگاه پاتولوژی ارسال و بررسی لازم
در خصوص آن انجام می شود تا به تشخیص بافتی منجر شود.

این تشخیص در تعیین علت فوت مورد استفاده قرار می گیرد.  مواردی وجود دارد
که جسد پس از ارجاع به سالن تشریح توسط پزشک قانونی معاینه ظاهری و کالبدگشایی
می شود، اما این مراحل به تعیین علت فوت منجر نمی شود و لازم است از برخی اعضای
فرد فوت شده نمونه‌هایی تهیه و برای بررسی به آزمایشگاه پاتولوژی ارسال شود.

نمونه‌های آسیب‌شناسی از بافت‌هایی مانند مغز، مخچه، قلب، ریه و … به تشخیص
پزشک معاینه کننده جسد گرفته می شود و نتیجه نهایی با توجه به آنچه در نامه
مرجع قضایی آمده بر اساس معاینه ظاهری و کالبد گشایی جسد، مصاحبه با همراهان
و نتایج آزمایش‌های پاتولوژی که پس از تهیه برای پزشک معاینه کننده جسد ارسال می شود
اعلام خواهد شد. این آزمایشگاه معمولا ورودی از خارج سازمان ندارد.

پذیرش و ثبت نمونه ها

نمونه های آزمایشگاه پاتولوژی ابتدا در دبیرخانه آزمایشگاه پذیرش و کنترل می شود
و پس از درج شماره آزمایشگاه و شماره دبیرخانه به واحد مربوط ارائه خواهد شد.
نمونه های مورد بررسی در این آزمایشگاه تماما داخلی و ارجاعی از سالن‌های
تشریح سازمان است بنابراین برای انجام این آزمایش‌ها در مرحله پذیرش اخذ
تعرفه نداریم و تعرفه همان مبلغ اخذ شده در بخش تشریح است.

کار پزشکی قانونی

نمونه های ارسالی از سالن تشریح به همراه شرح حال و معاینه جسد در آزمایشگاه پاتولوژی پذیرش می شود.

طول مدت بررسی در آزمایشگاه پاتولوژی

پس از ارجاع عضو مشکوک جسد به آزمایشگاه و پس از مرحله فیکساتوری که
حدود سه هفته است،‌ پاتولوژیست نمونه مورد نیاز را برای آزمایش برداشت کرده
و آن را برای انجام مراحل علمی و فنی کار  و حصول نتیجه به کارشناس مربوطه ارجاع می دهد.

مدت بررسی و پاسخدهی در این آزمایشگاه بین ۵۰ تا ۶۰ روز به طول می انجامد
و گاهی ممکن است این زمان به دلیل برداشت مجدد نمونه از عضو مشکوک بیش از مدت نیز طول بکشد.

نتیجه به دست آمده در آزمایشگاه پاتولوژی مجدد از طریق دبیرخانه آزمایشگاه برای سالن تشریح و پزشک معاینه کننده جسد فرستاده می شود.

سایت :monaaa / mizanonline