اگر روزه خود را با کار حرامی باطل کنیم!
ممکن است فردی با کار حرامی مثل شراب خوردن و یا زنا کردن و یا هرکار حرامی روزه خود را باطل کند که ما در این قسمت کفاره باطل کردن روزه را توضیح داده ایم که به چه صورت است . کفاره ی روزه هم به این معناست که اگر در توان فرد است بنده ای را ازاد کند یا شصت روزه بگیرد که ما دراین بخش شرایط ان را بیان کرده ایم . شرایط کفاره ی روزه را در پرشین وی ببینید.
کفاره باطل کردن روزه
قسم خوردن از مبطلات روزه نیست بلکه اگر با قسم خوردن چیزی را به دروغ به خدا و پیغمبر (صلی الله علیه و آله) و جانشینان آن حضرت عمداً نسبت دهد، از این جهت که از مصادیق دروغ بستن به خدا و پیغمبر (صلی الله علیه و آله) و جانشینان پیغمبر (علیهم السلام) است موجب بطلان روزه می شود.اما قسم هایی که در دعاها آمده است قسم دروغ نیست بلکه از باب تاکید و اصرار بر استجابت دعا و درخواست از خداوند است و موجب باطل شدن روزه نمی شود.
سوال : آیا قسم خوردن به پیامبر و امامان در ماه رمضان سبب ابطال روزه است؟جهت آشنایی بیشتر با مبطلات روزه مسائل مربوط به آن را متذکر می شویم:در تو ضیح المسائل چنین آمده است:
“نُه چیز روزه راباطل مىکند:
اول: خوردن و آشامیدن،
دوم: جماع،
سوم: استمناء، و استمناء آن است که انسان با خود کارى کند که منى از او بیرون آید.
چهارم: دروغ بستن به خدا و پیغمبر صلى اللَّه علیه و آله و جانشینان پیغمبر علیهم السلام.
پنجم: رساندن غبار غلیظ به حلق.
ششم: فرو بردن تمام سر در آب.
هفتم: باقى ماندن بر جنابت و حیض ونفاس تا اذان صبح.
هشتم: اماله کردن با چیزهاى روان.
نهم: قى کردن (توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج۱، ص: ۸۹۱).
در توضیح مورد چهارم در مسأله دیگری چنین آمده است:”اگر روزه دار به گفتن یا به نوشتن یا به اشاره و مانند اینها به خدا و پیغمبر صلى اللَّه علیه و آله و سلم و جانشینان آن حضرت عمداً نسبت دروغ بدهداگر چه فوراً بگوید دروغ گفتم یا توبه کند، روزه او باطل است و احتیاط واجب آن است که حضرت زهرا سلام اللَّه علیها و سایر پیغمبران و جانشینان آنان هم در این حکم فرقى ندارند.(توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)،ج۱، ص: ۹۰۰ مسأله ۱۵۹۶)
بنابراین قسم خوردن از مبطلات روزه نیست بلکه اگر با قسم خوردن چیزی را به دروغ به خدا و پیغمبر (صلی الله علیه و آله) و جانشینان آن حضرت عمداً نسبت دهد از این جهتکه از مصادیق دروغ بستن به خدا و پیغمبر (صلی الله علیه و آله) و جانشینان پیغمبر (علیهم السلام) است موجب بطلان روزه می شود.اما قسم هایی که در دعاها آمده است قسم دروغ و از مبطلات روزه نیست بلکه از باب تاکید واصرار بر استجابت دعا و درخواست از خداوند است که خداوند را به حق اولیاء اش و به حق مقدسات و مقربین درگاهش قسم می دهیم که خواسته ما را اجابت نماید.
دو سوال از محضر مبارک آیه الله وحید خراسانی دام ظله:سوال: اگر روزه دار روزه خود را با کارحرامی باطل کند کفاره آن چیست؟ اگر به چیز حرامی روزه خود را باطل کند (چه آن چیز اصلاً حرام باشد مثل شراب و زنا، یا به جهتی حرام شده باشد مثل نزدیکی کردن با عیال خود در حال حیض)بنابر احتیاط، کفاره جمع بر او واجب می شود، یعنی باید یک بنده آزاد کند و دو ماه روزهبگیردوشصت فقیر را سیر کند، یا به هرکدام آنها یک مدّ طعام بدهد، و چنانچه هر سه برایش ممکن نباشد، هر کدام آنها که ممکن باشد واجب است انجام دهد، و بنابر احتیاط واجب استغفار هم بنماید.
سوال: آیا می شود در کفاره روزه در اطعام شصت فقیر به یک فقیر به اندازه دو یا سه مرتبهاطعام دهد؟
کفاره باطل کردن روزه کسی که باید برای کفاره یک روز شصت فقیر را اطعام بدهد، نمی تواند یک نفر از آنها را دو مرتبه یا بیشتر سیر کند، یا به هر کدام از آنها بیشتر از یک مدّ طعام بدهد وزیادی را از کفاره حساب کند ولی می تواند فقیر را با عیال ( اگرچه صغیر باشند و در صورتی که از جهت سنّ به حدّی باشند که در مورد آنها اطعام عرفاً صدق کند) سیر نماید یا به ولی صغیر برای آن صغیر یک مدّ بدهد.
و طرح چند مسئله:
۱ ـ زنان اگر پیش از غروب آفتاب ـ ولو یک لحظه ـ خون حیض یا نفاس ببینند، با دیدن خون روزه را افطار مىکنند.
۲ ـ زنان و مردان پیر در صورتى که نتوانند روزه بگیرند، یا براى آنان خیلى سخت باشد، روزه رامىخورند، و به جاى هر روزه ده سیر گندم که نزدیک (سه ربع کیلو) است فدیه به فقیر مىدهند.
۳ ـ افرادى که مرض عطش دارند، بطورى که نمىتوانند از آب خوردن خوددارى کنند، به جاى هر روزى دهسیر گندم به فقیر شرعى فدیه مىدهند، و اگر در بین سال بیماریش خوب شد قضاى روزههایى را که خورده است بجا مىآورد.
۴ ـ زنى که آبستن است و زایمانش نزدیک شده است، در صورتى که براى خودش یا بچّهاش از روزهگرفتن بترسد، روزهاش را مىخورد، و به جاى هر روز یک چارک گندم به فقیر مىدهد، و تا پیش از
ماه رمضان آینده اگر عذرش برطرف شد روزههایى را که خورده است قضاى آن را بجا مىآورد.
۵ ـ زن بچّه شیر دهى که شیرش کم است، در صورتى که براى سلامتى خودش بترسد، یا براى سلامتىفرزندش ترس داشته باشد، افطار مىکند، و به جاى هر روزى یک مد گندم فدیه مىدهد، و بعد از تمام شدن ماه مبارک رمضان هر وقت که عذرش برطرف شد در آن سال هرچند روز را که خورده است قضایشرا بجا مىآورد.
۶ ـ اگر انسان در سفر در اثر نداشتن مسئله، روزه بگیرد، روزهاش صحیح است، و گرفتن قضاى آن بعد از ماه رمضان، لازم نمىباشد.
احکام تبیان