شادترین و خاص ترین مراسم های عروسی ایرانی!
در حالی که در برخی شهرها مراسم عروسی تا چند میلیارد تومان برای داماد آب میخورد
تا یک شب پرخاطره در ذهنها حک شود، برخی اقوام ایرانی جشنهای عروسی به مراتب ساده،
اما شاد را برگزار میکنند که پر از نمادها و سمبلهای زیبا و پرمعنی است. تصاویری از مراسم های عروسی ایرانی در اقوام مختلف را در ادامه مشاهده میکنید.
مراسم های عروسی ایرانی
شادی و نشاط واقعی بخش جداییناپذیر ازدواج در اقوام ایرانی است که گاهی تمام یک روستا را تحتتاثیر خود قرار میدهد.
شادیهای دستهجمعی اثرات مثبت اجتماعی خوبی بر جوامع دارد و آنها را در تعامل بیشتر با هم قرار میدهد؛ چیزی که به مرور دارد از بین میرود.
حال در این آخر هفته شاد که به دلیل ولادت حضرت زهرا(س) و روز مادر عروسیهای بسیاری
دراقصی نقاط کشور برگزار میشود، نگاهی به برخی عروسیهای خاص، متفاوت و شاد اقوام ایرانی خالی از لطف نیست.
هفت شب جشن عروسی در کردستان
در این سالها بتدریج ازدواج در کلانشهرهای مدرن شده شکل و رنگ دیگری پیدا کرده و
نسبت به آنچه در گذشته وجود داشت کوتاهتر و به شکل تکراری و کلیشهای برگزار میشود.
این در حالی است که در برخی شهرها و روستاهای کشور همچنان ازدواجهای شاد
به شکل سنتی وجود دارد که گاهی تا هفت شبانهروز طول میکشد.
از جمله جاهایی که در آنجا جشن عروسیهای طولانی و شاد برگزار میشود استان کردستان است.
مراسم ازدواج در این استان، روستا به روستا متفاوت است، اما آنچه که مشترک است
، طولانی بودن تعداد روزهای عروسی است که در هر روز اتفاقهای خاصی میافتد
و نمادهایی از روشنی، زلالی، پاکی و عشق ردو بدل میشود و جشن و پایکوبی
و دادن غذا به مهمانان قابل توجه و هیجانانگیز است.
قربانی کردن گوسفند و بز در خانه عروس و حرکت عروس به سمت خانه داماد با حیوانات
چهارپا مانند قاطر و اسب و با پوشیدن لباسهای رنگارنگ و زیبا صورت میگیرد.
ترانههای شاد محلی و رقص معروف کردها بخش جداییناپذیری از مراسم عروسی است
که البته جزئیات بسیار زیادی دارد که همگی در جهت نمایش عشق و شادی است.
البته این روزها با وجود مشکلات اقتصادی مراسم عروسی در کردستان نیز تغییراتی کرده است
و رفتهرفته کوتاهتر و سادهتر شده و اگر غفلت کنیم از شکل کاملا سنتی خارج میشود.
مراسم های عروسی ایرانی در شهرهای مختلف
ازدواج به سبک بلوچها
اقوام ایرانی در جنوبشرقی کشور نیز مراسم ازدواج متفاوتی را برگزار میکنند.
این مراسم عموما در هشت مرحله انجام میشود تا در نهایت عروس و داماد زندگی مشترک
خود را آغاز کنند. «گِندونِن»، «هِبَرجنی» که به نوعی همان بلهبرون است یکی
از مراحل ازدواج است و در ادامه «بربند مال» که مراسمی برای تعیین مال عروس و مهریه است از آن بهعنوان هدیه یاد میشود.
«جُلبندی» یکی از مراحل عروسی است که در آن عروس برای رفتن به مراسم عروسی مینشیند
و در این مدت کسی به دیدنش نمیآید.
«حِنادوزوکی» بهعنوان حنابندان غیررسمی پیش از شب حنابندان است که با درج نقش حنا همراه است.
اما «حِنا راستکی» حنابندان اصلی است.
«سرآپی» یا «سرآب» و «مشاطه» که به آماده کردن عروس و داماد مربوط است
و سرانجام «شب یکجایی» که در آن داماد و عروس یکخانه میشوند و زندگی مشترک از این نقطه آغاز میشود
از جمله مراحلی است که عموما در رابطه با ازدواج بلوچها ذکر میشود.
نواختن ساز و دهل بخش جداییناپذیر مراسم عروسی است که شادی خاصی را به مراسم عروسی میدهد
که در برخی موارد تا ۱۴ شبانه روز هم طول میکشد.
آداب و رسوم مراسم های عروسی ایرانی
مراسم عروسی در قشم
در میان مراسم های عروسی ایرانی مراسم عروسی در جنوب کشور بویژه در جزیره قشم از حیث ترویج شادی و نشاط
در جوامع محلی خود شهرت دارند. جشنهای عروسی دراین جزیره سه تا هفت شبانه روز به طول میانجامند.
آماده شدن برای انجام مراسم عروسی در برخی موارد تا یکسال زمان نیاز دارد.
در جزیره قشم که سنتها و آداب خاص خودش را دارد تمام مخارج عروسی با داماد است
و بعد از گرفتن جواب مثبت از خانواده عروس، خانواده داماد برای عروس خود لباس تهیه میکند که بین هشت تا ۲۵ دست است.
این لباسها ظرافتهای بسیار زیادی داشته و عموما قیمت بالایی هم دارد.
در جزیره قشم روستاهای متعددی وجود دارد که آداب و رسوم هر کدام از آنها متفاوت است، اما چیزی که مشترک است مراسم شاد با موسیقی و پایکوبی محلی است که تا چند شبانه روز به طول میانجامد.
نکته قابل توجه در مراسم عروسی در جزیره قشم این است که مهمانها دعوت نمیشوند
و هر شخصی میتواند وارد خانه شده و روی سفره غذایی که برای تعداد مهمان بالا تدارک دیده شده است، بنشیند.
در برخی موارد تعداد زیادی عروس و داماد مراسم خود را با هم برگزار میکنند
و در خیابانها حرکت کرده و پایکوبی میکنند و از این طریق تمام یک روستا درگیر جشن و پایکوبی میشود و البته در برخی موارد هزینه این مراسم توسط خیرین و افرادی که تمکن مالی خوبی دارند بهعنوان کار خیر پرداخت میشود.
موسیقی شاد محلی و نواختن ساز عود، بخش قابل توجهی از مراسم عروسی است
که عموما در فصول خنکتر انجام میشود.
امروز متاسفانه برخی اداب و رسوم غلط جایگزین سنت هایی شده است،
که زمانی در شناسنامه مردم به ثبت رسید ولی امروز باید این خاطرات را از بزرگان طوایف دریافت کرد.
تصاویری از مراسم های عروسی ایرانی با آداب مختلف
*دستمال یزدی با شاخه نبات هدیه اول
مادر پسر رایزنی ها را با مادر دختر آغاز می کند و پس از آن به قول معروف حرف را از زیر زبان دختر می کشد که آیا علاقمند به ازدواج با پسر او هست. اگر جواب ها مثبت و یا ابراز تمایلی بود، مراسم خواستگاری رسمی با حضور والدین و هماهنگی قبلی در منزل
دختر انجام و پس از گرفتن جواب قطعی یک دستمال یزدی با شاخه نبات و هدیه ای تقدیم می کنند و وعده شیرینی خوران می گذارند.
*پیل شیرینه تا باریزی هدیه دوم
چیز برون- در مناسبت های مختلف از جمله اعیاد و شب چله در طول دوران عقد داماد
و خانواده اش هدیه ای از قبیل پوشاک یا طلا یا چیز دیگر برای عروس می برند.
پیل شیرینه- نزدیک ایام عروسی که می شود جلسه ای برگزار و با حضور بزرگترهای
دو خانواده مبلغی از طرف خانواده داماد به عروس تقدیم می شود که بیشتر صرف تهیه بقیه جهیزیه مورد نیاز می شود.
ساعت خوش کردن- برای تعیین زمان عروسی طرفین تبادل نظر نموده و زمان مناسبی
از جمله اعیاد و میلاد حضرات معصومین علیهم السلام را برای برگزاری جشن عروسی تعیین می کنند.
جازی برون با شتر- یک روز یا دو روز قبل از عروسی طی مراسمی با حضور بزرگترها
و جوان های فامیل دو طرف جهیزیه بار گیری و با چند خودرو همراه با ساز و دهل به منزل داماد برده می شود
. این کار در گذشته نه چندان دور با شتر انجام می شد.
باریزی- جهیزیه که به مقصد رسید نوبت باریزی می شود که خانواده داماد مقادیری خوراکی شامل برنج، روغن، حبوبات، گوشت و….. برای مخارج جاری خانواده عروس به آنها تحویل می دهد که به آن باریزی می گویند.
جام جم و راه دانا