دلایل گرفتگی عضلات و راههای بهبود آن

حتما برای شما هم پیش آمده است که قسمتی از بدن تان
از جمله پا، دست و یا گردن دچار گرفتگی عضلات شده باشد. این مدت
مختلف خواهد بود گاهی در ورزش و گاهی در خواب و یا گاها در مکان های
مختلف این مشکل ممکن است پیش بیاید ما در این مطلب از پرشین وی قصد داریم
برای شما عزیزان نکاتی پیرامون درمان گرفتگی عضلات را به اشتراک بگذاریم

درمان گرفتگی عضلات

آیا تا به حال برای شما اتفاق افتاده است که نیمه‌های شب، یک مرتبه به دلیل درد ناشی از گرفتگی
عضلات پایتان از خواب بیدار شوید؟ در این مطلب، با اشاره‌ای به دلایل گرفتگی عضلات بدن، بیشتر بر گرفتگی عضلات
پا تمرکز شده و راههایی برای پیشگیری و بهبود آن ارائه شده؛ همچنین چند توصیه غذایی مؤثر در این زمینه
نیز بیان شده است.گرفتگی عضلانی زمانی روی می‌دهد که عضله دچار اسپاسم شده و در آن حالت باقی بماند.
این حالت توسط هر عاملی که در انقباض یا ارتجاع عضله دخالت دارد رخ می‌دهد.

مغز از طریق اعصاب، پیام هایی به عضلات می‌فرستد، وقتی سیگنال‌ها از اعصاب به عضلات می‌رسند یک سری فرایند
مرتبط به حرکت مواد معدنی در داخل و خارج عضله، منجر به انقباض عضله می‌شود.
جریان الکتریکی به علت تفاوت غلظت مواد معدنی در دو طرف غشاء سلول برقرار می‌شود.

در بدن انسان هر ماده معدنی، یک یا دو بار الکتریکی دارد.
جمع جبری باز مواد معدنی باید در داخل و خارج سلول‌ها برابر باشد.
اگر هر گونه تفاوتی موجود باشد، جریان الکتریکی در طول عضله برقرار می‌گردد.
سدیم و کلسیم در ابتدا در خارج سلول‌های عضلاتی قرار دارند و پتاسیم در داخل این سلول‌ها است.

درمان گرفتگی عضلات

هنگامی که پیام از مغز به عضله می‌رسد، کلسیم به داخل سلول‌های عضلانی و پتاسیم به خارج از آنها حرکت
می‌کند.
این عمل منجر به یک فعالیت الکتریکی در طول عضله می‌شود که موجب انقباض عضله نیز می‌گردد.
سپس هنگامی که بارهای الکتریکی نسبت به هم متعادل شوند از عضله رفع انقباض می‌شود.

برای عمل طبیعی انقباض و ارتجاع عضلات نیاز به مقادیر کافی چربی و قند و اکسیژن است تا این
مواد را تجزیه کنند.
همچنین به غلظت کافی مواد معدنی سلولی هم نیاز است.
بدون در نظر گرفتن عامل ایجاد کننده، درمان گرفتگی‌ها یکسان است.
چنین عضله‌ای را باید توسط یک دست کشیده و به طور متناوب با دست دیگر آن را ماساژ داد.

بهبود و پیشگیری گرفتگی عضلات

چنانچه شما هم با چنین مشکلی رو‌به‌رو هستید، با اقداماتی خاص می‌توانید آن را بهبود بخشیده
و شرایط بهتری ایجاد کنید.
در این شرایط عضله آسیب‌دیده را کشش داده و به آرامی آن را مالش دهید تا آرام شود.
بنابراین کشش و ماساژ مناسب و آرام می‌تواند به شما در این شرایط کمک کند.
در این شرایط می‌توانید از گرما یا سرما نیز استفاده کنید.
به عنوان مثال حوله‌ای گرم یا یک حمام آب گرم یا بسته‌ای یخ می‌تواند به آرام شدن عضله کمک کند.

برای این‌که از بروز این حالت پیشگیری کنید، بهتر است دقت داشته باشید تا بدنتان با کم‌آبی روبه‌رو نشود.
به همین دلیل هر روز به مقدار کافی آب بنوشید و در زمان‌هایی که مشغول فعالیت هستید و این کار
را در فواصل منظم تکرار کنید تا مشکلی ایجاد نشود.

حتما به خاطر داشته باشید که قبل و بعد از هر ورزشی، عضله خود را به‌آرامی کشش دهید.
اگر شما هنگام خواب دچار این وضعیت می‌شوید، قبل از رفتن به رختخواب این کشش‌ها را انجام دهید.
ورزش سبک قبل از خواب هم می‌تواند برای پیشگیری از این وضعیت مفید باشد.

گرفتگی عضلانی در هنگام شروع ورزش

این مشکل معمولاً مربوط به عدم تعادل مواد معدنی است مثلا: کاهش یا
افزایش کلسیم، سدیم و یا پتاسیم مقادیر غیر طبیعی این مواد در خون منجر به انقباض عضله و جلوگیری از
بازگشت آن به حالت اول است.
برای تشخیص مقادیر غیر طبیعی این مواد آزمایش خون انجام می‌گیرد.

گرفتگی‌هایی که به هنگام شروع ورزش رخ می‌دهد، می‌تواند به علت کم‌کاری تیروئید یا عدم توانایی عضله جهت تجزیه
قند باشد.

آزمایش آدرنالین خون برای بررسی عملکرد تیروئید انجام می‌شود.
همچنین به منظور اطلاع از عملکرد عضله می‌توان از بیوپسی عضله استفاده نمود.

مقادیر غیر طبیعی مواد معدنی معمولاً نشانه نوعی بیماری در بدن است.
مقدار کم پتاسیم می‌تواند به علت استفراغ، مصرف مدرهای استروئید و شیرین بیان، اسهال یا بیماری‌هایی که بر جذب و
نگه‌داری پتاسیم موثرند، باشد.

درمان گرفتگی عضلات

در صورت تشخیص کمبود منیزیوم، حتماً باید یک بررسی کامل درباره علت این نقصان انجام داد.
مقدار کم یا زیاد کلسیم در خون هیچگاه نمی‌باشد.
در صورت وجود کلسیم غیر طبیعی در بدن باید به بیماریهای روده، کلیه یا غدد پاراتیروئید شک کرد.

همچنین با مصرف بیش از حد ویتامین D نیز مقادیر غیر طبیعی کلسیم مشاهده می‌شود.
مقدار کم نمک (سدیم) در خون از علل نادر گرفتگی عضلانی است.
برنامه غذایی روزانه حاوی مقدار نمک کافی است و احتمال کمی وجود دارد که فرد دچار فقر سدیم شود.

به عنوان مثال: در صورت ورزش شدید برای چندین ساعت در هوای گرم بدن به ۳۰۰۰ میلی گرم نمک
احتیاج دارد.
اگر فردی در هنگام مصرف غذا از اضافه کردن نمک خودداری کند و غذای او نیز بی‌نمک باشد.
با این وجود میزان نمک دریافتی وی ۳۰۰۰ میلی گرم در روز می‌باشد.

گرفتگی‌های عضلانی در ابتدای فعالیت عضلانی

دلیل مهم در این حالت ناکافی بودن جریان خون در عضله می‌باشد.
در هنگام استراحت، قطر شریان‌ها برای رساندن خون کافی به عضلات مناسب است.
در جریان ورزش عضلات به مقدار بیشتری خون پراکسیژن نیاز دارند.
اگر قطر شریان‌ها برای رساندن این مقدار خون به حد کافی نباشد، عضله به علت کمبود اکسیژن دچار گرفتگی می‌شود.
گرفتگی‌های عضلانی پس از فعالیت شدید ورزشی از دست دادن آب بدن مهمترین عامل چنین گرفتگی‌هایی است.
در فعالیت طولانی مدت، در هوای گرم مقدار زیادی مایعات از بدن دفع می‌شود.
در این حالت حجم خون کاهش یافته و مقدار کافی خون برای رساندن اکسیژن به کلیه عضلات در حال ورزش
وجود ندارد.

در نتیجه عضلات در حال فعالیت، خون کافی دریافت کرده و به سمت اسپاسم پیش می‌روند.
با نوشیدن آب قبل از فعالیت و هر ۱۵ دقیقه یک بار در حین فعالیت می‌توان از بروز چنین گرفتگی‌هایی
پیشگیری نمود

گرفتگی‌های عضلانی در هنگام خواب

گرفتگی عضلات در خواب اغلب به دلیل عکس العمل (reflex) بیش از حد عضلات است.
وقتی شما در خواب جابجا شده و تکان می خورید، ماهیچه های ساق پایتان جمع شده و تاندون ها کشیده
می شوند.

این عمل، باعث تحریک گیرنده های عصبی موجود در تاندون ها شده و با فرستادن پیام های عصبی به نخاع،
منقبض شدن عضلات را اعلام می کنند.
بعضی اوقات، عضلات در همان حالت انقباض باقی مانده و صدمه می بینند(dot) گرفتگی درد ناک عضلات درشب، می تواند
به دلیل صدمات عصبی مانند کوفتگی عصب، آسیب های عضلانی، قطع موقتی جریان خون به پاها و مقادیر غیرعادی املاح
یا هورمون ها در بدن شما باشد که اگر دارای یکی از این مشکلات بودید، بایستی به پزشک مربوطه مراجعه
کنید.

ولی اگر مشکل جدی نداشتید، می توانید قبل از خواب با انجام کارهایی که باعث کاهش رفلکس ( واکنش) کششی
می شوند، از گرفتگی عضلات پایتان جلوگیری کنید که این اعمال شامل موارد زیر است: ۱- انجام ورزش مخصوص پا
که باعث کشیدگی ساق پا شوند.

درمان گرفتگی عضلات

در این ورزش، فرد روی شکم دراز کشیده و کف دستها را بر روی زمین گذاشته و با بالا و
پایین آوردن دست ها ، شکم را به زمین نزدیک و دور می کند.( مطابق تصویر پایین ) ۲- استفاده
از تشک گرماده به مدت ۱۰ دقیقه قبل از خواب که باعث گرم شدن پا شود.

تنها داروی موثر برروی گرفتگی شبانه عضلات، ” کوئی نین” است ولیFDA اعلام کرده است هیچ یک از داروهای تجویز
شده برای گرفتگی عضلات، سالم وموثر نیستند.
پزشکان معمولاً ۱ یا ۲ کپسول کوئی نین را به هنگام خواب تجویز می کنند.
اما این دارو می تواند باعث مشکلات تنفسی و سقط فوری وخودبخودی جنین شود.
بنابراین خانم های باردار بایستی از مصرف آن خودداری کنند.
همچنین باعث شنیدن صدای زنگ درگوش، سردرد، تهوع، اختلال در دید، درد قفسه سینه و آسم نیز می شود.

علل گرفتگی عضلانی:

– سیگنال‌های غیرطبیعی در اعصاب – غلظت غیر طبیعی مواد معدنی در داخل یا خارج سلول‌ها- عرضه ناکافی اکسیژن- منبع
ناکافی اکسیژن- صدمه به سلول‌های عضلانی- مقادیر غیر طبیعی هورمون‌ها یا آنزیم هایی که در انقباض عضله دخالت دارند

اگر
در هنگام خواب فرد غلت بزند، ممکن است که عصبی تحت فشار قرار گیرد، در این هنگام یک پیام از
محل فشردگی آغاز و به عضله مربوط به آن امتداد می‌یابد.
در این هنگام عضله درست شبیه به هنگامی که پیام از مغز به سوی آن بیاید منقبض می‌شود.
علت دوم این حالت‌، تشدید یک رفلکس طبیعی در بدن است.
در هنگام غلت زدن در خواب، عضلات منقبض می‌شوند.

این عمل باعث کشیدگی تاندون‌های متصل به عضله می‌شود.
در تاندون‌ها، گیرنده‌هایی وجود دارند که در هنگام کشیدگی، پیام‌هایی به نخاع ارسال می‌نمایند.
در این هنگام یک پیام به عضله رفته و باعث انقباض آن می‌شود.
در این حالت فرد احساس گرفتگی دردناک می‌نماید.
با کشش دادن به عضلاتی که معمولاً دچار گرفتگی می‌شوند، پیش از خواب، می‌توان از بروز این حالت جلوگیری کرد.

بیشتر بدانید از  روش برای درمان گرفتگی عضلات

برخی درمان های خانگی برای تسکین اسپاسم عضلانی توصیه می شوند. این درمان ها، برای بسیاری از افراد کارآمد است.

۱٫ انجام دادن حرکات کششی

انجام دادن حرکات کششی در ناحیه ای که به اسپاسم عضلانی
دچار شده، معمولاً به بهبود یا توقف اسپاسم و پیشگیری از ایجاد آن
کمک می کند. در ادامه برخی حرکات کششی در مناطقی مانند ماهیچه های ساق پا، ران، پشت و گردن را باهم مرور می کنیم:

حرکات کششی برای گرفتگی عضلات ساق پا

ابتدا به پشت بخوابید. سپس، پاهای خود را بکشید و پنجه و انگشتان
پا را به سمت سرتان خم کنید. (چرخش پنجه به سمت خودتان Dorsiflexion نام دارد).
این حالت را برای چند ثانیه یا تا زمان برطرف شدن اسپاسم حفظ کنید.
می توانید یک کش ورزشی یا کمربند را به دور کف پای خود گیر دهید و آرام ‌آرام با کمک آن پا را به سمت خود بکشید.

حرکات کششی برای گرفتگی عضلات ران

بایستید و برای حفظ تعادل، دستان خود را به یک صندلی تکیه دهید.
سپس، پای خود را از زانو خم کنید و از قسمت مفصل ران آن را به عقب بکشید.
قوزک پای خود را نگه‌ دارید. سپس، پای خود را از پشت به سمت باسن و بالا بکشید.
حرکات کششی برای گرفتگی عضلات پشت (باسن)
به پشت روی زمین یا تخت دراز بکشید و یک توپ تنیس (یا هر توپ کوچک دیگر)
را تا چند دقیقه در قسمتی که دچار اسپاسم شده، قرار دهید.

درمان گرفتگی عضلات

سعی کنید آرام باشد و به طور طبیعی نفس بکشید.
توپ را به طور مرتب، روی نواحی مجاور حرکت دهید و این کار را چند بار تکرار کنید.

حرکات کششی برای گرفتگی عضلات گردن
به صورت نشسته یا ایستاده‌، شانه های خود را به شکل مدور به ترتیب به سمت جلو، بالا، پایین و پشت بچرخانید، این حرکت را ۱۰ مرتبه تکرار کنید.
سپس، این حرکت دایره ای را ۱۰ بار در جهت مخالف تکرار کنید، یعنی با چرخش شانه ها به سمت پشت، بالا، جلو و پایین.
۲٫ ماساژ
یکی دیگر از بهترین راه‎‌های درمان گرفتگی عضلات و دردهای فیزیکی ماساژ دادن است.

۱٫ به آرامی عضله ای را که دچار اسپاسم شده، بمالید.

۲٫ برای اسپاسم شدید ناحیه ی پشت، اگر قسمتی که دچار گرفتگی و
اسپاسم شده در دسترس نیست، نواحی مجاور آن را نیشگون بگیرید.
این کار را برای چند دقیقه و تا برطرف شدن اسپاسم ادامه دهید.
ممکن است به کمک فرد دیگری نیاز داشته باشید تا آن قسمت را نیشگون بگیرد و فشاری یکنواخت به آن وارد کند.

۳٫ درمان گرفتگی عضلات با کمپرس گرم یا سرد

گاهی، درمان درد و اسپاسم با استفاده از گرما یا سرما درمانی بسیار مؤثر
است. برای تسکین اسپاسم مداوم، یک پک یخ را چند مرتبه در روز و به
مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی عضله ی اسپاسم شده قرار دهید. یخ را حتماً
با حوله یا پارچه ی نازک بپوشانید تا به طور مستقیم با پوست شما در تماس نباشد.

قرار دادن کیسه ی گرم نیز ممکن است مؤثر واقع شود. کیسه ی گرم را چند
بار در روز و به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی عضله ی مورد نظر بگذارید.
البته بهتر است بعد از آن از کمپرس سرد هم استفاده کنید. زیرا اگرچه
گرما درد را تسکین می دهد ولی ممکن است از طرفی ورم و التهاب را بدتر کند. از سوی دیگر یخ ورم را کاهش می دهد.

منبع:میگنا